Şehir: “Büyük Elma” ve “Uyumayan Şehir” olarak da tanımlanır. 24 saat açık olan metrosu ve yoğun trafiğiyle biraz önce söylediğim gibi, hiç uyumayan şehir lakabı buraya uygun görülmüştür.
Amerika’nın en kalabalık şehri ve dünyanın en kalabalık Metropolitan alanlarından birisidir.
New York: rahat bir şehirdir, çekicidir, kolaylıkla gezilir ve dünyanın en güvenli büyük şehirlerinden birisidir. Dünyanın “Kültür Başkenti” olarak tanınır ve bilinir. Ayrıca: önemli uluslar arası diplomasi merkezi olan “Birleşmiş Milletler Genel Merkezi” buradadır.
Evet, şehir hakkında bazı sayısal bilgiler vermek istiyorum.
Şehir: dünyanın en büyük doğal limanlarından birinin üzerine kurulmuştur.
Yönetim olarak, 5 ilçesi bulunmaktadır. Bunlar: Manhattan, Brooklyn, Queens, Bronx ve Staten Island’dır.
Şehir merkezindeki nüfus, yaklaşık 8 milyondur ve çevredeki banliyöler ile bu nüfus yoğunluğu, 12 milyona kadar çıkmaktadır. Bunun yanında, şehir önemli bir göçmen şehridir ve bu şehirde, 170 farklı dil konuşulmaktadır.
Şehrin yüzölçümü: 778 kilometrekaredir. Sahillerinin toplam uzunluğu: 29 km. dir. Şehirde 1100 park, bahçe ve oyun alanı bulunmaktadır. Müze sayısı ise, 120 dir. 400 galerinin bulunduğu şehirde, 30’dan fazla alışveriş merkezi ve 400 tiyatro bulunur. Gökdelenlerin sayısı 100 iken, kilise sayısı 3500 dir. 25.000 restoran şehirliler ve ziyaretçilere hizmet eder.
12.000 taksi ise, şehir içi ulaşımının can damarıdır. Her gün yaklaşık 4 milyon insan, şehir metrosunu kullanır. 2.5 milyon kadar insan ise, şehir içi ulaşımında otobüs kullanır. Evet: şehrin caddelerinde gezerken: İrlandalı, İtalyan, Çinli, Yahudi, Alman, Porto Rikolu ve Afro-Amerikalıları, beyaz Anglo-Sakson Protestanları görecek ve bunların arasında kaybolacaksınız.
Evet, gelelim ziyaretçilere, her yıl 17 milyon insan, New York şehrini ziyaret etmektedir.
ULAŞIM
Şehirde, üç büyük havaalanı bulunmaktadır. Ama, hangi havaalanını kullanırsanız kullanın, şehir trafiğine kapılmadan uçak kalkış saatine yetişmek için çok önceden hareket etmenizi öneririm, çünkü muhteşem bir trafik oluyor ve uçak kaçırmak mümkündür.
En büyük havaalanı “John F. Kennedy Airport, JFK” havaalanıdır.
Burası: “Queens” ilçesindedir ve “Midtown Manhattan”dan, 24 km. uzaklıktadır. Havaalanında, 9 terminal bulunmaktadır. Bu yüzden uçuşunuzun hangi terminalden olduğunu mutlaka bellemelisiniz. Burada, toplu taşıma için: “Ground Transportation” yazılı tabelaları takip etmeniz gerekir. JFK havaalanından, Manhattan’a yaklaştıkça, gökdelenlerin muhteşem etkileyiciliğini görürsünüz.
Taksi kullanmak isterseniz: bagaj teslim alanı dışındaki sarı taksileri kullanabilirsiniz. Bunlar ile, Manhattan merkezine yaklaşık 30-60 dakika arasında ulaşabilirsiniz. Ancak, taksi kullanacaklar için, üniformalı şöförlerin kullandıkları taksileri tercih etmelerini öneririm.
New York Airport Service noktasından hareket eden otobüsler, taksilerle aynı sürede yolculuk yaparlar. Her 15-30 dakikada bir hareket eden bu otobüsler, 15 Dolar karşılığında, Grand Central Terminal, Penn İstasyonu ve Port Authority Otobüs garajına kadar giderler.
Yoğun trafikten kaçınmak isterseniz, metroyu tercih etmenizi öneririm. Gerek trafikten uzak durması ve gerekse kara yolculuğuna göre çok daha ucuz olması tercih sebebidir. Ancak, metro, yorucu, külfetli ve zaman alıcıdır.
Şehirdeki diğer havaalanı “Newark Liberty Airport” havaalanıdır.
New Jersey bölgesindedir ve şehir merkezinden 26 km. uzaklıktadır.
