Rusya Petersburg Nevski Prospekt

p.nevski prospekt caddesi.1
Rusya Petersburg Nevski Prospekt

NEVSKİ PROSPEKT

18.yüzyılda düzenlenen, Petersburg kent planında: Donanma Binasının, kule külahını odak kabul eden noktadan, dışa doğru üç önemli cadde uzanır.

Nevski Prospekt: bu üçlü cadde gurubu içinde, en büyük ve önemlisi kabul edilir.

Neva caddesi olarak isimlendirilir.

Sovyetler döneminde olduğu gibi, bugünde kentin atardamarıdır.

En canlı, en kalabalık alışveriş merkezidir. Rusya’nın en ünlü, işlek caddelerinde biri olduğu gibi, dünyanın da en büyük caddelerinden biridir.

Bu caddede gezmek, insanın hayatına hayat katan bir gelenektir. Burada dolaşan insanlar, sürekli zarif, modern ve şıktır.

Rusya Petersburg Nevski Prospekt

Donanma Binasından; Aleksandr Nevski Manastırına kadar, 4.5 km. boyunca ilerleyen caddede: kiliseler, tarihi yapılar, güzel köprüler, alışveriş merkezleri ve restoranlar sıralanmıştır. Bu yerler: alışveriş yapanlar, memurlar, sokak sanatçıları, müzisyenler, öğrenciler ve turist gurupları ile dolup taşar.

En büyük müzeler, tiyatrolar, kütüphaneler, mağazalar ve restoranlar bu cadde ve caddenin yakınlarında bulunmaktadır.

Pek çok yerli ve yabancı tarihçi, gezgin, yazar ve şair, bu caddeyi anlatan eserler vermiştir. Neva caddesi üzerinde güzel bir köprü bulunuyor. Aniçkov köprüsü. Köprü: atı ehlileştirme heykelleriyle dolu olan fiskiyenin üzerinden geçiyor.

p.kilise, katedral, altın kaplı.1
Rusya Petersburg Nevski Prospekt

Evet: gezimize başlıyoruz. Donanma Binası tarafından başlıyoruz.
Biraz ilerleyince: bir katedral göreceğiz.

KAZAN KATEDRALİ (KAZANSKİJ SOBOR)

İtalya-Roma’daki San Pietro Bazilikasından esinlenilerek yapılmıştır. Mimari yapısı, klasiszm özellikleri taşır. 1801-1811 yılları arasında Mimar Voronihin’in projesine göre yapılmıştır.

Neva caddesine bakan kuzey cephesinin yanında, yarım daire şeklinde sütunlar sıralanır. Oluklu süslemeleriyle, 96 sütundan oluşan bu kavisli yapının, her iki tarafında, askeri heykeller var.

Soldaki: Maraşal Kutuzov’un heykelidir.

Ayrıca: güzel bir bahçesi de var. Katedral binası: Sovyet döneminde, din karşıtı propagandalarla dolu “Din ve Ateizm Tarihi Müzesi” ne ev sahipliği yapmıştır. ( Karl Marx; dini “kitlelerin afyonu” olarak tanımlamıştır. )

1813 yılında, katedrale, Mareşal Kutuzov’un naaşı defnedilmiştir.

Yer altı mezarlığının yanında: ganimet olarak alınan onlarca bayrak ve kalenin anahtarı vardır.

DİN MÜZESİ

Şu andaki adıyla, “Din Müzesi”: Aziz İshak Katedralinden çok uzak olmayan; “Poçstamskaya Caddesi üzerindeki ayrı bir binada bulunmaktadır. Buradaki koleksiyon, dünyadaki en büyük dinsel sanat ve ayin nesneleri koleksiyonudur.

Buradan ilerlediğinizde: Griboyedov Kanalının üzerinden geçeceksiniz ve “Kanı Dökülen Kurtarıcı (spasna krovi) ”
olarak da bilinen “İsa’nın Yeniden Dirilişi Kilisesi”nin çok renkli kubbelerine varana dek, yol boyunca, hoş manzaralar göreceksiniz.

