Greenwich kraliyet müzesi: 4 siteden oluşmaktadır. Bunlar: Ulusal Denizcilik Müzesi, Kraliyet Gözlemevi, Kraliçenin Evi ve Cutty Sark.
1.NMR-NATİONAL MARİTİME MUSEUM
Park Row. Greenwich bölgesindedir. Müze, her gün saat: 10.00-17.00 arasında açıktır.
Ulusal Denizcilik Müzesi: 1934 yılında Parlamento Yasası ile kurulmuş ve 27 Nisan 1937 tarihinde Kral George VI tarafından ziyarete açılmıştır.
Buradaki ilk yapı: 1694 yılında Denizcilik Kraliyet Hastanesi olarak kurulmuştur. Painted Hall olarak bilinen bina, 1707-1726 yılları arasında ise: “Old Royal Naval College” isimli kültürel bir yer haline gelmiştir. 1823 yılında: 300 portre, resim ve eser toplanarak türünün ilk örneği olarak müzenin temelleri atılmıştır.
1873-1998 yılları arasında burada bulunan kolej: Royal Naval College” adı altında “Donanma Üniversitesi” ne dönüşünce, Deniz Müzesi de, hastane binalarına taşınmıştır.
1910 yılında: bağımsız bir ulusal deniz ve denizcilik müzesi kurma amacıyla Denizcilik Araştırma Derneği kurulur. 1927-1928 yılları arasında kurumun bünyesinde 11.000 den fazla ürün bulunmaktadır.
1864 yılında zengin üyelerden toplanan paralarla, Sir James Caird’in deniz koleksiyonu satın alınır. Ayrıca yine aynı dönemde eğitim gemisi Merkür ve birçok gemi modeli satın alma veya bağış yolu ile elde edilir.
1933 yılında, Greenwich Kraliyet Hastanesi okulu: Kraliçenin evi boşaltılmasıyla Sulfolk’a taşındı ve 1951 yılında müzenin dönüşümü süreci tamamlandı.
1999 yılında tüm müze binaları yükseltildi ve ana galeriler tamamen yenilendi.
2001 yılında ise, Ulusal Denizcilik Müzesi açıldı. Müzenin koleksiyonlarında: yaklaşık 2.48 milyon obje bulunmaktadır. Galeriler tematik olarak düzenlenmiştir.
Evet, denizler hem ülke savunması hem de uluslar arası genişleme açısından İngiliz tarihide önemli bir rol oynamıştır. Müzede bu ada ülkesinin denizcilik tarihinin kapsamlı mirası anlatılmaktadır.
Ağaç ve deriden yapılma en eski kayıklardan (ilkel oyma kanolar) Elizabeth dönemine ait kalyonların ilk modellerine, yük ve yolcu taşıyan gemilere ve savaş gemilerine kadar denizcilik tarihine ilişkin her türlü araç ziyaretçilerin ilgisine sunulmuştur.
Ticaret ve imparatorluk, Kaptan Cook ve Sir Ernest Shackelton’ın keşif seferleri ile Napolyon Savaşları da ayrı bölümler olarak sunulur.
En gözde sergilerden biri Lord Horalt Nelson’un Ekim 1805 tarihinde Trafalgar Savaşında vurulduğu sırada üzerinde bulunan üniformadır.
Kurşun deliğini ve kan izlerini görebilirsiniz.
Hükümdarlık tekneleri de ilgi çekici sergidir. 1733 yılında Prens Frederic için yapılan tekne, yaldızlı deniz kızları, deniz kabukları, çelenkler ve Galler Prensini temsil eden tüylerle dekore edilmiştir.
19.yüzyılda, denizcilerin çocukları için bir okul olarak yapılan müzede, incelikli gemi modelleri ve tarihi resimler görülmeye değerdir.
Görülmesi gerekenler
Turner ve Deniz
Turner’in tasvirleri arasında: gün batımı, fırtınalar ve batıkların dramatik tasvirleri resmedilmiştir. Sergideki “Temeraire” İngiltere’de görülen en favori resim seçilmiştir. Koleksiyonda: Van de Velde, Vernet, Constable ve Gainsborough dahil olmak üzere diğer büyük sanatçıların ikonik eserleri yanı sıra, deniz manzaralarını keşfedebilirsiniz.
İngiltere Londra Greenwich-Kraliyet Müzesi
Nelson’un Trafalgar Üniforması
Horatio Nelson Burnham Thorpe: 1758 yılında Norfolk şehrinde doğmuştur. Onun deniz kariyeri 12 yaşında iken başladı ve 21 Ekim 1805 tarihinde Trafalgar savaşında ölümü ile sonuçlandı. Nelson: Fransa’ya karşı kazandığı deniz zaferleriyle en popüler İngiliz kahramanı haline geldi.
Müzedeki koleksiyonda: Amiral Horatio Nelson’un hayatı, ilişkileri, savaşları ve mirasına ilişkin birkaç bin öğe bulunmaktadır. Trafalgar savaşında, Nelson’un ölümü haberleri, halk üzerinde büyük bir tepkiye neden oldu. Kendisi için büyük bir cenaze töreni düzenlendi ve büyük kalabalıklar eşliğinde Grenwich St Paul Katedraline gönüldü.
Trafalgar savaşında 1805 yılında, yıpranmış Nelson ceketi müzede sergilenmektedir. Ölümcül mermi tarafından delik, ceketin omzunda hala görülebilmektedir.
Büyük Harita
Büyük harita, İngiltere denizcilik tarihinin en ünlü ve heyecan verici bazı olayları hakkında ziyaretçilere bilgi vermektedir. Haritanın yüzeyi üzerinde yürüyebilir, gemicilik hikayelerini interaktif-dokunmatik ekranlarda izleyebilirsiniz.
Şişe içinde Gemi
Burada müze önünde, şişe içinde dünyanın en büyük gemisi bulunmaktadır. Yinka Shonibare isimli sanatçı: şişelerin içine gemi modelleri koyarak insanları şaşırtmaktadır. Yinka: Londra’da doğmuş ve 3 yaşındayken Nijerya-Lagos’a taşınmıştır. Kendisi zamanla güzel sanatlar öğrenimi için Londra’ya dönmüştür. Kendisi halen Londra şehrinde East End’de çalışıyor.
Traders
Burası: Doğu Hindistan Şirketi ve Asya Doğu Hindistan Şirketi tarafından oynanan rol üzerine yoğunlaşmıştır. Asya ile İngiltere’nin deniz ticaretini keşfetmek isteyenler, burayı ziyaret etmelidirler. 250 yıldan fazla süredir, Doğu Hindistan Şirketi, İngiltere ve Asya arasındaki ticareti yönlendirmiştir. Galeri, bu konudaki ilişkileri ve şirketin ticari gücünü yansıtmaktadır.
Pusula Longue
Geniş koleksiyonu keşfetmek için ücretsiz wifi rahatlığını burada yaşayabilirsiniz. Yeni teknoloji kullanarak müzenin nesnelerini ve arşivlerini açmak ve farklı geçmişleri ve insanlar arasındaki bağlantıları görebilirsiniz. Bu arada bir şeyden daha söz etmek istiyorum: müzeye girişte, üzerinde bir barkod numarası olan, kredi kartı büyüklüğünde bir pusula kartı veriliyor.
Her ziyaretçi kendisine has olan bu kartı kullanarak galerilerde yerleştirilmiş interaktif objelere kolayca erişim sağlamak mümkündür.
Atlantik, Kölelik, Ticaret
Bu galeri: 17. ile 19.yüzyıl arasında: insanların, malların ve Atlantik Okyanusu çevresindeki fikirlerin hareketiyle ilgilidir.
2.ROYAL OBSERVATORY GREENWİCH-KRALİYET GÖZLEMEVİ
Kraliyet Gözlemevi: “Grenwich Mean Time” evi ve Başbakan Medirian hattı: dünyanın en önemli tarihi ve bilimsel sitelerinden birisidir. Site: 1675 yılınad Charles II tarafından kurulmuştur. Buradan geçen meridyen:; uluslar arası kararname ile, resmi başlangıç noktası olmuştur.
Charles II: ilk olarak Mart 1675 tarihinde; John Flamsteed’i Kraliyet Astronomi bilim başkanı olarak atamıştır. Gözlemevi: denizde navigasyon geliştirmek ve boylamları bulmak için inşa edilmiştir. Denizde ve astronomide araziyi görme dışında kişinin tam pozisyonu, doğu ve batı olarak burası vasıtasıyla anlaşılır. Ayrıca, burası zamanın doğru olarak ölçülmesi ile de 19.yüzyılı takiben dünya üzerinde meşhur olmuştur.
1707 yılında denizde bir felaket olunca 2000 kişi olur ve navigasyonun daha güvenilir bir araç olarak kullanılması istenir. 1714 yılında Parlamento uzmanlarından oluşan bir heyet: denizde boylam sorununu çözmek için büyük para ödüllü bir yarışma sunmuştur.
Yaklaşık 60 yıllık bir çalışmanın sonunda, ünlü bir astronom bilim adamı ve matematikçi değil, az bilinen Yorkshireli bir marangoz John Harrison: konuyu çözüme kavuşturmuştur. Harrison: H4 sonsuzu navigasyon ile değiştirdi ve gözlemevinde onun bu çalışmalarına ait objeler görülebilmektedir.
Evet: Kraliyet Gözlemevinin de kaynağı olan “0” meridyeni buradan geçmektedir. Dünya üzerinde her yerde, bu hat uzaklığı doğu ve batı açısından ölçülebilir. Çizgi: dünyanın doğu ve batı yarımkürelerini böler. Aynen: Ekvator’un kuzey ve güneyyarımkürelerini böldüğü gibi.
