tarihi yerleri Gezi yazısı planı rehberi örneği turları butik oteller

Zonguldak Kilimli

Kilimli, bağlı bulunduğu Zonguldak il merkezine 7 km uzaklıktadır. Kilimli, Çaycuma arasındaki uzaklık: 44 km. Kilimli, Bartın arasındaki uzaklık: 68 km.

TARİHİ

Sultan I. Murat, bölge topraklarını Osmanlı hakimiyetine almak istemiş, ancak halk buna karşı çıkmış ve Candaroğullarının yanında yer almıştır. Bunun üzerine, Osmanlılar, Cenevizliler ile anlaşarak 1380 yılında Ereğli’ye ve 1392 yılında ise Zonguldak ve çevresini kendi topraklarına katmışlardır.

Kıyı şeridindeki ticari hayat ise yine Cenevizlilere kalmıştır. Kilimli, 1926 yılında nahiye olur. 1952 yılında Belediye kurulur. 2012 yılında ilçe statüsü kazanır.

GENEL

Karadeniz kıyısındaki bu güzel ilçe, büyük bir limana sahiptir. Kilimli: Karadeniz’e üç paralel sıra halinde uzanan dağların kıyı şeridindedir. Güneydoğusunda Hasan tepe, doğusunda Top tepe, kuzeyinde Karadeniz, batısında Hisar tepesi, güneyinde ise TTK Maden ocakları vardır. İlçenin en yüksek yeri, Hasan tepesidir. (1115 metre) İlçe merkezinin rakımı ise, 5 metredir.

Dağ sıraları arasında yer yer platolar görülür. İlçe sınırlarında ova yoktur. İlçede önemli geçim kaynağı balıkçılıktır. İlçe sınırları içinde, Türkiye Taş Kömürü Kurumuna ait “Karadon ve Gelik Müesseseleri” vardır. Ayrıca, yine ilçede 4 tane “termik santral” vardır.

NE YENİR

Kilimli yöresinde, malum ilçe deniz kıyısında, tek yenebilecek yöresel lezzet balık olacaktır.

ZONGULDAK MESLEK YÜKSEKOKULU

Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesinin Kilimli Kampüsündedir. Kampüs Zonguldak il merkezine 5 km uzaklıktadır.

GEZİLECEK YERLER

Zonguldak Kilimli Göbü ve Türkali köyü sahilleri

GÖBÜ VE TÜRKALİ KÖYÜ SAHİLLERİ

Göbü sahilinin uzunluğu: 800 metre, genişliği ise 60 metredir. Türkali sahili ise, 1500 metre uzunluğunda ve 40 metre genişliğindedir.

Zonguldak ili kıyıları, deniz turizmi açısından nitelikli bir kıyı şeridine sahip değildir. Ancak Göbü ve Türkali sahilleri, yaz aylarında yoğun ilgi görür.

CUMAYANI MAĞARASI

Cumayanı mağarası: yatay mağaradır ve rakımı 22 metredir. İlçe merkezine bağlı Çatalağzı-Cumayanı-Körpeoğlu köy yolu üzerinde, Cumayanı mahallesindedir.

Mağara ilk olarak 1975 yılında incelenmiştir. Cumayanı mağarasının uzunluğu 1085 metredir. Cumayanı mağarası: Kızılma mağarasının suyunun boşaldığı yerden başlar. Birçok ağız ile dışarı açılır. İçeri bir tanesi sulu ve diğeri kuru olmak üzere iki yoldan girilir.

Birinci yol: suyun çıktığı ağızdan 100 metrelik sulu bir galeridir.

Diğer yol: yukarıdaki fosil kuru ağızdan 75 metre yürünerek girilir. Fosil kısmının girişine yakın kısımda, 7 farklı yarasa türü yaşamaktadır.

Girdikten sonra salona gelinir. Salon: yeraltı deresi üzerinde bir köprü fonksiyonu görür. Salonda olağanüstü güzelliğe sahip travertenler başlar. Salonun yüksekliği 60 metre ve uzunluğu 70 metredir. Salonun tabanı kalın bir kum tabakasıyla kaplıdır. Salon, sifonla biter. Travertenden; sola doğru, suyun geliş yönünde ilerlediğinizde: Kızılelma mağarası yönündeki sifona ulaşılır.

