İstanbul Sancaktepe: Yöre, ilk çağlardan bu yana mesire alanı olarak kullanılmış, buraya yazlık saraylar yaptırılmıştır. Bölgedeki en eski yapı kalıntısı, Bizans dönemine aittir. 1328 yılında Orhan Gazi, Samandıra bölgesini fetheder.
GENEL
Yerleşim yeri: Kurtköy Sabiha Gökçen Havaalanı bağlantıları, TEM Otoyolu ve TEM-Kartal bağlantı yolu nedeniyle önemli bir konumdadır. Sancaktepe bölgesini oluşturan iki ana unsur: Samandıra ve Sarıgazi’dir.
Cumhuriyetin ilanı sonrasında 1970’li yıllara kadar gayet sakin olan bölge, daha sonra sanayi üretiminin hızla yaygınlaşmasıyla oluşan göç dalgasına uğramıştır. 2008 yılında: çevredeki yerleşimlere bağlı olan Sarıgazi ve Yenidoğan beldeleri ve Samandıra belgesi birleştirilerek Sancaktepe adı altında yeni bir ilçe kurulmuştur.
İlçenin 19 mahallesi bulunmaktadır.
MAHALLELERİ
ABDURRAHMANGAZİ MAHALLESİ
15 TEMMUZ STADYUMU
Sevenler Caddesindedir. 2009 yılında yapılmıştır.
UEFA standartlarında doğal çim alana sahip stadyumda: kulüp idare binası, futbolcular için konaklama yeri, dinlenme salonu, fitness salonu, yemekhane, toplantı ve konferans salonları bulunmaktadır. Seyirci kapasitesi 1920 koltuktur.
Buradaki tesislerde: 7-11 yaş arası sporcular ile çalışılmaktadır. Spor alanında eğitim programları hazırlanarak, performans testleri uygulanmaktadır. Buna göre, sporcu yetenek seçimleri yapılıyor.
ABDURRAHMAN GAZİ TÜRBESİ
Dedebayır Sokaktadır.
Abdurrahman Gazi, İstanbul tarafındaki hisarlara seferler düzenlemiştir ve Aydos kalesini ele geçirmiştir. Ancak bu kale oldukça güçlü olduğundan fethi uzun sürmüştür. Bu arada, söylenenlere göre: kale tekfurunun kızı, gördüğü bir rüyanın etkisinde kalarak Abdurrahman Gazi’ye bir mektup yazar ve bu mektuba dayanarak uygulanan taktik neticesinde kale ele geçirilir. Kale tekfurunun kızı Müslüman olur ve Abdurrahman Gazi ile evlenir.
Abdurrahman Gazi, 1329 yılında vefat eder ve mezarı bu mahallede “Dede Bayırı” adı ile anılan tepenin üzerinde bulunmaktadır. Türbe yüksek bir yerde olduğundan, Aydos ve Alemdağını gören geniş ve güzel bir manzarası vardır. Açık türbenin çevresini bir duvar ve demir parmaklık çevirir. Duvar yüksek değildir.
Türbeye girmek için, 3 taş basamak bulunur. Burada: büyük çınar ağaçlarının gölgesinde, iki kabir vardır. Bunlardan biri büyük, diğeri küçüktür. Kabirlerin üzerlerinde ve diğer yerlerinde yazı ve tarih yoktur. Abdurrahman Gazinin kabrinin baş tarafında, zemini taş döşeli bir namazgah bulunur. Büyük bir fenerde, daima mum yakılmaktadır.
İsmi ise Eskişehir yakınlarında kendi adı ile anılan köyde yaşamaktadır.
EMEK MAHALLESİ
ŞEHİT PROF. DR. İLHAN VARANK, EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ
Namık Kemal Caddesindedir. 2018 yılında hizmete girmiştir. Hastane 380 yataklıdır. Hastanede, ileri teknoloji kullanıldığı ve uluslararası standartlarda bir hastane olarak hizmet verdiği söyleniyor. Yıllık hasta kapasitesi 1.5 milyon kişidir.
YENİDOĞAN MAHALLESİ
SANCAKTEPE MEYDAN PARK
Sevenler Caddesindedir.
Spor İstanbul isimli şirket, 1989 yılında İstanbul Büyük Şehir Belediyesi iştiraki ile kurulmuştur. İstanbul’u daha aktif bir şehre dönüştürerek, insanların spor ile iç içe olmasını sağlamak için çalışmaktadır. Tesislerde her yıl üyeler: yüzmeden jimnastiğe, platesten aerobiğe kadar birçok branşta profesyonel eğitmen kadrosu ile çalışmaktadırlar.
PAŞAKÖY MAHALLESİ
Mahallede yerleşik olanların büyük çoğunluğu, Cumhuriyet sonrasındaki mübadele sırasında, Yunanistan Selanik şehrinden gelen göçmenlerdir.
