Şehirde, ana caddenin iki yanında, ikişer sıra ağaç bulunuyor. Ağaçların aralarında ise su kanalları yerleştirilmiş. Böylece hem doğal bir sulama, hem de şehirdeki kalabalık insan topluluğunun kulaklarına gelen su sesi yaratılmış.
Şehrin görüntüsünde, hemen arkada yer alan dağlar ilgi çekiyor.
Hazar denizinin 100 km güneyindeki şehir, çölün ortası ve şehrin arkası anlamına gelen Tahran ismini almıştır.
12.5 milyon nüfusu olan şehir, daha küçük bir alana sıkışmış durumda.
Şehrin daha yüksek olan kuzey kısmında zenginler yaşıyor, güney ise geniş halk tabakasının yaşadığı yer olarak dikkat çekiyor.
Tahranda İklim
Elbruz dağı, nemli akımlar ve enlem, bu faktörler Tahran ikliminde etkili rol oynar. Elbruz dağı, Tahranda havayı ılımlı yapar. Kuzey Tahran’da hava orta ve dağlık ve ovalarda ise yarı kuraktır. Soğuk sezonu genellikle Aralık ayında başlar.
Ancak dağlık bölgelerde daha önce başlar. Soğuk sezon 3-4 ay sürer. Mart ayı ortasında, hava sıcak olmaya başlar. Nisan ayı sonlarında ve Mayıs ortalarında hava oldukça sıcaktır. Yani hızlı bir tempoda sıcaklık artmaya başlar.
Sıcaklık en fazla: Haziran-Temmuz ve Ağustos aylarındadır ve 34-36 derece civarındadır. En soğuk aylar: Ocak, Şubat aylarıdır ve sıcaklık 8-10 derecedir. Isı, genellikle sıfırın altına pek düşmez.
Dil
İran’da Farsça konuşan bir ülke olmasına rağmen Arap alfabesi kullanılır.
Çıkış anlamında “huruç”, yasak anlamında “memnü” kelimeleri oldukça fazla kullanılır. İngilizce bilen çok az, kaldığınız yerin mutlaka kartını alın, ulaşmak istediğinizde şoföre verirsiniz, çünkü yer adlarının birçoğu Arap harfleriyle yazılı.
Ulaşım
İstanbul-Tahran arası otobüs ulaşımı, yaklaşık 42-44 saat kadar sürüyor ve ücreti 35-50 dolar civarındadır. Sınırda çok sorun çıkarmıyorlar. Van’dan yaklaşık 3.5 saat sonra, İran şehri Khoy’a ulaşılıyor. Buradan Tahran ulaşımı, yaklaşık 11 saat sürüyor.
Otobüs, Erzincan-Erzurum-Ağrı-Doğubayazıt-Gürbulak sınır kapısı-Bazirgan-Miyaneh-Tebriz-Tahran hattını takip ediyor.
Otobüs yolculuğu biraz uzun olmasına rağmen, trenden daha kısa, ayrıca tren Van gölü üzerinde vapurla karşıya geçiyor. Bu yol üzerinden İran’a gidildiğinde sınırdan sonraki ilk İran şehri Bazurgan şehridir.
Sınırı geçince hemen yanınıza para bozdurmak için ayakçılar geliyor, ama bence paranızı Bazargan veya Tebriz şehirlerinde bozdurun. Çünkü tam değerinde bozduramazsınız.
Tren
Türkiye-İran arasındaki demiryolu hattı, Ankara-Tebriz-Tahran arasında sürüyor ve kuşetli vagonlar var. Tren yaklaşık 46 saatte Tebrize ve 58 saatte Tahrana varıyor. Ankara Tebriz arası 35 euro, Ankara Tahran arası ise 45 euro.
Uçak ulaşımı ve Havaalanı
İstanbul Tahran arası uçak bileti, 500-700 TL civarındadır.
Şehirde iki tane havaalanı var. Biri İmam Humeyni, diğeri de Mehrabat.
Havaalanı, İstanbul Atatürk Havaalanına göre oldukça küçüktür.
İmam Humeyni Uluslar arası havaalanı, şehir merkezinin 55 km güneybatısındadır.
Havaalanı ile şehir merkezi arasındaki ulaşım:
Metro saat 5.30-23.00 arasında çalışır. Şehir merkezine ulaşmak için tek olasılık taksilerdir. Sürücüler ABD doları kabul ederler. Şehir merkezine ulaşım, trafik olmadığında 45 dakika sürer. Ancak trafik olduğunda yolculuk süresi 90 dakikaya kadar çıkabilir. Taksi ile pazarlık yapmanızı öneririm.
İnsanlar
Tahran da halkın neredeyse yarısı Türk tür. Çünkü çok fazla sayıda Azeri veya Türkmen asıllı Türk vardır. Bu durum, İran’da gayet rahat dolaşmanıza ve birçok sorununuzu halletmenizi sağlıyor.
Halk yardımsever, özellikle Türk olduğunuzu duyduklarında, herhangi bir antipatik davranış veya söz görmedim, duymadım.
Sadece ülkeye sokulması yasak olan içki, uyuşturucu gibi maddeleri yanınızda bulundurmayın, bir de ülkedeki gezileriniz sırasında kadınların özellikle başını örtmesi ve kapalı giysiler giymesi, erkeklerin ise yine şort, terlik gibi giysiler kullanmamaları uygun olur.
İklim
Tahran iklim olarak Gaziantep veya Urfa ya benzer. Hava kurak, boz ve boş bir toprak. Güneş sert şekilde sıcaklığını hissettirir.