Ancak bu galeride ilerlemek için “bot” gerekir. Yağışlı dönemlerde veya ani fazla yağış olduğunda, çok kısa süre içinde, burada su baskını yaşanma tehlikesi vardır. Bu yüzden burayı ziyaret ederken dikkatli olmanız önerilir. Evet: Cumayanı mağarası: geniş bir alana yapılan travertenler, dev sarkıtlar, yeraltı deresinin oluşturduğu göllenmeler ve kumsallar ile, muhteşem güzel bir görüntü yaratmaktadır.

KIZILELMA MAĞARASI

İlçe merkezine bağlı Gedikli beldesi, Ayiçi mevkiindedir.

Mağaranın uzunluğu 6250 metredir. Bu uzunluğu ile ülkemizin ikinci en uzun mağarasıdır. Mağaranın ortasındaki 85 metrelik kuyu, bacak yani havalandırma görevi görür. Mağaranın içinde: göl, kumlu ve çakıllı plajlar, salonlar, galeriler bambaşka bir hava yaratmaktadır.

Cumayanı ve Kızılelma Mağaraları

Cumayanı ve Kızılelma mağaraları, yeraltı suyu boşaltım sisteminin bir ağzıdır. Cumayanı ve Kızılelma mağaraları, su dibinden 200 metrelik bir bağlantı ile birleşirler.

İNAĞZI MAĞARASI

Zonguldak-Kilimli yolunun 15’nci kilometresinde, İnağzı mahallesinde deniz kıyısındadır. Mağara 1981 yılında MTA tarafından bulunup haritalandırılmıştır. Arkeolojik Sit alanı olarak tescillenerek koruma altına alınmıştır. Çünkü, mağaranın tarih öncesi dönemlerde kullanıldığına dair emareler bulunmaktadır. Rakımı 25 metredir. Uzunluğu 793 metredir.

Mağaraya denize bakan fosil ağızdan girilir. 50 metre gidildikten sonra, bir insanın ancak sığabileceği bir delikten geçilir. Sonra yeraltı deresi görülür. Buradan deri boyunca ilerlendiğinde 400 metre sonra sifon bulunur.

Suların çekildiği dönemde buradan yürüyerek gidilebilir. Mağaranın içindeki oluşumlar, masallardaki fildişi sarayları anımsatır. Ancak şehir içinde kaldığından, mağarada hızla kirlenme görülmektedir.

Zonguldak Devrek hakkındaki gezi yazım için Devrek

Yozgat Yenifakılı

Yenifakılı ilçesinin, bağlı bulunduğu Yozgat il merkezine uzaklığı 132 km dir. Yenifakılı ilçesinde tren istasyonu bulunmaktadır. Ankara-Kayseri tren yolu buradan geçer. Yenifakılı, Boğazlıyan arası uzaklık: 23 km. Yenifakılı, Yerköy arası uzaklık: 89 km. Yenifakılı, Kırşehir arası uzaklık: 100 km.

TARİHİ

1071 Malazgirt savaşından sonra, kitleler halinde Anadolu’ya giren Türkler, bölgenin Türkleşmesi sürecini başlatmıştır. 1243 yılına kadar Anadolu Selçuklu hakimiyetinde kalan bölgeye Kösedağ Savaşından sonra Moğol hükümdarlar hakim olmuştur.

1514 yılında Yavuz Sultan Selim tarafından bölge Osmanlı topraklarına katılmıştır. Yenifakılı ilçesinin kurucularının 16’ncı yüzyılda Ağcakoyunlu kabilesi olduğu tahmin edilmektedir. Ağcakoyunlu kabilesi ise Dulkadirlilerdendir. Karafakihlü köyü, Ağcakoyunlu kabilesine bağlı bir köydür.

Sonuç olarak Yenifakılı ilçesinin kurulduğundaki ismi “Karafakühlü” dür.

“Kara” esmer tenli insanlar için kullanılır. “Fıkıh” İslam hukukunda din ve dünya işleriyle ilgili ana kaynaklardan yararlanılarak ortaya konmuş olan kurallardır. “Faküh” ise Fıkıh bilen kişi demektir. Bunlar toplandığında, Karafakühlü kelimesi Karafakılı şeklinde değişerek günümüze ulaşmıştır.

