Hollanda Edam otantik bir yerdir. 12’nci yüzyıl başlarında: çiftçiler ve balıkçılar, Ije nehri kıyılarına yerleştiler ve yerleşimciler, 17’nci yüzyıla kadar hızla arttı ve Edam ortaya çıktı.
Düşünüldüğünde akla hemen peynir gelir. Ancak, Edam peynirden daha fazla özelliklere sahiptir. Edam: gelenekleri ve aktif sakinleri olan bir şehirdir.
Her yıl:
Nisan ayında: De Matthaus Passion,
Mayıs ayında: Muziekdağ en Pianowandeling in mei
Temmuz-Ağustos aylarında: De Kaasmarkten
Ağustos ayı sonunda: De kermis,
Eylül ayında: Het Culturele Singelfestival,
Ekim ayında: Walk about Musıc.
ULAŞIM
Edam, Amsterdam arasındaki uzaklık 24 km dir ve yolculuk 25 dakikadır. Edam içinde, Hollanda’daki çoğu şehirde olduğu gibi en yaygın ulaşım aracı bisiklettir. Çeşitli yerlerden bisiklet kiralayabilirsiniz.
EDAM PEYNİRİ:
Edam peyniri, Altın Çağ’dan bu yana, Hollanda ülkesinin bilinen in iyi ihraç ürünüdür. Genellikle kırmızı renkli olan bu peynir, yüzyıllardır dünyanın birçok yerine gitmiştir.
PEYNİR SATIŞ YERLERİ
Edam şarap ve peynir uzmanlık mağazası Henri Willig Kaas’a aittir.
Spui 8 adresindedir. Burası: 16’nci yüzyıldan kalma ve koruma altındaki bir binadır. Peynir dükkanı, 1947 yılından beri buradadır.
Bu yüzden peynir çeşitlerinin çoğu ev yapımı peynirlerden oluşur.
Ev yapımı: inek, keçi ve koyun peynirlerine ek olarak, Beemster’dan yeni ve eski peynirler ile çok çeşitli organik ve yabancı peynirler de satılmaktadır.
Geniş peynir yelpazesine ek olarak: mağazada önde gelen şarap imalathanelerinin şarapları satılmaktadır.
ALIŞVERİŞ
Kleine Kerkstraat 1 adresindedir. Edam’ın tam merkezindeki “Jorritsma” hediyelik eşya dükkanıdır. Burada: gümüş takılar, saatler, bijuteri, tütün, hediyelik eşyalar ve ev aksesuarları dahil olmak üzere birçok ürün satılmaktadır.
GEZİLECEK YERLER:
DAM MEYDANI
Şehir merkezindeki meydan: güzel yürüyüş turlarının yapıldığı Turizm Ofisine ev sahipliği yapmaktadır.
Meydanda bulunanlar:
Eski Taş Ev-Müze
Taş baraj
Belediye Binası
EDAM TAŞ BARAJ:
Dam Meydanında yani tarihi merkezdedir.
Burası: eskiden ticaret gemilerinin mallarını yüklemek ve boşaltmak için kullandıkları bir yerdir.
1544 yılında İmparator Charles V; Edam ile Zeuderzee arasındaki açık bağlantının kesilmesi emrini verdi.
Çünkü iç bölgeleri sellere karşı korunması düşünülüyordu.
Yapılan deniz kilidi: başlangıçta hepsi elle çalışan beş takım kapıdan oluşuyordu.
Edam sakinleri, bu kilitten memnun kalmadılar. Gelgitler olmadan, limanın çamurlanmasından korkuyorlardı.
Kilit kapıları: 1570 yılında, Edamlılar tarafından tahrip edildi. Ancak sonuç alınamadı. Edam, bu yüzden hiçbir zaman büyük bir liman kenti olamadı.
STEENEN KOOPMANSHUYS EVİ:
Damplein 1 adresindedir.
Edam şehrinin ilk taş tüccarının evidir. 1550 yılında yaptırılmıştır. O dönemde, tuğla duvarları ve tek katlı olan bu ev, oldukça lüks sayılıyordu.
1893 yılı öncesinde ihmal edilen ve harap olan ev yıkılma tehlikesi geçirince, Belediye tarafından satın alındı.
Yapı özellikle mahzeni yani bodrumu ile ünlüdür. Çünkü: kazılmış bir bodrum yerine, evin yeraltı suyunda yüzen, su geçirmez bir mahzeni vardır. Çünkü: evin ve yüzen mahzenin bir eski deniz kaptanı tarafından inşa edildiğine inanılıyor. Evi yapan gemi kaptanı, ara sıra kendini denizde hayal edebilmek için bodrumda oturuyormuş. Yüzen bodrum bölümünün yapım nedeni hakkında bir diğer iddia ise: kuvvetli değişen yeraltı su seviyesi için bir çözüm olarak düşünülmüştür.