19.yüzyıldan bu yana Greenwich Meridyeni: zaman hesaplanması için koordine üssü olarak hizmet vermiştir.
Bundan önce, dünyanın hemen hemen her şehri, kendi yerel saatini tutuyordu. Orada zamanı ayarlamak için herhangi bir ulusal veya uluslar arası sözleşme yoktu. Ancak 1850 ve 1860 larda demiryolu ve iletişim ağlarının büyük genişlemesi ve uluslar arası bir zaman standardı belirlenmesi ihtiyacı ortaya çıktı.
Bunun sonucunda: Greenwich Meridyeni 1884 yılında “Dünya Meridyeni” olarak seçildi. Washington şehrinde 25 ülkeden bir araya gelen 41 delege uluslar arası Meridyen Konferansında Greenwich Meridyeni “0” boylam olarak kabul edildi. Çünkü: ABD kendi ulusal saat dilimi sistemi için temel olarak Greenwich meridyenini seçmiştir.
Gözlemevi, günümüzde “Ulusal Denizcilik Müzesi”nin bir parçası ve en ünlü özelliklerinden birisidir. 1997 yılında UNESCO tarafından “Dünya Kültür Mirası Listesi”ne dahil edilerek koruma altına alınmıştır.
Gözlemevi ziyaretçileri: kendi ayaklarını iki yana yerleştirerek aynı anda hem doğu ve hem de batı yarımkürede durma şansına sahip olurlar ve bu durumu fotoğraf çektirerek belgelerler.
Christopher Wren’in tasarladığı orijinal bina, Flamsteed House, yakınlarda yeniden düzenlenmiştir. Binanın tepesinde, dışarıdan kare biçiminde duvarlarla gizlenip iki kuleyle taçlandırılmış sekizgen salon bulunur.
Denizcilerin ve kronometre imalatçılarının saatlerini ayarlamaları için 1833 yılından beri her gün 13.00 te kulelerden işaret verilirdi.
İngiltere Londra Greenwich-Kraliyet Müzesi
3.QUEEN’S HOUSE-KRALİÇENİN EVİ
İtalya’da üç yıl geçiren, Roma ve Rönesans mimarisi okuyan İnigo Jones’un tasarladığı konut, 1637 yılında tamamlanmıştır. İngiltere’de görülen ilk tam klasik bina olmuştur.
I.James’in karısı Danimarkalı Anne için yaptırılan ev, Anne’in yapım çalışmaları sürerken Nisan 1618 tarihinde yaşamını yitirmesi üzerine James’in oğlu I. Charles’ın kraliçesi Henrietta Maria’ya kalmıştır.
Yapı: 1635 yılında tamamlanmıştır. Sarayın tasarımında Rönesans fikirleri yansıtılmaktadır. Bina kırmızı tuğla kullanılarak yapılmış ve o yıllarda İngiltere’de mimari stil bir devrim olarak değerlendirilmiştir.
Dekoratif tavan panelleri: Avrupa’nın önde gelen ressamlarından Jordaens ve Orazio Gentileschi tarafından yapılmıştır. Klasik heykeller ise Charles Martua Gonzaga koleksiyonundan temin edilmiştir.
Mermer zemin 1635 yılı yapımıdır. Kraliçenin durum odasına çıkan spiral merdiven, İngiltere’de merkezi desteklenmeyen ilk spiral merdiven olarak dikkati çeker.
Henrietta Maria burayı sevmiş ve zevk sarayı adını vermiştir. Ancak yine bu sıralarda, 1642 yılında iç savaş patlar vermiştir. Katolikliğinden şüphe duyulan kraliçe, Fransa’ya sürgüne gönderilir ve kocası kral Charles 1649 yılında idam edilir. Yeni rejim onun mallarına el koyar.
Ev: bir resmi hükümet ikametgahı olur ve Riverside Tudor sarayı çürümeye terk edilir. Kraliçe Henrietta: 1669 yılında Paris’te ölür, oğlu Charles II: 1662 yılında yaptığı restorasyonlar sonucu: geçici kullanım için geçici olarak eve yerleşir.
1673 yılında ise, ev: Hollandalı bir baba ve oğul sanatçıya tahsis edilir. Onlar: Charles’ın davetlisi olarak İngiltere’ye gelirler ve İngiliz Boyama Okulunu kurarlar.
1805 yılına gelindiğinde buranın denizcilerin yetim çocuklarını eğitmek için bir yurt haline getirildiği görülür. 1933 yılında ise, yurt Suffolk bölgesine taşınır ve ev: Royal Hospital Okulunun bir parçası haline getirilir.
1934 yılına gelindiğinde, buranın müze olarak kullanılmaya başlandığı görülür. 1933-1937 yılları arasında müzenin ilk koleksiyonları ziyarete açılır. 1998-1999 yılları arasında ise büyük restorasyonların yapıldığı görülür.
Ev, geç 17.yüzyıl tarzına uygun biçimde restore edilip parlak renkli duvar halıları ve kumaşlarla yeniden döşenmiştir.
Woolwich-Deptford yolunun iki tarafına, iki bölüm olarak yapılmıştır. Bir köprü, bu iki binayı birbirine bağlar. Binaları bölen yolun rotası değiştirilmişse de orijinal güzergahı, saray avlusuna yerleştirilen parkelerden anlaşılabilir.
Ana salon, üç yanı 12 metre uzunluğunda bir küp biçimindedir. Sarayın bir başka özelliği, ortadan destek almadan yılankavi bir biçimde yukarı doğru kıvrılan “lale merdiven” dir.
4.CUTTY SARK
Bu muhteşem gemi; 19.yüzyılda Atlantik ve Pasifik Okyanuslarını geçen hızlı gemilerin günümüze kalan örneklerinden birisidir.
1869 yılında çay taşımak üzere denize indirilmiştir. 1871 yılında Çin-Londra arasında her yıl yapılan hızlı gemi turlarını 107 günle kazanmıştır. Şık hatları ve muazzam yelkeni ile Ümit Burnu aracılığı ile Çin’e ulaşmış ve iplik ve çay ticaretinde öncülük etmiştir.
Ancak: bu gemi, daha doğrusu bu hızlı geminin Ümit Burnunu kullanarak Çin’e ulaşması, Akdeniz ve Anadolu’dan geçen ipek yolunun önemini azaltmış ve dünya üzerinde büyük sonuçlar doğurmuştur.
Bunda: yelkenli gemilerin Süveyş Kanalını geçememeleri de etkindir. Geminin son çay seferi 1877 yılında gerçekleşmiştir. Daha sonra: 1885-1895 yılları arasında bu defa: Londra-Sydney arasında yün ticaretinde kullanılmıştır.
Gemi: 1920 yılında Portekizlilere satıldı ve yeni sahipleri gemiyi: Lizbon-Rio arasında çalıştırdılar. 1922 yılında Londra’da tamir geçiren gemi, Falmouth limanında bir fırtınada, barınağa sürüklendi ve ardından Portekizlilerden geri alındı, gemi İngiliz mülkiyetine geri döndü.
1938 yılında gemi: Thames Denizcilik Eğitim Kolejlinin eğitim gemisi olarak kullanılmaya başlandı. II. Dünya Savaşının ardından ise Greenwich’e çekildi ve 1954 yılında özel olarak yapılan kuru bir dok a yerleştirildi.
Restorasyon çalışmalarının ardından, 1857 yılında ziyarete açıldı. O zamandan günümüze kadar olan süreçte, geminin 3 milyon kişi tarafından ziyaret edildiği söyleniyor.
21 Mayıs 2007 tarihinde çıkan bir yangında gemi zarar gördü. Yaklaşık 5 yıl sonra, gemi yine ziyarete açıldı.
Gemiyi ziyaret ederseniz: bordoda denizcilerin uyuduğu, yemek yediği ve yaşadığı yerler görülebilir. Yelkenli gemiler ve Pasifik ticaretinin tarihine ilişkin örneklerin yanı sıra, oyma gemi figürleri koleksiyonu da ilgi çekicidir.
Ayrıca: son kalan çay kesme makinası da burada görülebilir. Gemide: Early Grey veya Cutty çay, ekmek, çikolata, kek gibi ev yapımı ürünlerin çeşitlerini bulabilirsiniz. “Keel Cafe” isimli geminin altındaki kafe de bunları bulabilirsiniz.
Dünya zamanının belirlendiği Greenwich; gerek kara ve gerekse nehir üzerinde, şehrin doğu girişini belirler. Burada: National Maritime Museum ve Queen’s House görülmeye değer yerler arasında öne çıkar.
Greenwich zarif kitapçılar, antika mağazaları ve kalabalık pazarlarıyla dikkate değer. Hemen güneyde ise “Blackheath” bulunur.
ST ALFEGE CHURCH
Bu kilise dev sütunları ve urnalarla süslenmiş alınlıklarıyla Nicholas Hawksmoor’un hemen fark edilen güçlü tasarımlarından biridir.
1012 yılında Danimarkalı istilacılar tarafından burada katledilen Canterbury Başpiskoposu Aziz Alfege onuruna yapılmış daha eski bir kilisenin yerine 1774 yılında inşa edilmiştir. O zamanlar ,Greenwich Gent St Peter manastırı: pagan Vikinglere karşı, Hıristiyanlığın ana savunucusu olarak bilinen kiliseye aitti ve başpiskopos Vikingler tarafından kaçırılarak öldürüldü.
Kilise: Henry VIII, Thomas Tallis, General James Wolfe ve John Flamsteed gibi İngiliz tarihindeki birçok ünlü figür ile bağlantılıdır. Son inşa edilen kilise: Wren’in ünlü öğrencisi Nicholas Hawskmoor tasırımıdır.
