Bahçelievler ilçesinin en büyük özelliği: Marmara denizi kıyılarındaki Zeytinburnu, Fatih ve Bakırköy ilçelerine oldukça yakın konumudur. Burada: alışveriş merkezleri, semt pazarları, parklar ve piknik alanları bulunmaktadır.
TARİHİ
Bizans döneminde yörenin ismi “Hepdemon” dur ve yörede tarım ve hayvancılık yapılmıştır. Bölge Konstantinopolis şehrinin en önemli kent dışı yerleşim yeridir. Sur içinde bulunan Milion taşının 11 km batısındadır.
Bu bölge aynı zamanda Rumeli’den gelip İstanbul’a giden konvoyların geçiş güzergahıdır. İlk başkent sayılan Edirne ile İstanbul arasındaki yol güzergahında idi. Bizans imparatoru ordusunu burada denetler, ordu Balkan seferlerine buradan başlayarak çıkardı.
Bu yüzden, tarihi süreçte bölgede çok sayıda kilise, konut ve saray yapılmıştır. Uzun yıllar Rumlar tarafından tarım alanı olarak kullanılan bölge, İstanbul’un fethinin ardından boşaltılmıştır.
1917 yılından sonra ise bugünkü Bulgaristan, Yunanistan ve Yugoslavya gibi balkan ülkelerinden Osmanlı hakimiyetinin bitmesinin ardından Anavatana yapılan göçler sonucu bölgeye gelenler ağırlıklı olarak Yenibosna ve Kocasinan köylerine yerleşirler. Tarım ve hayvancılık faaliyetleri devam eder.
Bahçelievler, 1992 yılında Bakırköy ilçesinden ayrılarak ilçe olmuştur.
GENEL
Yerleşim yerinde 11 tane mahalle bulunmaktadır. Bunlar: Cumhuriyet, Çobançeşme, Fevziçakmak, Hürriyet Mahalleleridir. Ayrıca: Yenibosna, Kocasinan, Siyavuşpaşa, Soğanlı, Şirinevler ve Zafer bölgeleri bulunmaktadır.
Bakırköy ilçesinin eski E5 istikametinde büyümeye başlamasıyla bu ilçe oluşmuştur. Daha önce burada Yenibosna ve Kocasinan köyleri bulunuyordu. Yerleşim yeri, denize doğru uzanan derelerin oluşturduğu vadi ve tepeler üzerindedir.
İSTANBUL KÜLTÜR ÜNİVERSİTESİ
Kültür Üniversitesinin E5 karayolu üzerindeki ve “Şirinyer” isimli yerleşkesinde: Hukuk Fakültesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi ve Adalet Meslek Yüksekokulu ve Yabancı Diller Bölümü bulunmaktadır.
Şirinyer yerleşkesi: kütüphanesi ve çalışma salonları ile oldukça büyüktür. Ayrıca: laboratuvarlar, derslikler, amfiler, mahkeme salonu, konferans salonu bulunmaktadır. Yerleşkenin farklı bölümlerinde ise, restoran ve kafeler bulunur.
İSTANBUL AYDIN ÜNİVERSİTESİ
Üniversitenin merkez kampüsü “Halit Aydın Kampüsü” Sefaköy-Küçükçekmece’dedir. Burada: Üniversitenin İngilizce Hazırlık Okulu (Bahçelievler Merkez Eski Londra Asfaltı Caddesinde) ve Diş Hekimliği Fakültesi Hastanesi (Bahçelievler Merkez İzzet Çalışlar Caddesinde) bulunmaktadır. İngilizce Hazırlık Okulunda 1300 civarında öğrenci eğitim görmektedir.
KADİR HAS ÜNİVERSİTESİ İNGİLİZCE HAZIRLIK OKULU
Bahçelievler Merkez Kadir Has Center Mehmetçik Sokaktadır. Mimari tasarım olarak iş hanı olarak yapılmış ancak sonradan üniversite olarak kullanılmaktadır.
GEZİLECEK YERLER
MİLLİ EGEMENLİK PARKI
Şirinevler semtindedir. Park alanında yeşil bir ortam ve sakin atmosferde gezip dinlenebilirsiniz. Park alanında bir de çay bahçesi bulunuyor. Park alanında konser etkinlikleri de düzenleniyor.
ÇAVUŞBAŞI ÇİFTLİĞİ-SİYAVUŞPAŞA ÇİFTLİĞİ
Günümüzdeki ismiyle Tavukçu deresi (eski ismi Çavuşbaşı deresi veya Çavuş deresi) günümüzdeki Ataköy Baruthanesi yakınından geçerek denize dökülür. Tavukçu deresinin içinden geçtiği çiftlik ise Çavuşbaşı Çiftliği veya Çavuşpaşa Çiftliği olarak bilinirdi.