EDAM MÜZESİ-STEENEN COOPMANSHUYS
Edam Müzesi: Dam meydanında Steenen Koopmanshuy’dadır. Müze: Cumartesi ve Pazar günleri, saat; 13.00-16.30 arasında açıktır. Müzede özellikle “Trijntje Keever” in portresi ilgi çekmektedir.
Trijntje Keever:
Trijntje Keever (1616-1633) Edam doğumludur. Boyu 2.54 metredir. Gelmiş geçmiş en uzun boylu kadın olarak bilinmektedir. Ancak hayatı hakkında çok az şey biliniyor ve neredeyse hiçbir belge bulunmuyormuş.
Babası ve annesi, ekstra para kazanmak için, kızlarını bir ücret karşılığında fuarlarda gezdirmişlerdir. 17 yaşında ölmüş ve Edam mezarlığına gömülmüştür. Evet, Trijntje Keever, muhtemelen öldüğü yıl yapılmış tek gerçek boyutlu resmi ve ayakkabıları müzede sergileniyor.
Resimde: sivil giysiler giyiyor ve solunda, kemerinden sarkan bir sürü anahtar, sağda bir iğne yastığı ve bıçak, çatal ve kaşık görülüyor. Resim, adı bilinmeyen bir usta tarafından yapılmıştır.
Müzede; yukarıda sözünü ettiğim yüzen mahzen bölümü de ilgi çekmektedir.
HÜKÜMET BİNASI
Damplein 5 adresindedir.
Bina, mimar CH Peters tarafından tasarlanmıştır. Eklektik yapı tarzının temsilcisidir. Mimar: Amsterdam şehrindeki Rijksmuseum ve Central Station mimarı olan PHJ Cuypers’in öğrencisidir. Binada: Rönesans etkileri görülür. Açık sarı kumtaşı bantlar ve binaya özel bir karakter veren düz bir kulesi vardır.
ESKİ BELEDİYE BİNASI
Damplein 1 adresindedir.
Eski Belediye Binası, 1737 yılından kalmadır.
Huystimmerman Jacob tarafından yaptırılmıştır. Girişin solunda: eski meclis salonu bulunur.
Burada sadece evlilik törenleri yapılmaktadır. Bu odanın duvarlarında çeşitli resimler vardır ve 1738 yılında Willem Rave tarafından yapılmıştır. Yapının en üst katı: sezon boyunca müze tarafından sergiler için kullanılır.
PEYNİR PAZARI
Şehrin diğer meydanındadır.
Yaz aylarında her Çarşamba saat: 10.30-12.30 arasında peynir pazarını ziyaret edebilirsiniz. Pazarda, bu çok eski geleneğin nasıl sürdürüldüğünü görebilirsiniz.
Ortaçağ döneminde, peynir pazarı, şehrin merkezindeydi. Burada: çiftçiler peynirleri tartmak, satmak ve yurt dışına ihraç etmek için getirirlerdi. 1520 yılında Edam Peynir Pazarı koruma altına alındı.
Ancak: 1922 yılından sonra peynirler fabrikalarda üretilmeye başlanınca, Peynir Pazarı kapatıldı. Daha sonra tekrar restore edilen Peynir Pazarı: turistik olarak her Çarşamba günü, saat: 10.30-12.30 arasında düzenleniyor.
Burada düzenlenen gösteri:
Aynen Rönesans döneminde olduğu gibi: peynirler at arabası veya nehirde botla teslim edilir. Orada özel peynir taşıyıcıları tarafından boşaltılırlar. Tüccarlar bir peynir matkabı ile peynirin kalitesini kontrol eder ve fiyatı buna göre belirler. Peynir onaylanırsa, el arabası ile tartım evine alınır.
PEYNİR TARTIM EVİ
Jan Nueuwenhuizenplein 5 adresindedir.
16 Nisan 1526 tarihinde, İmparator Charles V: Edam şehrine haftalık ücretsiz Pazar kurma hakkı verdi. Pazar: 1745 yılından 1775 yılına ve 1922 yılına kadar aralıklarla yapıldı. Günümüzdeki peynir tartım evi binası 1778 yılı yapımıdır.
Burada günümüzde peynir yapımı üzerine kalıcı bir sergi vardır. Burayı ziyaret ederseniz, peynir tadabilir ve satın alabilirsiniz.
PEYNİR DEPOLARI:
Şehir merkezinde, 18’nci yüzyıldan kalma peynir depoları bulunmaktadır. Bu depoları ziyaret edebilir ve burada, geleneksel peynir tadımı yapabilirsiniz.
Voorhaven’de bulunan eski peynir deposunun birinci katı: ticari olarak faaliyet göstermektedir. Yapının ikinci katında ise, eski tasarımcı Peke Kuiken tarafından bir resim stüdyosu kurulmuştur.
Hollanda genel özellikleriyle ilgili ayrıntılı yazı için.
Amsterdam gezi planı için ayrıntılı tanıtım yazısı için.
