Giresun Dereli: Yemyeşil, cennet gibi yaylaların bulunduğu bir yer, sizlere ayrıntılı bir gezi yazısı hazırladım yani Dereli ilçesiyle ilgili eksik yok, ancak elbette uzun oldu, sizler Dereli yöresinde kalacağınız süreye göre, bunlar arasından seçim yaparak gidip görmelisiniz, ilçe merkezine yakınlık sırasına göre gezip görmeniz gereken yerleri yazdım, eminim bunların hepsi sizin hoşunuza gidecek doğal güzellikler, seçimde zorlanabilirsiniz. Ama dediğim gibi burada kalacağınız zaman önemli.
ULAŞIM
Dereli, Giresun arası uzaklık: 31 km. Dereli, Şebinkarahisar arası uzaklık: 76 km.
TARİHİ
Arşiv belgelerine göre, Dölçukuru denen köy, YarAli Bey isimli bir Türkmen beyinin tımarı olarak geçer ve 1500’lü yıllarda 400 akçe vergi ödediği kayıtlıdır. Dereli ve civarına gelen Türkmenler, Selçuklu döneminde bölgeye yerleşirler. 1398 yılında Osmanlı hakimiyeti görülür. Bölge düşman işgali görmemiştir. 1892 yılında Ruslar Gürcistan’ı işgal edince Müslüman Gürcüler, ilçenin köylerine göç etmişlerdir. Dereli: Cumhuriyet döneminde 1926 yılında nahiye olmuştur. 1958 yılında ise İlçe olmuştur.
GENEL
İlçe Aksu vadisinde kuruludur. İlçe merkezinden Aksu deresi geçer. İç Anadolu bölgesine doğru geçiş, Eğribel geçidi üzerinden yapılır. Son derece dik ve engebeli bir araziye sahiptir. Rakımı ortalama 199 metredir. Ancak yükseklik bazı yerlerde 3000 metreye kadar ulaşır. Karadeniz sahilinden 28 km içeridedir. İlçe halkı genellikle gurbetçilik yaparak geçimini sağlar.
NE YENİR
Buralara yolunuz düşerse yayla kokulu kuzu etleri (pirzola) ve taş fırınlarda pişirilen Kümbet Pidesini mutlaka denemelisiniz.
DERELİ MESLEK YÜKSEK OKULU
Giresun Üniversitesine bağlıdır. 2012 yılında açılmıştır. Kendi binasında eğitim ve öğretim sürdürülmektedir.
ULUSLARARASI KÜMBET KÜLTÜR VE SANAT FESTİVALİ
Yayla festivalinin temelinde, Doğu Karadeniz bölgesinde yaygın bir gelenek olarak günümüze ulaşan “Otçu Göçü” bulunmaktadır. Nisan ayından itibaren, yaylacılar obalara taşınır. Geride bıraktıkları kişiler: genellikle Temmuz ayı içinde, toplu gezi ve ziyaretler yaparlar ki buna Otçu göçü denir. Festival Uluslararası çapta yapılmaktadır. Her yıl Temmuz ayının ortasında Cumartesi ve Pazar günleri yapılır. Bu festival esnasında, Kümbet Yaylasının Aymaç Mesire yerine 30-40 bin kişi gelir ve festivale katılır. Festivalde: çeşitli müzik, halk oyunları ve çeşitli yarışmalar yapılır. Ayrıca “Yayla Ağalığı” seçimi yapılır.
BEKTAŞ YAYLA FESTİVALİ
Festivalde müzik etkinlikleri, halk oyunları gösterileri ve Yayla Ağalığı yarışması düzenlenir. Festivalden amaç: yöreyi her yönü ile tanıtmak, festivale katılanları eğlendirmektir.
GEZİLECEK YERLER
GUSKUN TEPESİ
İlçe merkezinde Sütlüce Mahallesi Zırlıhan mevkiindedir.
Çok eski yıllardan beri, her yıl Mayıs ayının 6’ncı günü burada Hıdırellez Şenlikleri düzenleniyor. İlçenin, civar köylerin ve denizin kuşbakışı muhteşem görüntüsünü izlemek için burayı mutlaka ziyaret ediniz.