İSA’NIN YENİDEN DİRİLİŞİ KİLİSESİ (KHRAM VOSKRESENİYA KHRİSTOVA)

Yapı: Aziz Vasili Katedralinin bir benzeridir. Petersburg’un Barok ve Klasik ihtişamının ortasında, çevresiyle uyumsuz bir görüntü ortaya koymaktadır. 1881 yılında, Çar II. Aleksandr’ın bir saldırı sonucu, ölümcül yara aldığı yere inşa edilmiştir. Bu nedenle, dökülmüş kan üzerine inşa edilmiş kilise olarak da bilinir. Özellikle, renklerin ve değişik geometrik şekillerin kullanımı dikkat çekicidir.

Kilise ve Nevski Prospek arasında: bir meydan var.

SANAT MEYDANI (PLOSHCHAD İSKUSSTV)

Klasik üslubun ihtişamının güzel bir örneğidir.

p.ilya repin resmi.1
Rusya Petersburg Nevski Prospekt

Meydanın kuzey ucunda: Rus Müzesi var.

MİHAYLOVSKİ SARAYI- RUS MÜZESİ (RUSSKİJ MUZEJ)

Sarı ve beyaz renkli bir yapıdır. 1819-1824 yılları arasında yapılmıştır. Büyüleyici Rus sanat koleksiyonunda: 12. yüzyıl dini ikonlarından, Kandinsky ve Rodçenko gibi sanatçılar tarafından yapılan 20. yüzyıl yağlıboya resimlerine kadar, geniş bir çeşit bulunuyor. Burada sergilenen: İlya Repin (1844-1930) eserleri “Volga Gemicileri” ile “Osmanlı Sultanına Mektup Yazan Zaporaj Kazakları”, Rusya’da yapılan resimlerin en ünlüleridir.

p.tarih müzesi.büyük petro büstü.1
Rusya Petersburg Nevski Prospekt

Dünyanın en zengin resim ve heykel koleksiyonlarının yanı sıra, çarlık döneminin tüm hazinelerini de barındıran Kışlık Saray’dan önce Rus Müzesine gidin.
Grandük Mikhail Pavloviç’in sarayı: müzeye dönüştürülmeden önce, askeri mühendislik okulu imiş. Dostoyevski: babasının bir cinayete kurban gittiğini öğrenince, ilk sara nöbetini burada geçirmiş.

Burada, mutlaka görmenizi önereceğim bir tablo var. Yapıtlarında devrim öncesi Rusya’yı, genellikle de, yoksul halkla sert doğa koşullarını gerçekçi bir üslupla betimleyen İlya Repin’in “Zaparog Kazakları” adlı tablosu.

Ressam, bu tabloda: Osmanlı Padişahının mektubuna cevap yazan Rus kazaklarını çizmişti.

Çünkü: Ukrayna düzlüklerini, kuzeyden güneye akıp giden gümüş rengi Dinyeper’in suladığı toprakları, kendilerine yurt edinmiş Kazaklar, gelenek ve özgürlüklerine en az dinleri kadar bağlı, bu yiğit savaşçılar, sultanın tebaasına girmeyi reddetmekle kalmamış, Bab-ı Ali’ye hakaret dolu bir mektup da göndermişlerdi.

Repin onları, içkiden kızarmış güleç yüzleri, sarkık bıyıkları ve kazınmış yumru yumru kafalarıyla, kiminin başında kalpak belinde kılıç, kimini ağzında çubuk bağrında haç, katıla katıla gülerken resmetmişti.

Sultana gönderdikleri mektubun içeriğini bilmiyordum ama neşeli ve sarhoş hallerinden, kahkahadan kırılırcasına göbek hoplatmalarından, Osmanlı tebaasına girip padişaha kul olma önerisini pek komik bulduklarını tahmin etmek mümkün.

Müzenin öyküsü: 1764 yılında, II. Katerina’nın, Berlin’den, 225 parçalık çok değerli bir resim koleksiyonu getirmesiyle başlıyor. Takip eden yıllarda, Saraya değerli tablo alımı devam ediyor.
Bu müzenin gezilmesi için, kendinize tam gün ayırın.

