Şehir: Colombo şehrinin 149 km kuzeydoğusundadır. Kandy şehriyle arasındaki uzaklık ise, 71 km. dir. Dambulla ismi: kayada bulunan bir çeşmeden suyun sürekli damlama sın dan oluşmuştur.
Şehrin bulunduğu geniş izole kaya kütlesi: UNESCO tarafından Dünya Kültür Mirası Listesine dahil edilerek koruma altına alınmıştır. Şehir: deniz seviyesinden 1118 metre yüksekte bulunan, yüksekliği 600 metre olan, 2000 metre uzunluğunda, çevresinde ovaları bulunan bir kaya yükseltisidir.
Şehirde, Sri Lanka’nın en önemli uluslar arası stadyumu olan “Rangiri Dambula” stadyumu bulunmaktadır.
Burası: geniş ve izole bir kaya kütlesi üzerinde bulunan tapınak mağaraları ile önem kazanmaktadır. Mağaraların tavanında: Budist mitolojiye ve Buda’nın doğum hikayelerine ait renkli resimler yani tasvirler görülmektedir. Bunların bazılarının, yaklaşık 2000 yıllık olduğu söyleniyor.
Bir kaya mağaranın içinde: 14 metre uzunluğunda, kayaya oyulmuş bir Buda heykeli ilgi çekmektedir.
GEZİLECEK YERLER:
MAĞARALAR:
Bunlar şehir merkezine 2 km. uzaklıktadır. Buraya ulaştığınızda, taş merdivenleri (300 basamak) tırmanmanız gerekiyor ki, yaklaşık 10 dakika sürüyor. Burada hassas bir durum var, yukarı tırmanmaya başlamadan önce, aşağıda mutlaka bilet satın alın, yoksa yukarı çıktığınızda biletiniz yoksa yine aşağıya inmeniz gerekecektir.
Evet, mağaraların bölgeye Hint etkisi gelmeden çok önceleri, yerli uygarlıklar tarafından kullanıldığı bilinmektedir. Yani, sonuç olarak bunlar ilk olarak, günümüzden 2000 yıl önce kullanılmışlardır. Yani: MÖ.3’ncü yüzyılda burada insanlar yaşamıştır.
Mağaralardaki heykel ve resimler ise: MÖ.1’nci yüzyıla tarihlenmektedir.
Ama bu resim ve heykellerin büyük bölümü: MS.11, 12 ve 18’nci yüzyıllarda yeniden boyanmış ve restore edilmişlerdir. Mağaralar özellikle: Kral Valagamba’nın 14 yıllık sürgün hayatını burada geçirmesiyle ünlüdür.
Budist rahipler, bu mağaralarda meditasyon törenleri düzenlemişler ve kralı, düşmanlarından korumuşlardır. MÖ.1’nci yüzyılda, kral, Anuradapura şehrindeki krallık tahtına geri dönmüştür. Dambula’daki rahiplere ise, şükranlarının ifadesi olarak, muhteşem bir kaya tapınağı yaptırmıştır.
MAĞARA TAPINAK KOMPLEKSİ:
Burası: Sri Lanka ülkesinin günümüze kadar olan süreçte en iyi korunarak gelmiş mağara tapınak kompleksidir. Mağaraların çevresinde: 80 civarında kule, korunmayı sağlamaktadır. Özellikle: 5 mağara, turistik özellikleriyle önem kazanmaktadır. Bunların içinde: çeşitli heykeller ve resimler bulunur.
Bu resim ve heykeller: genellikle “Buda” ve onun hayatı ile ilgilidir. Mağaralarda Buda’ya ait 3 heykel ve Hindu tanrı ve tanrıçalara ait ise 4 heykel bulunur. Duvar resimlerine gelince, bunlar o kadar çoktur ki, 153 duvar resmi toplam 2100 m.karelik bir alanı kapsamaktadırlar. Bu duvar resimlerinde en çok tasvir edilen konu: Buda’nın ilk vaazı ve diğer öğretileridir.
Toplamda: kompleks içinde, 4 manastır bulunmaktadır. 1848 yılında, tapınak rahipleri, burada İngilizlere karşı ilk milliyetçi hareketleri başlatmışlardır.
Golden Rock Tapınağı
Dambulla şehrindeki karmaşık tapınaklar kompleksinde, en etkileyici Budist tapınaktır. Düz arazide, 350 metre yükseklikte, kayanın batı tarafında, geniş bir mağara parçasıdır. Mağaranın büyük bölümü doğal olup, ancak bir kısmı kral ve haleflerine nimet olarak kazılarak büyütülmüştür.