Yapının içi 18.yüzyıl işçilik ve tasarımının güzel örneklerini içerir. Özellikle, ahşap oymalarının bazıları Grinling Gibbons’a ait olması önem taşır.
Bunlar II. Dünya Savaşında hasar gördüğü için restore edilmiştir. Altar ve galerinin demir parmaklıkları orjinaldir ve Jean Tijou’ya atfedilmektedir.
Girişte VIII Henry’nin eski kilisede vaftiz edilişini anlatan bir reprodüksiyon, 1759 yılında Quebec’te Fransızlar’a karşı savaşırken çarpışma sırasında ölen General Wolfe’un mezarını betimleyen pirinç levha ile 16.yüzyılda buraya gömülen besteci ve org sanatçısı Thomas Tallis’in anısını yaşatan pencere görülebilir.
RANGER HOUSE-WERNHER COLLECTİON
Chesterfield Walk Blackheath adresindedir. Greenwich park içindedir. Giriş ücretlidir, yetişkinler için 6.70 paund ödemek gerekir.
1700 yılında “Palladian” tarzında inşa edilmiştir. Özgün sahibi Amiral Hosier 1727 yılına kadar evi işgal etmiştir. 1748 yılında ise daha sonra Dışişleri Bakanı olacak olan Chesterfield Earl tarafından kullanılır.
1782 yılında yeni sahip Richard Hulse dir. 1850-1912 yılları arasında yaşamış elmas patronu Alman doğumlu Sir Julius Wernher’in ikametgahı olarak kullanılmıştır. 2002 yılından itibaren Wernher Koleksiyonu: burada teşhir edilmeye başlanmıştır.
Koleksiyon 12 oda boyunca yerleştirilen yaklaşık 700 eserden oluşmaktadır. Bu tablolar, porselen, gümüş ve mücevherler çarpıcı bir guruptur. Resimlerde özellikle eserleri bulunan sanatçılar: Gabriel Metsu, Filippino Lippi, John Hopper, George Romney, Sir Joshua Reynolds.
Ortaçağ döneminden kalma Bizans piyanosu, duvar halıları, mobilyalar ve porselenler de ilgi çekmektedir. Bergonzoli tarafından yapılan mermer heykel: “Melekler Aşkı” ismini taşır ve bir başkuş şeklinde Hindistan cevizi kabuğu içindeki yarı çıplak kadınla öpüşen bir melek figürü betimlenmektedir. Ayrıca: opal kertenkele ve mineli bir kafatası ilgi çekmektedir.
OLD ROYAL NAVAL COLLEGE
Bu deniz kolejli: 1873 yılında buradan ayrılmış ve yapıdaki tüm koğuş alanları, konferans salonları, derslikler ve ofisler müze odaları olarak kullanılmıştır. Müze odalarında bulunan objeler, 1937 yılında Ulusal Denizcilik Müzesine taşınmıştır.
Evet: Kara, Deniz ve Hava kuvvetleri personeli kolejleri birleştirilince, Greenwich bölgesindeki bu binaların ne yapılacağı konusunda uzun tartışmalar yapılmış ve ardından bu binalar hükümet tarafından, 1996 yılında Royal Naval College Greenwich Vakfı’da verilmiştir. Kraliyet Donanması, Aralık 1998 tarihinde bu siteden ayrılmıştır.
Evet: Sir Christopher Wren’in tasarladığı bu iddialı binalar VIII Henry, I Mary ve I Elizabeth’in yaşadığı 15.yüzyıldan kalma bir kraliyet sarayının yerine inşa edilmiştir.
Okulun şapel ile salon bölümleri halka açıktır. Batı cephesi Vanbrugh tarafından tamamlanmıştır.
Wren’in şapeli 1779 yılında yangında yıkılmıştır. James Stuart’ın eseri olan Yunan Canlandırmacı tasarım sayesinde iç mekan zarif alçı bezeklerle aydınlık ve havadardır.
Placentia Sarayı
Old Royal Naval College’nin üzerinde bulunduğu arazi: tarihi süreç içinde çeşitli alanlarda kullanılmıştır. 1427 yılında bu arazi: nehir yakınlarında bir saray inşa ettirmeyi düşünen Gloucester ve Regent Dükü tarafından seçilmiş ve saray inşaatına başlanılmıştı. Dikdörtgen kapalı ve Greenwich park olarak isimlendirilen arazi alanı içinde: şimdi Old Royal Naval College ve Ulusal Denizcilik Müzesi siteleri bulunmaktadır.
Dük: 1447 yılında öldüğünde: malikane/saray: Henry VI’nın eşi Anjou Margaret’in ikametgahı oldu. Saray: özellikle Henry VII döneminde, yeniden inşa edildi ve sonraki 200 yıl boyunca, Kraliyet Sarayı haline geldi.
Kral Henry VIII: 1491 yılında bu sarayda doğdu ve Aragonlu Katherine ve Anne Bolayn ile yaptığı evlilikler sırasında, zamanının çoğunu bu sarayda geçirdi. I. Elizabeth’de 1533 yılında, bu sarayda Anne Boleyn’den doğmuştur.
Greenwich parkında: sürekli oynadığı “meşe” ağacı: ülke çapında tanındı ve “Kraliçe Elizabeth’in Meşe” si olarak tanındı. Bu ağaç: 19.yüzyılda şiddetli bir fırtına sonucu ölünceye kadar, dik tutuldu.
I.James ve Charles I. dönemlerinde: Kraliçe Evi, sarayın bir parçası olarak inşa edildi. Ancak, saray: 1660 yılında bakımsızlıktan kurtarılması için yeniden inşa edildi. Queen Anne bloku altında eski sarayın kalıntıları görülebilir.
Royal Naval Hastanesi
William II. Greenwich’de yaşamak istemiyor, Kensington’u tercih ediyordu. Bunun üzerine: Kraliçe Mary ve Kral Charles: eski sarayın bulunduğu sitede blokları birleştirerek bir “Kraliyet Deniz Hastanesi” inşa ettirmeye karar verdiler. Sir Chriptopher Wren: bilirkişi olarak görevlendirildi.
Wren: hastanenin dört blok halinde yapılmasına karar verdi ve diğer önde gelen mimarlarla birlikte: 1696-1712 yılları arasında hastanenin inşaatı tamamlandı. Ancak, hastanenin tam olarak hizmete girmesi, 1752 yılına kadar uzadı.
Binalar: dört ayrı blok ve merkezde bir avludan oluşmaktadır. Nehir boyunca: King Charles ve Queen Anne blokları bulunur. Önde ise kubbeli binalar King William Blok ve Queen Mary Blokları bulunur.
Painted Hall
Burasının dekorasyonu tam bir başyapıttır. Sanatçı Sir James Thornhill: yapının iç dekorasyonunu 1727 yılında 9 yıllık bir çalışmanın ardından tamamladı. Burası: 1939-1998 yılları arasında Deniz Kuvvetleri tarafından kullanılmıştır. 1806 yılında Amiral Nelson’un cenazesi, St Paul Katedraline gömülünceye kadar burada bekletilmiştir.
18.yüzyılın başından kalma Resimli Salon James Thornhill’in zengin süslemeleriyle ilgi çeker. Göz yanıltıcı tavan resimleri, sütun ve frizler dikkate değer. Thornhill, batı duvarında yer alan resimlerden birinin alt kısmında, para almak için elini uzatmış bir halde kendisini de betimlemiştir.
TRAFALGAR TAVERN
Trafalgar Tavern: 1837 yılında inşa edilmiştir. Buranın bir zamanlar müdavimleri arasında bulunanlar: Charles Dickens, William Thackeray ve Wilkie Collins gibi seçkinlerdir. Burası: Charles Dickens’ın en çok sevdiği uğrak yerlerinden birisiymiş. Hatta: romanlarını resimleyen ünlü gıravür sanatçısı George Crukshank ile burada içki içip sohbet ederlermiş.
Ayrıca: bakanlar ve diğer ileri gelenler, önemli olayları kutlamak için “Westminster” ve “Charing Cross” dan nehir yoluyla buraya gelip, kendilerine balık ziyafeti çekerlermiş. Thames nehri, günümüzde kirlenmiş olsa da, mevsimi geldiğinde pub menülerinde yine balık hala ilk sıradadır. Çünkü; buranın o yıllardan günümüze kalan en meşhur yemeği ise “Whitebait” denilen küçük bir balık ve buzlu şampanya.
19.yüzyılın sonlarına doğru, bina sırasıyla denizci tüccarların mekanı, bir erkek kulübü, apartman daireleri için bir enstitü olarak kullanılmıştır. Ancak, 1965 yılında, yeniden restore edilerek Victoria tarzı bir pub olarak yeniden açılır.
Pub: büyüleyici panolarıyla öne çıkar.
GREENWİCH PARK-ROYAL PARK
Burası Londra şehrinde mevcut 8 Royal Park’tan birisidir. Her yıl Londralılar ve şehir ziyaretçileri burayı sık sık ziyaret ederler.
Orijinal olarak bir kraliyet sarayının arazisi olan ve günümüzde de kraliyet mülkü sayılan parkın çevresi 1433 yılında çitle çevrilmiş, tuğla duvarlar ise I.James döneminde inşa edilmiştir.
Daha sonra 17.yüzyılda, Versailles bahçelerini yaratan Fransız saray bahçevanı Andre Le Notre, Greenwich’e davet edilmiştir. Bunun sonucunda günümüzde hala burada birçok Fransız tarzı ağaçlar görülmektedir.