Şehir içi ulaşım
Taksiler sarı ve yeşil renkli. Yeşiller kadın şöförlü ve sadece kadınlara hizmet veriyor. Taksiye binmeden önce mutlaka pazarlık yapın.
Ne yenir
Tahranın en meşhur restoranı Ali Ghapoo restoranıdır. Restoran Gandi Jonobi Ave adresindedir.
GEZİLECEK YERLERİ
Tahran sadece 2 asırlık şehir olmasına rağmen, eşsiz müzelerinde İran’ın eski ve en değerli mirası bulunur. Tahran’ın müzeleri, dünyanın en iyileri arasında yer alır.
Valiasr Caddesi
Bu ağaçlarla çevrili cadde, Tahran şehir merkezinde, batı ve doğu bölümünü böler. Orta doğunun en uzun caddesidir. Toplam uzunluğu 20 km kadardır. Tahran şehrinin kuzey ve güney ucunu birbirine bağlar.
Şehrin ana alışveriş caddesidir. Aynı zamanda, sabahın erken saatlerinden geç saatlere kadar her saat trafiğin yoğunluğu ile bilinir.
Cadde ilk olarak Rıza Şah Pehlevi tarafından yapılmış ve Pehlevi Caddesi olarak anılmıştır. 1979 yılındaki İslam devriminden sonra caddenin ismi değiştirilmiştir. Valiasr, 12 Şii imamından biridir. Cadde boyunca: sayısız dükkan, restoranlar, kültür merkezleri vardır. Bunlar arasında öne çıkanlar: lüks takı ve aksesuar mağazaları, Rolex, Tag Huer gibi markalar bulunur. Ayrıca cadde boyunca, farklı dönemlere ait tarihi evler ve siteler vardır.
Mellat Park
Şehrin en büyük rekreasyon alanlarından biridir. 1979 devrimi öncesinde, Shahanshahi Park olarak tanınır. Park: Valiasr caddesine bitişik, Elburz dağlarının eteğindedir.
Park içinde: kafeler ve küçük bir kuş kafesi olarak bilinen piknik ve dinlenme yeri vardır. Ayrıca yürüyüş yolları ve gölgelikler bulunur.
Park alanında, 120 türde ağaç, çalı ve meyve ağaçları bulunmaktadır. Ayrıca İran ünlü insanlarının heykelleri parkta çeşitli yerlere yerleştirilmiştir. Onlar özellikle büyük merdiven yanında görülür.
Mellat Park: 1886-1888 döneminde inşa edilen, ilk Pers demiryolunda kullanılan buhar gücüyle çalışan bir lokomotif vardır. Bu lokomotif, 1887 yılında Belçika’da yapılmış ve demiryolunda devreye alınmıştır.
Mellat Park: Tahran şehrinin ilk müzikal havuzuna ev sahipliği yapmaktadır. Geceleri birçok aile, buradaki eğlenceli görüntüleri izlerler.
Mellat Sinema Kompleksi
9 Kasım 2008 tarihinde açılan kompleks, parkın güneybatı kesiminde 6000 metre karelik alanı kapsamaktadır. Burada 4 tiyatro salonu ve 4 sinema salonu vardır.
Tahran Demiryolu İstasyonu
Cadde boyunda yer alan Tahran Demiryolu İstasyonu, ilk tescilli tarihi bölgedir. İstasyon: Tahran Ermeni mezarlığına defnedilen Karim Taherzadeh Behzad tarafından inşa edilmiştir. Tasarımında antik Pers mimarisinden esinlenilmiştir.
Milat Kulesi-Borj-e Milad
Dünyanın en yüksek 6. Ve Ortadoğu’nun ise 1. Kulesidir. Yapı olarak dünyanın en uzun 16. Yapısıdır. Toronto şehrindeki CN kulesi ile benzerlik taşımaktadır.
Tahran uluslararası iletişim merkezinin bir parçası olarak yapılmıştır. Kulenin büyük bir deprenme dayanacak şekilde inşa edildiği iddia ediliyor.
Hemen hemen şehirde her yerden görülür. Kule gerek girişi, gerek galerileri ve gerekse çarşısı ile çok güzel. Gezme alanı kontrollü, çıkış ise kalabalık değil, yani gezmeye değer.
Gözlem salonu için biletler önceden rezervasyon yaptırılarak alınır. 2 hatta 3 tür bilet satılıyor.
Yükseklik 435 metredir. Yani Paris şehrindeki Eyfel kulesinin 1.5 katıdır. Kulenin anten kısmı, 40 katlı bir binaya eşit yüksekliktedir. Kulenin tepesinde çalışan işçilerin, zaman zaman -37 derece sıcaklıkta çalıştıkları söyleniyor.
2000 yılında yapımına başlanan kule, 2007 yılında tamamlanmış ve 2008 yılında hizmete girmiştir. 12 katlıdır. Yani dünyanın en büyük kule yapısıdır. Kulenin ayak bölümünde de 6 katlı bir yapı var.
Kulenin kafası, 25.000 ton ağırlığındadır. Kulenin tepesinde 4 aşamalı anten direği 120 metredir. Alt bölümde ortak kullanıcıların telekominikasyon antenleri bulunurken, üç üst katta ise İran İslam Cumhuriyeti radyo ve televizyon organizasyonlarının antenleri vardır.
