Kiraz’ın başkenti. Bu kadar ileri bir iddia doğrumu bilmiyorum, ama burada gerçekten güzel kiraz üretiliyor.
ULAŞIM
Denizli-Ankara, Denizli-Antalya, Afyon-İzmir kara yolları üzerinde, çok önemli bir konumdadır. İl merkezi Denizli’ye uzaklık: 24 km. Denizli iline, Belediye otobüsleri ve minibüslerle 10 dakikada ulaşılır.
TARİH
Honaz yöresinin: Frigya ve Karia bölgelerinin ayırım yerinde bulunması ve savunmaya elverişli konumu nedeniyle, bütün medeniyetlerin ilgisini çekmiştir. Bölgede: Frigya, Lidya, Helen, Bergama, Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı güçleri egemenlik kurmuşlardır.
Ancak, İlçenin, ne zaman ve kimler tarafından kurulduğu belli değildir. Ancak, İonlar döneminde, Helenler tarafından kurulduğu düşünülmektedir. Tarihi süreç içinde, bu yörede kurulan şehirler: İlçenin 3 km. kuzeyindeki: Colossae ve ilçenin şu anki yerinde kurulu: Khonae.
MÖ.21 yüzyılda, Mora ve Makedonya yarımadasından, Anadoluya geçen Helenler, bu bölgede, Colossae şehrini kurarlar. İlk şehir, Honaz dağının 3 km. kuzeyindedir, ancak şehir depremler yaşayınca, yeri değiştirilir. MS.7.yüzyıla gelindiğinde, tüm Anadolu şehirlerinde olduğu gibi, Colossae şehri de, arap akınlarıyla karşılaşır. Bu sırada, savunmaya daha elverişli olan Khonae şehri, Colossae şehrinin yerini alır.
Khonae şehri: 7.yüzyılda “Başpiskoposluk” unvanını alarak “Metropolis” olur. Böylece: Anadolu’nun en önemli dini ve idari merkezlerinden biri haline gelir.
Bizans döneminde: Anadolu’nun bütün yollarının İstanbul’a yönelmesi: bu bölgedeki diğer şehirlerde olduğu gibi, Colossae şehrinin de gerilemesine neden olur. Şehir halkı, çevreye dağılır. Khonae şehri ise, erken Hıristiyanlık döneminde, dini merkezlerden biri haline gelir. Uzun süre, Bizans sınırları içinde kalan Khonae şehri, 1077 yılında, Selçuklular tarafından ele geçirilir.
Ancak, Türkler, burada kesin egemenliği, 1207 yılında elde ederler. 1391 yılında ise, Osmanlılar yörede egemenliği ele geçirirler. Ancak, araya Timur dönemi girer ve 1429 yılında, Osmanlılar yine yöredeki egemenliği kesin olarak ele geçirirler.
1914 yılında, Belediye kurulur, 1987 yılında ise, İlçe statüsü oluşturulur.
Evliya Çelebinin Seyahatnamesinde yazdıkları: “Honaz kalesi, Rum Kayserleri Oğullarından Honas adlı bir melik tarafından yaptırılmıştır. “ Bu düşünüldüğünde, Honaz ilçesinin ismini, bu melikten aldığı düşünülmektedir. Diğer bir söylentiye göre ise: Honaz kelimesinin anlamı: Erken olgunlaşan kirazdır. Honaz ve Honaz Ovası, tarihte ve günümüzde, kirazı ile öne çıkıyor. Bu nedenle, Honaz adının, kiraz dan geldiği de söylenebilir.
GENEL
İlçe, Ege Bölgesinin en yüksek dağı olan Honaz Dağının kuzey eteğindedir. Coğrafi konumu itibarıyla, çok stratejik bir noktada bulunmaktadır. Rakım: 600 metredir. İlçe topraklarından geçen en önemli akarsu: Aksu çayıdır. İlçe, jeolojik yapısı bakımından: deprem bölgesine girer. Bu bölgede meydana gelen depremler, bu bölgede kurulmuş yerleşim yerlerinin çoğunun yıkılmasına ve yok olmasına neden olmuştur. Honaz: 1.derece deprem kuşağındadır.
Menderes havzasında, zengin mermer yatakları bulunmaktadır. Buna bağlı olarak: ilçedeki yapıların büyük kısmı, kesme blok taşlardan ve beyaz renkli mermerlerden yapılmıştır.