Güneyden tepeye doğru çıkan bu geniş cadde, onun tasarımının bir parçasıydı. Nehir tepeden tüm güzelliğiyle görünürken, havanın açık olduğu bir Londra manzarası izleyebilirsiniz. Özellikle: Docklands ve Blackheath ve Thames Nehri arasında Londra şehri, Thames nehri boyunca etkileyici manzaralar izlenebilir.
Parkın güneydoğu ucunda ve parkın gül bahçesinin kıyısında yer alan Ranger’s House, günümüzde büyüleyici Wernher Collection’u barındırmaktadır.
Tepenin eteğinde yer alan Greenwich köyüne giderken inmeniz gereken yokuş nedeniyle, güzel Blackhealth köyüne yapılacak görece kolay ve düz yürüyüşü tercih edebilirsiniz.
Park alanı günümüzde: Meridyen Hattı, Kraliyet Gözlemevi, Ulusal Denizcilik Müzesi, Old Royal Naval College ve Greenwich Denizcliik Dünya Mirası’na ev sahipliği yapmaktadır.
BLACKHEATH
Bu geniş koruluk, bir zamanlar, Londra’ya giren 1381 yılındaki köylü ayaklanmaları sırasında Wall Tyson’a bağlı isyancılar gibi büyük guruplar için bir toplanma noktası olmuştur.
Burası aynı zamanda İngiltere kralı I. James’in , İskoçya’ya ait bir oyun olan golfü İngilizlere tanıttığı yerdir.
Bugün bu koruluk alan görkemli George dönemi evleri ile çevresindeki sıra evler için de görülmeye değer. Johnny Deep tarafından “Karaip Korsanları” filmi burada çekilmiştir. 2012 Londra Olimpiyat Oyunlarında oyuncuların kalma yerleri buraya yapılmıştır. İlk Londra maratonu: 29 Mart 1981 tarihinde yapılmış ve buradan başlamıştır.
Güney yönünde yer alan Tranquil Vale’de kitap, el yazması ve antikaların satıldığı dükkanlar bulunur.
Evet: Blackheath: Londra’nın gerçek köylerinden birisidir. Burada: genellikle bir okul cazibesi bulunur. Güney doğu Londra’nın göbeğinde, Blackheath olarak adlandırılan bu odak noktasında: bir çiçekçi de dahil olmak üzere, köy mağazaları, fırıncılar, kasaplar, Blackheath Galerisi ve hatta bir manav, bir Pazar ve görkemli ve tarihi fundalık bulunmaktadır.
CROOM’S HİLL
Burası, 17. ve 19. yüzyıl başlarında düzenlenen Londra sokakları arasında en iyi korunmuş olanıdır. En eski binalar güney kısımdadır. Croom’s Hill’in ünlü sakinleri arasında İrlandalı aktör Daniel Day Lewis vardır.
Nevada caddesi, Burney caddesi ve Stockwell caddesi ve Greenwich parkınun bulunduğu bölge: Crooms tepesi olarak bilinir.
FAN MUSEUM
12.Crooms Tepesi. Adresinde, Greenwich alanının kalbinde ve Dünya Mirası içindedir. Müze: Salı-Cumartesi günleri arasında, saat 11.00-17.00 arasında açıktır. Pazar günleri ise saat 12.00-17.00 arasında açıktır. Müzeye giriş ücretli olup, yetişkinler için ( 10 kişilik gurup ile birlikte girilebilmektedir) 3 paund.
Londra’nın en tuhaf ve dünyada bir eşi daha bulunmayan Yelpaze Müzesi, 1991 yılında burada açılmıştır.
Helene Alexander’in çabalarıyla kurulan müzenin 17.yüzyıldan bugüne dünya çapında 4.000 yelpazeden oluşan koleksiyonu yapılan bağışlarla genişlemiştir.
Bunların arasında çeşitli sahne yelpazeleri bulunur.
Eğer oradaysa size sergiyi bayan Alexander gezdirecektir. Salı ve Pazar günleri öğleden sonraları: müzenin ziyaretçileri geleneksel ikindi çayı keyfini yaşarlar.
GENERAL WOLFE HEYKELİ
General James Wolfe’un heykeli: Old Greenwich Kraliyet Gözlemevi gibi aynı tepenin üzerinde nehre doğru bakmaktadır.
General Wolfe: Fransızlara karşı, Quebec’de İngiliz kuvvetlerine komuta etmiş ve hayatı pahasına büyük bir zafer kazanmıştır. Greenwich St Alfege kilisesinde gömülüdür.
Heykeli, 1930 yılında dikilmiştir. Yazıtta “Bu anıt, Kanadalı insanların bir hediyesidir ve Marques de Montcalm tarafından açılmıştır” yazmaktadır.
VANBRUGH CASTLE
1719 yılında, Kraliyet Deniz Hastanesinde Surveyor iken: mimar ve oyun yazarı Sir John Vanburgh tarafından inşa edilmiştir. Dışarıda mavi bir plakada “1719-1726 yılları arasında Sir John’un burada yaşadığı yazılıdır”
Kale: 1690-1692 yılları arasında İngilizler tarafından Fransa’daki Bastille cezaevinden modellenmiştir.
Modern zamanlarda, yapı: 1975 yılında öldürülen RAF personeli oğulları için Kraliyet Hava Kuvvetleri Hayırsever Fonu tarafından işletilen bir okul olmuştur. 1977 yılında bina restore edilmiştir.
BLACKWALL TÜNELİ
Tünel: East Greenwich ile Doğu Hindistan dock yolu arasında, Thames nehrinin altından bir yol sağlamaktadır. Tünelin ilk deliği, 22 Mayıs 1897 tarihinde açılmıştır. İkinci delik ise 2 Ağustos 1967 tarihinde açılmıştır.
Artan trafik yoğunluğu nedeniyle ikinci delik yani tünel açılmıştır.
Tünel açıldığında o anda, dünyanın en uzun sualtı tüneli olarak önem kazanmıştır. Tünel bölümünde yaşayan insanların evleri yıkılmış ve onlara belediye tarafından başka evler tahsis edilmiştir. Çünkü: 6 yıllık inşa süresi sırasında 641 kişi evinden olmuştur.
Tünel: yalnızca nehir yatağından 1.67 metre derinliktedir. Tünel içinde basınçlı hava kullanıldığından bazen baskı çok fazla hissedilir.
FOOT TÜNNEL
Bu tünel: Köpekler adası üzerinde: Cutty Sark Gardens ile Island Gardens arasındadır ve Thames nehrinin altından geçer.
Tünelin uzunluğu 371 metredir. Yükseklik 2.5 metredir.
Onun asıl amacı: Londra’nın güneyinde yaşayan halkın, Köpekler adası üzerinden geçerek Milwall Doklarına yani rıhtım çalışmalarına katılmalarıdır.
Sir Alexander Binnie tarafından tasarlanan tünel: 4 Ağustos 1902 tarihinde açılmıştır. Tünel: 200.000 camlı beyaz çini ile süslenmiştir.
Kırmızı tuğlalı ve cam kubbeli dairesel giriş binası: nehrin her iki tarafında da birbirine benzer ve bir asansör ve uzun sarmal bir merdiven içerir. Asansörler 24 saat açıktır.
Elbette şehir gezginleri için bu tünel ilginç gelebilir ama güvenlik kameraları olmasına rağmen, gece burada bulunmamanız önerilir.
GREENWİCH MARKET
Pazar 1831 yılında bugünkü yerinde kurulmuştur. 1958 yılında ise yalnızca meyve-sebze pazarı haline dönüşmüştür. 1984 yılında ise el sanatları, sanat ürünleri, gıda ve içecek pazarı haline gelmiştir. Pazarın kenarındaki yuvarlak dükkanlar depoya dönüştürülmüştür.
DÜNYANIN İLK DÜKKANI
Burasının dünyanın ilk dükkanı olduğu elbette bir iddiadır ama meridyene yakın olması bu iddiayı güçlendirmektedir. Dükkan: King William Walk ve Romney Road köşesindedir.
MİLLENİUM DOME ARENA
2000 yılında yapının üstündeki kubbe: ülkede milenyum kutlamalarının odak noktası olmuştur. Tüm dünyadan gelen uçaklar, Londra havaalanına inmeden önce burayı görürler. Yapının kubbesinin yüksekliği 50 metre, çapı ise 300 metredir.
Tüm dünyada, 10 milyondan fazla ziyaretçi, Millenium fuarını ziyaret etmişlerdir. 2000 yılı sonunda fuarın kapanmasından sonra, 5-6 yıl boyunca yapı boş durmuştur. Daha sonra ise bir eğlence kompleksine dönüştürülmüştür.
Arenanın bir bölümünde: konserler için büyük bir alan, küçük bir müzik mekanı, bir sinema kompleksi, restoran ve barlar, bir sergi merkezi ve kışın buz pisti haline dönüştürülen bir plaj bulunmaktadır.
Birçok ünlü gurup ve şarkıcı, burada konserler vermiş ve vermektedirler.
2012 Olimpiyat oyunlarında basketbol yarışmaları burada yapılmış, ayrıca yine Arena, buz hokeyi müsabakalarına ev sahipliği yapmaktadır.
İngiltere Londra Greenwich ve Blackheath EMİRATES TELEFERİK
EMİRATES TELEFERİK
Thames Cable Car olarak da bilinir. Teleferik hattı: Emirates Havayollarının sponsorluğunda yapılmıştır. Thames nehri boyunca ilerler. Hizmet: 28 Haziran 2012 tarihinde açılmıştır. Teleferik hattı: Thames Nehrinin diğer tarafında Kraliyet Dock (Arena yakınlarındadır) ile Greenwich arasında çalışır.