Kulenin 313 metresine kadar asansörle çıkılabiliyor. Ama asansörün muhteşem hızına şaşıracaksınız. Asansörler saniyede 7 metre hızla yükseliyorlar. 3 farklı bölümde, 6 asansör bulunuyor. Dördüncü tarafta ise bir acil merdiveni var.
Kulede çevreyi izlemek için kapalı ve üstü açık salonlar, VIP restoran, döner restoran, kafeterya, sanat galerisi bölümleri bulunuyor.
Seyir terasının hemen altındaki balmumu müzesini gezebilirsiniz. Burada İran geçmişindeki ünlü kişilerin balmumu heykelleri sergileniyor.
En üst katta sergi salonları var. Burada birçok kişi kendi el işlerini satıyor. Bunların fiyatları nispeten daha ucuz. Diğer bir sergi salonunda ise farklı ülkelerdeki kulelerin minyatürleri ve Tahran belediyesine hediye edilen eşyalar sergileniyor.
Ülkenin en pahalı restoranlarından biri buradadır ve yerden 390 metre yükseklikte döner restorandır. Döner restoranda yemekler açık büfe, yani istediğiniz kadar alıp istediğiniz kadar restoranda kalabiliyorsunuz.
Ancak yemekler çok iyi değil. Girişteki fast food lokantasında cheesburger denemenizi öneririm. Yine ilk terasta semaver çay içmelisiniz, çünkü genelde içilen sallama çaya göre daha lezzetli.
Evet, tüm Tahran ayaklarınızın altında, muhteşem güzel bir restoran var. Alışveriş imkanları da var ama pahalı. Gezi planınızda Şiraz ve İsfahan varsa, oradan daha ucuz bulurum diye burayı geçmeyin, burası oralardan daha ucuz.
En alt katta sergi var görmenizi öneririm.
Ayetullah Humeyni Türbesi
Tahran-Kum karayolu üzerinde, şehrin güney tarafındandır, ücretsiz gezilebilir.
Devasa geniş bir alan üzerine kurulmuş komplekste mozole, eğitim yeri, ibadet yeri var.
Polisin yoğun kontrollerinden sonra mezar yerine ulaşılıyor.
İmam Humeyni, İran İslam Cumhuriyetinin kurucusunun son dinlenme yeri buradadır. Türbenin, Humeyni 91 yaşında öldüğü için 91 metrelik kuleleri vardır.
İç salon 100 metre uzunluğundadır. Humeyni’nin yattığı yer, camekanlı bir alan. Yanında ise çok genç yaşta ölen ve çok sevdiği oğlunun mezarı var. Açık alanda bulunan mezarlar ise eşi ve yakınlarına ait.
Mezarların hemen karşısında Humeyni ve oğlunun büyük boy resimleri görülüyor. Buranın yakınlarında, İran-Irak savaşında (1990-1998) hayatını kaybeden yaklaşık 200.000 kişinin mezarı bulunan “Behişt-i Zehra” mezarlığı vardır.
Her yıl 4 Haziran günü, yüzbinlerce insan burayı ziyaret ediyor.
İran ulusal müzesi-Antik İran Müzesi
Tir Ave ve Emam Humenyi Ave üzerindedir.
Bu 60 yaşındaki müze, İran’ın en büyük arkeoloji ve tarih müzesidir.
Müze iki bina, Antik İran Müze ve İslami dönemlere ait müzeden oluşur.
Müze binası 1928 yılında, Fransız mimar Andre Godard tarafından tasarlanmış, art deco tarzında tuğla ile büyük eyvan girişli olarak Sasani mimari stilleri karıştırılarak yapılmış, Tahran’da çekici, modern yapılardan biridir.
Müze, 1937 yılında açılmıştır. İran’ın ilk müzesidir. Müze 300.000 eserle ülkenin bin yıllık uzun geçmişini kaydeder.
Müzede: çoğunlukla Persepolis, İsmail Abad, Sus, Rey ve Tureng Tappeh kazılarında bulunan seramik, taş figürler ve oymalar da dahil muhteşem bir koleksiyon bulunmaktadır. Burada: fildişi, altın, gümüş ve mermerden yapılmış İran’ın sikke ve mühürlerine ait muhteşem bir koleksiyon bulunuyor. (Giriş bileti satın alırken, eserler hakkında İngilizce broşür istemeyi unutmayın)
İki katlı bina Sasani ve Arsakid stilleri anımsatır.
Ana bina: Sasani dönemi öncesi çanak-çömleklerine ev sahipliği yapar.
Susa, Chogha Zambil ve Persepolis’ten gelen Akamenid dönem süslemeleri, Elam eserleri görülebilir.
Susa’da ele geçen buluntular arasında çift kanatlı, efsanevi yaratıklar ile dekore edilmiş, kanatlı aslan taş, bazı hayvan şekilleri ve kaplar, renkli sırlı tuğlalar vardır. 1901 yılında Susa’da bulunan Hammurabi Babil Kanununa ait stel bir kopya da sergilenmektedir.
Bunun orijinali Paris Louvre müzesindedir. Persepolis adlı sergide, muhteşem bir insan başlı heykel, bir çivi yazılı kitabe, Apadana Sarayı merkez salonunda sırlı çini ve çarpıcı bir friz ilgi çeker.
Ayrıca vitrinde Darius I zamanından kalan, ünlü bir yazıt görülür. Ayrıca yine burada: bir boğa başlı heykel, oyma merdiven, sadece bir hafta önce oyulmuş gibi görünen bir oturan köpek heykeli, dört çivi yazılı tablet vardır.
