Dünyanın nazar boncuğu. Her yaz turist akınına uğrayan, yurt dışında yayınlanan dergilerde yer bulan bir yer. Tedbir alınmazsa, kuraklık burayı bitirecek, bitmeden önce gidip görün.
YERİ
Konya’nın Karapınar ilçesindedir. Karapınar-Ereğli kara yolunun 8’nci km. deki sapaktan, 2 km. içeridedir. Konya’ya toplam uzaklık: 101 km. dir. Arabanızla, gölün en kenarına kadar gidebilirsiniz.
Giderken; yanılıp, Meke’nin 2-3 km. yakınlarındaki Acı Göle gitme olasılığınız var, dikkat.
ÖZELLİKLERİ
Burası: Konya Kültür ve Tabiat Varlıklarını Korumu Kurulu’nun 1989 gün sayılı kararı ile, 1’nci derece doğal SİT alanı ilan edilmiştir.
OLUŞUM
Meke Gölü, iki zamanlı volkanik bir krater gölüdür. Göl, ilk zamanda 4 km. çapında, yuvarlak bir çöküntü alanı içinde oluşmuş, ikinci bir püskürme ile göl içerisinden sekonder denilen yükselmeler meydana gelmiş.
Bu oluşumdan sonra da gölün ortasında 1500 metre genişliğinde, göl düzeyine göre 140 metre yüksekliğinde, proklastik oluşumlu, volkanik Meke Tepesi kalmış. Bu jeolojik oluşumlar, bununla da tamamlanmamış, sonraki evrelerde çeşitli patlamalar meydana gelmiş ve burada Parazit Koni denilen, yedi küçük tepe (Meke) daha meydana gelmiş. Jeomorfolojide, bu tip oluşumlara Kaldera ismi verilmekte olup, iç içe gelişmiş volkan bacası anlamına gelmektedir.
Tepenin ortası, içeriye doğru obruk şeklinde çöküktür. Günümüzde, bu tepe volkan küllerinin sönmesinden ötürü, bakır rengini almış. Göl çevresinde ve tepenin üzerinde, yanık volkan küllerinin renkleri, külleri açıkça görülmektedir.
Burayı yani Meke gölünü besleyen su kaynağı yok. Tamamen yağmur suları ve yer altı suları ile besleniyor. Yani: aslen, gölün magnezyum ve soydum sülfattan oluşmuş su kaynakları yer altından kaynaklanmaktadır.
Adayı oluşturan volkanik kütlenin yapısı: en şiddetli yağmurları bile hemen emecek yeteneğe sahiptir. Meke’nin biçiminin, bin yıllardır bozulmamasının sebebi budur.
KURAKLIK
Ama: son yıllarda, Konya Havzasındaki yer altı sularının bilinçsiz tüketimi sonucu, yaz aylarında göl tamamen kurumaktadır. Özellikle: yağmurların azalması ve hiç olmaması ve de yer altı sularının, yörede yaşayanlar tarafından kuyu açılarak kullanılması nedeniyle, gölün geleceği tehlikede.
Gölün derinliği 1 metreye kadar düşüyor. Hatta, büyük bölümü üstünde yürünebilmektedir. Kuraklık o kadar büyük boyutlara geldi ki, bir ara Meke gölü, iki parçaya bölündü.
Gölün bir bölümü bataklık halini alırken, suyun bulunduğu bölüm, güzelliğini korumaya devam ediyor. Meke, bu görüntüsü ile, tedbir alınmasa ne duruma geleceğini ortaya koymuş.
AĞAÇLANDIRMA PROJESİ
Bunun önüne geçebilmek için: büyük ve sessiz bir proje gerçekleştirilmiş. Bu projenin sahibi: Türk Silahlı Kuvvetleri. Türk Silahlı Kuvvetlerinin: Karapınar’da bir askeri yeri var. Sanırım: Askeri Atış Alanı gibi bir yer. Buradaki askeri birliklerin organize edilmesiyle: Meke Gölünün çevresinde ağaçlandırılmış.
