Fas ne yenir ne içilir? Fas mutfağı; gerek çeşni ve gerekse çeşit açısından oldukça zengin ve kendine özgü denilirse sakın inanmayın.
Kahvaltı
Fas Ne yenir Ne içilir?
İsterseniz, kahvaltı ile başlayalım. Otellerde sabah kahvaltısı, tam bir felaket. Peynir hiç yok. Bol zeytin var, ama nasıl, yıkanmamış, zehir gibi tuzlu ve kara sulu bir zeytin. Yeşil zeytinleri ise, bir değişik. Önünüze geldiğinde; yeşil zeytinlerin, her birinin özürlü olduğunu, sanki ısırılmış gibi bir görüntüsünün bulunduğunu görünce, şaşırıyorsunuz.
Sanırım, bu durum, zeytinlerin salamura şekli. Evet, kahvaltıda; beş altı çeşit kek küçük kekler var. Ayrıca; poşet içinde, birkaç cins reçel. Bazen de portakal. İçecek olarak; iki çeşit, sanırım toz ve su ile yapılan karışım, çay ve kahve. Hani, özellikle internette bazı sitelerde, bol çeşit kahvaltılar hakkında yazılar var, ama ülkede kaldığım otellerde, inanın, bu tür kahvaltılara rastlamak mümkün olmadı. Belki de, beş yıldızlı otellerde, daha zengin kahvaltı menüsü olabilir, bunu da yazmadan geçmemek gerek.
Yemekleri
Kuskus
En ünlü yemeklerinin başında: “kuskus” ismi verilen yemek var. İrmik ağırlıklı olarak hazırlanan bu yemek, sebzeli ve etli olarak sunuluyor. Özellikle: cuma günleri, cuma namazından sonra, kuskus yemek bir adet olmuş. Bizim damak tadımıza pek uygun bir tadı yok, ben yedim, hayır, beğenmedim.
Tajin
Sonra; “tajin” denen bir yemekleri var. Bizim, tandıra benziyor. Çeşitli baharat sosları ile hazırlanan etler (size soruyorlar ve tercihinize göre, bu etler: kuzu, koyun, tavuk, güvercin olabiliyor), şekli özel kaplarda ( kabın altında köz kömür yeri var, üstündeki kapak huni şeklinde) ve kömür ateşinde yani közde pişirilerek hazırlanıyor.
Düşük ısıda, güzel bir lezzet yakalanıyor. Deneyin, güzel. Ayrıca; bu tajin denen yemeğin yapıldığı orijinal kapların her boyu, irili ufaklı, hediyelik eşya olarak da satılıyor.
Zaten sokaklar ve caddelerde yürürken, özellikle Merrakech şehrindeki felaket meydanında, daha sonra anlatacağım gibi, muhteşem bir yemek kokusu ve duman, bütün bir alanı kaplıyor.
Bunun dışında, sık sık gördüğüm bir ayak üstü yemeği daha var. Maalesef, salyangoz yemekten büyük keyif alıyorlar. Haşlanmış salyangozları, çocuk-büyük, kabuklarını ayıklayıp keyifle, ayaküstü yiyorlar.
Ayrıca; daha farklı ve mahalli geleneklere göre pişirilen, çok miktarda yemek cinsleri var. Ama, özellikle Merrakech şehrinde, “Felaket meydanında” bunları, yani değişik tatları denemeniz mümkün.
Tek sorun; bu merakınızın sonucu, yani bu merak, gerek baharatlar ve gerekse hijyen açısından biraz cesaret gerektiriyor. Bu cesaretin sonucu da, bizim alışık olmadığınız bu tatlar, büyük olasılıkla sindirim sistemi sıkıntılarına yol açabilecek düzeyde, tercih sizin.
Evet devam ediyoruz, Fas ne yenir ne içilir?
Tatlılar
Tatlı kültürleri ve çeşitleri yoğun. Genelde, tatlılarda badem kullanıyorlar. Üçgen şekilli, minik tatlılarından mutlaka tadın. Özellikle; pastanelerine girin ve mevcut tatlıları görün ve deneyin. Tatlı çeşitleri çok fazla.
Sokak aralarında; meyve satan (muz ve portakal ağırlıklı, bir iki yerde avokado gördüm) tahta ve tekerlekli tezgahlar göreceksiniz. İnternette bazı sitelerde tropikal meyvelerinde bulunabileceği yazılı olmasına rağmen, ben görmedim. Tropikal meyve bulmak zor.
Meyveler
Yalnız: muz ve portakal göreceksiniz. Portakal suyu satıcıları da bol, ama fiyatlar ucuz değil. Yani; bir bardak portakal suyunu, yaklaşık 4 TL.ye içebiliyorsunuz, bizim ülkemizde de aynı değil mi, hatta daha ucuz? Ayrıca, Faslı, bu portakal suyunun içine buz atmak için, ilave para istiyor. Ama; atacağı buzu, ne tür bir sudan yaptığı meçhul.
Yemek dedim de, aklıma geldi. Hani, bu ülkeye yalnız gezme amacı ile gelip te, bu baharatlı yemeklerden yemeyi tercih etmeyenler için, başlıca seçenek nedir? Evet, fast food tarzı restoranlar. Bu tür yiyeceklerin satıldığı (pizza, hamburger, tavuk kızartma gibi) restoranlar da mevcut. Buraları da, tercih edebilirsiniz. Buralarda, alışılmış damak tadı lezzetleri bulabilirsiniz.
Evet, ülkenin en favori ve belki de milli içeceği: nane çayı. Mutlaka deneyin. Özel bir demlikte yapılıyor ve içmek için özel boyutlu ve süslü bardakları var. Şekeri sonradan arzuya göre ilave etmek mümkün, demlik içine de koymak mümkün. Şeker merakınıza göre, siparişinizi verin ve mutlaka deneyin. Hani, beğeniyorsunuz, Türkiye’de de yapmak isterim derseniz, aynı tadı bulmanızın pek mümkün olmadığı söyleniyor.
Çünkü; Fas da üretilen ve bu çayın yapıldığı nane yaprakları; damarlı ve kalın imiş. Türkiye’de, bu tür damarlı ve kalın nane yaprakları bulmak pek mümkün değil. Neyse, siz yine de, arzu ederseniz, hediyelik olarak; nane çayının yapıldığı bu demlik ve içildiği bardaklardan satın alabilirsiniz. Yalnız; bu demlikler bakır, üzeri kalaylanmış. Zamanla, bu kalay gittiğinde, bakır kesinlikle tehlikeli olabilir. Buna, dikkat. Satın alacaksanız, havaalanından satın almayın. Şehir içindeki çarşılarda, çok daha bol çeşit ve uygun fiyat bulabilirsiniz.