Müzede ayrıca: İslam döneminin ilk yılların ait hazineler sergilenir. Bunlar: namaz odası, cami, Kur anı Kerim el yazması kopyalarıdır. Diğer el yazması kitaplar, Firdevs’in, Nizami Sadi ve Hafız’ın şiirsel eserleridir.
Binanın yüzü, zeminler gibi çömlek, cam, minyatür, halı, metal gravürler ve hat gibi İran sanatsal grafikleriyle süslüdür.
Müzede bulunan “Tuz man”(Zencan) : doğal olarak 2000 yıldır bir tuz madeninde mumyalanmış bir prens olarak görülür. MÖ.3. yüzyılda yaşamış bu madenci tuzlu bir ortamda kaldığından günümüze kadar gelebilmiş. Beyaz sakallı kafası, bacak derisi ve ayağındaki çizmeleriyle, sanki buzdolabından yeni çıkmış gibi. Onun giysileri ve mücevherleri hala sağlamdır.
Müzenin arkasında bir avlu içinde küçük bir kafe vardır.
Rıza Abbasi Müzesi
892.Şeriati Ave. Adresindedir.
Adını 16’ncı yüzyıl Pers minyatürcüsü Rıza Abbasi’den almıştır. Müzenin ana koleksiyonu: el yazmaları, takı, kil, metal el işleri ve cilalı tabloları içerir. Ayrıca geçici sergiler düzenlenir. İranlı yazar Sadık Hikayet’in kimi tartışmalı eserleri burada sergileniyor.
Müzenin koleksiyonlarında: Kaçar dönemi sonuna tekabül eden, 20’nci yüzyılın başları ve MÖ.2000 yılı arasındaki döneme ait parçalar vardır. Ziyaretçiler, bu zaman aralığına ait sanat, kültür ve teknolojik gelişmeleri gözlemleyebilirler.
Müzede sergilenen nesneler arasında: seramik ve metal nesneler, tekstil ve İslam dönemine ait lake boyama, tarih öncesi çağlardan itibaren pişmiş toprak, metal ve taştan yapılmış eserler bulunmaktadır.
Diğer eserler, İslami dönem sanatı ve teknoloji ve hat eserleri yanı sıra İslam öncesi dönemden tuval ve kağıt, el yazmaları ve takı ve resimler vardır.
İran Sinema Müzesi
Valiasr Ave adresindedir.
İran sinemasının 100 yıllık geçmişi vardır. Müzede bu geçmişe ait hatıra posterler, ekipman ve fotoğraflar sergileniyor. Müzede günde birkaç kez İran filmleri gösterilir ve İran klasik filmlerinin DVD leri satılır.
Züccaciye ve Seramik Müzesi-Abgineh
Si Tir St. Adresindedir. 7000 metrekarelik alanı kapsayan bina, 1953 yılına kadar Qavam tarafından kullanıldı.
İran’ın bu ünlü müzesi, birkaç salon, atölyeler ve kütüphane içerir. El sanatları porselenler, cam atölyeleri ve kristaller, üç bölümde yer alıyor.
Müzede MÖ 4000 yılından gelen kil kaplar ile başlayan ve ayrıntılı, modern cam ile biten, İran cam ve seramik eserleri kronolojik olarak sıralanmış ve sergilenmektedir. Sekizgen bina, müzeye dönüştürülmeden önce, 1970’lerin ortasına kadar Mısır Büyükelçiliği olarak kullanılmıştır. Onun eski hayatının lüks özelliklerini korumaktadır. Bunlar yaldızlı duvar süslemeleri, avizeler ve bir maun merdiven ve geniş bahçelerdir.
Jomeh Çarşı-Cuma pazarı
Sa’di Metro İstasyonuna yakın Jomhuri caddesindedir.
İran ve Orta Asya’dan gelen satıcılar tarafından, Cuma saat 9-16 arasında kurulur. Çok kalabalık olduğundan mümkün olduğunca erken saatte gitmelisiniz.
Pazar, Jomhuriye Eslami Ave ve Ferdosi St köşesinde yakın bir otopark ve alışveriş merkezine bitişiktir.
Tahran’ın Jomeh Çarşısı, büyük bir çeşitlilik sunar. Otoparkın üst katları özellikle pazarlık yapmayı sevenler için idealdir. Burada: müzik aletleri, hançer, giyim, cam, r esim, halı, antika gibi nesneler bulup satın alabilirsiniz.
Kapalıçarşı-Bazar Bozorg-e Tahran-Büyük Pazar
Tahran şehrinin güneyindedir. Tarihsel bir pazardır. Alan olarak, dünyanın en büyük çarşısı olduğu söylenmektedir.
İran ekonomisinin can damarıdır.
Birçok koridor uzunluğu 10 km den fazladır. Birkaç girişi vardır. Çarşı alanı içinde: camiler, pansiyonlar, bankalar ve güney Tahran bölgesinin yangın istasyonu vardır. Çoğu satıcılar, benzer malları satanlar, farklı koridorlar oluşturmuş ve bir araya gelmişlerdir. Özellikle takı ve halı bölümleri ilgi çeker.
İhtiyacınız olan hemen her şey burada gayet ucuz olarak bulunur. Ancak pazarlık yapmayı unutmayın, mutlaka pazarlık yapın.