Kırşehir-Avanos kazasına bağlı olan Karafakılı, 1929 yılında Boğazlıyan ilçesine bağlanmıştır. 1936 yılında beldenin Karafakılı olan ismi Fakılı olarak değiştirilmiştir. 1961 yılında ise Fakılı ismi değişir ve “Yenifakılı” bucağı olur.1951 yılında Belediyelik olur. 1973 yılında yazılı kaynaklarda bucak olarak geçer. 1990 tarihinde ise ilçe olur.

GENEL

İlçe, bağlı bulunduğu Yozgat il merkezinin güneyindedir. Deniz seviyesinden yükseklik 1035 metredir. İlçenin kuzeydoğusunda önemli bir engebe olan Sırçalı dağı, güneyde ise Kaşaltı Tepeleri bulunur. Bunların eteklerinden itibaren Bardakçı ve Damlalı vadileri uzanır.

Damlalı vadisi, her mevsim serin olan, yeşil ve sulak bir alandır. Vadi tabanı bağ ve bostanlarla kaplıdır. Yörede karasal iklim hakimdir. İlçenin büyük bölümü bozkırdır. Ormanlık alan yoktur. Günümüzden 100 yıl önce Sırçalı dağı üzerinde bulunan çam ormanları kesilerek yok edilmiştir, günümüzde dağ ve tepeler çıplaktır.

İlçe halkı geçimini tarım ve hayvancılıkla sağlar. Geçim kaynaklarının bir kısmı da yurt dışında çalışan işçilerin gönderdikleri dövizlerle sağlanmaktadır. Güneydoğudan gelen Fehimli deresi ve kuzeybatıdan gelen Kozan çayı ilçe topraklarında birleşirler.

GEZİLECEK YERLER

DAMLALI YERALTI ŞEHRİ

İlçe merkezine bağlı Damlalı köyündedir. Yeraltı şehrinde yapılan temizlik çalışmaları sırasında, iki mağara bulunmuştur. Yeraltı şehrine 3 yerden girilir. Bunlardan: A girişi: Damlalı vadisinin doğu yamaçlarında, vadi tabanından yaklaşık 50 metre yükseklikte ve 2 metre genişlikte bir ağızdandır. B girişi: A girişinin güneybatısında, yaklaşık 1 km uzaklıktadır.

C girişi ise: B girişinin güneybatısındadır. Yeraltı şehrindeki yerleşkelerin, Erken Bizans döneminde, ilk Hıristiyanlar tarafından sığınak olarak kullanıldığı tahmin edilmektedir. Yeraltı şehrinin turizme kazandırılması için çalışmalar sürdürülmektedir, ancak şu anda gidip görmenizi gerektirecek durumda değildir. Zaten ilçe bölgesinde başkaca tarihi ve turistik yer bulunmuyor.

Yozgat Sorgun hakkındaki gezi yazım için Sorgun

Yozgat Şefaatli

Şefaatli, il merkezi Yozgat şehrine 41 km uzaklıktadır. Ankara-Kayseri demir yolu ilçe merkezinden geçer. Şefaatli, Kozaklı arası uzaklık: 43 km. Şefaatli, Yenifakılı arası uzaklık: 54 km. Şefaatli, Kırşehir arası uzaklık: 92 km.

TARİHİ

İlçe merkezi, Delice ırmağına bakan bir vadi üzerinde, tren istasyonu olarak kurulmuş ve daha sonra hızla gelişmiştir. İlk kuruluş aşamasında, Şefaatli, Bozok Sancağının Kızılkoca ilçesine bağlı bir köydür. Kızılkoca, 1927-1928 yılları arasında bucak merkezi olur. 1933 yılında, Ankara-Kayseri demiryolunun geçmesi üzerine, Kızılkoca bucak merkezi, Şefaatli’ye taşınır.

1945 yılında ise, Yerköy ilçesi kurulunca, Kızılkoca bucak olarak Yerköy ilçesine bağlanır. 1954 yılında Kızılkoca, Yerköy ilçesinden ayrılır, merkezi Şefaatli olmak üzere ilçe teşkilatı kurulur. Gelelim ilçenin isminin kaynağına: Selçuklu Türkleri, Anadolu’yu Türkleştirirken, beyaz atlı bir Türk akıncısı, şafak vakti, beyaz atı ile Şefaatli’ye bakan hakim bir tepe üzerinde görülür.