ETNOĞRAFYA MÜZESİ

Rus Müzesinin hemen bitişiğindedir. Halk sanatlarına ve eski Sovyetler Birliğindeki çeşitli halkların el zanaatlarına yer verilmiştir.

Evet, ana caddeye geri dönün. Burada bir alışveriş merkezi var.

GOSTİNİ DVOR

Küçük dükkanlardan oluşan, iki katlı bir alışveriş merkezidir. Buranın galerileri kalabalık, çalışanları ise asık suratlıdır. Bu yüzden: İsa’nın Yeniden Dirilişi Kilisesinin gölgesinde, Moika ve Griboyedov kanallarının kesiştiği noktada, açık havada kurulan, bir pazar var. Oraya gitmeyi tercih edebilirsiniz.

SANAT ESERİ PAZARI

Açık havada kurulan bir pazar yeridir. Burada: portrenizi çizdirebilirsiniz. Petersburg manzarasının resimlerine göz atabilir ya da Hermitaj koleksiyonunun en iyilerinin röprodüksiyonlarını içeren sanat kitaplarını alabilirsiniz.

ROSSİ CADDESİ

Tiyatronun arkasındaki, Rossi Caddesi (ulitsa zodchego Rossi): adını hem Sanat Meydanından, hem de Genelkurmay Binasının tasarımını yapan mimardan almıştır. Carlo Rossi: ayrıca Puşkin Tiyatrosu’nun da tasarımını yapmış ve bu mükemmel orantılı caddeyi de, tiyatronun girişi olarak planlamıştır. Rossi caddesi: 22 metre genişliğinde ve 220 metre uzunluğundadır.

p.köprü.1
Rusya Petersburg Nevski Prospekt

Evet, ana caddede (Nevski Prospekt) ilerlemeye devam ediyoruz. Burada bir köprü karşımıza çıkıyor.

ANİÇKOV KÖPRÜSÜ (ANİCHKOV MOST)

Şaha kalkmış, dört bronz atla bezenmiş bir köprüdür. Fontanka Irmağının üzerinden geçer ve 2.5 km. daha devam ederek, Intourist’in Moskova Oteli’nin karşısındaki tarihi manastıra ulaşır.

ALEKSANDR NEVSKİ MANASTIRI (LAVRA ALEKSANDRA NEVSKOGO)

Burası: Rahip Manastırıdır ve en büyük mimari eserlerden biridir.

Manastır, Büyük Petro’nun İsveç ordularını yenilgiye uğrattığı yerde, 1713 yılında yaptırılmıştır. Petro, bu bölgenin, aynı zamanda, Novgorod Prensi Aleksandr’ın (1220-1263) 1240 yılında, İsveç ordusuna karşı, efsanevi zaferini kazandığı yer olduğuna inanılıyordu.

Prens Aleksandr: bu ünlü zaferden sonra, Aleksandr Nevksi (Nevalı Aleksandr) olarak tanınır olmuştur. 1547 yılında, Rus Ortodoks kilisesi tarafından, azizlik mertebesine yükseltilmiştir. Manastırdaki kutsal üçleme katedralinde, 12 Eylül’de Aziz Aleksandr Nevski Festivali kutlanıyor.

Burada: Petersburg ve Ladoga metropoliti Vladimir’in konağı ve bir dini akademi bulunmaktadır. Manastırın içindeki kiliselerde, tabutlarda ve mezarlarda: aralarında Moskova Üniversitesi’ne adı verilen bilim adamı ve yazar Lomonosov, Başkomutan Suvorov, bestekar Çaykovski ve yazar Dostoyevski’nin de bulunduğu pek çok önde gelen Rus vatandaşı defnedilmiştir.

Rusya Petersburg geziler

p.fiskiyeli havuz
Rusya Petersburg geziler Büyük Petro’nun yazlık konutu

Petersburg şehrinin dışında: imparatorluk zamanından kalma, taş malikaneler var. Peterhof, Puşkin ve Pavlovsk’a ait park ve sarayların tamamı: II. Dünya Savaşı sırasında, Almanlar tarafından işgal ve tahrip edilmiştir.