Çiftlik: bir dönem Kırım Hanına hediye edilmiş, daha sonra el değiştirmiştir. Sultan Abdülmecid, çiftliği Barutçubaşı Levon Efendi’ye hediye eder. Çiftlik bu şekilde 1914 yılına kadar varlığını sürdürür. Daha sonra Milli Emlak Müdürlüğüne devredilir.
Günümüzde halen çiftlik arazisi ve içinde bulunan biraz sonra söz edeceğim Siyavuşpaşa köşkü 1938 yılında Bakırköy Fidanlığına devredilmiştir.
HAVUZLU KÖŞK (SİYAVUŞ PAŞA KASRI) VE ÇEŞMESİ
Halk arasında “Çavuş başı” olarak da tanınır.
Günümüzde Milli egemenlik Parkı içendedir. Park, ilçenin en büyük parkıdır.
Köşk hakkında hiçbir kayıt yoktur.
Yapıldığı dönemde, köşk, Küçükçekmece yolu üzerinde bulunan Siyavuşpaşa çiftliği bahçesi içinde 1572 yılında yapılmıştır. Bu çiftlik bahçesi, bugünkü Eyüp’ün güneybatısında, Çırpıcı ve Haznedar dereleri arasındaki tepenin doğu yamaçları üzerindedir. Bir yandan kara surlarına, diğer yandan Bakırköy’e kadar uzanan geniş bir alanı kaplayan Davutpaşa Sarayının bahçesi yanındadır.
Köşk, 16’ncı yüzyıl Osmanlı sivil mimari örneğidir. Köşkün önemini arttıran özellikleri: planı ve havuzun ortasındaki vaziyetidir. Mimarisi sade ve asildir.
Yapı, ismini Osmanlı döneminde, 16’ncı yüzyılda Sultan III Mehmet zamanında aralıklı olarak 3 kere ve toplam 5.5 yıl sadrazamlık yapmış Siyavuş Paşa’dan alır. Siyavuşpaşa, Hırvat asıllıdır. Sarayda yetişmiş, hazine kethüdası iken 1569 yılında Yeniçeri Ağası ve Rumeli Beylerbeyi, kubbe veziri olmuş ve bu sırada Sultan II Selim’in en küçük kızı Fatma Sultan ile evlenmiştir. 1582 yılında Sinan Paşa’nın yerine sadrazam olmuştur. Kendisi 1602 yılında İstanbul’da ölmüştür.
Köşkü Mimar Sinan’ın yaptığı iddia edilmektedir, ancak kesin kanıt yoktur. Sadece mimari üslup özellikleri dikkate alındığında Mimar Sinan tarafından yapıldığı tahmin edilir. Ayrıca Evliya Çelebi, Siyavuşpaşa bahçesinin Mimar Sinan yapısı olduğunu belirtir.
Köşk, büyük bir havuzun ortasına yapılmıştır. Havuz: bahçenin en güzel yerinde, geniş bir set duvarı ile çevrilidir. Bu duvar, bulunduğu arazinin en alçak yerinde 2.5 metre yüksekliğe kadar çıkar. Bu bendin çevresinde, sıralı ağaçlar bulunur. Bu ağaçlar, günümüzde 20 metre yüksekliğe kadar ulaşmıştır. Ancak yine de büyük kısmının kesildiği görülür.
Köşk yapısı, ağaçların gölgesinde ve tepsi gibi duran havuzun ortasındadır. Geniş ayaklar üzerine oturmuş ve sahile bir köprü ile bağlanmıştır.
Gelelim köşkün içyapısına: köşkün planı oldukça sadedir. Duvarlarının tamamı kesme taştan yapılmıştır. Duvarların alt kısımları kemerle açılmıştır. Böylece havuzun köşkün altına devam etmesi sağlanmıştır.
Köşkün içinde büyük bir divanhane, yanında küçük bir oda ve apdeshane ve onun üstünde bir asma kat bulunur.
Köşkün pencereleri sıradan ve seyrektir. Pencere aralarında altı köşe gözler açılmıştır. Pencerelerin üstleri kesme taş kemerlerle hafifletilmiştir.
Köşkün tek işlenmiş yeri, giriş kapısıdır. Kapıya fazlaca önem vermek için, kapının bulunduğu duvar kısmı biraz ileriye alınmıştır.
Köşk, mimarisinde çeşitli değişiklikler ve onarımlar yapılarak günümüze kadar sağlam gelmiştir. Sonradan yapılan değişiklikler: kule şeklinde kat ilavesi, kubbenin tamiri ve içerideki kalem işleridir. Bunlar, yapının esas bünyesine zarar vermiştir.