Uzun süre vadiyi gözetleyerek yöre halkını eşkıyalardan korumuştur. Atlı akıncının burada görülmesiyle birlikte, bu bölgedeki eşkıyalar bölgeden uzaklaşırmış. Efsaneye göre, Şafak atlının şafak vakti görüldüğü yer anlamında, yöreye “Şefaatli” ismi verilmiştir.

GENEL

İlçe İç Anadolu bölgesinin Orta Kızılırmak bölümünde yer alır. İlçe merkezi Karasu ve Aksu çaylarının birleştiği vadi tabanına kurulmuştur. İlçe toprakları üzerinde dağ olarak nitelendirilecek bir yükselti yoktur. Genel arazi görüntüsü, Delice ırmağının iki yanında uzanan dalgalı düzlüklerdir.

Bu dalgalı düzlükler, ilçe sınırları dışındaki yayla ve dağlara kadar uzanır. İlçenin rakımı 828 metredir. Bu yüzden, çevresindeki birçok yöreye göre, burada kışlar daha yumuşak geçer. İlçenin büyük bölümü bozkırdır. Akarsu kenarları ise ağaçlıktır. İlçe halkının büyük kısmı tarım ve hayvancılıkla geçinir.

ŞEFAATLİ MESLEK YÜKSEKOKULU

Bozok Üniversitesine bağlı olarak 2015 yılında kurulmuştur. 4 bölümde eğitim verilmektedir.

GEZİLECEK YERLER

SAAT KULESİ

İlçe merkezinde Hacı Bayram Karabulut caddesindeki saat kulesi, 1986 yılında hayırsever Hacı Bayram Karabulut isimli kişi tarafından yaptırılmıştır. Kule: altı kademeli, dikdörtgendir.

ŞEFAATLİ-KOŞA KÖPRÜSÜ

İlçe merkezinde Aksu ırmağı üzerindedir. Yozgat il merkezi ile Şefaatli arasındaki ulaşımı sağlayan karayolu üzerindedir. 1894-1895 yılları arasında yapılmıştır.

Batı cephesinde, kemerler arasında, üç satırlık eski yazı kitabesi vardır. Rivayete göre: Çapanoğlu, Yozgat şehir merkezindeki büyük camiyi yaptırmadan önce, caminin taşları kanal üzerinden karşıya rahat geçirilsin diye bu köprüyü yaptırır.

Ayrıca, yine o dönemlerde, Şefaatli ilçesinin Kazlıuşağı köyünde de bir cami yaptırır ve o da Küçük Çapanoğlu camisidir. Köprünün uzunluğu 35 metre, genişliği 7 metredir. Yüksekliği ise 5.20 metredir. Korkuluk duvarlarının yüksekliği 30 cm dir. Köprü üç gözlüdür.

Üçüncü göz: 1965-1970 yılları arasında betonarme olarak yapılmıştır. Evet, günümüzde bu köprünün yanına yeni köprü yapılmıştır, ancak bu köprü halen işlevini sürdürmektedir.

KARABIYIK KÖPRÜSÜ:

Yozgat-Şefaatli karayolu üzerindedir. Karabıyık köyü yol ayırımından yaklaşık 500 metre kuzeyde, yola yaklaşık 200 metre uzaklıktadır. Köprünün altından kaynak suyu geçer. Günümüzde kullanılmamaktadır. Köprünün günümüze ulaşan bir kitabesi yoktur. 1516 yılında Yavuz Sultan Selim tarafından, Mısır seferi sırasında yaptırılmış ve günümüze kadar varlığını sürdürmüştür.

Köprü kesme taştan yapılmıştır. Köprünün 3 adet ana sivri kemeri bulunmaktadır. Ayrıca taş korkulukludur. Taş korkuluklara geçiş, bir silme ile yapılmıştır. Korkuluklarda yıkılmalar ve duvarlarda yer yer dökülmeler olmuştur. Köprünün zemini sonradan taş döşenerek orijinalliği bozulmuştur. Uzunluğu 55 metre, genişliği 4.51 metredir. Kemer açıklıkları ise 6.60 metredir.

