İlçe, il merkezi olan Kırıkkale’ye 47 km uzaklıktadır. Ankara-Samsun karayolu üzerindedir.
TARİHİ
İlçe merkezinde Çömelek kaya mevkiinde çıkan kalıntılara göre, yöreye ilk yerleşenler Hititlerdir. 1760-1780 yılları arasındaki Osmanlı döneminde ise, Türkmen ve Yörük boyları, bölgeye yerleştirilmiştir.
Bunlar, şimdiki ismi Karabekir mahallesi olan yere yerleşirler. Burada kurulan köyün ismi, aşiretin başında bölgeye gelen Demirci Karabekir’in ismine atfen “Karabekir” olmuştur. İlçenin daha önceki isminin ise “Piran” olduğu bilinir. Şimdiki ismi olan “Delice” ise Delice ırmağından gelir.
Keskin ilçesine bağlı bir köy iken 1928 yılında bucak olan Delice, 1946 yılında Kırıkkale ilçe olunca buraya bağlanmıştır. 1960 yılında ise ilçe olmuştur.
GENEL
Delice çayı, Kızılırmak nehrinin en önemli kollarından biridir. Yozgat sınırı boyunca bir süre aktıktan sonra Delice ilçe merkezine yaklaşır. Daha sonra tekrar iki il sınırı boyunca akar ve il topraklarını terk eder. Çayın Kırıkkale il içerisinde kalan kesimi yaklaşık 50 km uzunluğundadır. Rakımı 702 metredir.
DELİCE TUZU
İlçede yerin 20 metre altından çıkan ve doğal kaynak suyundan elde edilen tuz, dünyaca ünlüdür.
Tuzun: Dünya Sağlık Örgütü ve Avrupa Konseyi tarafından belirlenen kriterlere uygun olduğu ve mineral yönünden zengin bulunduğu belirtiliyor. Tuz, doğal yollarla elde ediliyor.
DELİCE ÜZÜMÜ
Delice üzümü “Delice beyaz üzümü” olarak tanınır. Çekirdeksizdir, kısa ömürlüdür, bu yüzden yani raf ömrünün kısa olması nedeniyle başka yerde bulunmaz. Delice yöresine yolunuz düşerse, bence bu üzümün mutlaka tadına bakın. Üzüm genellikle pekmez yapılarak tüketiliyor. Pekmez de satın alabilirsiniz.
DELİCE KAVUN VE ÜZÜM FESTİVALİ
Delice ilçesinin üzümü meşhurdur. Delice belediyesi tarafından düzenlenen festival, ilçe stadyumunda düzenlenir. Festivalde, üzüm ve kavun yetiştiriciliğinde dereceye girenlere ödüller verilir. Ardından: şiirler okunur, Mehmet Marşı ve animasyon gösterileri düzenlenir.
GEZİLECEK YERLER
TEKKE KÖYÜ SİVRİ MEVKİ TÜMÜLÜSÜ
İlçe merkezine bağlı Tekke köyünün 8 km güneybatısındadır. Hakim bir tepededir.
Tümülüsün batı kısmı sarp ve diktir. Doğu, kuzey ve güney yönlerden algılanan yüksekliği 30 metredir. Tümülüs 50 metre çapındadır. Çevresindeki arazilerde tarım yapılmaktadır. Batı yönünde 1.20 metre ölçülerinde kaçak kazı tünelleri bulunur.
Bu tünel, 20 metre kadar gider, 20 metre sonra güneye doğru içten ikinci bir kola ayrılır. İlk kaçak kazı tüneli: mezar odasının giriş kısmına ulaşmış ama içten çökme nedeniyle ikinci bir kaçak kazı tüneli kazılmıştır.
İkinci tünel, aynı yerin 5 metre kadar aşağısından itibaren kazılmış, 15 metre devam etmiş, içten iki kola ayrılmıştır.
Mezar odası giriş blok taşları dağılmıştır. Arada Horasan harcı ile yeniden örülen bir duvar kısmı dikkat çeker. Bu durum, kendi dönemi sonrasında mezar odasının açılarak yeniden kullanıldığını gösterir.
İkinci bir örgü tabakasının izleri görülmektedir. Burada, Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesi tarafından kurtarma kazısı yapılmıştır.
ÇERİKLİ KASABASI
Kasabaya bağlı Yeni Yapan köyü ve Çongar köyünde yapılan arkeolojik araştırmalarda çanak çömlek parçaları bulunmuştur. Kasaba, Anadolu’ya girişin ardından Türkler tarafından il fetih edilen bölgelerden biridir.
11’nci yüzyıldan sonra Çerikli yöresine Oğuz Türkmen boyları yerleştirilmiştir. Kurtuluş savaşı yıllarında Çerikli kasabası, milli mücadeleye önemli katkıda bulunmuştur. Kasaba 1967 yılında Belediyelik olmuştur.
Camisi
Caminin yaklaşık 300 yıllık olduğu tahmin ediliyor.
Caminin temel oluşumu yoktur, su basmanı seviyesi mevcuttur. 80 cm civarında dışa taşkındır. Derzler, kireç-kum karışık harçtır. Oldukça çürümüş ve artık mukavemetini kaybeden, iki ahşap direk, devşirme mermer sütun kaidesine oturmaktadır. Cami giriş kapısının üzerindeki alınlıkta kitabe mevcuttur.
Kitabenin tepe noktası ve köşelerde, yuvarlak içerisinde yıldız motifleri bulunur. Sonradan yapıldığı anlaşılan mahfil katına, doğu tarafından ahşap merdivenle çıkılır. Ahşap tavan, mahfil kısmını da içine alan bir düzendedir.
Minber yıkılmış, minbere ait taş basamaklar yerindedir. Caminin ahşap tavanı, dikdörtgen bir tavan göbeği çevresinde dilimli çıtalıdır.
Cami harap halde, umarım en kısa zamanda restore edilir. Caminin hemen yanında, bir de tarihi mezarlık bulunuyor.