Tajrish Çarşı
Kuzey Tahran’daki Tajrish çarşı, öğleden sonra alışveriş için ideal bir yerdir. Burada taze meyve ve sebze yanı sıra, geleneksel İran tatlıları satan canlı merkezi bölüm, geleneksel el sanatları ve turistik mallar satan seyyar satıcılar vardır. Ayrıca: kebap restoranı ve çayevi ilgi çeker.
Gülistan Sarayı-Rose Garden- Golestan Sarayı-Unesco 2013
Sarayın her bölümü için ayrı bilet satıyorlar. Tamamı için 5 bilet alınıyor ve toplam 20 000 yani 2 dolar. Sarayın belli bölümlerinde fotoğraf çekilmiyor.
Duvarlı bir parkın içinde yer alan yapılar topluluğudur. Başlangıçta Şah Abbas zamanında (1588-1629) inşa edilmiştir. Safevi hanedanının Arg yani kale sitesindedir.
Kompleks 17 saray, müze ve salonlardan oluşur.
1779 yılında iktidara gelen Kaçar ailesinden Ağa Muhammed Kaçar han, Tahran’ı başkent yapar ve burayı yaptırarak ikametgah olarak kullanır. O dönemde, saray yapısı, Tahran Tarihi Arg yani kalesinin çamur ve sazdan yapılan duvarları içindeki kraliyet binaları gurubundan birisidir.
Onun bahçesi, şehrin kalbinde serinlik ve huzur vahasıdır.
19 yüzyıl başlarında Fatih Ali Şah tarafından yapımına başlanan saray, devlet işleri ve resmikabuller için kullanılmış. Nasrettin Şah, Avrupa’ya gidip döndükten sonra Fransız mimarisine hayran kalır ve onun zamanında yapılan ilavelerle Avrupa ve Rus etkileri görülür.
Ancak binaların çoğunun iç görkemi, Kaçar hanedanının, Avrupa’nın kraliyet binaları ve kendi sanatlarının karışımı bir mimari stili çağrıştırır.
Kerim Han’ın mermer tahtı da bu saraydadır.
Bu güzel bir bahçe çevresindeki büyük binalardan oluşur. Görkemli bir saraydır.
Tahran şehrinin en örgütlü müzelerinden birisidir ve taş işleri, metal işleri, müzik aletleri, silah, çömlekçilik, gelinlik modelleri gibi İran yaşamının temel orijinalliğini oluşturan her şeyi sunan 30 bölümden oluşmaktadır.
Duvar süslemeleri, aynalı işlemeleri mükemmeldir.
Taler-e Ainen (Hall of Mirror), kendi duvarlarını kaplayan muhteşem ayna çalışmaları ile ünlüdür.
Burada İran vitray, mozaik, çini ve resim sanatının güzel örneklerini görebilirsiniz. Ayrıca, Kaçar krallarına verilen resim ve hediyeler de sergilenmektedir.
Bahçede bir havuz bulunur. Ayrıca ekilen alanların çevresinde inşa edilen sarayın en karakteristik özelliği, zengin süslemeleridir ve bunlar 19. Yüzyıla aittir. Bu güzel örnek, günümüze kadar İranlı sanatçılar ve mimarlar için ilham kaynağı olmuştur.
Stil olarak, geleneksel Pers el sanatları ve 18. Yüzyıl mimarisi ve teknolojik unsurlarını birleştirir. Sarayın mevcut durumu, 400 yıllık süreçte yapılan inşaat ve tadilat sonucudur. En son, mevcut görüntüsü, 1865 yılında Mimar Navai tarafından yapılmıştır.
Saray 1930 yılında İran Ulusal Miras Koruma Kanununa göre ulusal bir anıt olarak sınıflandırılarak koruma altına alınmıştır.
National Jewels Müzesi-Ulusal Mücevher Müzesi
Firdevsi Ave adresindedir. İran Ulusal Bankası bodrum katındadır. Hemen önünde Alman ve Türk Büyükelçilik binaları vardır.
İran’daki en bilinen müzelerden biridir.
Burada muhteşem bir ihtişam göreceksiniz.
Buradaki taşların yüzlerce yıllık geçmişi var ve bu taşların birçok savaşa sebep olduğu söyleniyor.
Burada 37 vitrinden oluşan bölümde dünyanın en değerli takı koleksiyonu sergilenir.
Sergilenen objelerin büyük çoğunluğu Şah Pehlevi tarafından İran Merkez Bankasına transfer edilmiştir. Bunların aynı zamanda ülkenin para sistemini desteklediği söyleniyor.
Ahamenişler zamanından beri toplanan İran hazinesi, burada küçük bir salonda sergileniyor. Dünyanın en değerli koleksiyonlarından biridir. Müzenin bazı küçük mücevherleri, 1979 devriminde çalınmış, ama çoğu bozulmadan kalmıştır.
Bu hazine Afgan işgali sırasında, Hindistan a kaçırılmış. Nadir Şah zamanında ise bir kısmı geri alınmış. Şahın tacı daha önce de Sasani imparatoru tarafından kullanılmış.
Hindistan’ı istila etmemesi karşılığında, Nadir Şah’a hediye edilen “Derya-e Nur” elması, 38×25 mm boyutlarında, 181 grat ağırlığında, dünyanın en büyük pembe elması olarak biliniyor. Diğer hediyelerin birçoğu Safevi krallara verilmiştir.
Bunlardan müzede sadece biraz önce sözünü ettiğim Derya-e Nur elması, Peacock tahtı ve Jeweland Globe kalmıştır. Ayrıca Kaçar ve Pehlevi krallarının taçları da sergilenmektedir.