SAMANDIRA
Samandıra, Sancaktepe ilçe merkezine 7 km uzaklıktadır.
Samandıra eski bir yerleşimdir.
Bizans dönemindeki ismi “Semandra” iken, bu isim günümüze “Samandıra” olarak gelmiştir.
Samandıra kusursuz ve doyumsuz bir toprak harikasıdır. Yabani hayvan çeşitliliğiyle av için oldukça uygun bir yerdir. Bu özelliği nedeniyle, Bizans imparatorları bölgeyi en gözde sayfiye alanlarından birisi olarak kabul etmişlerdir.
Özellikle yazlık sayfiye alanlarına düşkünlüğü ve av merakı ile öne çıkan Bizans İmparatorlarından Tiberius ve damadı ve sonraki İmparator Maurikios, bu durum nedeniyle Samandıra’ya bir saray yaptırmışlardır.
Samandıra tarihinde bir diğer önemli olay ise, 1296 yılındaki İstanbul depreminde, şehrin büyük bölümü yıkılınca, Payitaht, geçici süreliğine buraya taşınmıştır.
Samandıra’nın rakımı 128 metredir.
Samandıra’nın Mahalleleri
Akpınar Mahallesi
Eyüp Sultan Mahallesi
Fatih Mahallesi
Ferhatpaşa Mahallesi
Veyselkarani Mahallesi
KARTAL MOTİFLİ SÜTUN BAŞLIĞI
1965-1966 yılları arasında yörede yapılan araştırmalar sırasında bulunmuştur. Sütun başlığı İmparatorluk simgesi olan kartal motiflidir. Günümüzde İstanbul Arkeoloji Müzesinde sergilenmektedir. Sarıgazi yöresinin geçmişinin önemi hakkında fikir sahibi olunması açısından önemlidir.
EYÜP SULTAN MAHALLESİ
ARAP HEKİM CAMİİ-SAMANDIRA MERKEZ CAMİİ
Eyüp Sultan Malkoçoğlu Caddesi Yiğitler Sokaktadır. Kitabesi yoktur ve bu yüzden, caminin ne zaman ve kim tarafından yaptırıldığı bilinmemektedir.
SANCAKTEPE ORMAN PARKI VE MESİRE ALANI
Orman Parkı: ilçenin Eyüp Sultan ve Fatih Mahalleleri arasındadır. İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından kurulmuştur.
Park alanında: spor ve çocuk oyun alanları, oturma gurupları, piknik alanları, çeşmeler, kır kahvesi, yürüyüş yolları ve otopark bulunmaktadır.
SANCAKTEPE BİLİM DENEY MERKEZİ
Ulubatlı Hasan Caddesinde Samandıra Kültür Merkezi arkasındadır. Burası aynı zamanda gözlemevi ve planetaryum merkezidir.
Planetaryum: 9 metre iç çapında ve 52 kişi kapasitelidir. Burada: özel hazırlanmış dijital projeksiyon sistemiyle küresel bir ekrana yansıtılan gökyüzü simülasyonu sayesinde evrenin derinliklerine yolculuk yapılıyor. Ayrıca: Bilim Atölyesi ve kubbeli gözlem evi vardır. Merkez, yıllık yaklaşık 20 bin kişi tarafından ziyaret edilmektedir.
DAMATRİS YAZLIK SARAYI
Günümüzde Eyüp Sultan, Cami Sokaktadır. 1995 yılında bir inşaat çalışması sırasında ortaya çıkarılmıştır.
Bizans İmparatoru II Maurikios ve Tiberius (572-602) tarafından yaptırılmış ve daha sonra Bizans İmparatorları I Tiberius Konstantinos (578-582) ve İmparator Mavrikos (582-602) tarafından yazlık saray olarak kullanılmıştır.
Tarım Tanrısı Demeter’e atfen “Damatris Sarayı” ismini almıştır. Demeter, Yunan mitolojisinde tarım ve bereket tanrıçasıdır. İnsanlara toprağı ekip biçmesini öğreten odur.
Damartys Sarayı, av ve dinlenme amacı ile inşa edilmiştir. Ayrıca İstanbul’dan Anadolu’ya yapılacak seferlerin güzergahındadır. Bu nedenle, Samandıra bölgesi Bizans ordusu için toplanma ve ordugah bölgesi olarak kullanılmıştır.
Bizans imparatorları, Anadolu’dan dönerken, İstanbul’a girmeden önce bir gece burada konaklarlardı. İmparator Samandıra’da konaklarken haberciler yapılanların haberini başkente ulaştırır ve imparatoru karşılamak için gerekli hazırlıkların yapılması için zaman kazanılırdı.