Günümüzde, yapı: Çocuk Kütüphanesi olarak kullanılmaktadır.
Çeşme
Bununla birlikte, yakın çevrede, Siyavuş Paşa isimli bir çeşme bulunmaktadır. Çeşme günümüzde ana yola bakar gibi durmaktadır.
Çeşme: 1572 tarihini taşımaktadır. Gerek köşk ve gerekse çeşmenin mimarisi birbirine benzediğinden, köşkün de 1572 tarihinde yapıldığı kabul edilmektedir.
İlaveten yapının çevresinde: han veya hamam olduğu tahmin edilen yapı kalıntıları da bulunmaktadır.
Son bir not: yörede oturan yaşlıların söylediğine göre, çeşme daha önce farklı bir yerde (yolun tam karşısındaki boş arazide) iken, araç trafiğinden zarar görmemesi için çeşme yerinden sökülmüş ve günümüzdeki yerine nakledilmiştir. Günümüzde çeşmenin suyu akmamaktadır.
ÇOBAN ÇEŞMESİ KÖPRÜSÜ VE ÇOBAN ÇEŞMESİ
Yenibosna merkezinde, Londra Asfaltında, Atatürk Hava Alanı (eski diyelim) kavşağındadır.
Mimar Sinan köprüsü olarak da tanınır. Köprü yakınında bulunan ve sürülerin sulanması için vakfedilen bir çeşmeden dolayı bu ismi almıştır.
Köprü: Bizans dönemine aittir. Bir zamanlar suyu oldukça bol olan Ayamama deresi üzerine kurulmuştur. Ancak günümüzde derenin suları çekilmiştir, dere yatağı kurudur.
Kesme taştan yapılmış köprü: 6 kemerlidir. Bu kemerler genellikle sivri değil yarım yuvarlaktır.
Büyük kemerin yaklaşık 3.5 metre açıklığı vardır. Kenarlara doğru bulunan gözler daha küçüktür. Kemerlerin kilit taşlarında bazı rölyefler bulunmaktadır.
Köprünün toplam uzunluğu 38 metredir. Genişliği ise 4 metredir. Yontma taştan yapılmıştır.
Köprünün ilk olarak 4’ncü yüzyılda yapıldığı tahmin edilmektedir.
Ancak: 1972 yılında Kara Yolları Genel Müdürlüğü tarafından yapılan restorasyon çalışmalarında, köprü kısmı tahribata uğramış ve özgünlüğünü kaybetmiştir. Ayrıca yakın tarihte yapılan yeni yol düzenlemesi sonucu, köprü güzergah dışında kalmıştır. Çevresi düzenlenerek küçük bir mesire yeri haline getirilmiştir. Ancak çevresinde bulunan büyük yollar ve yayalar için tehlikeli olan trafik nedeniyle, köprünün ziyaret edilmesi neredeyse imkansızdır.
Çoban Çeşmesi
Köprünün hemen yanında, Çoban çeşmesi bulunmaktadır. Çoban Çeşme semtine ve köprüye adını vermiştir. Çeşmenin kitabesi yoktur. Köprü gibi çevresinden büyük yollar geçmektedir. Suyu akmamaktadır.
SOĞANLI ÇEŞMESİ
Bahçelievler ilçesinin en kalabalık yeri olan Soğanlı Mahallesindedir.
Bizans döneminde yapılmıştır.
İmparator Neron tarafından askerlerin su ihtiyacı için yapılmıştır.
Çeşmenin üzerinde, Osmanlıca yazılar bulunmaktadır.
VİRAN SARAY-VİRAN BOSNA
Yenibosna Merkez Mahallesindedir. Doğu Sanayi Sitesi İlkokulunun güneybatısındadır.
Günümüze tamamen virane halde ulaşmıştır.
Yapılan araştırmalarda, Sarayın Osmanlı dönemine ait olduğu anlaşılmıştır.
Önceleri ismi “Bosna Sarayı” iken, yakıldıktan sonra “Viran Bosna Sarayı” olmuştur. İsmini Bosna Hersek ülkesinin başkenti “Saray Bosna” şehrinden almıştır. Bir saldırı sonucu Sarayın yıkıldığı tahmin ediliyor.
Günümüzde yapının sadece yer yer surları ayaktadır. Zaten burayı sadece anlatmakla yetinmek zorundayım çünkü Viransaray ile ilgili en ufak bir açıklama veya işaret yoktur.
Ayrıca yine günümüzdeki Yenibosna semti, ismini buradan almaktadır.
İSTANBUL VİZYON PARK
Yenibosna Merkez Mahallesindedir.
İstanbul Vizyon Park: akıllı ofis teknolojisiyle modern bir çalışma ortamı sunuyor.