Eskişehir Sivrihisar: Yıllardır Ankara’dan güneye veya batıya giderken kullandığımız yolun hemen yanı başında kalan ve uzaklardan sivri tepeleriyle dikkat çeken, Sivrihisar ilçesi, inanın muhteşem bir tarihi-turistik hazine barındırıyor. Bir ara, buraya mutlaka zaman ayırın ve gezin, çünkü kesinlikle gördükleriniz sizi mutlu edecektir.
ULAŞIM
Sivrihisar ilçesinin en büyük özelliklerinden birisi de, Ankara-İzmir-Eskişehir kara yollarının kesişim noktasında bulunmasıdır. Sivrihisar, Eskişehir arasındaki uzaklık 90 km. dir. Sivrihisar, Ankara arasındaki uzaklık: 120 km. Sivrihisar, İstanbul arası: 427 km. Sivrihisar, Çanakkale arası: 520 k m. Sivrihisar, İzmir arası: 448 km.
TARİHİ
Yöre: tarihi yolların kesişim noktasında, Friglerden, Romalılardan, Selçuklulardan, Osmanlılardan devraldığı birçok miras ile ilgi çeker. Arkeolojik verilere göre: Sivrihisar yöresi, Tunç çağı boyunca yerleşime sahne olmuştur. Demir çağının güçlü krallığı Friglerin ana yerleşim sahasıdır. Sivrihisar dağlarının kayalık yamaçlarında Frig yerleşmesi ve kaya anıtlarına ait örnekler vardır. Frig kralı Midas tarafından kurulan Pessinus (Ballıhisar) kenti buradadır.
Dönemin ünlü Pers Kral Yolu, ilçe sınırları içinden Pessinus şehrinden geçer. Roma ve Bizans dönemlerinde, şehir ticari ve askeri önemini korur. İlçe merkezinin kuzeybatısındaki kale ve eteklerindeki yerleşim, bu dönemde “Spaleia” ismiyle bilinir. 1074 yılında yörede Selçuklular egemen olur.
Bu dönemde “Karahisar” ismiyle tanınan ilçede imar hamlesi başlar, birçok cami, medrese, hamam gibi yapılar inşa edilir. 1289 yılında bölgede Osmanlı egemenliği görülür. Daha sonra, Osman Bey, Sivrihisar ve Eskişehir bölgesinin idaresini kardeşi Gündüz Bey’e bırakır. İlçe toprakları, 1’nci Dünya Savaşından sonra Yunan işgaline uğrar, 20 Eylül 1921 tarihinde işgalden kurtarılır. 1926 yılı öncesine kadar, Sivrihisar, Ankara ilinin ilçesiydi.
Eskişehir Sivrihisar
GENEL
Sivrihisar, Eskişehir ilinin en büyük ilçesidir. İç Anadolu bölgesinin kuzeybatı bölümünde yer almaktadır. Çal Dağının uzantısı olan, volkanik bir kaya kütlesinin eteğinde kurulmuştur. Şehir, dağın eteklerinden ovaya doğru gelişim göstermiştir. Gökyüzüne doğru yükselen sivri kayaları ile dikkati çeker. Bu sivri kayalıklar, ilçeye “Sivrihisar” isminin verilmesine sebep olmuştur.
İlçenin ortalama rakımı 856 metredir. İlçenin arazilerinin büyük bölümü, ova görünümündedir. Yer yer yüksek dağ ve kayalıklar bulunur. En önemli yükseltiler “Sivrihisar dağları” dır. Bu dağların en yüksek olanı ise “Çal dağı” dır. Diğer önemli dağ ve tepeler ise: Arayıt dağı, Boztepe, Büvelik Tepe ve Yediler Tepesidir. İlçenin başlıca akarsuyu ise “Sakarya nehri” dir.
Eskişehir Sivrihisar Meslek Yüksek Okulu
SİVRİHİSAR MESLEK YÜKSEK OKULU
Eskişehir Osman Gazi Üniversitesine bağlıdır. 1994 yılında açılmıştır. 1994-1995 eğitim-öğretim yılında Bilgisayar Programcılığı ve Tarım Alet ve Makineleri programları ile başlamıştır. İlk mezunları, Haziran 1994 tarihinde verilmiştir.
NE YENİR
Sivrihisar yöresinde yerel lezzetlerden tatmak isterseniz, ilk önere “Arabaşı” olacaktır. Ayrıca “bazlama” denen bir tür ekmek te meşhurdur. Ayrıca “döğme sucuk” deneyebilirsiniz. Tatlı derseniz, bu kere “muska baklava” öneririm.
NASREDDİN HOCA ŞENLİKLERİ
Her yıl 3-10 Haziran tarihleri arasında yapılmaktadır.
Eskişehir Sivrihisar Sivrihisar uçağı
SİVRİHİSAR TEYYARESİ
1921 yılında Türk Ordusu envanterinde kullanılabilir durumda sadece 5 uçak vardı. Çeşitli cephelerde savaşmış uçakların bakımsız ve eski oluşları, yeni bir uçak alınmasını gerekli kılıyordu. Bunun üzerine seferber olan Sivrihisar halkı, tüm mal varlığını bir araya getirerek Türk ordusuna yeni bir uçak alınması için, 4 bin lira bağışladı.
Bağış ile alınan çift kanatlı Fransız yapımı Bregeue 14 B2 uçağına “Sivrihisar Teyyaresi” ismi verildi. Kurtuluş savaşının ve halkın fedakarlığının sembolü olan Sivrihisar Teyyaresi her şeyden önce Sivrihisarlılar, özellikle Anadolu halkının Kurtuluş Savaşına katkısının bir kanıtıdır. Sivrihisarlılar için büyük manevi değeri olan bu uçağın maketi Eskişehir-Ankara devlet karayolu üzerine inşa edilmiştir.
Eskişehir Sivrihisar
GEZİLECEK YERLER
İlçe, ünlü kral yolunun geçtiği ve Kybele tapınağının bulunduğu Pessinus, üç kıtadan kuşların konakladığı Balıkdamı Kuş Cenneti, Anadolu’nun en büyük ikinci kilisesi Ermeni Kilisesi Surp Yerortuyun ve başta Anadolu’nun en büyük ahşap direkli camilerinden olan Ulu cami olmak üzere birçok tarihi cami, mescit, çeşme, hamam barındırmaktadır.
Eskişehir Sivrihisar Pessinus Antik Kenti
PESSİNUS ANTİK KENTİ
İlçe yakınlarındaki Pessinus antik kenti kalıntılarına ait ayrıntılı gezi yazım, yine bu sitede bulabilirsiniz.
İlçenin en önemli eserlerinden birisidir. İlçenin merkezinde kapladığı alan ve diğer özellikleri ile “Ulu” kelimesi, bu eserde tam anlamını bulmaktadır.
Sivrihisar Belediyesinin 2015 yılında yaptığı başvuru sonucunda, Ulu cami, UNESCO tarafından “Dünya Kültür Mirası” geçici listesine dahil edilerek koruma altına alınmıştır. Caminin en eski kitabesi: 1231-1232 tarihlerini taşımaktadır.
İlk yapının banisi yani yaptıran: Sivrihisarlı Kadı Leşker Emir Celaleddin Ali Bey’dir. Ancak yapı bugünkü biçimine: Selçuklu döneminde, 1275 yılında Mevlana’nın müritlerinden Eminiddin Mikail tarafından yaptırılarak gelmiştir.
Eskişehir Sivrihisar Ulu Cami
Osmanlı döneminde, Fatih Sultan Mehmet’in kadılarından, İstanbul şehrinin ilk kadısı Hızır Bey, bu camiyi 1440 yılında onartmıştır. Anadolu’da bulunan en büyük, ahşap direkli camidir. Camide, aynı anda 2500 kişi ibadet edebilmektedir.
Eskişehir Sivrihisar Ulu Cami
Caminin 4 giriş kapısı vardır. Duvarları kesme ve moloz taştan yapılmıştır. Sağ ve sol kanadı üzerinde, kitabeler bulunur. Çatısını 67 tane ağaç sütun taşımaktadır. Bu direklerin 19 tanesinin üstünde, mermer sütun başlığı vardır.
Direklerden 6 tanesinin üst bölümleri: rozet, palmet, geometrik ve bitkisel motiflerle bezenmiştir. Direkler üzerinde, Bizans dönemine ait başlıklar da kullanılmıştır. Kalın direklerden 4 tanesi, zamanın özgün ağaç oymacılığı ile işlenmiştir. Bu direklerin alt ve üst tarafında mermerden oyma işçiliği uygulanmış sütun başlıkları bulunur.
Eskişehir Sivrihisar Ulu Cami Minber
Minber
Minber: 1924 yılında Kılıç Mescit camisinden burada getirilmiştir. Minberin üzerindeki kitabesinde: 1245 tarihi yazılıdır. Minber: muhteşem bir sanat eseri olarak değerlendiriliyor, çünkü çeşitli geometrik şekillerin ahenkli birleşmesi görülür. Anadolu Selçuklularının en önemli sanat eseri minberlerindendir. Minberdeki el işçiliği: Horasanlı İbn-i Mehmet tarafından yapılmıştır.
Çivi kullanılmadan geçme (kündekarı) tekniği kullanılmıştır. Ceviz ağacından yapılmıştır. İleri doğru fırlamış geometrik bölümler içerisinde: Rumi ve palmetlerle, ince işlenmiş dolgular ve ajurlu korkuluk ve şebekeleriyle Selçuklu ağaç işçiliğinin en kıymetli eseridir. Minberin kapı kanatları kapatıldığında: sivri kemer oluşturan bir şerit ile taçlandığı görülür. Kapısında “Ayet-el Kürsi” işlidir.
