Evet, Amerika gezimde en uzun kaldığım bu şehri, sanırım en güzel şekilde anlatacağım ve buraya gidecek olanlara gezilecek yerler hakkında güzel fikirler verebileceğim.
Buyurun: Chicago şehri özellikleri hakkında ayrıntılı bir yazıya:
Şehir: İllinois eyaletinin başşehridir. Şehrin nüfusu, 3 milyon civarındadır. Amerika Birleşik Devletlerinin en kalabalık, üçüncü şehridir. Şehir: Michigan gölü yanında yer almaktadır ve göl kıyısında büyük bir liman bulunmaktadır.
Aslında: bu gölün, göl olduğunu bilmeyen ziyaretçilerin çoğu, burayı deniz sanırlar. İnanın gerçekten çok büyük bir su kitlesi ve kesinlikle göl olduğunu bilmediğiniz takdirde, rahatlıkla deniz diyebilirsiniz. Hatta: gölün kıyısındaki limanda demirleyen gemiler göreceksiniz. Bu gemiler ile: göl üzerinde kısa süreli gezintiler yapılabiliyor. Hatta: korsan gemisi benzeri bir de tarihi özellikler taşıyan gezinti gemisi var.
Bu şehre, Amerikalılar: “Windy City” yani “Rüzgarlı Şehir” ismini verirler. Chicago şehri sakinleri, uzun bir geçmişten bu yana “Cincinnati” şehri ile rekabet ederler. 1858 yılında, Chicago Tribune gazetesinde bir makale yayınlanır. Bu makalede: ilk kez “Wind City” cümlesi kullanılır ve 1893 yılına gelindiğinde, Sun editörü Charles Dana tarafından, Cincinnati şehri ile rekabet tartışılırken, yine “Windy City” cümlesi kullanılarak, bu isim, şehre mal edilir.
Bu arada:
Hani rüzgarlı şehir dedim ya, sanmayın ki Chicago, sürekli rüzgar esen bir şehirdir. Chicago şehrinde, yıllık ortalama rüzgar hızı: 15 km. iken, örneğin New York şehrinde bu oran: 20 km, Boston şehrinde 16.6 km. dir. Yine de, Chicago, Michigan gölü kıyısında olması nedeniyle, bir hayli rüzgarlıdır. Yani, gün boyu suratınıza rüzgar esiyor. Özellikle, kışın bu rüzgar insanları bir hayli rahatsız ediyor.
Son bir not: Chicago şehrine, rüzgarlı şehir denilmesinin bir anlamı da “burada yaşayan insanların her an tavır ve durum değiştirmeleri” yani “esen rüzgara göre karakter değiştirmeleri” demekmiş.
Kent silüeti:
Bu şehri, New York karşısında ikinci plana düşürmesine rağmen, yine de muhteşemliğiyle ziyaretçileri etkiliyor. Çünkü: muhteşem gökdelenler var. Washington şehrinin gökdelensiz hali yanında, buranın muhteşem gökdelenleri tam bir tezat oluşturuyor.
Özellikle: Müzenin bulunduğu alanın önünden, şehre baktığınızda, gölün bittiği yerde, muhteşem gökdelenler göreceksiniz ve bunlar şehrin silüetini güzelleştiriyor. Gökdelenler o kadar yoğun ki, ben şehir merkezine 40 km. kadar uzakta bir yerde kaldım ve şehre her gelişimde, çok uzaklardan bu gökdelenlerin silüetini görmek mümkündü.
Hep gökdelen diyorum. Gökdelenler, ihtiyaçtan doğmuş bir teknik olarak düşünülüyor. 1871 yılında: şehirde büyük bir yangın çıkıyor ve 30 yıllık bir geçmişi olan şehri yakıp-kül ediyor ve ardından 100.000 kişi evsiz kalıyor.
