Kuzeybatı Brezilya’da Manaus devletinin başkentidir. Kuzey Brezilya’nın merkezidir. Atlantik Okyanusundan 1450 km içeridedir.
Amazonas Eyaletinin başkenti 1669 yılında kurulmuştur. Günümüzde 1.8 milyon nüfusu vardır. Brezilya ülkesinin en kalabalık 7. şehridir. Dünya üzerinde ise en kalabalık 131. şehirdir. Şehrin ismi Rio Negro vadisine hakim bir tepe üzerinde bulunan Hint/yerli kabilesinden gelmektedir.
Burası Amazon yağmur ormanları için bir ağ geçidi olarak hizmet vermektedir. Yani, burası Amazon ormanlarının başlangıç noktasıdır. Black River ve Solimoes nehirleri burada birleşmektedir ve Amazon nehrini oluşturmaktadırlar.
Solimoes nehri beyazımsı, Rio de janeiro Negro nehri ise kahverengi ve siyahımsıdır ve Black River olarak da isimlendirilir. Solimoes soğuk akarken, Negro sıcak akar.
Amazon ormanları: dünyadaki en büyük ve en yoğun yağmur ormanları, dünyanın en uzun ve en büyük nehri içinde kalmıştır. Onun fantastikliği ve karmaşık biyolojik çeşitliliği dünyaca ünlüdür.
19. yüzyılda bölgenin gelişen kauçuk endüstrisinin bir sonucu olarak şehir bugün Brezilyanın en büyük şehirlerinden birisidir. 1896 yılında açılan şehrin en işlek caddeleri kauçuk baronları tarafından lüks ve zenginliği ifade eden yapılarla donatılmıştır.
Şehirde Amazonas Opera Binası ve Rio Negro Sarayı dikkat çeker.
Şehirdeki gezinizde, macera dolu ormanlarda bir trek ve dere kıyısında kano yolculuğu ve yerli söylerine bir ziyaret yapabilirsiniz.
Ulaşım
Şehir: dünyanın en büyük yağmur ormanlarının merkezinde olması nedeniyle, yalnız uçak veya tekne ile ulaşıma elverişlidir. Sao Paulo şehrinden buraya ulaşmak için 4 saatlik uçuş yapmak gerekiyor.
Şehrin havaalanı ismi “Edoardo Gomes” uluslar arası havaalanıdır. Havaalanı şehir merkezine 14 km uzaklıktadır. Manaus şehrinin diğer bazı şehirlerden uzaklığı: Figueiredo: 133 km, Boa Vista: 824 km. Brasilia 3591 km ve Bethlehem: 5434 km. dir.
Yemek Kültürü
Bölgesel yemek kültüründe temelde balık bulunur. Şehirde birçok iyi restoran bulmak mümkündür. Yemeklerde genel olarak: tucupi, zencefil ve acai gibi malzemeler ve baharatlar yoğun olarak kullanılır.
Yöresel lezzetlerden tatmak isteyenler “Uarini un” ve “Guarana” deneyebilirler. Balık derseniz ki, burada mutlaka Amazon balıklarını tatmalısınız çünkü Amazon nehrinde 2000 farklı balık türü bulunduğu söyleniyor, şehirde birçok restoranda balık servisi bulabilirsiniz.
Ama bu şehirde özellikle turistler için hazırlanan “Gisela Tacaca” mutlaka tadılması gereken bir lezzet olarak başta gelmektedir.
Alışveriş
Şehirde yöreye özgü bir şeyler satın almak isterseniz “Amazon Gallery” denilen yerden şaşmayın. Burada yerli kabilelerin el sanatı parçaları satılıyor ve fiyatları nispeten uygundur. Amazon Gallery: Rua Costa Azevedo denilen yerdedir.
Ayrıca: “Mercado Adolfo Lisboa Belediye Pazarı” da iyi bir alışveriş mekanıdır. Burada: balık, meyve, sebze, baharat ve Amazon otantik gıdaları bulup satın alabilirsiniz. Ama günün erken saatlerinde şafakta açılmaktadır ve mümkün olduğunca erken gitmek gerekir.