Eskişehir Sivrihisar Ulu Cami Ahşap Direkler
Ahşap Direkler
Camide, kirişleri taşıyan ahşap direkler, iç mekanı, mihraba paralel 6 sahına ayırır. Cami, içte toplam 67 ahşap direkle, Anadolu’daki bu tarz camilerin en büyüğüdür. Direkler: ardıç ve sarı çam cinsi ağaçlardan yapılmıştır. Bazı antik başlıklar, kaide yapılıp direkler üzerine oturtulmuştur. Düz ağaç başlıklar yanında, Pessinus’tan getirildiği tahmin edilen çeşitli antik başlıklar kullanılmıştır.
Direkler temele kadar devam eden taşlar üzerine oturtulmuştur. Caminin güzel ve özgün süslemeleri, bu direklerin üzerindedir. Tümü Orta Asya çadır mimarisi görünümündedir. Minber ve mihrap karşısında 3, onun arkasında 1 ve çarşı çıkışında 2 olmak üzere 6 direğin orijinal kaldığı görülür. Bunların üst kısımları: zengin oyma ve kabartmalarla süslenmiş, yer yer pirinç baklava dilimi levhalar çakılmış, yeşil ve siyah kalem işleri ile boyanmıştır.
Eskişehir Sivrihisar Ulu Cami Ahşap Direkler
Caminin çatısında küçük bir aydınlatma kubbesi-fener yapılmıştır. Caminin havalandırması, çatı ortasında bulunan bu fener ile sağlanır. Zemini tahta kaplıdır. Zemin yapılışında, yarma tabir edilen teknikle yapılmış, tahta ile kaplı iken restoresinden geçmeli taban tahtası kullanılmıştır. Caminin rutubete karşı korunması için, zemin ile taban tahta arasında 150 cm varan boşluk bırakılmıştır.
Eskişehir Sivrihisar Ulu Cami Minare
Minare
Yapının güney cephesi üzerinde köşededir. Kitabesine göre: 1409 yılında (yani caminin yapılışından 139 yıl sonra) Osman oğlu Hacı Habib tarafından yaptırılmıştır. Minare kaidesi: iri mermer bloklarla yapılmıştır. Kaidenin üstü, tuğla hatıllı, kesme taşlı sekiz köşelidir.
Minare basamakları: ardıç ağacından ahşap olarak yapılmıştır. Gövde tuğladan örülmüştür. Şerefe altındaki petek, Selçuklu tuğla işçiliğinin en güzel örneklerindendir. Şerefeden sonra baca üzerinde, külahın altında minare yapılırken konulmuş bir sıra cam göbeği mavisi çini bulunmaktadır.
İHSAN ERDEMGİL KONAĞI
Büyük önder Mustafa Kemal Atatürk, 7 Mart 1922 tarihinde, Kurtuluş savaşının zor günlerinde üç gün bu konakta kalır. Gündüz cephedeki birlikleri denetler, geceleri ise bu konağı karargah olarak kullanır.
Eskişehir Sivrihisar Zaimoğlu Konağı
ZAİMOĞLU KONAĞI
Ankara dışında, Anadolu’da Bakanlar Kurulu, ilk kez Sivrihisar ilçesinde bulunan Zaimağa Konağında, Atatürk’ün katılımı ile toplanmıştır. Konak: ilçe merkezindedir. Kurtuluş savaşı sırasında ve en kritik bir dönemde, Ankara dışında Bakanlar Kurulu burada toplanmış ve önemli kararlar alınmıştır. 8 Mart 1922 günü, Başkomutan Mustafa Kemal’in davet ettiği: Sovyetler Birliği Büyükelçisi Aralov Zonaryev ve Azerbeycan Büyükelçisi İbrahim Abilov’da, Sivrihisar ilçesine gelirler.
Burada misafirler Zaimoğlu Konağında ağırlanır ve sabaha kadar gündemdeki konuları görüşürler. Sakarya Meydan Muharebesinin ardından, İtilaf Devletlerinden gelen ateşkes teklifine son şeklini vermek için, 24 Mart 1922 tarihinde, Başkomutan Gazi Mustafa Kemal ve Ankara Hükümetinin Bakanları, Sivrihisar’a gelirler.
O gece Zaimoğlu Konağında alınan kararlar Ankara’ya gönderilir. Bakanlar Kurulu, ateşkesi, Anadolu’nun derhal boşaltılması şartı ile kabul eder. Bakanlar Kurulu, 29 Mart 1921 günü, 1’nci Ordu Karargahına intikal eder.
Eskişehir Sivrihisar Zaimoğlu Konağı
Gelelim konağın tarihçesine
Selçuklu soyundan Zaimoğlu ailesi: Orta Asya’dan Malatya Darende’ye gelmiştir. Irak’ın fethinden sonra, Kerkük bölgesine yerleşirler ve Kara Zaim, Kerkük bölgesinde Zeamet sahibi olur. Ancak bölgede kendisini çekemeyenler tarafından, Kara Zaim, Saray tarafından azledilir ve öldürülür. Üç oğlu, Anadolu’ya sürülür. Geçen zaman içinde Kara Zaim’e haksızlık yapıldığı Saray tarafından anlaşılır ve oğullarının bulunması istenir.
Küçük oğlu bulunur ve devrin Padişahı tarafından, Sivrihisar sancağının zeamet sahibi yapılır. Zaim Zade Mehmet Ağa: Sivrihisar bölgesinde devlet adına vergi toplar, atlı sipahi besler. 3 oğlu olur ve her oğlu için bir konak yaptırılır. Konumuz olan konak: geniş bir bahçe içinde, iki katlıdır. Ayrıca, altta yarım kat yüksekliğinde bir bodrumu vardır. Ali Zaimoğlu tarafından inşa ettirilmiştir, ancak yapan usta bilinmez. Ahşap işlerin: Hafız Ahmet Elmas tarafından yapıldığı bilinir.
Eskişehir Sivrihisar Kalesi
SİVRİHİSAR KALESİ
İlçede Kral Yolu üzerinde bulunan ve bu yolu kontrol eden Sivrihisar Kalesi Bizanslılar tarafından yapılmıştır. Kral yolu nedeniyle bu kalenin Bizans dönemi öncesinde bulunup bulunmadığı bilinmemektedir. Günümüze kalıntıları gelen kalenin yapımında Bizanslılar, Seyitgazi Kalesinde olduğu gibi Antik Pessinus kentinin taşlarından yararlanmışlardır.
Sivrihisar kalesinin dışa açılan altı kapısı vardı. Sur duvarlarında kesme taş, mermer parçaları ve moloz taşlar kullanılmıştır. Selçuklular ve bir süre de kuruluş yıllarında Osmanlılar tarafından kullanılan kale daha sonra terk edilmiştir. Günümüze sur duvar kalıntıları ve kale içindeki su sarnıçları, tahıl depoları ve yer altına yapılmış bazı mekanlar dışında pek fazla bir kalıntı yoktur.
Eskişehir Sivrihisar Nasreddin Hoca Anıt Parkı-Kızının kabri
NASREDDİN HOCA ANIT PARKI-KIZININ KABRİ
Nasreddin Hoca, 1208 yılında Sivrihisar ilçesinin Hortu köyünde doğmuştur. Köy, ilçe merkezine 19 km uzaklıktadır. Eskişehir-Ankara karayoluna 8 km uzaklıktadır.
Eskişehir Sivrihisar Nasreddin Hoca Anıt Parkı-Kızının kabri
Hortu köyünün ismi, 1999 yılında “Nasreddin Hoca” olarak değiştirilmiştir. Hoca’nın evi: halen burada bulunmaktadır. Ev: 2 katlıdır. Köyde: ayrıca, Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından bir de temsili Nasreddin Hoca evi yaptırılmıştır. Bu ev de ziyaret edilmektedir.
Hortu halkı, Nasreddin Hoca’nın hemşerisi olmakla gurur duyuyor. Evlerin hemen hepsinin duvarında bir fıkra resmedilmiştir. Zaten Belediyenin ambleminde de, buğday başağı ve zeytin dalının hemen altında eşeğine ters binmiş bir Hoca figürü görülüyor.
Yalnız burada bir sıkıntı var. Nasreddin Hoca’nın doğduğu evi Sivrihisar ilçesinde, ancak türbesinin ise Akşehir ilçesinde bulunduğu konusunda, her iki ilçe arasında sürekli bir tartışma ve gerginlik vardır.
Evet: Ulu cami avlusunda yapılan kazı çalışmalarında taş mezar sandukası bulunmuştur. Bu sandukanın, önceleri Nasreddin Hoca’nın oğlu Ömer’e ait olduğu düşünülmüş, ancak taş sandukada yapılan bilimsel incelemeler sonucunda, sandukanın Nasreddin Hoca’ya ait olduğu anlaşılmıştır.
Burada: heykeltıraş Metin Yurdanur tarafından yapılan “Bronz Nasreddin Hoca Heykeli”, Nasreddin hocanın makamında taş sandukasını, kızı Hatun’un mezarını ve 60 x 60 ölçülerinde, porselen yüzeye sır altı boyama tekniğiyle yapılan minyatürün, seramikle buluştuğu Nasreddin Hoca Bilgi taşlarını görebilirsiniz.
