Doğankent, Giresun arası uzaklık: 77 km. Doğankent, Kürtün arası uzaklık: 23 km. Doğankent, Tirebolu arası uzaklık: 34 km.
TARİHİ
Orta Asya’dan göç eden Çepniler bu bölgeye yerleşerek ilk yerleşim yerini kurmuşlardır. 1914 yılında Ruslar tarafından ilçenin bir kısmı işgal edilmiştir. İşgal 15 Şubat 1918 tarihinde bitmiştir. Belde, 1961 yılında Harşıt ismi iptal edilmiş ve Doğankent adını almıştır.
1971’de kıyıdan kuş uçuşu 40 km kadar içeride bulunan, o dönemdeki adı ile Harşit, günümüzdeki ismi ile Doğankent ilçe merkezinde Hidroelektrik santralı kurulmuştur. Bu santralın varlığına bağlı olarak Doğankent’in önem kazanması, buradan kıyıya uzanan yolun daha işlek hale gelmesini sağlamıştır.
1990 yılında ise, İlçe statüsü kazanmıştır. Yörenin eski isimleri “Kültün-i Zir” ve “Manastır Bükü” ile “Harşıt” dir. Doğankent ismi verilmesinin sebebi ise “Doğan besleme alışkanlığı” dır.
GENEL
Karadeniz sahiline 30 km uzaklıkta Gümüşhane il sınırındadır. Giresun ve Gümüşhane arasında bağlantı yoludur. İlçe Harşıt Çayı vadisinde kurulmuştur. Çok sayıda akarsu vardır. İlçenin en büyük özelliklerinden birisi de dışarıya yoğun göç vermesidir. Bu kişiler bayramları ve yaz tatilinde ilçeye geri dönerler ve yaylalarda şenlikler düzenlenir, ortam hareketlenir.
GEZİLECEK YERLER
DANDU (BELEN) KALESİ
Kale: İlçe merkezine bağlı Süttaşı (eski ismi Dandu) Mahallesindedir. Mahallenin isminin kaynağı beyaz renkli granit taşlarının çokluğudur. Kale: Süttaşı Mahallesinin Belen mevkiinde bulunduğu için “Belen Kalesi” olarak da biliniyor.
Bazı kaynaklarda ise “Andon Kalesi” isim geçer. Süttaşı Mahallesinde kalenin yakınlarına kadar araba ile çıkılıyor, sonra kaleye ulaşmak için 15-20 dakikalık bir yürüyüş gerekiyor.
Kale: Harşit vadisine tepeden bakan bir yerdedir. Muhteşem bir zirve üzerine kurulmuştur. Harşit çayının kollarından birisi olan Kavraz deresini ve Doğankent ilçesiyle Dergözü köyünü görmek mümkündür. Kalenin yapılış tarihi ve yaptıranlar bilinmiyor.
Ancak bölgeye ilk yerleşenlerin Urartular olduğu bilindiğinden kalenin de bir Urartu yapısı olduğu tahmin ediliyor. Kaleyi yaptıran olarak ise kesin olmamakla birlikte “Andon” adında bir Rum olduğu rivayeti vardır.
Kalenin içinde bulunan kilisenin çanının da, “dan-dun” çalması nedeniyle kaleye “Dandu” kalesi isminin verildiği de söylenmektedir.
Evet günümüzde burada bir kaleden ziyade kale kalıntısı var. Fındık, kestane ve çam ağaçları ve diğer bitkiler, kale kalıntılarını tamamen örtmüş durumdadır. Bazı ağaçlar kesilerek belli kısım ortaya çıkarılmıştır.
Ancak resmi bir arkeolojik araştırma yapılmamıştır. Ama gerçekten olağanüstü doğasıyla görülmeye değerdir. Buraya çıkınız, tarihi kalıntılar az olsa da muhteşem manzaranın tadını çıkarınız.
HARŞİT VADİSİ
Dar bir havzaya sahip olması nedeniyle Harşit çayı, Gümüşhane Merkezinden geçerken sıkışan su kanalı görüntüsünü, kendi adını verdiği “Harşit Vadisi” adı ile özdeştirir. Vadi: Tirebolu ilçesinin Körliman mevkiinden başlayıp Gümüşhane’ye kadar uzanan toplam 114 km uzunluğunda derin bir vadidir.
Karadeniz’i, İç ve Doğu Anadolu ya bağlayan en önemli bir geçiş yoludur. Tarihi süreçte Saka Türkleri, Avarlar, Bizanslılar, Romalılar, Urartular ve Cenevizliler, bölgede yaşamışlardır. Türkler, Harşit çayı vadisine 900’lü yılların başından itibaren gelirler. Türkmen boyları, bölgeye Güvende kapısından girerler.