Ofis bloklarında toplam 480 tane ofis bulunmaktadır. Akıllı ofisler yanında, geniş dinlenme alanları, zengin sosyal yaşam, otel ve kongre merkezi de bulunmaktadır.
NİSH İSTANBUL
Çobançeşme Sanayi Caddesindedir.
Burası da 4 bloktan oluşan ofis katlarının bulunduğu bir yerdir. Proje genelinde: 52 mağaza bulunan bir Avm, 63 ofis ve 585 rezidans bulunmaktadır.
METROPORT AVM
Bahçelievler Merkezde, D100 yan yol mevkiindedir. Metrobüse çok yakın olduğu için ulaşımı rahattır.
İçinde 85 mağaza bulunan alışveriş merkezi, 2008 yılında ziyarete açılmıştır. Toplam 5 kattan oluşmaktadır.
İç dizaynı ferahtır ve ziyaretçileri yormaz. Mimari yapısı dikdörtgendir.
Burada: alışveriş için mağazalar, yemek yeme mekanları, sinema ve buz pateni pisti bulunmaktadır. Kafeler ve yemek yerleri 3’ncü kattadır.
Özellikle buz pisti ilgi çekmektedir.
Evet, Metroport Alışveriş merkezi, civarda bulunan üniversiteler nedeniyle gençler tarafından yoğun ziyaret edilen bir yerdir. Ayrıca hemen yanında ulunan Medicalpark Hastanesinin hasta ve yakınları da burada zaman geçirirler.
METRO CASH&CARRY MERTER
İstanbul’da Almanya kökenli bu şirketin ilk marketi, 1990 yılında burada açılmıştır.
KOÇTAŞ YENİBOSNA
Yenibosna Çakmak Mahallesi Yıldırım Beyazıt Caddesindedir.
WEDDİNG WORLD AVM (KUYUMCUKENT)
Yenibosna semtindedir.
Kuyumcukent kompleksi iki ana bloktan oluşmaktadır. Bir blok “Atölye Bloğu” dur ve 2000 yılında tamamlanarak hizmete girmiştir. Diğer bloğu “Mağaza bloğu” dur ve 2001 yılında hizmete girmiştir. 2006 yılında ise Kuyumcukent Atölye bloğu ve köprülü kavşak açılışı resmen yapılmıştır.
3000 civarında işyeri bulunmaktadır.
Burada: altın, gelinlik, gelin ayakkabısı, beyaz eşya, çeşitli butikler, davetiye ve organizasyon firmaları bulunmaktadır. Yani bir anlamda, evlilik ve altın alışverişi yapılan bir yerdir.
PERŞEMBE PAZARI
Siyavuşpaşa mahallesindedir. Perşembe günleri kurulan Pazar, yörenin en çok ziyaret edilen pazarıdır. Pazarda: her türlü gıda ürünü ve giyim ürünlerini uygun fiyatla bulmak mümkündür.
STARCİTY OUTLET
Yenibosna Merkez Mahallesinde Değirmenbahçe caddesindedir.
365 gün süresince, çok çeşitli indirim fırsatlarıyla gerek mağazaları ve gerekse Türk ve Dünya mutfaklarından seçkin lezzetlerle ve eğlence alanlarıyla hizmet veriyor.
ÖMÜR PLAZA
E5 karayolu yanında, Şair Orhan Veli Sokaktadır.
Plazanın bulunduğu bina, 2005 yılında plazaya dönüştürülmüş, çok sayıda dükkan ve firma bulunmaktadır. Ancak daha önce bu bina, uzun yıllar restoran olarak kullanılmıştır.
Burada: market, kafeler, spor salonu bulunmaktadır.
En üst katında ise, Ömer Restoran Cafe ve Pub bulunmaktadır. Restoran: restoran, kafe ve bar konseptiyle hizmet vermektedir.
ŞİRİNEVLER OSMANLI ÇARŞI OUTLET
Şirinevler E5 kenarındadır.
Osmanlı çarşı, Türkiye’de farklı anlayışla evinizin tüm ihtiyaçlarını tek çatı altında toplamıştır. Osmanlı çarşı’da bütün markaların fiyatlarının genel piyasa koşullarının altında olduğu iddia ediliyor. Komplekste ayrıca: sinema, bowling salonu, sosyal yaşam alanları ve oyuncak satış mağazaları bulunuyor.
ESKİDJİ BİT PAZARI
Yenibosna Çobançeşme Mahallesi Sanayi Caddesindedir.
2004 yılında kurulmuştur. Burada, yüzlerce üretici, toptancı ve bayii bulunmaktadır. Bunlar ziyaretçilere maliyetine perakende satış yapmaktadırlar.
İstanbul Gaziosmanpaşa hakkındaki gezi yazım için Gaziosmanpaşa
