Ankara’nın merkezinde; devlet cenaze törenlerinin yapıldığı bir cami olarak, önem kazanmıştır. 16’ncı yüzyıl estetiği ve 20’nci yüzyıl teknolojisinin bütünleşmesinden oluşmakta olup emsal camilerle ortak özellikler taşımaktadır. Dört minaresiyle Selimiye’yi, merkezi kubbe ve yarım kubbeleriyle Sultan Ahmet’i andırır.
Kocatepe semtindedir.
Caminin projesi için 1957 yılında açılan yarışmaya, 41 proje katılmış olup, Vedat Dalokay’ın çağdaş çizgiler taşıyan çalışması birinci seçilmiştir. Ancak, daha sonra, bu projenin çeşitli eleştirilere uğraması yüzünden açılan yeni yarışmayı: Hüsrev Taylan’ın klasik Osmanlı mimarlığından esinlenen projesi kazanır. (1967) Aynı yıl, Haziran ayında, caminin yapımına başlanılır.
Ancak, inşaatı, 1986 yılının Mayıs ayında ibadete açılır. Yani: yaklaşık 20 yıllık bir inşaat süresi geçmiştir.
GENEL MİMARİ ÖZELLİKLERİ
Cami: 4500 metre karelik bir alan üzerinde kurulmuştur.
Camideki yazılar: Hamit Aytaç ve Mahmut Öncü tarafından yazılmıştır. Halı desenleri: Afyon Ulucami’deki halı desenleri göz önüne alınarak hazırlanmıştır. Avizeleri, mihrabı, minberi, kapıları, çinileri ve mermerleri, özel olarak tasarlanmış ve ince bir işçilikle yapılmıştır. İç tezyinatta, klasik Osmanlı mimarisi örnek alınmıştır.
64 x 67 metre (4288 metre kare) ölçüsündeki asıl cami (harem) kısmı: 48.5 metre yüksekliğinde, 25.5 metre çapında, bir ana kubbe ile örtülüdür. Ana kubbe çevresinde, dört yarım kubbe yer alır. Bu yarım kubbeler: 12 kubbe ile genişletilmiştir. Kubbeler, geleneksel tarzda, kurşunla kaplanmıştır.
Asıl cami kısmına, kündekari (ahşap geçmeli) tarzda yapılmış bir ana ve dört yan kapıdan girilir. Caminin kuzey kısmında: ana giriş kapısı önünde yer alan ve 2400 metre kare alanı kaplayan, revaklı avluyu, bir mermer, bir şadırvan süslemektedir. Revaklar: 14 metre yüksekliğinde, 26 kubbe ile örtülüdür.
Revaklı avluyu çevreleyen kubbelerle, caminin yan giriş kapıları kubbelerinin alemleri mermerden, ana ve yan kubbelerle minarelerin alemleri, altın varak ile kaplı bakırdan imal edilmiştir.
Asıl cami bölümü olan, ana mekanı “V” şeklinde mahfiller sarar. Bu mahfiller, iki kat olarak uygulanmıştır. Böylece hem harem kısmına özel bir görünüm hem yeni mekan kazandırılmıştır.
Mahfillere: ana mekana bakan yüzleri mermerle kaplı altı merdivenle çıkılır. Merdivenlerden çıkılırken, sahınlıklar hizasına, ana mekana hazır balkoncuklar yapılmıştır. Bu suretle, merdiven çıkışlarına ferahlık getirilmiştir.
On metre yüksekliğindeki mihrap, beyaz mermerden yapılmıştır. 8.70 metre yüksekliğindeki minber, özel süslemelerle işlenmiş mermerden yapılmıştır.
İç tezyinatta, klasik Osmanlı mimarisi örnek alınmıştır. Malzeme olarak: çini, mermer, sarı maden, altın varak ve özel boyalar kullanılmıştır. Ana kubbe ve aslan göğsü yazıları: pirinçten dekope suretiyle yazılmış ve altınla kaplanmıştır. Kuşak yazıları ise, mermer kaplama olup, keza altın kaplamadır.
Caminin iç süslemeleri arasında, ayrı bir yeri olan vitraylar, özel camdan imal edilmiş olup, klasik Osmanlı tarzı ile, modern tarz arasında, bir geçiş teşkil eder.
İç aydınlatma için bir adet ana avize, 32 adet uydu avize, 4 adet köşe avize kullanılmıştır. Isıtma sistemi: tabandan ısıtma tarzında, merkezi sistemle gerçekleştirilmiştir.
Projesi Hüsrev Tayla ve Fatih Uluengin’e ait olan caminin, klasik Osmanlı mimarisini yansıtmasına mukabil: konferans salonu, otopark, süpermarket, idari büro gibi yan cüzler, çağdaş mimariye göre yapılmış, ancak caminin klasik üslubuna uydurulmuştur.
MİNARELER
Caminin dört minaresi vardır. Yükseklikleri: 88 metredir. Şerefelerine: hem asansör ve hem de yürüyerek merdivenle çıkılabilmektedir. Üçer şerefelidirler.
THE KOCATEPE MOSQUE
Construction of this mosque, which is located in the city’s Kocatepe quarter, began in 1967. The building is reminiscent of the Selimiye Mosque in Edirne, with its four minarets, and of İstanbul’s Blue Mosque, with its central dome and cascade of semi-circular domes. The cantral hall is covered by the main dome, which is surrounded by four semi-circular domes. A marble fountain for ablutions beautifies the porticoed courtyard, which is positioned in front of the main gate in the north. The niche and the pulpit are decorated using white marble. The interior of the mosque was designed in classical Ottoman architectural style and is decorated with tiles, marble, brass and special paintings. The tinted glass ornamentation adds a special touch to the interior. Made from a special kind of glass, they form a transition from the classical Ottoman to a more contemporary Turkish style.