Eskişehir Sivrihisar Nasreddin Hoca Anıt Parkı-Kızının kabri
1888 Ankara Salnamesine göre: Nasreddin Hoca’nın kızının mezarı: ilçenin eski giriş yolu olan Kumlu yolu üzerindeki tarihi Seydiler Hamamının yanında olduğu anlaşılmıştır. Yapılan bilimsel kazılar sonucunda, burada kemiklere rastlanır. Uzmanlara göre, kemikler o dönemlere aittir. Nasreddin Hoca’nın kızının ismi Hatun olduğu öğrenilir.
Eskişehir Sivrihisar Seydiler Hamamı
SEYDİLER HAMAMI
İlçe merkezindedir. Kesin inşa tarihi bilinmemektedir. Ancak yapının Seyyid Nureddin’in kızı Seyyide Nuriye tarafından yapıldığı düşünülmektedir. Seyyide Nuriye’nin 13’ncü yüzyılın ilk yarısında yaşayan (ölümü 1450) ve Karaca Ahmet’in karısı olduğundan yola çıkılarak yapının 15’nci yüzyılın ilk yarısında yapıldığı düşünülmektedir.
17’nci yüzyılın ilk yarısında I. Ahmet’in kızı Anadolu Beylerbeyi Nasuh Paşa’nın eşi Ayşe Sultan tarafından tamir ettirilmiştir. Yapı, bugün sağlam ve kullanıma açıktır.
Eskişehir Sivrihisar Alemşah Kümbeti
ALEMŞAH KÜMBETİ
Ulu caminin kuzeyinde Cami Kebir Mahallesi Park Caddesindedir. Eskiden Kümbetin çevresi medrese ile çevrili iken, daha sonra yapılan istimlak sonrasında çevresi açılmış ve park haline getirilmiştir.
Eskişehir Sivrihisar Alemşah Kümbeti
Tipik bir Selçuklu kümbetidir. Ancak üzerindeki figürleri ve sembolik anlamları yönünden, daha çok eski Türk dinlerine dayalı anlam taşır. 1327-1328 yılları arasında Melik Şah tarafından, şehit edilen kardeşi Sultan Şah için yaptırılmıştır. Yapı 2 katlıdır. Dıştan yuvarlak gövdeli türbenin üzeri, içten kubbe, dıştan da piramidal bir külah ile örtülüdür. Kare kaide üzerinde, köşelerden sekizgen kasnak üzeri kübik gövdeli bir yapıdır.
Duvarları masif mermer yığma tekniğiyle inşa edilmiştir. Kesme taş ve yer yer tuğla kullanılmıştır. Kümbet: figür yönünden zengindir. Yıldızların ortalarında bazen sarmaşık şeklinde bir sapa bağlı olarak yan yana küçük hayvan başları da tasvir edilmiştir. Soldaki sütun başlığı hizasında: ağzı yukarı doğru tasvir edilmiş bir balık figürü vardır. Muhtemelen bu balık, bir burç sembolü olarak resmedilmiştir.
Türbenin alt katında: mumyalık bölümü vardır. Mumyalığın kapı süslemelerinde: Selçuklularda çok sık kullanılan motifler görülür. Burada: balık, geçme yıldızlar, geometrik geçmeler örgü ve çengel motifleri görülür.
Eskişehir Sivrihisar Saat Kulesi
SAAT KULESİ VE SEYİR TERASI
Şehrin kuzeyinde bulunan kayalıklar üzerindedir. Her yerden görülebilir. Buraya “Kayasaat” de denilmektedir.
İlçenin en önemli simgelerindendir. 1899 yılında dönemin Kaymakamı Mahmut Bey ve Belediye Reisi Yüzügüllü Hacı Mehmet Efendi tarafından yaptırılmıştır. İçinde bir çan vardır. Çan pirinçten yapılmıştır.
Kulenin saati, Avrupa’dan getirilmiştir. Saat kadranı, şehre hakim yere konulmuştur. Saat haftada iki kere kurulur. Ağırlıkla çalışan saat: tamlarda 1 dakika ara ile iki kez saat sayısı kadar, bucaklarda ise bir kez vurur. Kule: kare prizma gövdelidir. 12 metre yüksekliktedir. Kuleye, arka tarafındaki 8 basamaklı merdivenle çıkılır. Kule: üst üste bindirilmiş üç bölümden oluşur.
İkinci bölümde: parmaklıklı bir balkon bulunur. Bunun üstü kubbe ile örtülüdür. Üst bölüm: anahtar deliği biçiminde yapılmıştır. Üzeri dört yüzeyi basık bir çatı ile örtülüdür. Tepesinde: alem şeklinde bir paratoner vardır. 2015 yılında saat kulesi, Sivrihisar Belediye Başkanı Hamid Yüzügüllü tarafından restore edilmiş ve aydınlatılmıştır. Kulenin alt kısmında Atatürk’ün resmi ve Türk Bayrağı vardır.
Eskişehir Sivrihisar Cam Seyir Terası
CAM SEYİR TERASI
Asırlık saat kulesinin yanında yapılan cam seyir terası, muhteşem Sivrihisar manzarasını keyifle izleme imkanı sunar.
Eskişehir Sivrihisar Çardak Hamamı
ÇARDAK HAMAMI
İlçe merkezine bağlı Hamamkarahisar mahallesi Dutlu ve Kadıncık köyleri yol ayırımından önce, tarihi köprüden sonra sağda ve Hamamkarahisar camisinin kuzeyindedir.
Çardak hamamı: Roma döneminden bu yana kullanılan kaplıca suyu üzerine yapılmıştır. Selçuklu dönemi yapısıdır. Hamam: erkekler ve kadınlar bölümü olmak üzere inşa edilmiş, iki ayrı kubbeli, sekizgen mekandır. Kaplıcada, her iki hamamın içinde: 1.5 metre derinliğinde ve 6 x 6 metre ebatlarında iki havuz vardır. Kaplıca suyu: hafif eğimli bir tepenin yamacındaki tek bir kaynaktan çıkar.
Sıcaklığı 35 derecedir. Saniyedeki debisi 45 litredir. Bikarbonat, kalsiyum, sodyum, bromür ve radyoaktif bir birleşime sahiptir. Banyo ve içme kürleri olarak kullanılır. Kaplıca sularının iyi geldiği söylenen rahatsızlıklar şunlardır: romatizmal hastalıklar, böbrek, idrar yolu hastalıkları, metabolizma bozuklukları, cilt hastalıkları ve sinir sisteminin uyarılmasıdır.
HAMAM KARAHİSAR CAMİSİ
İlçeye bağlı Hamam Karahisar-Dutlu köyü yolu üzerindedir.
Yapı mimari özellikleri değerlendirilerek 13’ncü yüzyıla tarihlenir. Yapının 1259 yılında yapıldığı söylenir. Yapının banisinin Selçuklu Emiri Seyfettin Kızıl Bey olduğu düşünülmektedir. Günümüzde ibadete kapalı olan yapı 1973 yılında yerel halk tarafından onarılmıştır. Yapının kasnak pencereleri ve kubbesi onarım görmüştür. Son cemaat yeri bulunan, kare planlı ve kubbe örtülü bir yapıdır. Halen başlatılan restorasyon çalışmaları devam etmektedir.
KUMACIK HAMAMI
İlçe merkezinde, çarşı içinde Belediye binasının yanındadır.
Hamamın 1407 yılından önce yapıldığı tahmin edilmektedir. 12 ve 13’ncü yüzyıl Türk hamamlarının karakteristik özelliğini taşıyan bu hamamın soyunmalık kısmındaki kagir kemer kalıntıları görülmeye değerdir. Ilıklık, sıcaklık ve halvet bölümlerindeki kubbeler dikkat çeker. Hamam önceleri suyunu Tabakhane çeşmesinden alırken sonra şehir suyu şebekesinden almaya başlamıştır. Suyun yeterli olmadığı zamanlarda külhan avlusunda bulunan su kuyusu kullanılmıştır.
GAVUR (ERMENİ) HAMAMI
Yazıcıoğlu kayalarının yamacında bulanan hamamın yapılış tarihi, sıcaklık bölümünün köşesinde bulunan giriş kapılarının üzerindeki kabartmalardan anlaşılmaktadır. Hamamın yapılış tarihi 1867-1868 yılları arasıdır. İnşa tarihi ile ilgili herhangi bir kitabe ve kayıt yoktur. Yapının halvet hücrelerinin giriş kapılarının üzerinde yazılı olan bu tarihlerin, yapının inşa tarihi olabileceği düşünülmektedir. Yapı, bugün yarı yıkık durumdadır.
Eskişehir Sivrihisar Kılıç Mescid Minaresi-Camisiz Minare
KILIÇ MESCİD MİNARESİ-CAMİSİZ MİNARE
İlçe merkezine bağlı Kılıç Mahallesi Kağnı pazarı meydanındadır.
Kılıç minaresi: Sivrihisar kılıçla fethedildiğinden ve kılıca dayanılarak hutbe okunan ilk mescit olmasından dolayı, bu adı aldığı söyleniyor. Bir başka söylentiye göre ise, Oğuz boylarının kılıç aşiretinden adını alır. Mescit: tümüyle ahşaptan yapılmış, sonra yıkılmış ve günümüzde sadece minaresi kalmıştır. Minare: camiye bitişik olduğu batı cihetinde bulunmaktadır.
Minarenin kapısına 4 büyük basamakla çıkılır. Minare 53 basamaklıdır. Minarede çini kuşaklar vardır. Bu kuşaklardan biri şerefe peteklik altında, diğer ikisi şerefeden sonra bacanın ortasında ve külahın altındadır. Cam göbeği yeşil renklerdedir. Minarenin çevresi, açık havada namaz kılınabilecek hale getirilmiştir.