Sarayın mekanları, büyük bir taht salonu çevresinde guruplanmıştır. Bunlar: hamam, sarnıç, kiler, mutfak, ahır gibi bölümlerdir. Ayrıca dini işleve sahip birimlerin varlığı da bilinmekle birlikte bunlar günümüzde ortaya çıkmış değildir.
12-13’ncü yüzyıllarda sarayın terk edildiği anlaşılmaktadır. Çünkü İmparator Mikhail, bölgeye avlanmak ve dinlenmek üzere geldiğinde, ovada kurulan çadırlarda kalmışlardır.
Gelelim günümüzde sarayın özelliklerine: Görüldüğü kadarıyla, yapıda, malzeme olarak taş ve tuğla kullanılmıştır. Özellikle tuğla kullanımı görülür. Yapının yerleştiği alan değerlendirildiğinde Bizans döneminden günümüze kalan en büyük yapı kalıntısı olduğu anlaşılmaktadır.
Bölge, 1996 yılında Sit alanı ilan edilerek koruma altına alınmıştır.
FATİH MAHALLESİ
FENERBAHÇE CAN BARTU KAMP TESİSLERİ
Yakacık Caddesindedir. Burası eskiden Samandıra Tesisleri olarak bilinmekte iken günümüzde “Sancaktepe Tesisleri” olarak isimlendirilir. 80 bin metre karelik alandaki tesisler, 1997-2000 yılları arasında tamamlanmış ve çağdaş bir alt yapı ile modern görünümlü tesisler hizmete girmiştir.
Tesisler, 5 yıldızlı otel konforundadır. Tesislerin içinde: yemekhane, yüzme havuzu, kış bahçesi, kapalı spor salonu, kum voleybol sahası, 2 tane çim saha, oyun salonu, basın odası ve oyunculara ait özel odalar bulunmaktadır. Otopark 50 araçlıktır. Ayrıca tesislerin hemen yanında bulunan ormanlık alandaki parkurda futbolcular dayanıklılık testleri yapmaktadırlar.
VEYSEL KARANİ MAHALLESİ
RİNGS ALIŞVERİŞ MERKEZİ
Osmangazi Caddesindedir.
12 Eylül 2014 tarihinde hizmete girmiştir. Yapıldığında bölgenin ilk Avm’sidir. Restoranları, özel eğlence merkezleri, modern sinema salonları, hipermarket ve elektronik marketleriyle öne çıkmaktadır. Ayrıca seçkin giyim markalarına ait mağazaları mağaza vardır. Her kategorideki mağazalar toplamı 112 dir. Sinema bölgesinde 9 sinema salonu bulunmaktadır.
SAMANDIRA AKSERİ KIŞLALARI VE PROFESÖR DR FERİHA ÖZ ACİL DURUM HASTANESİ
Samandıra Kışlası: 5 yıl önce, Sağlık Bakanlığına devredildi ve 2013 yılında General Hakkı Tunaboylu ve Şehit Binbaşı Bülent Bulut kışlalarına 4200 yataklı şehir hastanesi yapılması için planlamalar yapıldı. 2013 yılında imar planı değiştirilerek askeri arazideki askeri birlikler, Çorlu’ya taşındı. Hakkı Tunaboylu Kışlasında: 2003 yılında Kara Havacılık Alayı konuşlandırılmıştır. Bülent Bulut kışlasında ise, 23’ncü Motorlu Piyade Alay Komutanlığın bulunuyordu.
Samandıra bölgesinde bulunan askeri alan ve askeri havaalanı, şehir hastanesine dönüşmüştür. Covid salgını nedeniyle açılan hastane 29 Mayıs 2020 tarihinde hizmete girmiştir. Prof. Dr Feriha Öz: Corona virüs nedeniyle hayatını kaybeden ve “Hocaların Hocası” olarak tanımlanan bir kişidir.
Kendisi 87 yaşında koronovirüs’e yakalanarak 2 Nisan 2020 tarihinde hayatını kaybetmiştir. İsminin burada yaşatılması düşünülmüş ve hastaneye ismi verilmiştir. Hastane: 1008 odalıdır ve hepsi yoğun bakım yatağı haline dönüştürülebilir, ayrıca hastanenin bir helikopter ve uçak pisti bulunmaktadır.
SARIGAZİ
Sarıgazi köyü, İstanbul’un fetih edilmesinden sonra kurulmuştur. Bölge, buranın fethine katılan “Sarı Kadı” isimli bir kişiye mülk olarak verilmiştir. Daha önce Ümraniye ilçesine bağlı yerleşim yeri, 2008 yılında Yenidoğan ve Samandıra ile birleşerek Sancaktepe ilçesini oluşturmuştur.
1999 yılındaki depremin ardından, bölgenin depreme dayanıklı olduğunun açıklanmasının ardından, buraya büyük bir göç dalgası başlamış, yeni yeni inşaatlar yapılmıştır. Sancaktepe Belediye Başkanlığı binası, Sarıgazi meydanında, ana cadde üzerindedir.