İmparatorluk Rusya’nın gücünün ve zenginliğinin bu büyüleyici anıtlarını, o zamandan bu yana, neredeyse tamamen yenilemiştir.

Petersburg şehri dışındaki, günübirlik gezilerin başlangıç noktası: Büyük Petro’nun yazlık konutu.

Büyük Petro’nun yazlık konutu

BÜYÜK PETRO’NUN YAZLIK KONUTU:

Peterhof’da bulunmaktadır. Finlandiya körfezine bakan, dik bir kayalık üzerinde kurulu malikane bahçesi: kentin 29 km. batısında uzanmaktadır. Buraya: banliyö treniyle ulaşabilirsiniz. Ama en zevklisi: deniz yolu ile gitmektir.

Kışlık Sarayın bitişiğindeki Neva kıyılarından, düzenli olarak, hidrofoilli tekneler kalkmaktadır. (sadece yazın) Hem sarayın hem da bahçenin göz kamaştırıcı zenginliği, Versailles’dan esinlenerek düzenlenmiştir.

Petro: Versailles’i; 1717 yılında ziyaret etmişti ve kendi malikanesinin, hem ihtişam hem de incelik bakımından Fransız kralınınkinden daha üstün olmasını istiyordu.

Ağaçlarla çevrili su bulvarı, iskeleden, Petro’nun mühendislerinin yetenek ve hayal güçlerinin zenginliğini yansıtan: Büyük Çağlayana ulaşır. 64 fiskiye ve 37 altın heykel: Samsonun bir aslanın ağzını ayırırken gösterildiği, ünlü Samson Çeşmesine, nefes kesici bir ortam sağlamaktadır.

Toplam heykel adedi: 250 dir.

Samson Çeşmesi

SAMSON ÇEŞMESİ:

Çeşme: Petro’nun 27 Haziran 1709 yılında (Aziz Samson Günü) İsveç karşısında elde ettiği zaferi simgelemektedir. Çağlayanın ve parktaki diğer çeşmelerin suyu: 22 km. güneydeki, Ropşa Tepelerinden getirilmektedir. Çeşmeler: Ekim’den Nisan’a kadar kapatılır. (donmaması için)

Çağlayan’ın en tepesinde: Büyük Saray’ın; sarı renkli ön cephesi bulunur. Sarayın: Alman işgalinden sonraki halinin fotoğraflarını görünce, yetenekli onarım işçilerinin gerçekleştirdiği dönüşüme hayran kalacaksınız.

Geniş bir alana yayılmış olan malikane bahçesinde, birkaç tane de daha küçük saray bulunmaktadır.

İlk olarak: deniz kenarındaki “Monplaisir” tamamlanmıştır. (1714-1722) Burası: Petro’nun gözdesiydi. Çünkü: çalışma odasından denize doğru baktığında, Finlandiya Körfezini, boylu boyunca görebiliyor ve yeni oluşturulan donanmasına hayranlıkla bakabiliyordu.

PUŞKİN KASABASI:

Vitebsk İstasyonundan (vitebskiy vokzal); 25 km. ötedeki Puşkin kasabasına, düzenli olarak giden banliyö trenleri bulunmaktadır. Kasabaya: ünlü şairin ölümünün 100. yıldönümünde (1937 yılı) ismi verilmiştir.

Kasabanın önceki adı: çariçeler Yelizaveta ile Büyük Yekaterina’nın 18. yüzyılda yaptırdıkları parklar ve saraylardan ötürü: Çarskoye Selo’ydu. (Kraliyet Kasabası)

Kasabadaki en dikkat çekici yapı: beyaz, altın renkli ve parlak morumsu maviye boyanmış, devasa, Barok şaheseri: bir saray var.

Yekatherina Sarayı

YEKATERİNA SARAYI (YEKATERİNİNSKİJ DVORETS) :

Burası, Kışlık Sarayında tasarımını yapan Bartolemeo Rastrelli tarafından tasarlanmış ve adını I. Yekaterina’dan (Büyük Petro’nun ikinci karısı) almıştır. Sarayın yanında: Akik Odaların yanı sıra, güzelce boyanıp parlatılmış taşlarla süslü banyo evi ve malikane bahçesinin muhteşem manzaralarının görülebildiği “Cameron Galerisi” var.