Yukarıda söz ettiğim kral Vattagamini Abaya, MÖ.1’nci yüzyılda buraya sığınmış ve 14 yıl kalmıştır. Bu mağara daha sonra, bir kaya tapınak haline getirilmiştir. Takip eden süreçte: kral Giri Ran ve Kral Nisanka Malla: tapınakta daha da ileri gelişmeler yaratılmasını sağlamışlardır.
Bu tapınak: 1991 yılında UNESCO tarafından Dünya Kültür Mirası Listesine dahil edilerek koruma altına alınmıştır.
Çünkü: 22 yüzyıl boyunca, buranın, beş kutsal mağara manastır ile birlikte, Sri Lanka’nın en büyük kutsal hac sitesi olduğu, çok iyi korunarak günümüze ulaştığı belirlenmiştir. Budist duvar resimleri, 2100 m.karelik bir alanı kapsamakta ve 157 tane heykel, özel bir önem kazanmaktadır. Arkeolojik çalışmalar yapılan mağaralarda bulunan boyalı yüzeyler ve heykeller: ölçek ve korunma derecesi bakımından benzersizdir.
1 Nolu Mağara-Deva Raja Viharaya
Tapınak kompleksi içindeki ilk mağara tapınaktır. Bu mağaranın asıl görüntüsünün, Hint tanrısı Saka (Tanrıların kralı) tarafından verildiği düşünülmektedir. Mağaranın uzunluğu 47 metredir. Mağara içinde Buda heykeli görünmektedir. Heykel, doğal kayaya oyulmuştur. Yüz görünüşü: ahşap, şekilsiz ve mattır. Her zamanki uzun elbisesi, sağ omuz ve gögsünü açıkta bırakarak ayak bileğine kadar vücudu kaplar.
Bu mağarada da duvar ve tavan resimleri bulunmasına rağmen, bu resimler, buraya gelen Budistlerin yaktıkları tütsüler nedeniyle hasar görmüştür.
2.Nolu Mağara-Maha Raja Viharaya
En büyük ve en etkileyici mağaradır. Girişte, taş figürler tarafından korunan bir kemer görülür. Buraya: Büyük kral tapınağı denilir. Çünkü, bu mağaranın kurucusunun bizzat kral Vattagamani Abbaya olduğuna inanılıyor. Mağaranın tümünde, parlak renkli boyalı ve gayet iyi durumda resimler bulunmaktadır. Bunların uzunluğu 172 metre ve genişliği ise 75 metredir. Yükseklik ise 21 metredir. Mağarada birçok heykelde bulunmaktadır ki, heykellerin çoğu Buda’nın farklı tutumlarını betimlemektedir.
3.Nolu Mağara-Maha Alut Viharaya
Burası “Büyük Yeni Tapınak” olarak bilinir ve tanınır. Mağaranın taş duvarı, 2 Nolu Mağaranınkine benzemektedir. Burası: 18’nci yüzyıl öncesinde, bir depo olarak kullanılmıştır. Mağaranın girişinin sol tarafında: 1815 yılında İngiliz işgaline kadar ülkeyi yöneten Nayakkar hanedanı kralları tarafından giyilen elbiseler görülmektedir.
Mağaranın genişliği 81 metre, uzunluğu 90 metre ve yüksekliği 36 metredir. Mağara içindeki kayanın büyük yüzeyi, en zengin renklerle boyanmıştır. Bu fresklerde: Budistler, çeşitli olaylar, Budizm tarihini temsil eden figürler görülmektedir.
4.Nolu Mağara-Paschima Viharaya
Bu mağaraya “Paschima Viharaya” veya “Western Temple” denilir. Uzunluk 54 metre, genişlik 27 metredir. Yükseklik ise 27 metredir. Bu mağarada, Buda’nın heykelleri görülmektedir. Özellikle: Buda’nın meditasyon duruşu durumunda, doğal kayaya oyulan heykeli muhteşemdir. Heykel: parlak renkli boyalarla boyanmıştır.
RANGİRİ DAMBULLA İNTERNATİONAL STADİUM
Burası, ülkemizde pek tanınmayan “kriket” sporuna ait bir stadyum olarak öne çıkmaktadır. Stadyum 2001 tarihinde yapılmış ve 2003 tarihinde ışıklandırılmıştır. Yapının inşaatı 167 gün sürmüş ve bu kısa kadar kısa sürede yapılmış olması ilgi çekmiştir.