Bunun üzerine: şehir plancıları: mevcut alanı maksimum düzeyde kullanabilmek ve ateşe dayanıklı yapılar yapabilmek için: metal bir iskelet içinde, ne kadar istersen o kadar yükseltebileceğin, aynı zamanda şık ve stilli binalar yapmak için, gökdelen teknolojisin oluşturmuşlardır. Bu mimarlar “Chicago Okulu” mimarları olarak anılırlar.
Evet: bu mimari düzenlemenin yanında, şehrin en büyük özelliklerinden diğer biri de: göl kıyısında, 25 km. boyunca uzanan kumsallar ve yeşillik alanlardır. Büyük göl kıyısındaki diğer şehirlerin aksine: Chicago şehrinde, göl kıyısına fabrikalar ve sanayi tesisleri yapılmamış, parklar ve konutlar yapılmıştır. Bu yüzden, şehirliler, birkaç blok ötede: yüzmek, güneşlenmek veya balığa gitmek gibi aktiviteleri yaşayabilmektedirler.
Şehir merkezinin deniz seviyesinden yüksekliği 176 metredir.
Şehrin uzunluğu 495 km. genişliği 190 km. dir. Dünyanın en büyük beşinci tatlı su gölü Michigan gölünün kıyısındadır. Şehirde, 3000 hektar büyüklüğünde park alanları bulunmaktadır. Bu büyüklükteki şehir alanında: 77 farklı mahallede, çok kültürlü bir şehir görüntüsü ortaya çıkmaktadır. Şehir, aynı zamanda, Amerika Birleşik Devletlerinde, çok tutkulu bir spor şehri olarak da tanınmaktadır.
Şehirdeki güvenlik konusuna gelince: şehirde “güney” bölümlere gitmenizi önermem. Çünkü: şehrin güney bölümündeki gettolar pek tekin değildir. Bunun dışında şehir merkezinde herhangi bir sıkıntı yaşanmaz diye söyleniyor ki, ben kaldığım bir ay süresince, herhangi bir sıkıntı yaşamadım. Çünkü: Chicago insanı gerçekten güler yüzlü, yardımsever ve sıcak kanlıdır. Siz yine de güney bölgelerine sakın inmeyin.
Birde şu husus var: şehre araba ile gelirseniz, sakın “highway” yolunu terk edip, ara yollara girmeyin. Çünkü: bu ara yollardaki tabelalar da kurşun izlerini görünce heyecanlanabilirsiniz ve sakın kimseye yol sormayın.
Hatta: arkanızdan veya yanınızdan veya önünüzden döküntü bir araba geçerse, sakın onun duruşuna veya yol kesme gayretlerine aldırış etmeyin, çünkü otoyol üzerinde soygun gibi bir atraksiyon ile karşılaşabilirsiniz. Bu elbette çok zor bir ihtimal ama mümkün değildir denemez.
ULAŞIM
Şehrin en büyük havaalanı “O’Hare” havaalanı olarak bilinmektedir.
Şehrin, en kuzeybatı köşesinde bulunmaktadır. Şehir merkezine, şehir merkezindeki “Loop” bölgesine, 27 km. uzaklıktadır. 2005 yılı öncesinde, bu havaalanı, dünyanın en işlek havaalanı olarak biliniyordu.
Günümüzde, burada 4 tane “Terminal” binası bulunuyor. Özellikle: gidişlerde, uçağınızın hangi terminalden kalkacağını çok iyi kontrol etmeniz gerekiyor.
Evet, THY bu havaalanına iniyor. Havaalanına indikten sonra, Amerikalı yolculardan ayrı olarak, pasaport kontrolüne giriliyor ve burada, Amerika’ya ilk defa ayak basanlar için ilginç görüntüler (muhteşem yapılı Amerikan polisleri ve yanlarındaki devasa köpekler) karşılıyor.
Pasaport kontrolünde pasaportlar onaylandıktan sonra: bagaj arama ve işte Amerika’dasınız. Havaalanı dışında, gayet büyük bir otopark bulunuyor. Karşılamaya gelen yakınlarınız varsa, bu otopark kullanılıyor.