Peki bu şehirden ne satın alınır? Burada: şehir boyunca Amazon yerlilerinin el sanatları ürünlerini satın alabilirsiniz. Bunlar: aksesuarlar, tekstil, süs eşyaları, sepetler, seramikler ve renkli birçok tür el sanatı ürünleridir.
Bunları şehrin merkezindeki meydanlar ve yanı sıra “Hint Müzesi” veya “Artindia” deposunda bulabilirsiniz.
İklim
Şehirde iki mevsim hakimdir. Yaz yani kuru mevsim yoğun güneş ışığı altında yüksek sıcaklıkların hakim olduğu dönemdir ve bu dönemde sıcaklıklar 40 dereceye kadar yükselir. Bu dönem: Eylül-Kasım ayları arasında görülür. Aralık-Mayıs ayları arasındaki dönem ise yağışlı yani kış mevsimidir. Bu dönemde sık sık yağmurlar görülür.
Sonuç olarak bu şehri ziyaret etmek için en uygun zaman “Ağustos” ayıdır. Bu dönemde: ormanlar, akarsular, şelaleler ve nehir plajları gayet keyiflidir. Şehirde “Mayıs” ayında opera festivali düzenleniyor ve ülkenin çeşitli yerlerinden gelen klasik müzik orkestraları, bu festivali hareketlendiriyorlar.
Amazon Nehrinde Tekne Gezintisi
Bu yolculuk 3 gün sürer ve Solimoes nehri üzerinde yapılır. Tur: ormanı görebilmek için en az maceralı olan yolculuktur. 2005 yılından bu yana yolculuklar bölgesel tekneler veya büyük yolcu gemileriyle yapılıyor.
Bu büyük yolcu gemileri 75 kabinli ve 150 yolcu kapasitelidir. Yolcu kabinleri 23 metre karedir. Oldukça rahattır. Balkon ve split klimaları bulunuyor. Açık büfe olarak sunulan yemeklerde, genellikle Amazon meyve suları ve yerel balıklar sunuluyor.
Ormana gelindiğinde: ormanın farklı kısımlarını keşfetmek için, belirli zamanlarda yolcular küçük teknelerle gezdiriliyorlar.
Bu gezintilerde: tur programlarında: ormanda trekking, ormanda tekne gezintisi (bu gezinti sırasında ayrıca piranha balık tutma, timsah görme gibi), nehirde nilüferler olan bir gölün ziyareti gibi etkinlikler bulunuyor.
Amazon Ormanları
Dünyanın en büyük tropik ormanı: Amazon yağmur ormanları ile Amazon nehri havzasından oluşan kapalı bir bölgedir. Amazon bölgesi: 9 ülkeyi kapsayan 7.5 milyon km karelik bir alana yapılmıştır. Brezilya ülkesi, bu alanın % 66’lık kısmına sahiptir.
Avrupalı yerleşimciler ilk olarak 16. yüzyılda Amazon bölgesine gelmişlerdir. O dönemde bölge büyük bir Kızılderili nüfus tarafından iskan edilmektedir. Ancak 20. yüzyıl başlarına kadar, günümüzde batı uygarlığı yaygın ormansızlaştırma uygulamaları ile Amazon bölgesindeki tüm ekolojik dengeyi tehlike altına atmışlardır.
Amazon nehri: yeryüzündeki tüm sıvı suyun yaklaşık % 17’lik kısmını oluşturmaktadır. Dünyanın en uzun nehridir ve uzunluğu 6800 km. dir. (ikinci en uzun nehir Nil nehridir ve uzunluğu 6695 km.dir) Nehir Peru-Caylloma ilinde, yaklaşık 5000 metre rakımda doğmaktadır.
Nehirde yaklaşık 3000 balık türü bulunduğu söyleniyor.
Evet insanlar Amazonları düşündüğü zaman, genellikle boş orman ve engin nehirleri düşünüyorlar. Ama: Amazon; sayısız kolları ve gölleriyle milyonlarca insana ev sahipliği yapmaktadır. Ormanın kalbinde, nehir ağzında Manaus ve Belem gibi büyük şehirler bulunmaktadır.