HİSAR KALESİ-MADEN KALESİ
İlçe merkezine 7 km uzaklıktaki Hisar ve Maden köylerinin arasındadır ve bu köylerin isimleriyle anılır. Yomrahisar kalesi diye de bilinir. Hisar kalesi ve Meryemana manastırına stabilize bir yol ile ulaşılabilir.
Kale: Hisar köyü üzerinde oldukça büyük, silindirik ve ihtişamlı bir kayadan meydana gelir. Köyün Maden mahallesindedir. Hisar kalesinin üzerine, sonradan Meryemana Manastırı kurulmuştur. Bu manastır: bölgedeki en büyük ikinci manastırdır. (En büyük manastır Maçka Meryemana Manastırıdır.) Bölgeye gelen Rumlar: bu kaya üzerine, sarı kesme taşlardan yapılmış bir kilise ve bir misafirhane, lise dengi bir okul ve aşhane ve üç dükkan kurmuşlardır.
Ancak bunlar günümüzde harabe halindedir.
Yine burada ikinci bir kaya üzerindeki kulede ise saat ve çan bulunmaktaydı, günümüzde bunlardan hiçbir kalıntı kalmamıştır.
MERYEM ANA MANASTIRI
İlçe merkezine bağlı 7 km uzaklıktaki Hisar Köyündedir.
Manastır bir kaya üzerindedir ve üç tarafı 100 metrelik uçurumla çevrilmiştir. Asıl adının “Yedi Horon Manastırı” olduğu söylenir. Hıristiyanlığın ilk yıllarında yaptırılmıştır. Manastırda: kilise, çan kulesi, ruhban okulu, çeşme ve çok sayıda yapı bulunmaktaydı. Yapıların tamamı, dehlizlerle birbirine bağlıydı. Okul 1904 yılında yapılmıştır. 1908 yılında ise eğiteme başlanmıştır. Başta okula “Prasaria İlahiyat Okulu” ismi verilmiştir. Ama daha sonraları okulun ismi “Pontus İlahiyat Okulu” olarak değiştirilmiştir. Ruhban Okulunun yüksek okul konumunda bulunduğu söyleniyor. Okul: 1908-1915 yılları arasında hizmet vermiştir. Okul binasında: sınıflar, öğrenci yatakhaneleri, öğretmen odaları, mutfak ve yemekhane vardır. Tüm çocuklar okulda yaşıyordu. Çocuklar okula 5’nci sınıftan itibaren yapılan zorlu bir sınav sonucu alınıyordu. Bina günümüzde harabe halindedir. Günümüzde mevcut cephe duvarında yuvarlak formlu pencere açıklıkları görülmektedir.
ÇAL KÖYÜ GİZLİ GEÇİT
İlçe merkezine 10 km uzaklıktaki Çal köyü, eski bir Rum köyüdür. Köyün girişindeki Demirkapı mevkiinde, yolun altında bir gizli geçit vardır. Geçide dar bir kapıdan girilir. İçi merdivenlidir. Bu geçit ile “Dönet Tepesi” denilen yere ulaşılır. Tepede saray kalıntıları, taş döşeli yollar, yazılı kaya ve taşlar bulunmaktadır.
YAVUZKEMAL (ŞIHLAR) BELDESİ
Yavuzkemal Beldesi, ilçe merkezine 10 km uzaklıktadır.
Eşsiz doğal güzellikleri, tarihi ve kültürel değerleriyle önem kazanıyor. Karadeniz sahilinin Anadolu ile bağlantısını sağlayan, tarihi İpekyolu’nun önemli bir kısmı bu bölgeden geçer. Ticaret kervanları, askeri hareketler, hacı kafileleri, yaylalara çıkan göçerler hep bu yolu kullanmışlardır. Belde: tarihi geçmişinde “Kırık nahiyesi” olarak isimlendirilmiştir. Kırık nahiyesinin bulunduğu bölge: Türklerden önce Venedik ve Cenevizli tüccarların yerleşim yeri olmuştur. Bölge: Anadolu Selçuklu Beyliklerinden Hacıemiroğullarının 3’ncü hükümdarı Gazi Süleyman Bey tarafından, 1397 yılında fethedilmiştir. Nahiye: Orta Asya, Türkistan ve Horasandan gelen oğuz Türkmen Boylarından Kırık aşireti tarafından kurulmuştur. Kırık nahiyesi zaman içinde “Yavuzkemal” ismini almıştır.