Buradan: şehir metrosuna ulaşan servisler bulunmaktadır. Ayrıca: buradan taksi kullanmak isterseniz, muhtemelen şehir merkezine ulaşmak için, 40-60 Dolar arasında ücret ödemeniz gerekir. Otobüs kullanırsanız, bu kez: 15-20 Dolar ödemeniz gerekir.
“Fiorello La Guardia Airport” havaalanı, genellikle iç hatlara hizmet vermektedir. Ayrıca, Kanada ve Karayipler için uçuşlar buradan yapılır. Burası, Manhattan şehir merkezine, 14 km. uzaklıktadır. Buradan şehir merkezine taksi ile ulaşmak isterseniz, 20 dakikalık bir yolculuk için, muhtemelen 20-30 Dolar ödemeniz gerekir.
ELEKTRİK
Amerika’nın birçok şehrinde olduğu gibi New York şehrinde de elektrik akımı: 110-120 Volttur. Yani, siz yanınızda götürdüğünüz elektrikli cihazları kullanmak isterseniz, mutlaka “3 fişli” bir adaptör almanız gerekir.
Ayrıca, bu ülkeden alacağınız elektronik cihazları ülkemizde kullanmak için de, bu tür bir adaptör gerektiğini unutmayın. Özellikle cep telefonunuz için veya traş makinanız için, mutlaka bu adaptörü ya Türkiye’den gitmeden alın, ya da gittiğiniz gibi arayıp bulmalısınız.
ŞEHİR İÇİ ULAŞIMINDA METRO
Şehirde metro ağı çok yaygındır. Eğer, başka bir şehirden karayolu ile buraya gelecekseniz yani araç kiraladı iseniz, metronun en dış hatlarından birinin istasyonundaki otoparka aracınızı bırakmanızı ve gezinizi metro kullanarak yapmanızı öneririm, çünkü şehir merkezine yaklaştıkça araç kullanımı yani trafik ve araç parkı mümkün olmamakta, park yerleri muhteşem yüksek ücret ödeyerek kullanılmaktadır.
Benim size önerim, şehri gezmek için mutlaka metroyu kullanın. İlk metro istasyonundan bir metro haritası alın ve gideceğiniz yerleri belirleyerek, renklerine göre metro kullanın.
Metro kullanımı için, istasyonlarda para attığınızda alabileceğiniz tek seferlik biletler olduğu gibi çok kullanımlı “Metro Cart” da edinebilirsiniz.
“Tek Ride Metro Card”: Satın alındıktan sonra, 2 saat için sınırsız kullanım sunar. Ücreti: 2.5 dolardır.
“Pay-Per Ride Metro Card”: Yerel otobüs veya metroya bindiğinizde, kartınızdan 2.25 dolar düşer. Ekspres otobüs gezisinde ise 5.5 dolar düşer. Ama, karta her zaman para yükleyebilirsiniz. Kart maliyeti: 4.5 dolardır. 10 dolar ve daha yukarı para yüklemelerinde: % 7’lik bir ikramiye elde edilir.
Yani 10 dolar ödediğinizde , kartınıza 10.70 dolar yüklenir. Şehirde birkaç gün kalmayı düşünüyorsanız, bunu almanızı ve kullanmanızı öneririm. Son bir not: bu kart alırsanız, metro ve yerel otobüs transferlerinizde (2 saatlik bir süreçte) iki yerine tek biletle seyahat edebiliyorsunuz.
“Sınırsız Ride Metro Card”: 7 günlük 29 dolar karşılığında ve 30 günlük 104 dolar karşılığında alınan bu kart: şehirde uzun süre kalacaklar için idealdir.
Metro hakkında biraz bilgi vermek istiyorum. Metrolar kirlidir ancak 24 saat çalışan metrolar, şehirde bir yerden bir yere ulaşmak için en iyi vasıtadır. Yukarıda sözünü ettiğim gibi, mesafe bakılmaksızın bir biniş 2.25 dolardır ve bu bilet ile metro hatları arasında transfer yapabilirsiniz.
Geçmişte metrolarda birçok kanun dışı uygulama olmasına rağmen günümüzde gerekli önlemlerin alındığı görülüyor.
TAKSİLER
Şehirdeki taksiler genellikle “Manhattan” ve hava alanlarında bulunmaktadırlar. Diğer 4 ilçede, pek taksi bulmak mümkün olmamaktadır.
Şehirdeki resmi taksiler “sarı” renklidir. Aracın kaputu üzerinde “madalyon” ve çatısında ise “taksi numarası” ve “ışık” bulunmaktadır. İlk hareket 2.5 dolar ile başlamaktadır ve her km için 0.5 cent işler ve gece ücreti farklıdır, taksimetreler bulunmaktadır.
Bazı taksiler kredi kartı kabul etmektedirler, ancak kredi kartı kabul etmeyen taksi şoförleri, binmeden önce sizi uyarırlar.