Bunun dışında: Amazonda balık ve meyve erişimi olan, küçük toplumlar halinde insanlar yaşamaktadırlar. Sefillik ve yoksulluk üst düzeyde olmakla birlikte, bu köylüler gerektiğinde eğitim ve çeşitli hizmetlere erişebilmektedirler.
GEZİLECEK YERLER
Teatro Amazonas
Praça Sao Paulo Sebastiao adresindedir.
Bu görkemli tiyatro binası: kauçuk zengini Avrupalı şirketler tarafından oyun ve operaların sunumu için 1896 yılında açılmıştır. Neoklasik cephe pembe boyalıdırve kubbesinde: Brezilya bayrağının renklerini sembolize eden ve 36.000 seramikle yapılan bölüm ilgi çeker.
Seyirci kapasitesi 700 kişidir. Binanın içi: Portekiz mermerleriyle döşenmiştir. Merdiven İtalyan mermerlerinden yapılmış, lobi ve avizeler İngiltere’den getirilmiştir ve ayrıca yanının içinde çok miktarda Venedik maskesi dekorasyonda kullanılmıştır.
Tavandaki tablolar: İtalyan sanatçı Domenico de Angelis tarafından yapılmıştır. Tiyatronun hemen önündeki kaldırımda: “kara ve Solimoes” nehirlerinin sularının buluşmasını temsil eden dalgalı tasarım’a mutlaka bakınız, çünkü bu tasarım dünya çapında ün kazanmıştır.
Burada bir gösteri izlemek isterseniz: 1997 yılından bu yana her yıl “Mayıs” ayında düzenlenen “Tiyatro Festival” zamanını takip etmek gerekir. Bunun dışında yapı rehberli yarım saatlik turlarla gezilebiliyor. Örneğin: eski operalarda kullanılan kostümler sergisi bulunmaktadır.
Centro Cultural Palacete Provincial
İl sarayı olarak da isimlendirilen bu yapı: şehrin Heliodoruz Balbi meydanındadır. İsminin “İl Sarayı” olmasının nedeni: Amazonas Eyaletinin hükümet ve devlet başkanlarının ikametgahı olarak görev yapmış olmasından kaynaklanmaktadır.
Buradaki ilk yapı: Portekizli tüccar Alexandre Paulo Brito Amorim’in ailesi için bir konut olarak yapılmıştır. Alexander; 1851 yılında şehre geldi ve şehrin en önemli tüccarlarından biri oldu. 1881 yılında ölümünden önce kendisi Portekiz’in üst Amazon River Company kurucusu olarak merkezi İngiltere Liverpool şehrinde olan şirketin kurucusu olarak bilinmektedir.
1867 yılında bina il başkanı Jose Bernardo Michellis tarafından satın alındı. Yapı: 1874 yılında tamamlandı. 1875 yılına kadar birkaç hükümet ofisine ev sahipliği yaptı. (İl Meclisi, Bayındırlık, Halk Kütüphanesi, İl Lisesi gibi)
1892 yılında ise, konak: Askeri Polis kışlası olarak düzenlendi ve Askeri Polis il komutanlığı oldu.
2007-2009 yılları arasında restore edilen il kültür sarayı: Devlet Sekreterliği sorumluluğunda “Nümismatik Müze” olarak düzenlenmiştir. Müzede: Bernardo Ramos’un koleksiyonu bulunur. Bu koleksiyonda: antik Yunan’dan, İmparatorluk ve Cumhuriyet dönemine kadar sikke, banknot, madalya ve süsleme objeleri bulunmaktadır. Özellikle Brezilya sikke koleksiyonu önem kazanmaktadır.
Yapıdaki Amazon Görüntü Müzesi bölümünde: film, fotoğraf, müzik, televizyon, radyo, dergi ve diğer objeler sergilenmektedir.
Yapının Penacoteca bölümünde ise: yaklaşık 1000 sanat eseri bulunur ve bunlar bölgesel sanatçıların yüzyıllarca yaptıkları eserlerdir. Bunlar 300 den fazla sanatçıya aittir.
Tiradentes Müzesi: askeri polis kışlası dönemindeki eski odadan oluşmuş ve onun ilk günlerinden beri Amazon askeri kurumunun hikayesi burada anlatılmaktadır.