Şehrin diğer havaalanı Chicago Midway Uluslar arası Havaalanıdır. Burası, kıta içi uçuşlarda kullanılır. Şehir merkezine, 16 km. uzaklıktadır.
TARİHİ
Bölgenin ilk yerleşimcilerinin, 18. yüzyıl ortalarında burada yaşayan bir Kızılderili kabilesi olan “Potawatomi” ler oldukları söylenir. 1780 yılına gelindiğinde, bölgede, ilk yerleşimcilerin varlığı görülür. Avrupalı olarak, Fransız Jean Baptiste Point du Sable vardır.
1795 yılına gelindiğinde, yerliler ile beyazlar arasında çatışmalar çıkar. Greenville anlaşması ile, bölge, Amerika Birleşik Devletlerine devredilir.
1833 yılına gelindiğinde, bölgede bulunan yerliler, zorla buradan çıkarılırlar. 1833 yılında 200 kişi olan şehir nüfusu, 1840 yılında 4000 kişi olur. Yani, Chicago şehrinin 1833 yılında kurulduğu söylenir.
Chicago kelimesi yerli dilinde “vahşi soğan” ya da “yabani sarımsak” anlamına gelmektedir.
Şehrin tarihine fazla girip okurları bunaltmak istemiyorum ama şehir tarihinde önemli bir olaya değinmek gerekiyor. 1871 yılına gelindiğinde: Büyük Chicago yangını görülür. Bu yangında: 4 km. uzunluğunda ve 1 km. genişliğinde bir bölge tamamen yanar ve yok olur.
Ahşap yapıların tamamı yanınca, bu kez, Chicagolular: dünya çapında emsal teşkil edecek taş ve çelik yeni daha modern yapılar ortaya çıkarırlar. İlk çelik iskeletli gökdelen: 1885 yılında ortaya çıkar. Şehrin nüfusu göçmenlerle artar ve 1900’lerin başında, şehir nüfusunun % 77’lik bölümünün göçmen olduğu görülür.
Yine şehir tarihindeki elim bir kaza: 1915 yılında meydana gelir. Chicago nehri üzerinde batan bir gemi de 844 yolcu ölür. 1920’lere gelindiğinde ise, bu kez, şehirde gansterler görünmeye başlar ve bunların en ünlüsü olarak “Al Capone” ortaya çıkar.
CHİCAGO ŞEHRİNDEKİ EN’LER
1. “Merchandise Mart”, dünyanın en büyük ticari ofis binasıdır.
2. Grant Park içinde bulunan “Buckingham Çeşmesi” dünyanın en büyük ışıklandırılmış çeşmesidir.
3. “Washington Kütüphanesi” dünyanın en büyük halk kütüphanesidir.
4. “Lincoln Park Zoo”: Amerika’nın en eski halk bahçesidir ve yılda 3 milyon kişi tarafından ziyaret edilmektedir.
5. “Monadnock Block” dünyanın en yüksek yığma binasıdır.
6. “Chicago Taste”: Grant Park bölgesinde yapılan dünyanın en büyük gıda festivalidir.
7. “McCormick Place”: dünyanın en büyük kongre tesisidir.
8. “Uptown Theater”: dünyanın en büyük bağımsız tiyatrosudur.
9. 1885 yılında, dünyanın ilk çelik çerçeveli gökdeleni, bu şehirde üretilmiştir.
10. İlk dönme dolap: 1893 yılında “Dünya Kolomb Fuarı”nda, Chicago şehrinde yapılmıştır. Günümüzde, Navy Pear bölgesindeki 15 katlı dönme dolap: özgün modelin sonradan geliştirilmiş hali olarak görülmektedir.
11. 1900 yılında: Missisipi nehri yerine Michigan gölü boşaltılmış ve Chicago nehrinin akış yönü tersine çevrilmiştir. Bu durum, büyük ve son derece yenilikçi bir mühendislik projesi olarak, o dönemde büyük yankı uyandırmıştır.
