BURSA Gezi yazısı planı rehberi örneği turları butik oteller

ULAŞIM

Bursa Gürsu; Gürsu ilçesi, bağlı bulunduğu Bursa iline 12 km uzaklıktadır.

TARİHİ

İlçenin eski ismi “Susığırlık” dır. Cumhuriyet öncesinde Rumların yaşadığı bölgede, Kurtuluş savaşından sonra mübadele nedeniyle Rumların buradan ayrılmasının ardından Yunanistan’dan gelen göçmenler yerleştirilmiştir. Ayrıca Bulgaristan ve eski Yugoslavya, Batum’dan gelen göçmenler de burada iskan edilmiştir.

Yörede yoğun olarak susığırı yetiştirildiği için bölge Susığırlık ismiyle bilinirdi. 1930 yılında “Susığırlık” yöresinde Belediye kurulur. 1934 yılında ise bölgede suyun bol olması nedeniyle Gürsu ismini almıştır. Bursa ovasında yer alan köyün çevresi yakın zamanlara kadar bataklıktı. 1938 yılında yapılan kanallardan sonra, arazileri büyük ölçüde kurumuştur. Deliçay ve Cenup kanalı arasında yer alır. 1990 tarihinde ise ilçe statüsü kazanılır.

GENEL

İlçe: Bursa şehrine hakim Uludağ’ın eteklerinde, verimli Bursa ovasına doğru iniştedir. Deniz seviyesinden yükseklik 100 metredir. Yüzölçümü bakımından Bursa ilinin ikinci küçük ilçesidir. Arazinin yüzde 35 kadarı orman arazisi, kalan bölüm ise mera ve meskun mahaldir. İlçenin girişinde: tarihi çınar ağaçları, Osmanlı evleri ve tarihi hamam ve cami görülür.

Bölgede ılıman Marmara iklimi görülür. Buna bağlı olarak yazları sıcak, kışları ise ılık geçer. Özellikle güz aylarında Uludağ’dan gelen hava akımına bağlı olarak şiddetli lodos fırtınası olur. Bölgede arazinin sulak olması nedeniyle, halkın başlıca geçim kaynağı tarımdır. İlçede en çok meyvecilik ve sebzecilik yapılır. Özellikle Santa Maria türü armut üretimi yaygındır.

Bir diğer ekonomik etkinliğin kaynağı: Bursa Organize Sanayi Bölgesinin ilçe sınırları içinde bulunmasıdır. Burada çoğunluğu tekstil olmak üzere, otomotiv, metal sanayi, içecek ve gıda, petrol ürünleri ve enerji sektöründe üretim yapan 233 şirket faaliyet sürdürmektedir. İlaveden 12 bin kişilik bir istihdam kapasitesi vardır. Böylece ilçe halkının işsizlik sorunu bulunmaz. Günümüzde de Doğu Anadolu bölgesinden gelen göçmenler ilçeye yerleşmektedir.

YAMAÇ PARAŞÜTÜ ŞENLİKLERİ

Gürsü Belediyesi tarafından geleneksel olarak her yıl Yamaç Paraşütü Şenlikleri düzenleniyor. Bu şenliklere yurdun dört bir tarafından gelen yamaç paraşütü tutkunları katılıyor. Ayrıca yamaç paraşütü eğitimi de veriliyor. Hatta Gürsu Hava Sporları kulübü üyesi bir yarışmacı 2008 yılında Dünya Şampiyonu olmuştur.

GEZİLECEK YERLER

İSTİKLAL MAHALLESİ

Kurtuluş savaşından önce burada Rum ve Türkler birlikte yaşardı. Ancak 1923 yılındaki mübadele yani karşılıklı değişim sırasında, Rumlar buradan ayrılırlar, yerlerine ise Selanik ve civarındaki, Bulgaristan ve Yugoslavya’dan gelen soydaşlarımız Rumların boşalttığı yerlere yerleştirilirler. İlçenin tarihi dokusunu yansıtan 120 ev, Anıtlar Kurulu tarafından tescil edilerek koruma altına alınmıştır.

