Erzurum Çat; Bir yakınım, burada Kaymakam olarak görevli iken gitmiştim. Karlıova yolu üzerinden gittim, yol oldukça kötüydü ancak Erzurum il merkeziyle arasındaki yol güzel, zaten Erzurum il merkezi oldukça yakın.
ULAŞIM
Erzurum-Bingöl kara yolu ilçeden geçer. Çat, Erzurum arası uzaklık 57 km. dir. Çat, Bingöl arası uzaklık: 130 km. dir. Çat, Karlıova arası uzaklık: 58 km.
TARİHİ
Yöredeki ilk yerleşim, Osmanlı döneminde 18’nci yüzyılda bugünkü yerleşimin 18 km uzağında bulunan Bağlıca beldesinde kurulmuştur. İlçe tarihinde en önemli özellik, yıllarca Rus işgaline maruz kalması ve bu dönemde Rusların bölgeden çekilmesiyle hain ve vahşi Ermeni çetelerinin bölgede hunharca yaptıkları cinayetler ve katliamlardır. Ermeni mezalimine maruz kalan binlerce insan hunharca katledilmiş, köyleri yakılıp yıkılmıştır. 1937 yılında Aşağı Çat köyü ilçe merkezi olmuştur. 1939 yılında Aşkale ilçesine bağlanmıştır. 1946 yılında ise ismi “Oyuklu ” olmuş ve Erzurum iline bağlanmıştır. 1954 yılında ise, Oyuklu ismi değiştirilmiş ve Çat adını alarak Erzurum İl merkezine bağlı bir ilçe olmuştur.
GENEL
Yerleşim, Palandöken dağlarının güney batısında, volkanik ve kayalık bir arazide kurulmuştur. Çevresi tepelerle çevrilidir. Topraklar çoraktır. Yörede yaşayanlar geçimlerinin hayvancılıkla sağlar. Özellikle yayla besiciliği öne çıkar. Arazinin yüksek kesimlerinde arazi çoğunlukla çayır ve meralıdır. Karasal iklim hakimdir, buna bağlı olarak kışlar soğuk ve kar yağışlı geçer, yazlar ise kuru ve sıcaktır.
GEZİLECEK YERLER
ÇAT İSLAM ESERLERİ MÜZESİ
İlçe merkezinde Fatih Caddesindedir.
Müze 600 metre karelik oldukça büyük bir alan üzerine kurulmuştur. Müzenin kubbelerinde kuş figürleri bulunuyor, bu kuşlar peygamberimizin en sevdiği kuş olan “ebabil kuşları” dır.
Bu kadar……….. Şaşırdınız değil mi, aklınızdan geçen birçok sorudan eminim ki ilk başta geleni “BU MÜZEDE NE VAR” Maalesef ben gidip burayı göremedim, Çat ilçesine bir iki kere gittim ama o sırada bu müze açık değildi, araştırdım, inceledim, siz okurlara müze hakkında bilgi vermek istedim, müzenin tanıtımını yapmak istedim, ama inanın müzenin ismini yazın internette müzede ne bulunduğu hakkında tek bir kelime yok, daha da ilginç olanı Çat Belediyesinin sayfasına bakın, Müze tanıtımı için özel bir yer açmışlar ama tıklıyorsunuz, BOMBOŞ.
Bu yüzden sayın okurlar, müze ile ilgili sizlere bilgi veremedim, umarım birileri müzenin içinde neler bulunduğunu yazar, hep birlikte öğreniriz veya Belediye, kendi sayfasında müzenin tanıtımını yapar.
HÖLENK KAPLICALARI
İlçe merkezine bağlı Kaplıca (Hölenk) köyündedir. 17 km uzaklıktadır.
Kaplıca köyün çıkışında yaklaşık 500 metre ileride, yolun sağında, zeminin altında, derenin içindedir. Köyün ismi, Çukurcanbaz, Hölenk ve son olarak “Kaplıca” olarak değiştirilmiştir.
Burada, ilkel bir havuza benzeyen kaplıca bulunur. Havuz şeklindeki kaplıcanın suyunun gideri; yanından geçen dereye karışır. Bu suyun karıştığı dere de sıcak su kaynağının hemen bitişiğindeki kayanın altını oyarak kendi yolunu açmıştır. Böylece kayaya köprü görüntüsü vermiştir. Kayanın genel görüntüsü ise orada farklı bir kayaç yapı olduğunu gösterir. Görüntü itibarıyla suyun kayaç yapıyı eritmiş olması muhtemeldir. Kayanın altında, oda şeklinde bir boşluk oluşmuştur. Kayanın dış görünüşü de, yeraltı mağaralarındaki sarkıt ve dikitler gibidir.
Bölge hem kaplıcası ve hem de kaplıca çevresindeki doğal yapısıyla ilgi çeker. Söylentilere göre, kaplıcanın şifalı suları; hazmı kolaylaştırıcı, idrar sökücü, hipertansiyona karşı ve teskin edici olarak kullanılıyormuş. Kaplıcanın yaklaşık 50 metre yukarısında, çevresi 1 duvarlarla çevrili, 1 metre derinliğinde bir havuz vardır. Kaplıca suyunun havuzun içinden çıktığı söyleniyor, ama havuzdan dışarıya su taşıyacak bir su yolu yok. Yani, burada belli zamanlarda su çıkıyormuş şifalı olduğu söylenen suyu boşa akıtmamak için, çevresini çevirerek havuz haline getirmişler.
Bölge ile ilgili yöre insanının anlattığı bir söylenti var. Bu bölgede bir tane daha kaplıca varmış ve suyu 7 sene boyunca akıyormuş, sonra 7 sene kuruyormuş.
Erzurum ili tanıtımı ve gezilecek yerlerle ilgili yazım için.