Yavuzkemal Beldesi, birbirinden güzel yaylalara sahiptir. Bölgede bulunan yayla ve obalar: Sırganlı, Karagöl, Tamdere, Kulakkaya ve Bektaş’dır. Yaz aylarında bunlar dolup taşar.
Kulakkaya ve Bektaş yaylalarının diğer yaylalara göre daha önemli hale gelmesinde, halk dilinde “Gariyser Caddesi” olarak da bilinen Şebinkarahisar-Giresun arasındaki tarihi İpekyolu’nun büyük önemi vardır.
Günümüzde: Yavuzkemal köklü geçmişinin izlerini taşıyan birçok yapıya ev sahipliği yapmaktadır. Bunlar arasında ilk akla gelenler hanlar, kiliseler, tarihi kemer köprüler ve değirmenlerdir.
Kulakkaya Yaylası
Yavuzkemal Beldesindedir.
Hanalanı ve Yavuzkemal Yaylası olarak da isimlendirilir.
Burası Yayla Turizm Merkezi ilan edilmiştir. Giresun ilinde en çok bilinen ve gidilen yayla sahasıdır. Eğimli bir tepenin kuzey yamacı üzerine kurulmuştur.
Yayla ve çevresindeki saha: Aksu deresi ve kolları tarafından bugünkü şeklini almıştır. Birçok kaynağın ve yan derenin birleşmesiyle oluşan bu akarsular, araziyi derin bir biçimde aşındırarak oldukça engebeli bir topoğrafik yapının oluşmasına yol açmıştır. Genel olarak engebeli bir arazi görünümü vardır.
Giresun ilinin varlıklı aileleri tarafından mesire yeri olarak kurulmuştur. Çünkü yayla sahası kendisine hak mikroklimatik ortamı vardır. Yazları nispeten serin, kışları ise ılık geçen tipik Karadeniz iklimi görülmektedir.
Tarihi İpekyolu üzerinde bulunan yayla, sadece Giresun’un değil Doğu Karadeniz’deki en eski otantik yerleşim sahasıdır. Yaylada Desput Kayası ve suyu, doğa güzelliklere sahip Erimez Mevkii, Gelin Kayası ayrı birer güzelliktir.
Alçakbel orman içi piknik alanında günübirlik piknik yapabilirsiniz. Hemen yanındaki Yavuzkemal beldesinde de alışveriş yapmak imkanı bulunmaktadır. Yaylanın rakımı 1500-1600 metre aralığındadır. Yaylanın yerleşme alanının rakımı ise, 1624 metredir.
Diğer yaylalara göre daha düşük bir rakıma sahip olmasından dolayı hem ulaşımı kolay, hem de turizm faaliyet mevsimi daha uzun olduğundan daha çok tercih edilir.
Kulakkale-Alçakbel mevkiinde bulunan Orman içi eğitim tesisleri ve yanındaki Orman içi piknik alanı, günübirlik ziyaretçiler için hizmet verir. Burada organize bir piknik alanı ve çocuk oyun parkı bulunmaktadır. Yaylada bir otel yapım aşamasındadır.
Ağaçbaşı Tabiat Parkı
İlçe merkezine 32 km uzaklıkta Yavuzkemal Beldesi hudutları içindedir. Ulaşım için asfalt yol vardır.
2010 yılında Tabiat Parkı ilan edilmiştir. Giresun ilinin ilk tabiat parkıdır. Tabiat parkının tamamı devlet mülkiyetinde ve ormanlık sahadır. Alanın en yüksek yeri Tabiat parkının doğu sınırını oluşturan 1760 metre yükseklikteki bir tepedir. Ortalama rakım 1700 metredir. Yeşilin ve zengin canlı çeşitlerinin buluştuğu bir yerdir. Park alanında 38 farklı familyaya ait 75 bitki türü ve 131 omurgalı hayvan türü bulunur. Ormanlık alanın çoğunluğunda Doğu Ladini olmak üzere nadiren Doğu Karadeniz Göknarı ve Sarıçam bulunur. Tabiat parkının bitişiğindeki Ağaçbaşı Yaylası, yaz aylarında ikinci konut olarak kullanılmaktadır. Burada yaşayanlar, hayvancılıkla uğraşıyorlar.