12. “Willy Tower” eski adıyla “Sears Kulesi”: 110 katlı ve Batı yarımkürenin en yüksek binasıdır. Onun tepesine çıkan asansör düzeni: dünyanın en hızlı asansör düzenidir ve dakikada 1.600 metre çıkacak şekilde düzenlenmiştir.
13. Amerika’nın ilk çelik demiryolu: 1885 yılında burada üretilmiştir.
14. Dünyanın ilk gökdeleni: 1885 yılında burada inşa edilmiştir.
İKLİM
Şehirde: nemli karasal iklim hüküm sürmektedir. Buna bağlı olarak: yazları sıcak ve nemli geçer. Yaz aylarında sıcaklık 21 derece ortalama yapar. Kışın ise, karlı ve soğuk geçer. Kışın ortalama sıcaklık, -4.7 civarındadır. İlkbahar ve sonbaharda ise, düşük nem görülür.
Kısacası: bu şehir özellikle kış aylarında çok soğuktur ve dondurucu bir soğuk görülür. Bunun dışında, benim kaldığım yaz döneminde: sıcaklık ile ilgili pek sıkıntı hatırlamıyorum. Yağmur da pek yoğun değildi.
ALIŞVERİŞ
Şehir merkezindeki en önemli alışveriş merkezleri: “State Street” ve “Wabash Avenue” üzerindedir. Bunların dışında: şehrin tam merkezi sayılabilecek “Michigan Avenue” veya diğer adıyla “Magnificent Mile” tam bir alışveriş cennetidir.
Meraklı iseniz, burada saatlerce belki günlerce alışveriş yapacak kadar büyük bir alışveriş dünyası bulabilirsiniz.
Ama öte yandan unutmamak gerekir ki, bu şehir Amerika’nın pahalı şehirlerindendir.
GECE HAYATI
Şehrin sahil cazibesi ve gece hayatı: hem şehirlileri ve hem de turistleri içine çeker. Şehirde çok sayıda: etnik restoran bulunmaktadır. Özellikle: Meksika yemek kültürünün etkin olduğu restoranlar önde gelir.
Chicago Senfoni Orkestrası: dünyanın en büyük orkestralarından birisidir.
Ayrıca: şehrin kültürel mirasının bir parçası olan canlı-müzik türü “Chicago Blues” icra edilen yerler tercih edilmektedir. Bu müzik kültürü, 1980’li yıllarda, rock müzik kültürü olarak burada gelişmiştir. Yıllık festivaller ve çeşitli eylemlerle canlı tutulur.
Bu şehri ziyaret ederseniz ve merakınız varsa: biraz önce söylediğim gibi, caz ve blues müzikleri icra edilen barlara veya kulüplere gidebilirsiniz.
TURİZM
Her şeyden önce şunu bilmenizde yarar var; bu şehirdeki park alanları; yılda 86 milyon turist tarafından ziyaret edilmektedir.
“Chicago Taşımacılık Şirketi” yani “CTA-Chicago Transit Authority”: bu şirket şehir içi ulaşımında etkin bir otobüs hizmeti sunmaktadır.
Ama, şehirdeki geziniz sırasında, taksi de kullanabilirsiniz.
Chicago ticaret bölgesinin en önemli özelliği: pek çok açık plazada, ünlü kişilerin heykellerinden çok, anıtsal modern heykel ve mozaiklerin bulunmasıdır. Buna bir anlamda “Plaza sanatı” da denilmektedir.
Şehir yönetim bakımından: dört guruba ayrılır. Bunlar:
1.Ticaret bölgesi çevresinde halka oluşturan, asma demiryolu hattından sonra “Loop” veya “Halka” olarak bilinen yer.