Kaçar hükümdarının tavus tahtı, Nadir Şah’ın kalkanı, 500 karatlık Samara Lali, devekuşu yumurtasından yapılmış nargile, müzenin en değerli parçalarıdır. 34 kg ağırlığındaki altın ve 51.366 değerli taşla süslenmiş altın küre de ilgi çeker. Dünyanın er büyük, kesilmemiş yakutu da burada sergileniyor. Ayrıca Highlights koleksiyonunda, mücevher kaplı yemek tabakları da ilgi çekmektedir.
Hafta için sadece 3 gün, ikişer saat açıktır.
Tahran Çağdaş Sanat Müzesi-TMOCA
Beton müze binası, Kuzey Kargar caddesindedir. Laleh Parkının batı tarafında olan bu müzede, çağdaş sanatın en ünlü eserleri sergilenir.
Giriş ücretlidir. Giriş ücreti 10.000 riyal yani 1 dolardır.
Müzenin binası ilgi çekmektedir. Özellikle çatıdan kaldırılan tepeye dikkat çekilir. Burası, güneşin iç mekanın ortasına girmesine izin verir. .Böylece çöl şehirlerindeki konutların serin yer altı sığınaklarının bir örneği gibidir.
Müzede, modern İranlı sanatçıların resimlerinin ilginç bir koleksiyonu vardır. Ayrıca; Avrupa ve ABD dışında, değerli Batılı modern sanatın en büyük koleksiyonu olduğu düşünülmektedir.
Merkezi salon ve çevresindeki labirent koridorlarda modern İran sanatı boyunca üretilen eserler sergileniyor. Onları izlemek için rahat koltuklar bulunuyor.
Müzenin koleksiyonunda ayrıca: Jackson Pollock, Francis Bacon, Andy Warhol, Edvard Munch, Rene Magrite ve Mark Rothkonun gibi sanatçıların eserleri de bulunuyor.
Hatta, biraz önce söylediğim gibi, Avrupa ve ABD dışında, çağdaş sanatın en güzel koleksiyonunun burada bulunduğu söyleniyor. Bunların çoğu ve özellikle Van Gogh, Pablo Picasso, Dali, Monet ve Andy Warhold gibi sanatçıların eserlerinin, eski imparatoriçe Farah Diba tarafından toplandığı söyleniyor.
Bu eserlerin 1970’lerde Farah Diba tarafından satın alınan eserlerin, tahmini değerinin 2.5 milyar sterlin olduğu söyleniyor.
Ancak milyonlarca dolarlık bu eserler müzede sergilenmiyor, depolardaki kasalarda muhafaza ediliyor, müzede günümüzde kaligrafi sergisi var ama bu kaligrafi sergisi de son derece ilgi çekici.
Sadabat Sarayı
Tahran’ın kuzeyindedir.
Sarayın bahçesi oldukça büyüktür. Sarayın bahçesinde eski Amerikan arabalarıyla gezinti yapılıyor.
54 odalı bu şatafatlı sarayın girişinde, bahçede mermer basamakların solunda, inanılmaz boyutta bir Şah heykeli varmış, Humeyni devrimi sırasında yıkılmış. Geride kalan devasa çizmelerini görebilirsiniz. Heykelin üst kısmı yok.
İran Pehlevi hanedanı tarafından 110 hektarlık bir alanda inşa edilmiş bir saraydır.
Saadabat Sarayının birleşik parçalarının bulunduğu müze ziyaret edilebilir, İran’ın zengin tarihi görülebilir.
Saadabat Saray Kompleksi içinde yer alan “Beyaz Saray” baba Rıza Şah tarafından yaptırılmış ve 1920’lerde kendisi burada yaşamıştır.
Daha sonra kendisi Yeşil Saraya geçer, oğlu Şah Muhammed Rıza Pehlevi 1970’lerde taşınarak bu sarayda yaşamıştır. İran Devriminden sonra saray müze haline getirilmiştir.
İki katlı sarayın salonları ve odaları gösterişten uzaktır.
Genellikle sarı ve yeşil renklerin hakim olduğu, geniş koltuklar, çiçekli perdeler, zarif vitrinlerle sade yaşamın bir göstergesi gibidir.
Niavaran Sarayı
Tahran şehrinin kuzey kesiminde yer alan ve 9000 metre karelik alanı kaplayan bir komplekstir. Birkaç bina ve müze vardır.
Saray, 1968 yılında tamamlanmış ve Muhammed Rıza Pehlevi tarafından birincil ikametgah olarak kullanılmıştır. İran Devrimine kadar imparatorluk ailesi burada ikamet etmiştir. Ana saray, 1958 yılında İranlı mimar Mohsen Foroughi tarafından tasarlandı ve 1967 yılında tamamlandı.
Halen komplekste: beş müze (Niavaran Sarayı Müzesi, Ahmet Shahi Pavyonu, Sahebqaraniyeh Sarayı, Cihan Nama Müze ve özel kütüphanesi) ve Mavi Salon, Özel Sinema, Cihan Nama Galerisi ve Niavaran Bahçesi vardır.
Halı Müzesi-Laleh Parkı
Lahey parkının üst kısmındadır. Dr Fatemi bölgesindedir. Laleh parkında çağdaş sanat müzesine komşudur. (5 dakika yürüme mesafesindedir) Tahran şehrinin en çok ziyaret edilen müzelerinden biridir. Çünkü İran’da 2500 yıldır halı dokunmaktadır.