Her yıl İnişbaşı Belediyesi tarafından “Ağaçbaşı Yayla Şenlikleri” düzenleniyor. Kuşlahan kalesi buradadır. Ayrıca kemer köprüler, anıt ağaçlar bulunur. Her yıl Temmuz ayının ilk haftasında Ağaçbaşı Yayla Şenlikleri yapılır.
Kuşluhan Kalesi
İlçe merkezine bağlı Kuşlahan köyünde Ağaçbaşı Tabiat Park alanı içindedir.
Kervan yolcularının ve yayaların konakladığı veya buluştukları bir handan dolayı bu isim verilmiştir. Kervan sahipleri ve yolcular, birbirlerine nerede konaklayacaklarını sorduklarında, karşılığında “Kuşlu-han” cevabını alırlar. Bazı yolcular ise, kuşluk vakti anlamında olmak üzere “Kuşluk-han” da toplanırız derler. Kervancılar ve yayaların dilinde dolaşan ve ayrı kelimeler halinde söylenen bu isim zamanla birleştirilerek kullanılmıştır.
Gelelim kaleye
Kale: Dereli ilçesini Şebinkarahisar’a bağlayan yol üzerindedir. Şebinkarahisar-Giresun arasındaki kervan yolunu gözetlemek ve gelip geçen kervanları korumak için yapılmıştır. Oldukça küçük bir kaledir.
Kalenin ne zaman yapıldığı bilinmemektedir. Ancak taş işçiliğine bakılarak Bizans dönemine ait olduğu ancak daha önce burada Cenevizlilerden kalma bir kalenin üzerine inşa edildiği tahmin edilmektedir. Kale, 1461 yılında Fatih Sultan Mehmet’in Uç beyi Seyyid Vakkas Komutasındaki askerler tarafından ele geçirilmiştir. Kale komutanının, buradan geçen kervanlardan değerli eşyalar aldığı rivayet edilmektedir. Bu söylentilere göre: “Armelit, urpelit, illede Kuşluhan kalesi, Kuşluhan kalesinin atının nalı altından mı?” şeklindedir. İkincisi: kale içerisinde büyük bir yılanın bulunduğu, bu yılanın altın bir beşiğe sahip olduğu, beşiği almak isteyenler tarafından çok korkulu ve heybetli bir yılan şeklinin ortaya çıktığı söylenmektedir.
Kalenin altında küçük bir mağara vardır. Kalede, yeraltından bir merdivenle Aksu deresine inildiği söyleniyor. Bu yolun su taşımak için yapıldığı tahmin ediliyor. Kalenin bulunduğu dik tepenin üzerinden muhteşem bir manzara izlenmektedir. Buradan Aksu deresi ve Dereli ilçesi görülebilmektedir.
CEHENNEM DERESİ
İlçe merkezine bağlı Pınarlar köyündedir. Kuzualan Tabiat parkına yaklaşık 20 km uzaklıktadır. En büyük özelliği doğal maden suyudur.
DÜZYATAK ŞELALELERİ
İlçe merkezine bağlı 16 km uzaklıktaki Eğriambar köyündedir.
3 şelaleden oluşmaktadır. Bu üç şelale, doğa tutkunları için özellikle tercih edilir. Birinci şelale: 5-6 metreden akar. Yani biraz küçüktür ama manzarası güzeldir. İkinci şelale: 20-25 metreden akar. Baş tarafında ve döküldüğü yerde küçük birer gölet bulunur. Üçüncü şelale: 20-25 metreden akar. Ancak sular dar bir çizgiden yüksek hızla akar.
Kuzalan Tabiat Parkı
İlçe merkezine bağlı Pınarlar köyündedir. İlçe merkezine 20 km uzaklıktadır.
İç içe olan Kuzalan şelalesi ve oluşturduğu rengi ile büyüleyici olan Mavi göl, doğal güzellikleri ile görülmesi gereken yerlerden biridir. Burada: büyüleyici şelaleler, göz alıcı travertenler, huzur dolu ormanlar ve şaşırtıcı canlı çeşitleri bulunur. Parkın en önemli özelliği Pamukkale’yi andırır travertenlerdir.