Bu yapılar: iki veya üç katlı, ahşap ve kerpiç malzemeden yapılmıştır. Ahşap kapılar tokmaklıdır ve geniş bir holden sonra avluya açılır. Holün üst katında, evin asli bölümleri yani kalınan yerler bulunur. Çatı katları ise ipekböceği yetiştiriciliği için ayrılmıştır. Bunun için çatı katları normalden yüksek tutulmuş, aydınlatma penceresiyle aydınlatılır. Böceklik diye tanımlanan bu çatı katlarında gerek Rumlar ve gerekse ardından buraya gelen Türkler tarafından yıllarca ipekböceği yetiştiriciliği yapılmıştır.

ORTA CAMİ/KİLİSESİ

İstiklal Mahallesindedir. Burası eski bir kilisedir ve sonradan camiye çevrilmiştir. Bu ilginç yapı ile ilgili maalesef hiçbir kayıt ve belge bulunmamaktadır.

HAMAM

İlçe merkezine bağlı Canbazlar köyünde tarihi hamam bulunmaktadır. Tarihi süreçte, okul ve medrese gibi hizmetlerin de verildiği bina, son dönemde hamam olarak kullanılmıştır. Osmanlı dönemi yapısıdır. Dikdörtgen plana sahiptir. Hamamda kemerli nişlerle deve gözü aydınlatması bulunan kubbeye geçilir.

Cehennemlik bölümünden hamamın içine su taşıyan kiremit künkler, günümüzde de görülebilir. Hamamın içerisinde kemer ve niş süslemeleri vardır. Hamamın arka tarafındaki bölüm ise, deprem nedeniyle yıkılmıştır. Kalan bölümleri restore edilmeyi beklemektedir.

Bursa Gürsu Tarihi Değirmen-Beyaz değirmen Sosyal Tesisleri

TARİHİ DEĞİRMEN-BEYAZ DEĞİRMEN SOSYAL TESİSLERİ

İlçe girişindedir. 19’ncu yüzyıla ait bir mimari örneği olan ve bir bölümü çökerek yıkılmaya yüz tutmuş tarihi değirmen; Gürsu Belediyesi tarafından restore edilerek sosyal tesis olarak düzenlenmiştir. Zemin katta 80 metre karelik sergi alanı ve yemek salonu, 30 metre karelik mutfak: 1’nci katta 50 metre karelik sergi alanı, yemek salonu ve 31 metre karelik çok amaçlı salon yer almaktadır.

İsmi ise “Beyaz Değirmen Sosyal Tesis kafe ve restoran” dır. Et yemekleriyle öne çıkan tesiste, ayrıca bol çeşitli kahvaltı ve tatlı menüleri de vardır. Özellikle Erzurum ve Artvin’in meşhur çağ kebabı tatmanızı öneririm.

DIŞKAYA KÖYÜ

İlçe merkezine 16 km uzaklıktadır. Köy: Katırlı dağları üzerinde kuruludur. Eski bir Roma ve Bizans yerleşim yerinin içerisinde bulunan köy arazisinin birçok yerinde tarihi kalıntılar bulunur. Çevresindeki tepelerde, Roma ve Bizans dönemlerinden kalma kaleler vardır. Kalınlığı yer yer 2 metreyi bulan surlarıyla Pelitpınar ve Cevizlik kalelerinin temelleri görülmektedir.

Buradan geçen kervan yolunun kenarında Arap hanı denen bir konaklama yeri ve bir de hamam varmış. Hanın yanından geçen Değirmenderesi üzerinde ise, iki değirmen bulunurmuş. Değirmenin yanında, kayaya oyularak açılan büyük bir mağara görülür. Ayrıca, yine irili ufaklı birçok mağara bulunmaktadır.

Eskiceköy ve Güriçi mevkilerinde, taş mezarlar vardır. Kozluca denen yerde, eski bir yel değirmeni kalıntısı bulunur. Evet, her bölümü tarih fışkıran bu yörede, TOKİ Konutları yapılıyor.