SARIGAZİ MAHALLELERİ
1-Atatürk Mahallesi.
2-İnönü Mahallesi.
3-Kemal Türkler Mahallesi.
4-Meclis Mahallesi.
5-Sarıgazi Mahallesi.
SARI KADI MEHMET EFENDİ TÜRBESİ
Aslen Gebzelidir. İstanbul’un fethinde bulunmuş ve fetihten sonra bu köy kendisine mülk olarak verilmiş ve burada fetihden sonra 10 yıl yaşamış ve vefat etmiş. Bu kişinin ismi, Sarıgazi yöresine verilmiştir. Türbesinin yeri net olarak bilinmemektedir.
Ancak: söylentilere göre: günümüzdeki Sarıgazi Ticaret Lisesi bahçesinde bulunan üç eski ağacın ortasında olduğu düşünülmektedir. Zaten, lise bahçesinde bu söylenen yerde, bir türbenin olduğu gayet belirgin şekilde dikkat çekmektedir. Gebze’den geldiği rivayet olunan Sarı Kadı Mehmet Efendi, İstanbul’un fethinde bulunmuştur. Bu yüzden, köyün kendisine vakıf olarak verildiği anlaşılır.
SARI KADIZADE ŞEYH MUSTAFA EFENDİ TÜRBESİ
Sarıgazi köyü camisinin yanındadır. Mustafa Efendi, Sarı Kadı Mehmet Efendinin oğludur. Babası ile birlikte, İstanbul’un fethinde bulundukları rivayet edilmektedir. Fetih yıllarında buraya yerleşen Mustafa Dede: 1482 yılında vefat eder ve günümüzde türbesinin bulunduğu yere defnedilir.
Türbenin yapım yılı 1554 tarihidir. Türbenin dışında ise eşi ve çocukları gömülüdür. Türbe: yığma taştan yapılmıştır. Çatısı ahşaptır. Kuzeye açılan kapısı üzerinde bir kitabe bulunmaktadır. Mustafa Dede’nin türbe içinde bulunan sandukasında “destarlı külah” vardır.
ŞEVKNİHAL USTA ÇEŞMESİ
Sultan Abdülmecid’in saray ustalarından Şevknihal tarafından yaptırılmıştır. Çeşme, günümüzde bulunmayan eski caminin yanında iken, 1950’li yıllarda kitabesi ve mermer taşları taşınarak, Mustafa Dede türbesinin yanına taşınmıştır. Çeşmenin kitabesi günümüzde Sarıgazi camii avlusunda bulunmaktadır.
SARIGAZİ MESCİDİ VE CAMİİ
Caminin ismi 1972 yılında “Sarıgazi Merkez Camii” olarak değiştirilmiştir. Ancak hangi tarihte ve kim tarafından yaptırıldığı bilinmemektedir. Rivayetlere göre, 1554 yılında Sarı Kadı, burada bir tekke yaptırmıştır. Bu tekke zamanla harap olmuş ve Sultan III Murat annesi, Sultan II Selim’in hanımı Nurbanu Valide Sultan tarafından 1580 yıllında mescit olarak yeniden inşa edilmiştir.
Hatta mescidin Hassa Başmimarı iken Mimar Sinan tarafından yaptırıldığı söylenir. Yapımından yaklaşık 200 yıl kadar sonra, 1793 yılında Sultan III Selim’in annesi Mihrişah Sultan tarafından tamir ettirilir. Sultan III Mustafa döneminde, Bosnavi Osman Efendi, mescide minber koyar ve mescit camiye dönüşür.
SARIGAZİ KÖYÜ KUYUSU
Kuyu; ilk olarak bir buğday tarlasında, sonra Sarıgazi Lisesi bahçesinde iken, son olarak günümüzdeki 60. Yıl ilköğretim okulu temeli altında kalmıştır. Kuyunun kitabesi 1872-1873 yıllarını gösterir. Kuyunun bileziği: mermerden yapılmıştır. Bu kuyu bileziği: Türk ve İslam Eserleri Müzesinde sergilenmek üzere bağışlanmıştır.
ÜÇÜNCÜ KADIN ÇEŞMESİ
Sarıgazi köyünde okul önündedir. Çeşmenin kitabesi, tekke arkasında servi ağaçlarına takılı durmaktadır. Çeşme: yöredeki su yollarının onarımı sırasında, Abdülmecid’in 3’ncü kadını tarafından yaptırıldığı tahmin edilmektedir.
SANCAK PARK AVM
İnönü Mahallesinde Eski Ankara caddesindedir. 2011 yılında hizmete girmiştir. Alışveriş merkezinde 100 civarında mağaza ve sinema salonları bulunmaktadır.
İstanbul günlük gezi planı hakkındaki yazıma ulaşmak için.