Kuzalan Şelalesi
Dereli Orman İşletme Müdürlüğü sınırları içende bulunan şelale, Dereli-Şebinkarahisar kara yolunun üzerinde, ilçe merkezine 18.5 km Alancık köyündedir. Alancık Şelalesi olarak da bilinir.
Taşpınar deresi üzerindedir. Rakımı 803 metredir.
Yaklaşık 20 metreden Aksu ırmağına akar. Özellikle kış aylarında ve Mayıs ayında oldukça yoğundur. Taşpınar deresinin döküldüğü yerden, yaklaşık 1 km uzaklıkta “Beyaz Taş” denen traverten oluşumu vardır. Beyaz taşın bulunduğu bölgede çıkan kalkerli sular, yaklaşık 800 metre boyunca bir vadi oluşturarak akar. Vadi boyunca, beyaz kalkerler ilginç ve beyaz renkli oluşumlar (Pamukkale benzeri) yaratırlar. Burada botanik bahçesine girmiş gibi, yeşil ve beyazın uyumu olur. Şelalenin çevresinde kümeler ve guruplar halinde şimşir ağaçları bulunur.
Mavi Göl
Mavi göl, Kuzualan şelalesinden 1 km aşağıdadır. Gölün turkuaz rengi gerçekten muhteşemdir.
CABLI OBASI
İlçe merkezine bağlı 26 km uzaklıktaki Yüce (Cablı köyü) köyündedir.
Köy halkı tarafından yaz aylarında piknik ve hayvan otlatmak amacıyla kullanılmaktadır. Akkoyunlu devletinin kuruluşuyla 1300 yıllarında kullanılmaya başlanmıştır. Rakımı 1390 metredir. Ladin ağacı vardır.
KOÇKAYASI TABİAT PARKI-KÜMBET YAYLASI
İlçe merkezine bağlı 26 km uzaklıktaki Kümbet köyündedir.
Koçkayası Tabiat Parkı, A Tipi mesire yeri iken 2011 tarihinde Koçkayası Tabiat Parkı olarak ilan edilmiştir. Burada: Karadeniz’in en meşhur yaylası olan Kümbet Yaylası bulunur.
Kümbet Yaylası
Yaylaya: Dereli-Şebinkarahisar yolu ile Dereli’den sonra Güdül-Yüceköy üzerinden asfalt bir yol ile ulaşmak mümkündür. Yayla köy statüsünde olduğundan, yaylada hazine mülklerinin yanında özel mülkler de bulunmaktadır.
Yayla: doğal çevre güzelliği, kolay ve kısa ulaşımı açısından çevrenin ve Doğu Karadeniz bölgesinin en önemli ve en çok ilgi çeken yaylalarından birisidir. Denizden yükseklik 1640 metredir.
Köy halkı tarafından yaz aylarında piknik ve hayvan otlatmak amacıyla kullanılmaktadır. Yaylaya gidiş için: İkisu-Kanlıhan ve Uzundere yolu hattı kullanılabilir. Dönüşte ise, Yüce ve Güdül köyü üzerindeki rota önerilir. Kümbet yaylası aynı zamanda çevresinde bulunan birçok obanın merkezi konumundadır. Her hafta Cuma günü, yaylada Pazar kurulur.
Burada Özel idare kanalı ile 35 bungalov tipi ev ve restoran hizmeti bulunmaktadır. Ayrıca alışveriş merkezi, kayak tesisleri ve teleferik yapımı sürmektedir. Kümbet ve çevresinin tamamı piknik yapmak ve kamp kurmak için oldukça uygundur. Özellikle günübirlik rekreasyon ihtiyacını karşılamak için Aymaç Mevkii Mesire Alanı ve Salon Çayırı Piknik alanı kullanılabilir.
ŞIH OBASI YAYLASI
Yayla: eski Kaliser (Şebinkarahisar) yolu üzerindedir. Bu yol Giresun’un iç kesimlerine bağlantısını sağlayan oldukça eski bir yoldur. Ancak yeni ve daha düzgün yolun yapılmasıyla Şıh Obasından geçen bu yol eski önemini kaybetmiştir. Şıh Obası, Giresun’un en meşhur yaylası olan Kümbet Yaylasına oldukça yakın, bu yaylanın biraz ilerisindedir. Şıh Obasına gitmek için Kümbet yaylasından geçmek gerekir.