Sarayda, ayrıca yeniden inşa edilen “Kehribar Oda” da görülebilir. Bu kehribar odasının bir hikayesi var. Savaş yıllarında (II. Dünya Savaşı), Almanlar tarafından bu oda içindekiler çalınmış ve oda, muhteşem bir titizlikle yeniden kurulmuş.

Yekatherina sarayı

Titizlikle düzenlenmiş bahçenin çeşitli noktalarında, pek çoğu Büyük Gölün kıyılarında bulunan, pavyonlar ve anıtlar var. Gölün, öteki ucundaki Mermer köprüyle, Büyük Yekaterina’nın en sevdiği evcil köpeklerinin gömüldüğü Piramide ulaşılıyor.

Puşkin’e gelen tren, birkaç kilometre ötedeki “Pavlovsk”a devam eder. II. Yekaterina’nın özel bir konak inşa etmesi için oğlu imparator I. Pavel’e hediye ettiği arazidir.

Bu yüzden: ismi “Pavlovsk” taki kraliyet bahçesi, bir peyzaj mimarisi şaheseridir. Büyük Saray’ın sarı ve beyaz renklerdeki klasik tasarımı, Puşkin’in Barok ihtişamıyla karşıtlık oluşturur. 1782-1786 yılları arasında yapılan sarayın mimarı Charles kamerondur.

Rus klasisizmine uygun olarak inşa edilmiştir. Sarayda, Grandük Pavel’in, kanatlarla kuşatılmış bir heykeli var. Fakat: Pavlovsk’ta: asıl görülmesi gereken yer: 600 hektarlık Parktır.

Buraya piknik yapmaya gelenleri görebilirsiniz.

Burası: Rus keşifçilerinin diyarıdır. 1909 yılında, Rusya’da ilk kez keşifçi ateşi yakılmıştır. Her yıl, Nisan ayının 30 gününde, Pavlovsk’ta yakılan ilk ateş, şenliklerle kutlanır.

Rusya Petersburg Petrograd

p.petrograd adası kumsalı.1
Rusya Petersburg Petrograd

16 Mayıs 1703 tarihinde, Büyük Petro, Neva’nın kuzey tarafında bulunan Tavşan Adasını ( adanın adı Fin dilinde tavşan adası anlamına geliyor) kazmaya başlayınca, yeni kentin, ilk yapı projesi olan: Petro-Pavel Kalesinin inşası başlamış olur.

Bu tarih, kentin kuruluş günü olarak kabul edilir.

Petro: kale için çok uygun bir yer seçmişti. Kale: Neva Nehrinin kolları arasında kalan, küçük bir adanın üstünde kuruluyordu.

Rusya Petersburg Petrograd

PETRO-PAVEL KALESİ (PETROPAVLOVSKAYA KREPOST):

Şehrin ilk yapısı olma özelliğini de taşımaktadır. Kalenin temel atma günü olan, 16 Mayıs 1703 tarihi, Petersburg’un doğum günü sayılır. Kaleye ait duvarlar ve tabyalar: ağaç ve topraktan yapılmıştır. 1706 yılında kerpiçle inşasına başlanmış ve 1740 yılında tamamlanmıştır.

İç avlunun ortasında: altın kule külahının üstünde uçan bir melek figürü bulunan çok katlı Çan kulesiyle, Petro ve Pavel Katedrali yükselir. Zafer kapısı görünümündeki oymalı altın kaplama ikonostas: 1722-1726 yıllarında, Moskova baroku üslubunda yapılmış olup, muhteşem bir güzellik sergiliyor.

Rusya Petersburg Petrograd

Fakat: 300 yıllık varlığı süresince, kaleye hiçbir saldırı düzenlenmemiştir.

Kale tamamlandığında: Petro, İsveçlileri yenmiş ve kentin savunma noktaları, Neva Irmağının ağzının ilerisindeki bir ada olan “Kronstadt” a taşınmıştır.

Bu yüzden: kale, farklı amaçlar için kullanılmıştır. Rusya’nın en ünlü siyasi hapishanesi olarak uzun süre kullanılmıştır.