Manaus Katedrali
Av Constantino Nery adresindedir.
Burada 1695 yılında bir kilise bulunduğu biliniyor. Bu kilise 1850 yılındaki bir yangında yanarak yok olmuştur.
Günümüzdeki bina ise: Portekiz ve Avrupa’dan ithal edilen malzemelerle yapılmıştır. Tüm taş duvarların kireçtaşları, Lizbon şehrinden getirilmiştir. Kilise 1876 yılında açılmıştır. Kurulduğundaki ilk piskopos Don Lorenzo Costa Aguiar’ın mezarı, katedralin ana girişindedir.
Kilise 1927 yılında Brezilya imparatorluk ailesi üyeleri tarafından ziyaret edilmiştir. 1980 yılında Papa John Paul II Manaus şehrini ziyaret ettiğinde, burayı kutsamıştır. Onun şehirdeki açık hava ayininde kullandığı sandalye, bugün kilise müzesinde saklanmaktadır.
Adalet Sarayı-Palace of Justice Manaus
Şehirdeki yargı kurumları tarafından kullanılan bina 1900 yılında açılmış ve 2006 yılına kadar yine aynı kurumlar tarafından kullanılmıştır. Burası günümüzde bir kültür merkezidir. Yapının içindeki orijinal ve Rönesans tarzı mobilyalar ilgi çekmektedir. Rehberli turlarda: bina içindeki geçici sergiler de görülebilmektedir.
Belediye Çarşısı
Siyah nehir üzerinde, 1883 yılında kauçuk endüstrisinin en yoğun olduğu dönemde yapılmıştır. Yapı art nouveau tarzındadır ve vitraylarla doludur. Görüntü olarak Paris şehrindeki Les Halles pazarına benzemektedir. Günümüzde burada bölgesel ürünler satılmaktadır.
INPA-Amazon Doğa Bilimleri Müzesi
Petropolis-Otavio R.Cabral adresindedir. Burası şehir içinde Amazon ormanının bir parçasıdır.
Bu müze özellikle çocukların ilgisini çekmektedir.
Çünkü, burada kelebekler, böcekler, örümcekler ve bölgede nadir bulunan bazı balık ve hayvan türlerinin doldurulmuş örneklerine ait büyük bir koleksiyon bulunmaktadır. Ayrıca: 30 metre boyunda ve tahminen 600 yıllık Tanimbuca ağacı ilgi çekmektedir.
Cıgs Zoo
George-Estrada da Ponta Negra adresindedir.
Büyük bir yeşil alan üzerinde bulunan bu hayvanat bahçesinde: maymunlar, yılanlar, timsahlar, domuzlar ve Amazon bölgesine ait diğer nadir kuşlar bulunmaktadır. Burası eskiden Brezilya ordusuna ait bir alanmış.
Iranbuda köprüsü-Plaj Kara Köprüsü
Ekim 2011 yılında açılan bu köprü: Rio Negro üzerindedir ve 3595 metre uzunluğundadır. Bir nehir üzerinde, dünyanın en uzun ikinci köprüsü olarak önem kazanmaktadır. Üzerindeki geçiş yaklaşık yarım saat sürer.
Merkez ayak yüksekliği 187 metredir ve 74 destek sütunu vardır. Yolun ortasındaki yükseklik 55 metredir. Daha önce, nehrin bu bölümünden feribotlar ile haftada 2500 araç karşıya geçiriliyormuş.
Indıan Museum
Müze 1952 yılında açılmıştır. Salesian rahibeler tarafından işletilen 6 odada yaklaşık 3000 obje bulunuyor. Bunlar: onların alışkanlıkları, örf, adet ve gelenekleri de dahil olmak üzere, birçok Amazon Kızılderili kabilelerinin tarihini açıklamaktadır. Böylece Negro nehrinin üst bölümünde olan Tukanos, Dessanas, Tarianos ve Baniwas gibi yerli halkların yaşam ve kültür özellikleri öğrenilmektedir.