Giriş ücretlidir. Ücret 25.000 riyaldir.
1970’li yıllarda İran Kraliçesi Farah Diba tarafından tasarlanan müze, 3400 metre karelik alanı kapsayan iki galeriden oluşur. Müze 1978 yılında kurulmuştur.
Amaç, bu sanatın tarihsel arka planı ve evrimi hakkında araştırma yapmaktır. Güzel mimarisi ve halı dokuma tezgahına benzeyen cephesi ile İran Halı Müzesi, Tahran Lale Parkın kuzeybatısında yoğun ilgi görmektedir.
Zemin katta galeri kalıcı bir sergi vardır.
Üst kat, geçici sergilere adanmış ve son zamanlarda bir resimli halı koleksiyonu ve Hayat ağacı halısı sergilenmektedir.
Sergilerde 100’den fazla halı vardır. Bunların çoğu 19 veya 20 yüzyıllardan kalmadır. En eski halı örneği: MÖ.500 yılından kalma ve Doğu Türkistan’da bulunan halıdır.
Özellikle bir avuç kadar olan ve 16’ncı yüzyıldan kalma halı ilgi çekmektedir.
1949 yılında, bir arkeolojik kazıda, Sibirya Altay Dağları Pazırık vadisinin buzulları arasında bir halı bulundu. Bu halı Profesör Rudenko gözetimindeki Rus bir gurup arkeolog tarafından bir İskit prensin mezarında bulundu.
Radyokarbon testi sonucunda Pazırık halısının, MÖ.5. yüzyılda dokunmuş olduğu anlaşıldı. Bu halı: 1.83 x 2 metre boyutlarındadır. Gelişmiş dokuma tekniği kullanılmış, 36 simetrik düğümlüdür.
Yani, halı dokuma tekniğinin geçmişinin uzun bir döneme kadar yayıldığını ispat etmektedir. Çoğu uzman, Pazırık halı deneyimi ve tarihinin en az 1000 yıllık bir geçmişi olduğuna inanıyorlar. Bu teoriye göre, İran’da halı dokuma sanatı, en az 3500 yaşındadır.
Halılarda büyük ölçüde avcılık ve yaban hayatı sahneleri işlenmiştir. Müzede pratik halı dokumacılığı teknikleri gösterileri düzenlenmekte olup, tarih ve saatleri hakkında, müze girişinden bilgi alınabilir.
Müzede fotoğraf çekmek serbesttir ama flash yasaktır.
Ayrıca, yine müzede 7000 kitaplık bir kütüphane vardır.
Reza Abbasi Müzesi-RAM
Modern dört katlı binada bulunan Tahran’ın en iyi müzelerinden biridir. Müze Eylül 1977 tarihinde açılmış ancak Kasım 1978 tarihinde kapatılmıştır. 1979 yılında iç süslemeleri ve yenilenen sergi alanı ile yeniden açılmıştır. 1984 yılında onarıma alınmış ve 1985 yılında yeniden açılmıştır.
Müzenin koleksiyonları, Kaçar dönemini sonuna tekabül eden 20’nci yüzyıl başlarından geriye doğru 2000 yıllık bir döneme aittir. Ziyaretçiler, bu döneme ait sanat, kültür ve teknolojinin gelişimini görebilirler.
Tahran Şehir Tiyatrosu-Te’atr e Shahr
Park-e Daneshju içinde, Enghelab ve Valiasr sokaklarının kavşak noktasındadır.
Mimar Ali Sardar Afkhami tarafından yapılan bina 1960’larda tasarlanmış, daha sonra ise genişletilmiştir. Bugünkü görünümü, yani silindirik modernist bina, 1972 yılında açılmıştır. Tiyatro, çeşitli sanat festivalleri ve yerel olarak üretilen eserlerin sergilenmesi için kullanılır. Ana salon 500 seyirci kapasitesi ve döner sahneye sahiptir. Tiyatroyu çevreleyen yerlerde sokak sanatçıları görülür.
Baharestan
Tarihi İran parlamento binası, 1906 yılında açılmıştır. Baharestan sarayı ve meydanı, Tahran şehrinin en eski yapılarından biridir. Sarayın kurucusu Mirza Hüseyin Han’dır. Meydanın ortasındaki heykel Ayetullah Modarres’e aittir. Meydanın kuzeyinde, Feteli Şah Negarestan bahçesi görülür. Bu bölgede inşa edilen binalar Tahran Üniversitesine aittir. Ulusal Sanat Müzesi, bu alanın güneyindedir.
İmamzade Mescidi
Kuzey Tahrandadır. İmamzade Salih Mescidi ve dibinde bir Pazar bulunuyor. Mescidin içinin tavanı, tamamen küçük cam parçaları ile ustalıkla kaplanmış. İnsanlar içerideki mezarı görmeye değişik yerlerden geliyorlar ve gündelik hayatla ilgili sorunlarını mescitte bulunan mollalara soruyorlar.
Burada dikkatimi çeken diğer bir özellik, ziyaretçiler namaz kılarken alınlarına, yeşil tabelalardaki ufak toprak parçalarını koymaları. Çünkü insanlar topraktan yaratılıp yine toprağa dönecek olduklarını düşünerek, toprak ile temasın olması gerektiğine inanıyorlar. Mescitten çıkarken, geri geri ve selam vererek çıkmak adet.
Azadi (Özgürlük) Anıtı-Freedom Tower
Uzun zamandır Tahran şehrinin sembolü olmuştur.