Oğlu Aleksey başta olmak üzere, Çarın hoşnutsuzluğunu kazanan birçok ünlü kişi: Trubetskoy Burcu’nun hücrelerine hapsedilmişlerdir.

Daha sonraki zamanlarda: buraya kapatılanlar arasında: Dekabristlerin liderleri, Dostoyevski, Gorki ve Troçki ile Lenin’in ağabeyi Aleksandr vardı.

Kale topraklarında, ayrıca St. Petersburg tarihini anlatan bir müze var.

Her öğlen saat tam 12.00 olduğunda, surlardan ateşlenen top sesini duyarsanız, şaşırmayın. Çünkü: 1736 yılından bu yana, geleneksel olarak bu olay tekrarlanmaktadır. Petersburg’lular bu sesi duyduklarında saatlerine bakar, ileri yada geri ise, saatlerini ayarlarlar.

p.saint simon ve annanın küçük kilisesi.1
Rusya Petersburg Petrograd

SVİTOY PYOTR VE SVİTOY PAVEL KATEDRALİ (PETROPAVLOVSKİJ SOBOR);

1714-1733 yılları arasında, İsveçli mimar Domenico Trezzini tarafından yapılmıştır. Zarif bir kulesi
vardır. İnce, altın kule külahı; çan kulesi, 122.5 metre uzunluğundadır. Bu yüksekliği ile, şehrin en yüksek mimari yapısıdır.

I. Petro ve pek çok halefi: Romanov soyundan gelen Rus Çarlarının neredeyse tamamı; katedralin zengin süslemeli iç mekanında gömülüdür. Petro’nun lahdi: ikonostasisin önünde, en sağ uçtadır. Yöre halkı, bugün, buraya hala çiçek getirmeye devam eder.

Petro: kalenin inşası sırasında: bir kulübede yaşar.

 

PETRO’NUN KULÜBESİ (DOMİK PETRA);

Kaleye, kısa bir uzaklıktadır. Yalnızca: 3 gün içinde yapılmıştır. Taş bir binanın içinde, orijinal haliyle korunarak günümüze kadar gelmiştir.

p.aurora gemisi.1
Rusya Petersburg Petrograd

AURORA KRUVAZÖRÜ:

Kulübeye çok yakın bir noktada bulunmaktadır. 1903 yılında yapılmıştır. Bu küçük savaş gemisi: 1904-1905 arasında süren Rus-Japon savaşı sırasında: Uzakdoğu’da kullanılmış, ancak tarih kitaplarındaki yerini, mürettebatının Ekim 1917 tarihinde, Bolşeviklerin Kışlık Saraya saldırısını haber vermek için, kuru-sıkı bir top mermisini ateşlemesiyle kazanmıştır.

1956 yılında yenilenip, tarihi bir anıt olarak ziyarete açılmıştır.

Rusya Petersburg Petrograd

Evet, gezimize devam ediyoruz. Aurora’nın ilerisindeki köprünün öbür tarafında uzanan: Viborg Yakasına geçiyoruz.

VİBORG YAKASI:

Ekim Devrimiyle yakından ilişkili bir yerdir. II. Nikolay’ın tahtından feragat ettiğini duyan Lenin; Nisan 1917 tarihinde, sürgünden döndüğü Finlandiya İstasyonuna gelmiştir.

Bölge işçilerinin coşkuyla karşıladığı Lenin, istasyonun dışına park etmiş, eski bir zırhlı arabanın üzerine çıkarak, ateşli bir konuşma yapar.

Bu olay, bugün meydanda duran, Lenin heykelinde anılmaktadır. Lenin, otoritelerin dikkatini çekmemek için, Ağustos ayında, Finlandiya’ya gider. Ekim ayında dönüp, Bolşevik isyanına öncülük yapar.

Her iki seferde de: takma isimle yolculuk edip, Finlandiya Demiryollarının, 293 numaralı lokomotifinde, ateşçi olarak gizlenir. Söz konusu buharlı lokomotif; 1957 yılında, Finlandiya tarafından SSCB’ye sunulmuştur ve bugün istasyonun içinde sergilenmektedir.