Bölgede: Ege bölgesi iklimi hakimdir. Yağmur genellikle, ilkbahar, sonbahar ve kış mevsiminde yaşar. Yaz mevsimi, kurak geçer. İlkbahar yağmurları, toprakların bereketini arttırır. İlçe, dağlık bir yerde kurulduğu için, yağmur miktarı yüksektir. Bu özelliği nedeniyle de, Honaz, kiraz yetiştiriciliği için oldukça elverişlidir.
İlçe merkezinde, Pamukkale Üniversitesine bağlı Meslek Yüksekokulu bulunmaktadır. Burada: Muhasebe, Dış Ticaret, Pazarlama, İşletme, Bankacılık bölümleri bulunmakta olup, 2 yıllık eğitim verilmektedir. Okulda: 7 öğretim görevlisi, 12 personel, 1000 civarında öğrenci bulunmaktadır. Halkın büyük bölümü: tekstil fabrikalarında çalışmaktadır. Çok az kesimi ise, hayvancılıkla uğraşmaktadır. İlçe sınırları içinde, Ege bölgesinin en büyük organize sanayisi bulunmaktadır. Blok mermer işçiliği de, tekstilden sonra, ilçe halkının yoğun olarak çalıştığı iş koludur.
Her yıl Haziran ayı içinde, İlçede “Kiraz Festivali” yapılmaktadır. Yine, İlçede, son yıllarda önemli bir uluslar arası organizasyon olarak “1.Dünya Hava Olimpiyatlarının Yelken Kanat ve Yamaç Paraşütü” yarışmaları düzenlenmiştir.
TRAVERTEN
Travertene; su taşı ve yollu mermer de deniliyor. Bir çeşit kimyasal olay sonucu ortaya çıkıyor. İlçenin, Balık Boğazı havzasında, blok traverten üretimi yapılıyor. Dünyadaki traverten rezervinin % 60’ı ülkemizde ve bunun % 40’ı Denizli yöresindedir ve Honaz ilçesindedir.
Traverten taşları: kesme taş olarak, antik dönemde yapılan yapılarda yoğun olarak kullanılmıştır. İlçeye bağlı, Emirazizli köyü çevresindeki traverten ocaklarının da, antik dönemlerde sık olarak kullanıldığı görülüyor. Ancak, traverten, günümüz mimarisinde de öncelikli olarak kullanılıyor. Binaların içine, traverten döşeniyor. Çünkü: traverten, ısıya ve yalıtıma dayanıklıdır. Kışın sıcak, yazın serinlik verir. Süs eşyası yapımında da kullanılıyor.
Biraz önce söylediğim gibi, dünyanın en kaliteli traverteni: İlçenin, Kocabaş kasabası yakınlarındaki Ballık Boğazı yöresinden çıkarılıyormuş. Buradaki: 50 ocakta, halen traverten üretimi yapılıyor. Buradan çıkarılan travertenler, başta Afyon olmak üzere, ülkemizin değişik yörelerinde bulunan fabrikalarda kesiliyor ve parlatılıyor. Bu travertenler, fabrikalarda işlendikten sonra: özellikle yurt dışı ülkelere ihraç ediliyor.
GEZİLECEK YERLER
HONAZ KALESİ
Savunmaya elverişli konumu nedeniyle, antik dönemde çok ilgi çekmiştir. Honaz dağının yalçın kayalarla kaplı yamacında kuruludur. Küçük ama sağlam bir kaledir. Zapt edilmesi çok zordur.
SULTAN MURAT CAMİSİ
Osmanlı döneminde, Sultan II. Murat tarafından yaptırılmıştır. Şu anda yıkık durumdadır. Kitabesi bulunmadığından kaç yılında yaptırıldığı belli değil. Caminin yanında “Üç Şehitler Türbesi” ilgi çekiyor.
HİSAR CAMİSİ
İlk yapıldığında kilise olarak kullanılan yapı, daha sonra camiye çevrilmiştir. Ancak, cami haline getirilince de, kilise çanı müzede korunup sergilenmektedir.
COLOSSAE ANTİK KENTİ
İlçenin 2 km. kuzeyindedir. Denizli-Ankara kara yolunun, 16.km.de, Organize Sanayi Bölgesinden, Honaz’a giden kara yolu, antik kentin içinden geçiyor.