Buranın eski adı Şah Meydanı imiş. Devrimden sonra değiştirilmiş. Humeyni ile gelen yeni rejimin İran halkına getirdiği özgürlüğü simgeliyor.
Pers imparatorluğunun 2500 yıldönümünü anmak için inşa edilmiştir. Anıtın yapımında tam 2500 adet taş kullanılmıştır.
Sasani ve islam mimarisi unsurlarını birleştirir. Kulenin ana girişi ana tonoz altında bodrum katında Azadi müzesi vardır.
Azadi kulesi Tahran’ın mevcut sembolü kütüphane, çağdaş sanatçıların eserlerini görüntülemek müze ve sanat galerileriyle kültür merkezi vardır. 50 metre boyunda ve Tahran havaalanına gelmeden ziyaretçilerin ilk rastladıkları yerdir.
Bu belirgin şekilli kemer, Mehrabat uluslar arası havaalanı yakınında, şehrin batı kesimindedir.
Azadi kelimesi ulusal bağımsızlık anlamına gelir ve 1971 yılında, Şah Rıza zamanında tamamlanmıştır. İran’ın 2500 yılı anısına yapılmıştır.
3 kat, 45 metre yükseklikteki anıt, Hamedan ilinden getirilen 25.000 tonluk granit bloklardan inşa edilmiştir. Neredeyse 15.000 farklı şekilli bloklar, eşsiz bir şekil oluşturmak için kullanılmıştır.
21 metre yükseklikteki kemer, İslam öncesi temsilcisi Sasani döneminde duaya kaldırılan elleri temsilen işaret eder.
4 asansör veya 286 basamaklı merdiveni çıkarak, kulenin tepesinden muhteşem bir Tahran şehri manzarasını izlemek mümkündür. Bodrum katındaki iki oda, bölünmüş bir müzedir.
Burada ilk seramik ve cam eserler yanı sıra, 1 ve 2 yüzyıllardan kalma bronz eserler sergilenir. İkinci odadaki fotoğraf ve modeller, İran ın farklı bölgelerinden gelen geleneksel yaşamı tasvir eder.
REY ŞEHRİ
Tahran’ın hemen güneyinde, adeta Tahran la birleşmiş gibidir.
Büyük Selçuklu Devletinin Tuğrul Bey zamanındaki ilk başkentidir. Selçuklu Devletinin kurucusu Tuğrul Bey in mezarı burada. Mezara “Burc-u Tuğrul” deniyor.
Rey Çarşısı
Tahran’ın güneyinde yer alan buraya metro ile gidilebilir. Burada genellikle dini mallar (başörtüsü, seccade, Kur-anı Kerimler vb) satılmaktadır. Ama aynı zamanda bazı ıvır zıvırlarda satılmaktadır. Rey şehrini yani bu eski siyasi merkezi ziyaret edenlerin, çarşıya uğramasını öneririm.
Tuğrul Bey Kulesi
Muhteşem bir kuledir. İçi boş, tavanı yok. Yaklaşık 100 metreye yakın uzunluğu, 10 metreye yakın genişliğiyle ilk görüldüğünde, içine girildiğinde ihtişamı ve mimari zarafeti ile insanı etkileyen bir yapı. Ses akustiği harika. Tuğrul beyin kabrinin burada olduğu ancak yerinin tam olarak bilinmediği söyleniyor. Yani bir anlamda gizli imiş.
Cuma Camii
11 yüzyılda Selçuklu döneminde inşa edilen cami, dünyanın en eski 10 camisinden biri olarak kabul ediliyor.
Derband
Tahran şehir merkezindeki kalabalıktan ve yoğunluktan kaçmayı düşünürseniz, burası bir alternatif yaratabiliyor. Bölge, Tahran şehir merkezinin en kuzey ucunda, dağ yamacında kurulmuş bir eğlence ve piknik yeridir.
Dağdan gelen derenin iki yanında birçok lokanta, kebapçı ve çayhane vardır. Dere boyunca sıralanan dükkanların bitiminde ise bir teleferik hattı var, buna binerek Tahran şehrinin muhteşem manzarasını izleyebilirsiniz.
Tochal Telecabin
Tochal bölgesi, Tahran’a bitişik Elbruz dağındadır. Dağın 12 km uzunluğundaki sırt çizgisi vardır. En yüksek zirvesi 3964 metre yükseklikte Tochal zirvesidir.
Bir teleferik, Tahran’dan Tochal kayak merkezi ve bir modern otelin bulunduğu yere çalışır. Teleferik yolu üzerinde 7 istasyon vardır.
Tochal kayak merkezi, 7’nci istasyondadır. İklim ve kar yağışı miktarına bağlı olarak, kayak sezonu genellikle Kasım ayında başlar ve Nisan ya da Haziran ayına kadar devam eder.
Teleferik hattı, 7500 metre uzunluğu ile dünyanın en uzun teleferik hattı olarak bilinir. Proje 1974-1978 yılları arasında tamamlanmıştır. 1900 metre rakımlı, Tahran kuzeyindeki Velenjak vadisinden başlar ve 3740 metre yükseklikteki son istasyonda biter. Teleferik, dağdaki kayak merkezi ve diğer eğlence merkezine erişmek için kullanılır.
Kayak alanı, dünyanın en yüksek dördüncü kayak alanıdır. (3957 metre) Teleferiğin ilk durak istasyonu, kolay bir kayak pistini barındırır. Kayaklar 7’nci istasyondan kiralanır. (günlük 18 dolar)