Eskişehir Sivrihisar Kurşunlu Camisi
KURŞUNLU CAMİSİ
İlçe merkezindeki bu cami: 1492 yılında Şeyh Baba Yusuf tarafından yaptırılmıştır. Caminin yapıldığı yerde, daha önce 1343 yılında yapılmış bir mescit olduğu biliniyor, bu mescit yıkılarak yerine bu cami yapılmıştır.
Eskişehir Sivrihisar Kurşunlu Camisi
Şeyh Baba Yusuf: İstanbul’da bulunan II. Beyazid Medresesinin açılışını yapmış, Beyazıd camisinde ilk Cuma namazında açılış dersi vermiştir. Kendisi Sivrihisar’da doğmuş ve buna istinaden “Sivrihisari” lakabıyla anılmıştır. Ayrıca, Sultan Beyazıd, kendisine “baba” diye hitap edermiş. Caminin yanında Şeyh Baba Yusuf’un babasına ait bir türbe vardır. Caminin kubbesi kurşunla kaplı olduğu için ismi Kurşunlu camisi olmuştur.
İç dizaynı el işçiliğiyle özenle yapılmıştır. Kare planlı caminin kapısı sivri kemerle çevrilmiştir. Kurşunlu camisi ve çevresi, kutsal bir alan ve ilahi bir mekandır. Caminin dünyanın en büyük medresesi “İrfaniye Medresesi” nin yanında olması, kutsal emanetlerin bulunması gibi çok önemli detayları vardır. Uzun yıllar hac öncesi ve sonrası ziyaret edilmiştir. Ayrıca 50 metre yakınındaki Seyyid Mahmut Suzani Külliyesi ve önemli kabirler ile Ak Cami, hemen yanı başındadır.
Eskişehir Sivrihisar Aziz Mahmud Hüdayi Camisi
AZİZ MAHMUD HÜDAYİ CAMİSİ
Cami, 1591 yılında Aziz Mahmud Hüdayi tarafından yaptırılmıştır.
Ortası büyük, çevresi yarım kubbeler şeklinde, ahşaptır. Cami, 1825 yılında Kaymakam Arif Bey tarafından büyük bir onarım görmüş, adeta yeniden yaptırılmıştır. Bu yüzden: “Yeni cami” olarak da isimlendirilir. Caminin doğu duvarında bulunan kitabede, 1914 yılında onarım gördüğü yazılıdır. Caminin minaresi: 26 metre yüksekliktedir. Külahı 3.5 metredir.
Eskişehir Sivrihisar Akdoğan Mescidi
AKDOĞAN MESCİDİ
İlçe merkezine bağlı Akdoğan mahallesi Unkapanı caddesindedir. Saat kulesinin arkasındadır.
Anadolu’nun ilk mescitlerindendir. Kapısı doğu cephesinin kuzey köşesindedir. Kayıtlara göre, Timurtaşpaşazade Umurbey oğlu Selçuk Bey tarafından yaptırılmıştır. Mescidin yanında: arkasındaki dağdan suyu gelen sivri kemerli Akdoğan Çeşmesi bulunur. Selçuk Bey, camiyi yaptırmış, köye su getirtmiştir.
Eskişehir Sivrihisar Hazinedar Camisi
HAZİNEDAR CAMİSİ
Mescit: ilçe merkezine bağlı Hazinedar Mahallesi (yeni ismi Karacalar mahallesi) Hoşkadem sokaktadır.
Eskişehir Sivrihisar Hazinedar Camisi
Burası, mescit olarak: 1274 yılında Anadolu Selçuklularından Hazinedar olan Necibiddin Mustafa tarafından yaptırılmıştır. Kitabe yeri boştur. Caminin içi: muhteşem hat ve süsleme sanatıyla süslüdür. Mihrap üzerinde yine bir fresk görülür. Anadolu’da fresk olarak yapılmış olduğu bilinen “Kabe” motifli ilk örnek buradadır.
Eskişehir Sivrihisar Hazinedar Camisi
Hazinedar Mescidi: Hazinedar Medresesinin öğrencileri tarafından dershane olarak kullanıldığından; minaresiz olarak yapılmış, yanı başına ise Hoşkadem Camisi yapılmıştır. Bu mescidi yaptıran Necibiddin Mustafa ve Emineddin Mikail’in kız kardeşi Esma Sultan’ın kabirleri mescit önündedir. Yapı, 1962 yılında Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından restore edilmiş ve bugünkü haline gelmiştir.
HOŞKADEM CAMİSİ
İlçe merkezindeki cami, Eminiddin Mikail’in hazinedarı Necibiddin Mustafa tarafından eşi Hoşkadem için yaptırılmıştır.
Yapı, Selçuklu mimari tarzına göre yapılmıştır. Kubbelidir. 300 metre kare civarında bir alana sahiptir. Vakıflar tarafından restore edilmiştir. Halen ibadete açıktır. Bu camiyi ünlü müderris Hopuşzade Mustafa Efendi, medresesinin tatbikat camisi olarak kullanılmıştır. Ayrıca bu caminin diğer bir özelliği ise, ilçede yapılan ilk minare bu camiye aittir. Minarenin çok güzel bir tuğla işçiliği vardır.
Eskişehir Sivrihisar Ermeni Kilisesi
ERMENİ KİLİSESİ
Tarihi Surp Yerotutyun Ermeni kilisesi, Anadolu’nun en büyük 3 kilisesinden biridir.
Kilise: ilçede Ermeni mahallesinin orta kısmında, saat kulesinin bulunduğu tepenin eteklerinde Kevser mahallesindedir. Ermeniler, buraya ilk olarak: 1853-1856 Kırım savaşında, Padişah Abdülmecid’in fermanı ile Kırım ve Kafkaslardan göçerek gelmişler, ilçenin kuzeyinde Hisar ve Baba çeşmesi arasında, Yazıcıoğlu Kalesi ve kayalığın eteklerine yerleşmişlerdir.
Eskişehir Sivrihisar Ermeni Kilisesi
1916 yılında ise topluca Suriye’ye dönmüşlerdir. Burada bulunan ilk kilise 1650 yılında yapılmıştır. Ancak 1876 yılındaki yangında zarar görmüş, 1881 yılında Patrik Nerses Varjabedyan döneminde mimar Mintes Panoyat tarafından yeniden inşa edilmiştir. Yapının tamamında yerel taş kullanılmıştır. Taş işçiliği görülür. Yapımında birçok Türk de çalışmıştır.
Eskişehir Sivrihisar Ermeni Kilisesi
Yapımında kızıl kesme taş kullanıldığı için, bu kiliseye “Kızıl Kilise” de denir. Kilisenin arka kısmında vaftiz odası bulunur. Güney kısmında papaz odası vardır. Giriş kısmı batıdadır ve kapıda melek şekilleri vardır. Ayrıca duvarlarda ve kaidesinde birçok yazıt ve kitabe bulunur.
Kilisenin batı cephesinde bulunan, üst sıra pencerelerinin kilit taşlarına, sayılar tek tek yazılarak, kilisenin inşa tarihi verilmiştir. Buna göre yapının inşa tarihi 1881 yılıdır. Kilisenin iki tarafından çan kuleleri vardır. Kilise, restore edilmiştir. Şu an hiçbir amaç için kullanılmamaktadır. Ancak birçok turist kiliseyi ziyaret etmektedir.
Eskişehir Sivrihisar Balık Damı
BALIK DAMI
İlçenin 25 km güneyinde, Ahiler, Kurtşeyh, Ertuğrul ve Göktepe köyleri arasında, Sakarya nehri üzerindedir.
Alanın genişliği yaklaşık 5 km ve uzunluğu ise 20 km dir. Toplam alan 30 bin dönümdür. Burada çok sayıda küçük gölet ve büyük sazlıklar vardır. Önemli bir sulak alan olmasının yanında çok sayıda bitki, balık ve kuş çeşitlerine de ev sahipliği yapar. Burada bulanan Kuş Cenneti: Asya’da yaşayan yabanıl su kuşları için batıdaki son durak özelliği taşır.
Göç eden kuşlar için en önemli konaklama noktalarından birisidir. Bölgede balık bolluğundan dolayı, halk tarafından balıkların üreme ve yaşam alanı anlamında “Balıkdamı” ismi verilmiştir. Bu bölge, tatlı suda yaşayan bir balığın isteyeceği tüm koşulları fazlasıyla taşır. Balığın bolluğu kuşları buraya çekmektedir. 1980 yılında 2’nci derece doğal Sit alanı ilan edilerek koruma altına alınmıştır.
Eskişehir Sivrihisar Açık Hava Heykel Müzesi
AÇIK HAVA HEYKEL MÜZESİ
Çok sayıda heykel, Ermeni Surp Yerortutyun Kilisesinin bahçesinde sergileniyor.
Heykeltıraş Metin Yurdanur’un kilisenin hemen bitişiğindeki aile evini, Sivrihisar Belediyesine süresiz devretmesinden sonra, bu konağın restorasyonu Belediye tarafından yaptırılmıştır. Konak anıt müze ve heykel atölyesi olarak tasarlanmıştır.
Eskişehir Sivrihisar Açık Hava Heykel Müzesi
Kilisenin bahçesinin yanı sıra, dağın yamaçlarına da serpiştirilen heykeller arasında dikkati çekenler: Atatürk, Kazım Karabekir, Kırkpınar ağalarından Hüseyin Şahin, ünlü Türk Halk Müziği sanatçısı ve derleyici Muzaffer Sarısözen, Yaşar Kemal, Nene Hatun, Yunus Emre, Karacaoğlan ve Nasreddin Hoca heykelleridir. Toplamda burada 100 civarında devasa boyutlarda heykel sergilenmektedir.