DIŞYAKA SOSYAL TESİSLERİ

Dışkaya köyünde; Katırlı dağları Dışkapı mevkiinde: yamaç paraşüt alanı yanında, doğa sporları (yamaç paraşütü, yürüyüş, tırmanma, kampçılık, dağcılık, off-road ve benzeri) yapanların sosyal ihtiyaçlarını karşılamak için 10 adet bungalov ev ve bir adet kafeterya yapılmıştır. Bölge muhteşem manzarasıyla önem kazanır. Bursa ve Gürsü yöreleri kuşbakışı izlenir.

Bursa şehri tanıtımı ve gezilecek yerlerle ilgili yazıma ulaşmak için.

Bursa Büyükorhan, il merkezi olan Bursa’ya 81 km uzaklıktadır. Büyükorhan, Orhaneli arası uzaklık: 36 km. Büyükorhan, Harmancık arası uzaklık: 38 km. Büyükorhan, Balıkesir arası uzaklık: 125 km.

Büyükorhan, Kütahya arası uzaklık: 123 km. Evet, ulaşım denince, Büyükorhan ilçesinden tren geçiyor ve burada “Piribeyler” tren istasyonu bulunmaktadır. Büyükorhan ilçe merkezi ve yörede yaşayanlar: 1935 yılından bu yana, trenle Kütahya, Balıkesir, Eskişehir, Ankara ve İzmir şehirlerine gidebiliyorlar. (Bursa il merkezi hariç)

TARİHİ

Büyükorhan, Orhaneli İmparatoru Adriyanus tarafından kurulmuştur. Aynı dönemde, yörede Adırnas Mabeti ve Okulu yapılmıştır. Tarihi kaynaklar incelendiğinde: ilçe, önceleri İmparator Adriyanus ve sonraları ise Orhan Bey tarafından av sahası olarak kullanılmıştır. Orhaneli ilçesi açılınca, Büyükorhan çevresinde de yerleşim başlar.

Yerleşenler ise, Oğuz boyuna bağlı Kayı Aşireti üyeleridir. Göktürk devleti yıkıldıktan sonra, Oğuz Boyuna bağlı Kayı Aşireti, Orta Asya’dan göç ederek, Selçukluların bulunduğu Anadolu’ya gelirler. Anadolu’da ilk olarak “Bitlis” yöresine yerleşirler. Ancak yapılan bir savaşta yararlılık göstermeleri üzerine, Selçuklu Sultanı Alaaddin Keykubat: kendilerine Domaniç ve Bilecik yöresini yurtluk olarak verir.

Çünkü, amacı: Selçuklu’nun Bizans’a karşı sınırlarının korunmasıdır. Zamanla buralara yerleşenlerden Eskiköy ve Hallar mevkilerinde kalan “Karakeçili obaları” tarafından yöreye “Orhan Bey” ismine atfen “Orhan-ı Kebir” ismi verilmiştir. 1944 yılında, Büyükorhan, Orhaneli’ne bağlı bir nahiyedir. 1967 yılında belde olur ve 1987 yılında ilçe statüsü kazanır.

GENEL

Marmara bölgesinin şirin ve ormanlarla kaplı yeşil bir ilçesidir. Engebeli ve dağlık bir arazi yapısına sahiptir. İlçe deniz seviyesinden 830 metre yüksekliktedir. Yükseklik nedeniyle serin dağ iklimi vardır. Yörede Marmara bölgesinin iklim özellikleri görülür.

Buna bağlı olarak yazları sıcak ve kurak, kışları ise soğuk ve yağışlı geçer. İlçenin güneyinden “Aliova çayı” geçer. Tarımsal sulama amaçlı, iki tane gölet bulunur. Yörede yaşayanların en önemli geçim kaynağı: tarım ve hayvancılıktır.