Şıh Obası: üç köyün yaylasıdır. Bu köyler Cenik denen yörede bulunur. Her üçü de Aksu vadisinde bulunan bu köyler: Barça, Barçaçakırlı ve Sarvan köyleridir. Yayla, Giresun ilinin en yüksek yaylasıdır. Yaylanın rakımı 2200 metre civarındadır. Bu yüzden yani yükseklik yüzünden yaylada orman yoktur, tek tük ağaç vardır. Ancak yaylanın her yeri gür bir çayırlıkla kaplıdır. Yaylanın merkezinde yolun bir yanında küçük bir cami olan Şıh Obası camisi, diğer yanında da yaylanın kahvehanesi ve bir küçük bakkal bulunur. Ayrıca yol kenarında bir çeşme vardır. Yaylada küçük bir dere vardır. Sularını eriyen karlardan alan derenin suyu her zaman buz gibi soğuktur. Bu dereciğin adı halk arasında “Kanlıkürtük” deresidir. Çünkü, yazın bile tam olarak erimeyen kar kütleleri (bu yörede buna kürtük denir) üzerinde gezinen bir çocuğun, kürtüğün çökmesi sonucu hayatını kaybetmiş olmasıdır.
Şıh obası yaylasının en dikkat çeken özelliklerinden birisi de halk arasında duman olarak tabir edilen sistir. Yaylada adeta duman çökmediği gün yoktur. Zaten bir vadi içinde olan yaylada duman bazen doğudan, bazen de batıdan gelir. Eğer bu sırada yaylada iseniz, dumanın yavaş yavaş yaylayı kaplaması ve sizin de duman içinde kalmanız, adeta bulutlarda dolaşıyor hissini yaratır. Eğer bu sırada yaylaya hakim gıran denen yamaçlardan birinde iseniz Şıh Obasının bulutlar arasında kalışını izleyebilirsiniz.
Yaylanın ismi hakkında iki rivayet vardır. Birinci rivayete göre, yaylanın adı Sarvan köyünde yaşayan Şıhoğullarından gelmektedir. Diğer rivayet ise, yaylanın adının Barçaçakırlı köyünde yaşayan Tekiroğullarından geldiğidir.
SİNDEL OBASI YAYLASI
İlçe merkezine bağlı 30 km uzaklıktaki Yüce köyündedir.
Köy halkı tarafından yaz aylarında piknik ve hayvan otlatmak amacıyla kullanılmaktadır. Rakımı 1440 metredir.
TAMDERE
Dereli-Şebinkarahisar yolu üzerinde, Eğribel geçidi eteklerinde bulunan bir dinlenme ve mesire yeridir. İlçe merkezine 42 km uzaklıktadır.
Burada bulunan maden suyunun çeşitli hastalıklara iyi geldiği söylenmektedir. Ayrıca burada otopark, lokanta ve elektrik bulunur. Rakım 2200 metredir. Burada günümüzde herhangi bir tesis yoktur. Buraya yolunuz düşerse kuzu pirzola ve deri peyniri tatmalı unutmayınız.
HACI MUSTAFA TÜRBESİ VE MEZARI
İlçe merkezine 43 km uzaklıktaki Kızıltaş köyündedir.
Türbenin kitabesi günümüze ulaşmasa da kayıtlara göre türbenin yapılış tarihi 1812 yılıdır. Adak merkezidir. Hastalar, hasta yakınları, çocuğu olmayanlar ve kısmetinin açılmasını umud edenler ziyaret etmektedir. 1991 yılında tescil edilerek koruma altına alınmıştır.
BEKTAŞ YAYLASI-BEKTAŞ TURİZM MERKEZİ
İlçe merkezine bağlı 43 km uzaklıkta, Bektaş Turizm Merkezindedir.