Palacıo Rıo Negro
Binanın tasarımı muhteşem ve nefes kesicidir. Başlangıçta Almanya’nın ünlü lastik baronu Alman Waldemer Schoz için bir ev olarak inşa edilmiştir. 1903 yılında tuğla başlayan inşaat tamamlandığında Alman Schoz buraya taşınmıştır.
Parlak mermer ve koyu ahşap iç bölümleri olan yapı: 1980 yılında restore edilmiştir.
Saray: ilkbahar ve yaz aylarında devlet başkanları ve devlet misafirlerine tahsis edilmektedir. Ancak sonbahar ve kış aylarında gezilebilir.
Bu rehberli turlarda sarayın içindeki gezide 1800’lere kadar uzanan bir yolculuk yapılabilmektedir. Örneğin sikke meraklıları için, güney yarımkürenin en kapsamlı ve ilginç sikke koleksiyonu burada bulunmakta ve sergilenmektedir. Öte yandan sanat eleştirmenleri ve sanatçılar için, bina: otantik Brezilya sanatının muhteşem bir galerisi olarak kabul edilir.
Museu Serıngal Paradıse Vılla do Paraiso
Burası: 19. yüzyılın sonundan itibaren 1920’lere kadar süren Amazon kauçuk endüstrisinin bir üretim yerini yeniden oluşturmak için yapılmış ve 2002 yılında çekilen ve Leonel Vieira tarafından yönetilen “Orman” isimli film burada çekilmiştir.
Müze: Ggarape Sao Paulo Joao bölgesinde Manaus şehir merkezinden tekneyle 20 dakikalık bir yolculukla ulaşılmaktadır. Burada: kauçuk üreticilerinin karşılaştıkları şartlar görülür. Bunlar özellikle: yorucu iş yükü, yetersiz ücret, zehirli yılanlar, jaguar ve yerli kabilelerin saldırı riskleridir.
Müze turunda: bir kauçuk baronunun evinin kopyası, kauçuk üretimi gösterisi, sazdan kulübede 80 kilo ağırlığındaki bir top ve diğer malzemeler görülür.
Ponta Negra Vadisi
Nehir vadisinde: kalabalık binalar, spor sahaları, hareketli barlar ve nehir plajları bulunur ve vadi boyunca yürüyüşler yapmak mümkündür.
Plajlar
Manaus nehir plajlarında gayet güzel kumluk alanlar bulunuyor. Burada spor faaliyetleri ve oyunlar gibi etkinlikler de hiç eksik olmuyor. Evet, bu plajları Ağustos-Ocak ayları arasındaki dönemde mutlaka ziyaret etmek gerekir.
Ponta Negra
Bu plaj bölgesi, şehir merkezine 13 km uzaklıktadır. Burada: binalar, spor sahaları, anfitiyatro, bar ve restoranlar bulunmaktadır. Şehrin en popüler nehir plajıdır. Rio de janeiro Negro Nehri (Black River) burada ince kumlu plaj, doğal güzellikleri ve sanatsal kültürünün bir arada sunar ve özellikle plaj günbatımında olağanüstü bir manzaraya sahiptir. Ancak nehir suları düşük olduğunda: Ponta Negra kumları ile karanlık suların oluşturduğu, dramatik bir kontrast ortaya çıkar.
Bu plaj bölgesinde 15.000 kişi seyirci kapasiteli bir amfitiyatro bulunmaktadır. Burada ayrıca bir hayvanat bahçesi, bir orkide serası ve halkın ziyaretine açık korunmuş bir orman bulunmaktadır.
Praıa do Tupe
Şehir merkezine yaklaşık 34 km uzaklıktadır ve Negro nehri üzerindeki bir beyaz kumlu plajdır. Amazon üzerinde tanınan birkaç plajdan birisidir. Ancak Negro nehrinin suları çekilmeye başlayınca, plaj üzerinde 80 metre sular geriye çekilir. Ancak sular yağışlı sezonda yükseldiğinde, kumluk alan yalnızca 20 metredir ve plajın kalan 60 metrelik bölümü yine sular altında kalır.
Buraya tekne veya karayoluyla ulaşılır ve tekne yolculuğu 1 saat sürer. Burası: Rio Negro karanlık sularında oynamak için popüler bir mekandır.