Bursa Büyükorhan Osman Dedeyi Anma Etkinlikleri

OSMAN DEDE’Yİ ANMA ETKİNLİKLERİ

Osman Dede: 16-17’nci yüzyıllarda yaşamıştır. Uzun yıllar Yazıcıoğlu Beyin hizmetkarı olarak bulunmuştur. Zamanında yerli halk tarafından çeşitli kerametleri olduğu rivayet edilir. Mezarı: Büyükorhan merkezinde Armutçuk Mahallesindeki cami bahçesindedir. Büyükorhan Belediyesi tarafından, her yıl Mayıs ayı içinde, Armutçuk Mahallesinde “Osman Dede’yi Anma Etkinlikleri” düzenlenir.

BÜYÜKORHAN CUMA PAZARI

Yazıcıoğlu Bey: hizmetleri karşılığında Osman Dede’ye, “dile benden ne dilersen” der. Bunun üzerine Osman Dede, “üç suyun birleştiği yere bir Pazar yaptır” der. Bunun üzerine, Yazıcıoğlu Bey: 16’ncı yüzyılda bugünde bulunduğu yere bir Pazar yaptırır. Söylentilere göre: pazarda bulunan yapıların inşaatı sırasında kullanılan malzemeler hiçbir zaman bitmez, halk arasında bu durum Osman Dede’nin kerameti olarak anlatılır.

Cuma pazarı: 1990 yılına kadar bölgenin en önemli hayvancılık ve ticaret merkezi olmuştur. Pazarda bulunan “Tahal” (Ticaret Merkezi) Büyükorhan Belediyesi tarafından restore edilmiş ve günümüzde halen esnaflar tarafından kullanılmaktadır. Evet, kimileri buraya hayvan almaya gelirken, kimileri de sadece yemek yemeğe geliyorlar.

Hayvan pazarı kurulan yerdeki kapalı alan ise, etin en lezzetli halinin ziyaretçilere sunulduğu mekanları barındırıyor. Kapalı alanda kurulan güveç ve saç kavurma tezgahları, muhteşem lezzetler sunuyor.

Özellikle kavurmacılık, dededen toruna geçen bir meslek gibi günümüze ulaşmıştır. En büyük özellik, satılan etlerin tamamı, burada yetiştirilen ve doğada beslenen kuzuların etleridir. Yani, asla suni yemle beslenmiyorlar.

Sizde bir Cuma günü, burayı ziyaret ederseniz, mutlaka yöresel lezzetlerden saç kavurma ve güveç yemeğini tadınız.

GÖRECİK YAYLASI YÖRÜK VE TÜRKMEN ŞENLİKLERİ

Her yıl Haziran ayının ikinci haftasında Büyükorhan Belediyesi tarafından yaylada şenlik düzenlenir.

BÜYÜKORHAN MESLEK YÜKSEK OKULU

Uludağ Üniversitesine bağlıdır.

NE YENİR

Buralara yolunuz düşer ve yöresel lezzetlerden tatmak isterseniz, başlıca önerim “güveç” ve “melke köftesi” olacaktır. Melke köftesi: bir tür mantar çeşidinden yapılan kızartma türü yemektir.

GEZİLECEK YERLER

BÜYÜKORHAN BARAJ GÖLÜ

İlçe merkezinde Cuma pazarına 200 metre uzaklıktadır. Cuma deresi üzerine, sulama amacıyla 1986-1992 yılları arasında inşa edilmiştir. Akarsu yatağından yüksekliği 37 metredir. Baraj gölü, manzarası ve çevresinin ağaçlık olmasıyla yaz aylarında piknik yapmak için yoğun tercih edilir. Ayrıca balık tutmak da mümkündür.

DERECİK BAZİLİKASI

İlçe merkezine 7 km uzaklıktaki Derecik köyündedir.

Buranın bulunmasının ilginç bir hikayesi var. Ülkemizde ibret olması açısından bu hikayeden söz etmek istiyorum. Derecik köyünde, Mehmet Ferik isimli bir şahıs, arazisinde bazı kişilerin kaçak define aradıkları ancak define yerine renkli taşlar bulduklarını öğrenince durumu yetkililere haber verir.