Taksinin tepesindeki ışık yanmıyorsa: o taksi meşguldür. Taksiler hakkındaki son ve önemli uyarım: taksiler öne 1 kişi ve arkaya 2 kişi haricinde kesinlikle yolcu almazlar.
Yani: 4 veya daha fazla kişi iseniz, birden fazla taksi tutmanız gerekir, bir taksiye binmek için asla ısrar etmeyin. Manhattan bölgesinde taksi bulmanın çok zor olduğunu ve özellikle iş çıkış saatlerinde asla taksi bulamayacağınızı da belirtmek isterim.
İKLİM
Sonbaharın son dönemi, oldukça güzeldir. Hava sıcaklığı: Haziran ayında 25 derece civarına ulaşır. Daha sonra yaz sıcakları başlar. Temmuz ve Ağustos aylarında, rutubet yükselir ve sıcaklık ortalama 28 derece civarına yükselir. Kasım ayına doğru, hava şartları yumuşar ve rüzgarlı-fırtına mevsiminin gelmesiyle, kar beklentisi başlar. Kışın ortalama sıcaklık 2 derece civarına inmektedir.
Yaz aylarında, hava sıcaklıklarının yükselmesiyle; aileler kumsallara yönelir ve şehir sakinleştiği için: mağazalar ve restoranlar daha uygun ücret sunarlar.
Şehri kışın ziyaret etmek isterseniz: sıkıca giyinmeniz gerekir, fakat şehirdeki etkinlikler sizi yeterince hareketlendirecektir.
Evet ben bu şehri Temmuz ayında ziyaret ettim ve maalesef muhteşem bir yağmur ile karşılaştım. Yani, Temmuz ayı, tam yazın ortası derken, günümüzün yarısı, şiddetli yağmurdan korunmak için kapalı yerlerde beklemekle geçti. Bu yüzden: bu şehri ziyaret etmek isterseniz, bence yazın gitmelisiniz. Yani: Haziran-Temmuz-Ağustos ayları bu şehri ziyaret için en uygun dönemlerdir. Ama, hani olur a, nadir de olsa yağmura yakalanırsanız, kısa süreli beklemeler yapmanız gerekebilir.
ŞEHİRDEKİ ETKİNLİKLER
OCAK-ŞUBAT AYLARINDA
“Yılbaşı Gecesi”; “Times Meydanı”nda, gece yarısı olması ile birlikte, devasa bir top yuvarlanır ve yaklaşık meydanda biriken 1 milyon kişi, yeni yılın gelişini kutlar.
“Çin Yeni Yıl Kutlamaları” ise: Çin mahallesinde: aslan giysili dansçılardan oluşan geçit töreninde, ziller, gonglar ve davullar çalar.
MART-NİSAN AYLARINDA
“St Patrik Günü” alayı: 17 Mart gününde düzenlenir. Bu alayda: gaydacılar çalgılarını çalarken, bandolar “Fifth Avenue” den yürüyüşe geçerler.
“Cherry Blossom Festivali”: Broooklyn bölgesinde, Botanik Bahçesinde, kiraz çiçeği mevsiminin en canlı döneminde gerçekleşir.
“Paskalya Geçiti”: Nisan ayı başında yapılır. Geçit törenine katılanlar: çoğu zaman gösterişli ve çoğu zaman da dehşet verici başlıklar giyerler.
MAYIS AYINDA
“Fleet Week” yani “Mayıs Sonu” kutlamaları: askeri gemiler “Hudson nehri” ne dizilirler ve bir tak oluştururlar.
“Ninth Avenue İnternational Food Festivali”: Mayıs ayı sonunda kutlanan bu festivalde, Ninth Avenue bölgesinde, 37 ve 57’nci caddeler boyunca uzanan yiyecek tezgahları kurulur.
HAZİRAN-TEMMUZ AYLARINDA
“New York Film Festivali”: on gün boyunca süren sinema festivali düzenlenir.
“Museum Mile Festivali”: Fith Av. Bölgesinde, 82 ve 105’nci caddelerdeki dokuz müzeye giriş ücretsizdir.
“Macy’s 4 Temmuz Havai Fişek Gösterisi”: East River üzerinde, gökyüzünde gösteriler düzenlenir.
“Midsummer Night Swing”: Lincoln Centrer’daki Fountain Plaza’da büyük bandolar sokakta dans partileri düzenlerler.
AĞUSTOS AYINDA
“Lincoln Centre Out of Doors”: Bu, 1 ay süren bir müzik ve dans festivalidir.
“How.Festival”: Bu festivalde; günlerce müzik ve tiyatro gösterileri düzenlenir. Ayrıca: “Wigstock” isimli “zenne” yarışması da düzenlenir.
EYLÜL-EKİM AYLARINDA
“San Gennaro Şenliği”: Küçük İtalya bayramında, Napoli Azizi kutlanır.