2. Kuzey Yakası.
3. Güney Yakası.
4. Batı Yakası.
Yazın bu şehri ziyaret ederseniz: şehrin tüm güzelliklerini görebilirsiniz. Özellikle: zamanınız varsa, Michigan gölü kıyısındaki uzun sahilde, bisiklet ile gezmenizi mutlaka öneriyorum.
Bunun dışında: deniz girmek isterseniz plajlar, müze isterseniz, birkaç ilgi çekici müze ve mimari harikalar ve doğal alanlar, parklar size bu şehirde hoş zaman geçirecektir.
PLAJLAR
Şehrin Michigan gölü kıyısındaki plajları, Chicago Park District idaresi tarafından işletilmektedir. İlk plaj: 1895 yılında Lincoln Park bölgesinde açılmıştır. Burası, günümüzde park olarak kullanılmaktadır. Ama farklı yerlerde, Michigan gölünün tatlı sularında, 33 plaj bulunmaktadır.
Bu plajların bulunduğu alanlar şunlardır:
1. Rogers Park Plajları.
2. Berger Park Plajları.
3. Lincoln Park Plajları.
4. Humboldt Park Plajları.
5. Burnham Park Plajları
6. 63rd Street Plajları
7. South Shore Plajları
8. Calument Park Plajları
Bu bölgelerdeki plajların bazılarından kısa kısa söz etmek istiyorum. Şehre geldiğinizde yaz dönemi ise, bu plajları mutlaka ziyaret etmenizi öneririm. Ancak: plaj bölgelerine aile olarak gittiğinizde, eşcinseller için ayrılan bölgeleri bilmenizde sanırım yarar olacaktır.
Kathy Osterman Beach
Burası eski Hollywood Beach olarak da bilinir. Yarımay şeklinde iki kumsalı bulunmaktadır. Kuzey yarısında, büyük ölçüde aile plajı ve güney yarısında büyük ölçüde gay ve lezbiyen plajları bulunmaktadır. Kuzey bölümü çocuklar için idealdir, yani sığdır. Bu bölge: plaj voleybolu için de ideal ortam sunar.
Montrose Avenue Beach
Şehrin en büyük plajıdır. Bu bölgedeki ziyaretçiler, Michigan gölünde su kayağı ve katamaran gibi etkinlikleri de yaşayabilirler. Şehirde yaşayıp ta köpeği olanlar burayı kullanırlar çünkü şehirdeki plajlardan yalnızca burası köpeklerin sokulmasına izin verir. Plajın kuzey ucunda, kapalı çitle çevrili bölgede köpeklerin kum üzerinde gezdirilmesine izin verilir.
Her yıl, 4 Temmuz kutlamaları, bu plaj bölgesinde yapılmaktadır.
North Avenue Beach
Şehrin en çok tercih edilen plajıdır. Birçok cankurtaran bulunmaktadır. Uluslar arası voleybol turnuvaları burada yapılmaktadır.
Oak Street Beach
Burası, şehirdeki en derin plajlardan birisidir. Suyun derinliği 3 metre ve üzerindedir. Bu yüzden, bu plaj bölgesi genellikle dalgıçlar tarafından tercih edilmektedir. Plajın kuzey bölümündeki çıkıntı, eşcinseller tarafından kullanılmaktadır. Bunun dışında, plaj bölgesinde: patenciler, koşucular, bisikletçiler ve güneşlenenleri görmek mümkündür.
CHİCAGO UNİVERCİTY
Burası, Chicago şehrinde, özel bir araştırma üniversitesidir. Burada: çeşitli yüksek lisans programları, meslek okulları bulunmakta ve buralarda, yaklaşık 15.000 öğrenci eğitim görmektedir.
1890 yılında kurulan üniversite, günümüzde Chicago şehrinin 11 km. güneyindeki mahallelerinde, 211 dönümlük bir alan üzerinde kuruludur.
Amerika Miami şehri gezi yazım için Miami
Amerika Los Angeles şehri gezi yazım için Los Angeles Disneyland
Amerika genel özellikleriyle ilgili yazım için Genel