Bunun üzerine, Bursa Müze Müdürlüğü tarafından 2001 yılında mozaiğin bulunduğu alanda sondaj kazı çalışması başlatılır. Ancak, mozaiğin 5 x 5 metrelik alandan daha büyük olduğu anlaşılınca kazı alanı genişletilir. Ancak yine de mozaiğin bitim yeri bulunamaz.

Bunun üzerine kazı alanı genişletilir, üç hafta süren çalışmanın ardından, bulunan mozaiğin, bazilikal planlı bir kilisenin taban döşemesi olduğu anlaşılır. Bölgede böyle bir kilisenin varlığı daha önceden bilinmemektedir.

Evet, araştırmalar sürdürüldüğünde: kilisenin 10 x 21 metre ölçülerinde olduğu tespit edilmiştir. Ancak, kilisenin boyutlarından daha önemli olan, taban döşemesi mozaikleridir ve bunlar birinci sınıftır.

Mozaik: opus tesselatum tekniği kullanılarak, küp biçimli renkli taşların bir araya getirilmesiyle oluşmuştur. Mozaikte “sanat, estetik ve mühendislik bilgileri üst seviyelerdedir. Geometrik desenler üç boyutlu yapılmıştır ve inanılmaz güzelliktedir.” Ancak her bölüm, diğerinden farklı desenle bezenmiştir. Zeminin tümünde geometrik desenler hakimdir.

Ancak: ayrıca haç, dama, baklava, saç örgüsü, çarkıfelek ve antrolak gibi motifler ve keklik ile tavus kuşu figürleri, sarmaşık yaprakları işlenmiştir. Desenleri oluşturan renkler: lacivert, beyaz, kırmızı, zeytuni ve sarıdır. Bazilikadaki mozaikler, İznik yöresinde bulunan ve konsül toplantılarının yapıldığı Ayasofya kilisesinde bulunan mozaiklerle büyük benzerlik gösterir. Yani, aynı kişi tarafından yapılmış olmalıdır.

Gelelim yapının durumuna

Mozaikler iyi korunmuş olmasına rağmen, yapının yöresel taşlar kullanılarak yapılan beden duvarları yıkılmıştır. Yapının çatısının ahşap olduğu tahmin edilmektedir. Yapının iç yüzeyi, renkli sıva ile kaplanmıştır.

Beden duvarları yanında, bu duvarlara bağlantılı başka duvar kalıntıları da tespit edilmiştir. Bunların, kilisenin ek binalarına ait olabileceği ve böylece kilisenin bir manastır kompleksi olabileceği düşünülmektedir.

Daha da ilginç olanı, mevcut mozaik döşemenin yaklaşık 50 cm altında, başka bir döşeme bulunmasıdır. Bu durum, mozaik tavanlı kiliseden önce burada başka bir kilise olabileceğini kanıtlar. Bu ilk kilisenin MS 4’ncü yüzyıla ait olduğu düşünülür, mozaik tabanlı kiliseden daha küçüktür ve tabanı kiremit plakalarla kaplıdır. Kiremit döşemenin çıktığı sondajda, Roma dönemine ait (MS 2’nci yüzyıl) bir adak steli yani üstü yazılı taş bulunmuştur.

Adak steli üzerindeki yazıtlarda “Zeus Anabatenos” ve “Zeus Kersellos” isimleri yazılıdır. Yani, burası “Zeus” kültüne aittir. Kiliseler yapılmadan önce, burada Zeus tapınağının bulunduğu düşünülmektedir. Elde edilen bilgilere göre, manastır, MS 2’nci yüzyıldan 9’ncu yüzyıla kadar dinsel amaçlarla kullanılmıştır.

Yapıldığı dönemde, manastırın, Hıristiyanlığın Doğu Roma İmparatorluğu tarafından resmi din olarak kabul edilmesinden sonra yapılan ilk kilise olması ihtimali yüksektir. 9’ncu yüzyıldan sonra ise gerek bölge ve gerekse manastır terk edilmiştir.

