Nevşehir-Ürgüp kara yolu üzerinde, Ürgüp’e yaklaşık 1 km. uzaklıktadır.
GENEL
Yerleşim merkezinin yola yakın bölümünde, günümüzde kötü bir yapılanma var. Kasabanın kaya oluşumu çevresinde kalan bölümü, belki de Kapadokya’nın en az zarar gören, sivil mimarlık örneklerini barındırıyor.
Hisarın hemen yanındaki bir sokaktan başlayarak, aşağı doğru yürüyün. Balkan deresine girin. Burada, yaklaşık 1500 metre ileride, sağda, bir sırtta Sarıca Kilise ve 1000 metre ötede üçgen bir kaya oluşumunun yanında, bir tünel ve Balkan deresi Kiliseleri var.
Nevşehir Ürgüp Ortahisar
Yüksek ve stratejik konumu ile, geçmişte korunaklı bir yerleşim sağlaması nedeniyle, burası büyük önem taşıyor. Buradan, tüm Göreme ve Avanos görülebiliyor.
Bölge: zengin bir manastır yaşamının örneklerini barındırır. Harım kilisesi, sarıca kilise ve cambazlı kilise, bu beldede görülecek yerlerden bazılarıdır.
Çukurova’nın ürünü olan limon; bu bölgede, volkanik kayalar içine oyularak yapılmış olan tabii soğuk hava depolarında muhafaza ediliyor ve buradan tüm Türkiye’ye dağıtılıyormuş. Bölgede, turizme ilk açılmış olan kasabanın halkı, konukseverliği ile ünlü.
Nevşehir Ürgüp Ortahisar
KALE
Merkezde ve 50 metre yükseklikte. Ana yoldan da görülebiliyor. Eski bir barınma merkezi. Üzerine çıkılabiliyor. İlginç bir seyir ve resim çekme noktası.
Bu yeraltı şehri; Nevşehir’in 21 km. batısında bulunan Kaymaklı’da bulunuyor. Yumuşak tüf kayalara oyularak yapılmıştır.
Girişte; bilet alarak kapıdan giriyorsunuz ve yön levhaları izlenerek gezilebiliyor. Ancak; kalp-astım hastaları ve dar yer fobisi olanların girmelerini tavsiye etmiyorum. Çünkü: yer yer, bayağı dar tünellerden geçilmesi gerekiyor.
Bazı bölümler, gerçekten sıkıntı verecek ölçüde dar. İnsanın aklına gelmiyor değil. Hani, bu yön levhalarından birini bulamadığınızda veya yön levhasının yanlış bir yönü göstermesinin mümkün olup olmadığını düşündüğünüzde, sanırım içinizi derhal bir sıkıntı ve korku kaplayacaktır.
Fakat; böyle bir durum olduğunda, ilerlemeden bulunduğunuz yerde beklemek ve arkadan gelen kafile veya insanların yardımı ile, doğru istikameti bulmak elbette mümkün.
Evet, Şehrin; Hitit döneminde var olduğu ve Hıristiyanlık döneminde ise genişletildiği ve özellikle Müslüman Arap akıncılarına karşı korunmak için revize edildiği tahmin edilmekte. Ayrıca; yiyecek depolamak içinde kullanılmış.
Toplam; 40 metre derinliğe iniliyor ve 8 kat var. Mükemmel ve akıl almaz havalandırma sistemi mevcut. Katlar ve bölmeler, havalandırma bacası etrafında yerleşmiş. Bir hol etrafında toplanmış odalarda, ortalama tavan yüksekliği 2 metre. Şapellerde ise; tavanlar daha yüksek ve mekan büyüktür.
Tüm katlar, günümüzde ziyaretçilere açık değil.
Yalnızca, 20 metre derinlikte, 4’ncü kata kadar inilebiliyor. Çünkü, bütün bölümler, henüz tam olarak temizlenmemiş. Toplam alan, 2.5 kilometrekare.
Şehrin giriş katında; hayvanların bağlandıkları yerler var. Sonra da; yiyeceklerin depolandığı başka bir bölüme geçiliyor. Her bölüm, diğer bölümlere dar tüneller ile bağlı. Ve her giriş, değirmentaşı biçimindeki, hareketli kaya kapılar ile kapatılıyor. Bu şekilde, düşman saldırılarından korunulmuştur.
İkinci katta, ortak mutfak var.
Üçüncü katta, en önemli mekanlar mevcut. Bu katta: erzak depoları yerleştirilmiş. Burada dikkati çekecek bir nesne, andezit taşı var. Son araştırmalara göre; bu taşın, bakır cevherini öğütmekte kullanıldığı anlaşılıyor.
Ayrıca, bu taşın, dışarıdan buraya getirilmesi mümkün değil. Yeraltı şehrinin inşası sırasında, tüf tabakasının altında kalıpta sonradan açığa çıktığı anlaşılıyor. Yaklaşık 10 cm. boyutundaki bakır cevheri, andezit taşı içinde hazırlanan kırma çukurlarına konuluyor ve kırma taşı ile kırılarak, ergimeye hazır hale getiriliyor.
Dördüncü katta, şırahaneler var.
Bol miktarda erzak depolarının ve küp yedeklerinin bulunması, bu yeraltı şehrinde yaşayan insanların, düzenli bir ekonomik yaşamlarının olduğunun ifadesi. Küçük bir alana yayılan erzak depolarının sayısı göz önüne alındığında, burada çok sayıda insanın yaşadığı düşünülüyor. Muhtemelen, 10 bin insanın yaşadığı veya yaşayabileceği tahmin edilmekte.
Evet; yeraltı şehir girişindeki alışveriş mekanlarından yararlanabilirsiniz.
Nevşehir Kapadokya hakkındaki gezi yazım için Kapadokya