Bulancak ve Dereli ilçeleri ortak yayla olarak kullanmaktadır. Çevresinde bulunan Kulakkaya yaylası, Melikli Obası, Kurttepe Mevkii ve Alçakbel Orman içi piknik alanı ile birlikte bir bütün teşkil eder. Bektaş ismi, Hacı Bektaş-ı Veli müritleri Türkmen Çepniler tarafından onun hatırasına hürmeten verilmiştir. Bektaş yaylasına ulaşmak için kullanılacak rotalar: Giresun-Dereli-Yavuzkemal ve Giresun-Batlama deresi-İnişbaşı’dır.
Günümüzde yaylada betonlaşma başlamış fakat alınan bir dizi tedbirlerle betonlaşmaya engel olunmuştur. Bakanlar kurulu kararı ile bölge 1990 yılında turizm merkezi ilan edilmiştir.
Bölgenin rakımı 1650 metredir. Nüfus bakımından Doğu Karadeniz bölgesinin en büyük yaylalarından biridir. Yaylanın havası ve suları çok soğuktur. Yaz aylarında bile soba yakmak gerekir. Yağış mevsiminde hava genellikle sislidir. Hava açık olduğu zamanlar oluşan vadilere çöken bulutlar, inanılmaz güzel manzaralar yaratır. Yaylada hareketlenme, genellikle karların erimeye başlaması ile Nisan ayı başlarında başlar ve yaklaşık Kasım ayına kadar yerleşme devam eder. Yoğun kar yağışının olduğu kış aylarında ise, yaylada sadece devletin görevlendirdiği bekçi ve birkaç meraklı konuktan başka kimse bulunmaz. Çünkü bütün ulaşım yolları karlarla kapalıdır ve kış döneminde yaylaya ulaşmak oldukça zordur.
Her yıl geleneksel olarak Ağustos ayının ilk haftasında “Bektaş Yayla Şenlikleri” düzenlenmektedir. Yapılan etkinlikler içerisinde çeşitli hayvansal ürün yarışmaları, spor müsabakaları, halk oyunları ve çeşitli eğlence programları yer alır.
Yaylada 72 yatak kapasiteli ve iki yıldızlı bir de otel (Karagöl Otel) bulunmaktadır. Yaylada doğa yürüyüşü yani trecking yapanlar için çok uygun parkurlar bulunur.
Kurttepe Mevkii
Kayak yapmaya uygun doğal alanlar vardır. Yaz aylarında burada çim kayağı yapılmaktadır.
Melikli Obası
Rakımı 1500 metredir. 2 kilometre uzaklıkta bulunan Yavuzkemal Beldesinde sağlık ocağı ve PTT bulunur. Konaklama için kamp malzemesi getirilmelidir. Yayladan et, süt mamülleri, ekmek ve yumurta satın alabilirsiniz.
KARAGÖL DAĞLARI
İlçe merkezine bağlı Aksu köyündedir. (ilçe merkezine 50 km )
Karagöl dağları, Dereli ilçesinin güneybatısında, Giresun ilinin en yüksek ikinci dağı konumundadır. Yükseklik 3700 metredir. Karagöl dağlarında 7 tane krater gölü bulunduğu söylenmektedir, ancak bunlardan günümüzde sadece 4 tanesi vardır.
Karagöl dağında: Karagöl Krater gölü çevresinde çayırlarla kaplı alanlar: yörenin en meşhur yaylalarından biri olan “Karagöl Yaylasını” oluşturur. Karagöl dağlarında birçok oba bulunmaktadır. Dağın kuzeybatısında Elmalı, Bozat Taşı ve İnboyu obaları vardır. Karagöl dağları, yürüyüş sporu yani trekking için çok idealdir. Yaz aylarında burada rehber eşliğinde yürüyüşler yapılmaktadır. Karagöl dağının zirvesine çıkmayı düşünenler için, doğu tarafında bir kayalığın altında zirve anı defteri bulunmaktadır. Bu defteri Akut ekibi bırakmıştır.
Karagöl
İlçe merkezine bağlı 50 km uzaklıktaki Karagöl gölü, Karagöl dağının tepesindedir. Araçla 2 saatte ulaşılır. Dağdaki en büyük göldür. Gölün berraklığı inanılmaz güzelliktedir. Rakımı 2730 metredir. Doğal olarak oluşmuş volkanik bir göldür ve derinliği 24 metredir. Genişliği 450 metre karedir. Buradan zirvenin altında kalan bulutları izlemek mümkündür. Karagöl, sahile 70 km uzaklıktadır. Karagöl’den dışarı küçük bir dere akmaktadır. Bu dere hemen aşağıda bir menderes oluşturarak akar ve buraya da Barsak gölü denir.