Halen buradaki kazılar İsviçre Lozan Üniversitesi tarafından yürütülmektedir. Bu kazı çalışmalarında özellikle iyi korunmuş olan mozaiklerin tamamı ortaya çıkarıldığında, ilgili bazilikanın Bursa’da yeni bir ziyaret odağı olacağı düşünülmektedir.

GÖRECİK YAYLASI

İlçe merkezine 6 km uzaklıktadır. Yayla: eşsiz doğası ve temiz havasıyla, bitki örtüsüyle uğrak yeri olmuştur. Yayla: Orman İşletme Müdürlüğünden kiralanmış olup işletmesi Büyükorhan Belediyesi tarafından yapılmaktadır. Yaylada, Büyükorhan Belediyesi tarafından her yıl Haziran ayında, Türkmen ve Yörük Şenliği düzenlenir.

Şenliğin amacı: yaylanın ve yöre kültürünün tanıtımı ve yörenin gelişmesine yardımcı olmaktır. Yayla, aynı zamanda, yılın belli dönemlerinde, farklı guruplar tarafından kamp alanı olarak kullanılmaktadır. Son birkaç yıldır, Bursa Enduro Motosiklet Festivali, bu yaylada yapılmaktadır.

DÜĞÜNCÜLER HAMAMLARI

İlçe merkezine 20 km uzaklıktaki Düğüncüler köyündedir.

Köyde bulunan hamamlar Emet çayının hemen kenarındadır. Ancak Emet çayının bir kıyısı Bursa Büyükorhan ilçesi sınırlarında, diğer kenarı ise Balıkesir sınırları içindedir. Ancak kaplıca hamamları, Bursa sınırları içindedir. Dereden karşıya geçişler, el yapımı sallarla sağlanıyor.

Sıcak suyun çıktığı alan, ormanlarla kaplıdır. Ziyaretçiler, doğal havuzlardaki kaplıca hamamlarında şifa ararken, piknik yapıp derede balık tutabiliyorlar. Derenin içinden çıkan sıcak su: başta cilt hastalıkları olmak üzere çeşitli hastalıklara iyi geliyormuş. Kalmak için ise, bungalov evler bulunmaktadır.

Bursa Büyükorhan Burunca Kanyonu ve Kaya Deresi

BURUNCA KANYONU VE KAYA DERESİ

Büyükorhan sınırlarından geçen ve Kemalpaşa’ya doğru giden Emet Çayı’nın, Büyükorhan sınırları içinde kalan kısmı olan 30 kilometrelik bölümde, rafting yapılır. Rafting dışında, ayrıca 4 kilometrelik bir yürüyüş parkuru bulunur. Burası ilçe merkezine yakındır ve kamp alanı olarak kullanılır.

BAYINDIR MAĞARASI

İlçe merkezine bağlı Bayındır köyü yakınlarında İnkıran mevkiindedir. Mağaranın yolu yok, bu yüzden burayı görmek isterseniz, Bayındır köyünden yerel rehber almanızı öneririm, yoksa bulamazsınız. Mağaranın içinde de yol ve ışıklandırma yok, yanınıza fener almalısınız. Ayrıca mağaranın içinde yarasalar var, buna da hazırlıklı olmakta yarar var, yani korkmamalısınız.

Mağaranın uzunluğu yaklaşık 1 kilometredir. Genişlik ise 10-15 metredir. Mağara içinde hava sirkülasyonu vardır ve herhangi bir ekipman kullanmadan mağaranın içinde gezinmek mümkündür. Halen mağaranın içinde 700 metreye kadar yürüyerek gezinmek mümkündür.

Mağarada bulunan sarkıt ve dikitler eşsiz güzellikleriyle ilgi çeker ve hatta Damlataş mağarasına benzetilir. Son bir not, mağara astım hastalığı tedavisinde etkilidir.