“Harlem Haftası”: 1 ay süren bu etkinliklerde, İspanyol ve zenci kültürüne ait yiyecek, müzik ve film festivalleri düzenlenir.
“New York Film Festivali”: Her yıl, Eylül ayının son “Cuma” günü başlayıp 17 gün sürer. Festivalde, Lincoln Merkezinde, yeni yükselen yeteneklere yer verilir.
“Greenwich Willage Hallloween Geçiti”: Bu etkinlik gece gerçekleştirilen eğlenceli bir geçittir. Siwth Av. de başlar ve Spring St. den 23. St. Kadar sürer.
KASIM-ARALIK AYLARINDA
“New York şehir maratonu”: Bu 42 km. lik koşu, beş ayrı ilçeyi kapsar ve Staten İsland’dan başlayarak, Central Park’ta biter.
“Macy’s Şükrün Günü Geçidi”: Kasım ayının, dördüncü “Perşembe” günü saat 09.00’da başlayan etkinliklerde: helyum gazı doldurulmuş, devasa balonlar “Central Park West” üzerinde yüzdürülürler.
“Christmas Ağaç Işıklandırma Töreni”: Rockkefeller Center’de kurulan bir ağaçta, 30.000 ampül aynı anda yakılır.
“Chrismas Vitrinleri”: Fifth Avenue’deki mağazalarda, tatil dönemine ait süslü vitrinler hazırlanır.
TATİL GÜNLERİ
1 Ocak Yeni yıl günü.
19 Ocak Martin Luther King günü.
16 Şubat Başkan günü.
12 Nisan Paskalya günü.
25 Mayıs Anma günü.
4 Temmuz Bağımsızlık günü.
7 Eylül İşçi günü
12 Ekim Columbus günü.
11 Kasım Kıdemliler günü
26 Kasım Şükran günü
11 Aralık Hanukah
25 Aralık Christmas günü.
AMERİKA’YA GİRİŞLE İLGİLİ BİRKAÇ ÖNEMLİ HUSUS
Amerika’ya gelen yetişkinlerin, gümrüksüz 100 dolar değerinde hediye taşıma hakları vardır. 10 bin doların üzerindeki nakit para ya da parasal değere sahip olan eşyalar: girdiği-çıktığı anda kaydedilmek üzere serbesttir. Havaalanında bunlar için gümrük formu doldurmanız gerekir.
Uçak yolculuğunuz sırasında: havayolu şirketi veya yolculuk sırasında size verilecek olan “I-94” denilen bir formu doldurmanız gerekir. Bu formda: posta kodu dahil olmak üzere, kalacağınız yerin adresini yazmanız şarttır. Bu formu mutlaka uçakta doldurun, çünkü havaalanına indikten sonra gerek pasaport kontrolü ve gerekse valizlerin teslim alınması tam bir karmaşa yaratıyor.
Ülkeye giriş için, süresi en az 6 ay daha olan ve vize alınmış ve işlenmiş bir pasaport gerekir. Elbette: bizler için, uygun bir “vize” alınması da gerekli. Pasaportunuz “yeşil” de olsa, vize almanın zorunlu olduğunu bilmek gerek.
Yanınızda reçeteli ilaç bulundurabilirsiniz. Ancak, tüm ilaçlar, tam okunabilir kutularda olmalıdır.
New York polisi: lacivert üniforma giyerler. Ziyaretçilere çok yardımcı olurlar. Ancak, her zaman güvenlik kontrolü için, yanınızda resimli bir kimlik yani pasaport taşımanızda yarar vardır. Hırsızlık gibi polisi ilgilendiren bir işlem yapıldığında, mutlaka tutanak istemeyi unutmayın.
New York şehrinin çeşmelerinden akan su temizdir, ancak siz yine de şişe suyu tercih edin.
Amerika’da, hastanelerde tıbbı tedavi oldukça pahalıdır. Bu yüzden: seyahat ve sağlık sigortası yaptırmanız ve sigorta poliçesini yanınızda bulundurmanız gereklidir.
New York şehri, gerçekten çok büyüktür. Ama şehrin merkezi yerlerini yürüyerek gezebilirsiniz. Ancak, böyle bir tercih yaptığınızda, yanınızda çocuğunuz varsa, bence, onun dış ceplerinden birisine, üzerine telefon numaranız yazılı bir kağıt-not bırakmanızı öneririm.
Şehir alışveriş için pek de uygun sayılmaz, yani fiyatlar ucuz değil. Alışveriş mekanları çok ama fiyatlar yüksek, bu durum sizi şaşırtmasın.
Amerika’nın genel özellikleri hakkındaki yazım için Genel
Amerika Chicago şehri gezilecek yerler hakkındaki yazım için Chicago Gezilecek yerler