Karagöl’ün hemen kıyısında çadır kurmak mümkündür. Çadırların giriş kapısı, dağa gelecek şekilde yerleşilmelidir, çünkü aşağıda kalan obadan yoğun sis geldiğinde çadıra arka cepheden vurması tercih edilir.
Barsak gölü
Karagöl’ün Aksu köyüne doğru inen vadisinde Bağırsak Gölü vardır. Bu gölde görülmesi gereken göller arasındadır. Bağırsak gölünün biraz altında ise “Eğrikaya Obası” bulunur.
Karagöl Yaylası
Karagöl yaylası, 3107 metre yüksekliktedir. Yaylada oksijen bol olduğundan en yüksek tepelerde endemik bitki türleri yetişmektedir. Genelde burası trekking yapanlar tarafından tercih edilir. Buranın en büyük özelliği: zaman zaman bulutların aşağıya inmesiyle oluşan sis havuzu manzaralarıdır.
Aygır gölü
3107 metre olan Karagöl Dağlarının tepesinin hemen altında Aygır Gölü vardır. Gölün çok yakın bir yerine kadar araçla gidilebilmektedir. Bu göl ülkemizde yer alan buzul göllerinden birisidir. Buzullardan akan suyun içinde yüzmeyi deneyebilirsiniz. Gölün derinliği 7 metredir. Genişliği ise 270 metrekaredir.
Kırklar Tepesi
3060 metre yüksekliktedir. Tepenin hemen hemen tüm arazisi, mezar şeklinde çevrilmiş öbeklerden oluşur. İki tane büyük mezar vardır. Bunların Şeyh veya Komutan mezarı olduğu söylenir. Rivayete göre: 40 asker burada şehit olmuş ve mezarları burada bulunmaktadır.
Sağrak gölü
Dereli Orman İşletme Müdürlüğü İkisu Orman İşletme Şefliği sınırları içindedir. Karagöl dağlarının en doğusunda bulunan 3040 metre yükseklikte Kırklar Tepesinin kuzey doğu yamacındadır. Kızıltaş Yaylasındadır. Gölün tam kenarına kadar arazi araçlarıyla gitme imkanı vardır. Rakımı 2650 metredir. Derinliği 5 metredir, genişliği 210 metre karedir. Krater gölüdür. Yaban hayatı olarak: vaşak, ayı, kurt, tilki, kartal, şahin ve doğan gibi hayvanlar görülebilir. Sağrak gölünün alt tarafındaki vadide: Kanıağıl, Avşar, Yukarı Belen ve Aşağı Belen ovaları bulunur. Sağrak gölünün daha doğusunda küçük bir göl olan “Kazan göl” ü vardır.
Camlı göl
Kırklar tepesinin kuzey batı yamacındadır. Gölün bulunduğu yere araçla ulaşmak mümkündür. Krater gölüdür. Rakımı 2780 metredir. Göl kıyısında hafta sonu piknikçileri için piknik alanı bulunmaktadır. Ayrıca temiz su kaynağı da vardır.
Avşar Obası
Aksu köyüne bağlı bir obadır. Genellikle burada koyun yetiştiriciliği için yaz aylarında konaklama yapılır. Çünkü kış aylarında tamamen karlarla kaplıdır.
KABAÇAĞLAYAN ŞELALESİ
İlçe merkezine bağlı Baybahan Yaylasındadır. İlçe merkezine 53 km uzaklıktadır.
Bulunduğu yerin rakımı 1710 metredir. Deli deresi üzerindedir ve yaklaşık 46 metreden dökülür. Dereli obasına yaklaşık 15 dakika yürüyüş mesafesindedir. Şelalenin döküldüğü yerde küçük bir gölet oluşmuştur, bu gölet yüzmeye elverişlidir. Günümüzde Şelale, Hes tehdidi altındadır. Çünkü şelale güzergahında bulunan Hidroelektrik Santral regülatörü, kazı fazlası malzemeleri şelale çevresinde tahribata sebep olmuştur.