Türkiye’nin en hızlı kuraklaşan bölgesi olması nedeniyle, dikilen ağaçlar diğer bölgelerde olduğu gibi kendi haline bırakılmamış. Bunun için, damla sulama projesi geliştirilmiş ve göl etrafını tamamen çevreleyen fidanlar, her an sulanabiliyor.
Bu proje nedeniyle, TSK bu ülkede yaşayan tüm insanlar adına teşekkürler, çünkü doğanın bizlere sunduğu bu olağanüstü güzellik, herhangi bir şey yapılması, sanırım 10 yıla kalmadan, tamamen kuruyacak ve gelecek nesillere aktarmak mümkün olmayacak.
Evet: bu bölge gerçekten ilginç. Halen büyük bölümü ağaçlarla çevrili olan ve çalışmalar sürdürülen ama bir zamanların büyük ve Türkiye’nin tek çölü: çok ilginç jeolojik oluşumlar bulunduruyor.
Volkanik patlamaların yarattığı garip tepeler, göller ve çukurlarla kaplı olan bir yeryüzü parçası. Bunların en önemlisi ise: dünyada bir benzeri bulunmayan: Meke Krater Gölü.
Göl ve birincil krater çukurunun uzunluğu: 800 metre, genişliği 500 metre. Derinliği ise: 12 metredir. Deniz yüzeyinden: 981 metre yüksektedir. Gölün yüz ölçümü: 0.5 km. karedir.
Ana Meke’nin ortasında bulunan ve su seviyesinden 50 metre yükseklikte olan volkan konisindeki göl, 25 metre derinlikte ve suyu tuzludur.
Tarih boyunca, Meke gölü ve çevresinde Karamanoğulları ve Osmanlı Devletinin ve Türkiye Cumhuriyetinin tuz ihtiyacı karşılanmıştır. O dönemlerde, bu amaçla kullanılmış eski yapılara ait kalıntılar, göl çevresinde görülebilmektedir.
Yolun batısında, Tekel işletmesinin eski tuz depoları, müştemilat yapıları bulunmaktadır. Gölün doğusunda: 10-15 metre uzunlukta, tatlı su kuyusu bulunmaktadır. Gölün batı yakası ise, oldukça dik ve keskin kayalıklarla kaplıdır.
Bu arada, tuz üretimi günümüzde yok. Çünkü, hijyen bulunmaması nedeniyle iptal edilmiş.
Meke Tuzlasından, 2 km. daha güneydoğuda bulunan Meke Obruğunun kenarı: yırtılmış gibi keskindir. Özellikle: obsidyen parçalarından oluşan bir halka ile çevrilidir.
KUŞLAR
Göl: aynı zamanda bir kısım kuş türüne de ev sahipliği yapmaktadır. Bunlar: Sakarmeke, Çamurçun, Yeşilbaş, Angıt, Kızılbacak, Uzunbacak, Kızkuşu, Kuyruksallayan, Kuyrukkakan ve Delice Doğan gibi. Ancak: beş yıl öncesine kadar, yüz civarında kuş türü, burada bulunurken, kuraklık nedeniyle, günümüzde burada bulunan ve göç sırasında buraya uğrayan kuş türleri, beş-altıya düşmüş.
SONUÇ
Volkanik patlamaların yarattığı garip tepeler, göller ve çukurlarla kaplı bir yeryüzü parçası olan Karapınar’daki Meke gölünde: gün batımını izleyin, manzara gerçekten hoşunuza gidecek.
Kuraklığa karşı tedbir alınmasa, gölün kuruması devam edecek ve bu güzellik bitecek. Bence: en kısa zamanda ilgililer tarafından: gerek yer altı suyu kullanımının yörede engellenmesi ve gerekse, bir şekilde bu göle su getirilmesi yönünde, tedbirler alınmalı.
Evet: buraya gidin ve düşünün ki, dünyada bir benzeri olmayan bir tabiat harikası oluşumu seyrediyorsunuz, gerçekten etkileneceksiniz, mutlaka gidin ve görün. Kış aylarında giderseniz, gölün çevresindeki dondurucu soğuk için mutlaka önlem alın.