Köprü 2016-2018 yılları arasında restore edilmiştir. Bu restorasyonda, sel sularının getirdiği molozlarla kapanan üçüncü kemer ortaya çıkarılmıştır. Ancak Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından yapılan restorasyonda: köprünün orijinal taşları kullanılmamış, bunların yerine Şefaatli bölgesinde bulunan “Kayraktaşı” diye bilinen mermer tarzı beyaz taşlar kullanılmıştır.

Üst taraf tamamen yeni yapılmış, köprünün alt kısımlarında nispeten ilk yapıldığı hali korunmuştur. Yani, bu rezillikle ilgili yorum yapmıyorum, yorumu siz okurlara bırakıyorum. Bir zamanlar Osmanlı ordusunun üzerinden geçtiği köprü bu mu? Diyeceksiniz. Bu köprü, beyaz bir köprü haline getirilmiş.

Yozgat Şefaatli Paşaköy Tokmak Hasan Paşa Camisi

PAŞAKÖY TOKMAK HASAN PAŞA CAMİSİ

İlçe merkezine bağlı Paşaköy’de Hasanpaşa Mahallesindedir.

Cami: Tokmak Hasan Paşa tarafından 1773 yılında yaptırılmıştır. Cami dikdörtgen planlıdır. Son cemaat yeri, sonradan alüminyum doğrama ile kapatılmıştır. Giriş kapısı basık kemerli ve profillidir. Spiralli ve tek şerefeli minaresi sonradan yapılmıştır. Duvarlar sıva üzerine badanalıdır. 1895 yılında onarım görmüştür. Kırma çatılı yapı kiremitle kaplanmıştır. Cami içinde boya ile yapılmış süsler görülmeye değerdir. Cami 2005 yılında tescil edilerek koruma altına alınmıştır.

KALE TEPESİ

İlçe halkı mesire yeri olarak kullanılan buraya “Kale” demektedir. İlçe merkezinde bulunan kale tepede Belediye tarafından düzenleme yapılarak, tepenin ismine uygun olarak çevresine surlar yapılmış, ayrıca bir restoran, şelale, oturma gurupları ve Osmanlı çeşmesi gibi alanlar ilave edilmiştir. Yani, buranın tarihi bir özelliği yok, ancak Şefaatli yöresine yolunuz düşerse, mesire yeri olarak kullanılan burayı ziyaret edebilirsiniz.

GERDEKKAYA VE BEŞİKTEPE SİT ALANI

İlçe merkezine bağlı Güzelli köyündedir.

Gerdek Kayası mevkiinde bir höyük ve bunun doğu yamacında, birbiriyle bağlantısı olmayan iki odalı bir mağara bulunur. Gerdek Kayasının kuzeyinde ve yaklaşık 100 metre uzaklıkta, Beşiktepe Mevkiinde, iki höyük bulunur. Höyüğün birinin kuzey yamacında: kayalık olan kısımda açılan bir taş ocağı mağaraları tahrip etmiştir. Bu höyüğün üst yamaçlarında da, bu taş ocağından dolayı tahribatlar olmuştur. Höyük üzerinden toplanan seramikler, Roma dönemine aittir.

GÜZELLİ KÖYÜ MAĞARALARI

İlçe merkezine bağlı Saatli köyünden, Güzelli köyüne giderken, Tepebaşı Mevkiindedir. İlçe merkezine 22 km uzaklıktadır.

Hafif yükselti halindeki tepe, kalkerden oluşur. Güney yamaçta bulunan mağara, yerden yaklaşık 1.60 metre yüksekliktedir. Kapıdan ancak bir insanın girebilmesi mümkündür. Kapı: yuvarlak kemerli, ön kısmında üç basamak bulunmaktadır. Girişin ağzında bir oda, sonra genişçe bir salon ve bu mekana bağlı iki küçük oda bulunur.

Doğudaki dip odanın eşik kısmında, yaklaşık 1 metre derinlikte ve 0.30 cm genişlikte bir oyuk bulunmaktadır. Tepenin doğu ve güney yamaçlarında, irili ufaklı birçok doğal mağara bulunur.

Ayrıca, tepenin üst kısımlarında bulunan kayanın da “tekne” şeklinde oyulduğu görülür. Sonuç olarak, tepenin her yanında daha önce burada bulunduğu tahmin edilen yerleşime ait izler vardır.

Yozgat Sorgun hakkındaki gezi yazım için Sorgun