Kent: Honaz dağının kuzeyinde, Aksu çayının kenarında kurulmuştur. Bölgede kurulan ve Frigyanın, 6 büyük kentlerinden biridir. Özellikle: adı İncil’de geçen Aziz Pavlos; burada misyonerlik çalışmaları yapmıştır. Bu nedenle: antik çağın, en önemli dini merkezlerinden biri olmuştur. Şehir içinde: farklı dilleri, adetleri, kültürleri ve dinleri olan insanlar yaşamıştır. Bu da şehrin kozmopolit yapısını göstermektedir.
Kent: Pers egemenliğinde, en parlak dönemini yaşamıştır. MÖ.3.yüzyıldan sonra ise, bölgede, Hierapolis ve Laodikeia şehirlerinin kurulmasıyla, önemini kaybetmiştir. MS.1.yüzyılda, İmparator Neron döneminde, yörede oluşan depremler, kenti harap etmiştir. Aynı dönemde, kentte: yüncülük ve dokumacılık öne çıkmıştır.
Yapılan araştırmalarda: kentte: St. Micheal kilisesinin bulunduğu öğrenilmiştir. Günümüzde, buradaki antik kalıntılar arasında: yukarıdaki tepe üzerinde, Osmanlı döneminden kalma, kale kalıntısını görebilirsiniz. Diğer kalıntılar: höyük tepesi ve çevresindeki arazilerdedir.
Höyüğün kuzeyinde, kayaya oyulmuş oda ve ev tipi mezarlar var. Antik şehirden, günümüze kalan bir şey yok. Çünkü: antik kent, bugün, höyük olarak bilinen yerde, resmi arkeolojik kazı çalışmalarının yapılmasını bekliyor.
KAKLIK MAĞARASI
Kaklık kasabasındadır. Mağarada: damlataşı, sarkıtlar ve dikitler var. Pamukkale’de bulunan travertenlere benzer, traverten basamaklarıyla aynı güzellikte. Küçük Pamukkale veya mağara Pamukkale olarak isimlendiriliyor. Mağaranın sürekli akan ve damlayan duvarlarında: sık bir yosun ve küçük yapraklı sarmaşık türü bitkiler gelişmiş. Bu durum da, aydınlatma yapılan mağarada, yeşilin tonlarının izlenmesi açısından, çok güzel bir görüntü sunuyor.
Mağara içinde: bol miktarda termal su var. Bu su: berrak, renksiz ve kükürt kokulu. Bu suyun, bazı cilt hastalıklarına iyi geldiği de söyleniyor.
Mağara yakınlarında, ziyaretçilerin hizmeti için: yüzme havuzu, küçük anfi tiyatro, seyir alanları, kafeterya ve kameriyeler yapılmış.
SAKLIGÖL
Yukarı Dağdere köyünde. Rakım: 1600 metre. Bu gölün içinde: yüzen ada var. Yani: gölün ortasında, üzerinde ağaçlar bulunan bir kara parçası, hareket ediyor. Buna benzer adaları: Bingöl Solhan ilçesinde ve Denizli-Çivril Işıklı göl de görmüştüm. Özellikle, Solhan da ki çok belirgindi, ama burada ki de ilginç.
HONAZ DAĞI MİLLİ PARKI
2571 metre yükseklikteki Honaz Dağı, 1995 yılında Milli Park olarak ilan edilmiştir. Parkın en önemli özelliği: eşsiz bitki örtüsüdür. Orman içinde: kızılçam, karaçam ve ardıç ağaç türleri görülüyor. Park: yaban hayatı bakımından da çok zengin. Özellikle: yaban domuzu, tavşan, tilki, porsuk ve sansar türleri yoğun olarak görülüyor. Honaz dağı: doğa sporları alanında, uygun koşulları yaratıyor. 1.Dünya Hava Olimpiyatlarının Yelken Kanat ve Yamaç Paraşütü yarışmaları, burada yapılmış.
Kar yağışının düzenli olması nedeniyle, burası, aynı zamanda kayak potansiyeli açısından da, öne çıkıyor. Burada konaklamak isterseniz: İzmir yolu üzerindeki Cankurtaran isimli bölgede, günübirlik konaklayabilirsiniz. Yani: piknik yapmaya uygun.
Denizli Çameli gezi yazım için Çameli