Günümüzde Güvende kapısında, Türklere ait birçok kalıntı bulunmaktadır. Bunlar: yerleşke kalıntıları, at (Cirit meydanı) sporları yapılan alan ve ibadet (Semah kıranı ve Kırklar Meydanı) yerleridir.
Diğer görülebilecek yerler: Asarkaya yaylası, Sarı Baba’nın mezarı (Şeyh Hasan Ali’nin kardeşi) da görülebilir. Ayrıca Uzun Hasan’ın eniştesi ve Şah İsmail in dedesi Şeyh Cüneyt’in mezarı da Güvende’nin güney yönünde Pinti Yaylası mezarlığındadır.
Bugünkü Güvende, ismini Güvenç Abdal’dan “Güvendi” olarak almıştır. Ancak zamanla değişerek günümüze “Güvende” olarak gelmiştir.
Harşit vadisi: Kavraz’dan Yukarı Kazıkbeli’ne: Yaşamaklı yolundan Kazıkbeli’ne, Kazıkbelinden Karagöl’e, oradan da aşağıya Acısu’ya, oradan Güvende yaylasına ve Maşatalanı yaylasından Çamuralanından Aşağı Doğankent’e kadar uzanıyor.
Harşit vadisi, buranın özellikleri ve güzellikleri, başka yerde yoktur. Vadide: köyler, dereler var, derelerde alabalık tutuluyor. Çeşmeler, obalar var, yol boyunda doğal olarak yetişen ve yenen mantarlar, ısırgan otu, kekik çayı, yaban mersini, kuş burnu, kızılcıklar var.
Harşit vadisi tarihinde ilginç bir olay var. Ruslar Türkiye’yi işgal ettiklerinde, Harşit vadisine kadar geldiler, ancak burada Topal Osman ve arkadaşları büyük bir direniş göstererek Rusların vadiyi geçmesine engel oldular.
Harşit vadisi ve uluslararası İran kara yolu üzerinde, 1960’lı yıllarda kurulan Hidroelektrik Santralı, her yıl Mayıs ayının son günlerinde, yaylalardaki karların erimesiyle fazlalaşan suyun tahliyesini yapıyor.
Bu anlarda ise ortaya muhteşem görüntüler çıkıyor. Her yıl sadece 15 gün görülebilen Hidroelektrik santralinin su tahliyesi ile oluşan 150 metrelik dev yapay şelale muhteşem bir görüntü sunuyor.
Şelalenin ortaya çıkmasıyla doğal bir klima oluşuyor ve 28 derecelik sıcaklık 15 derecelerde hissediliyor. Yüksek koni gibi bir tepeden neredeyse tepe zirvesine yakın bir yerden çıkan su görsel bir manzara oluşturuyor.
Evet, Harşit vadisinde 20’nci yüzyıl ortalarında araç trafiğine açılan yol, vadi yamaçlarının birbirine yakın olması nedeniyle geçit vermez bu yüzden sarp araziler günümüzde 21 tane tünelle geçilmektedir.
KAVRAZ VADİSİ
İlçe merkezine 15 km uzaklıktadır. İlçe merkezine bağlı Süttaşı Mahallesi üzerinde gidilir. Kavraz deresi yol güzergahıdır. Deniz seviyesinden yükseklik 1170 metredir.
Kavraz yolu: vadi boyunca Doğankent ilçesinden başlayarak Gümüşhane’nin Kürtün ilçesine bağlı Kazıkbeli yaylasına kadar uzanır.
ÇATALAĞAÇ (ŞADI) ŞELALESİ
İlçe merkezine bağlı ve 5 km uzaklıktaki Çatalağaç köyündedir. (eski ismi Şadı)
Çatalağaç köyü: Doğankent-Kürtün kara yolu üzerinde Harşit vadisi Tabiat Parkı içerisindedir. Şelale: vadi içinde bulunan Eriklidere ırmağı üzerindedir. Tabiat ve tabiat olaylarının meydana getirdiği bir şelale olması nedeniyle önem kazanmaktadır.
Şelale, yaklaşık 20 metre yüksekten akar. Yanına yaklaşıldığında suyun akışının meydana getirdiği sis ve serinlik hissedilir.
Doğal güzelliği ile dikkat çeken şelale, kanyon boyunca birçok küçük şelale ve göller oluşturarak akmaktadır. Şelalenin hemen altında, 1700’lü yıllardan beri vadi boyundaki halka hizmet veren su değirmeni bulunuyor.
Giresun Tirebolu hakkındaki gezi yazım için Tirebolu