Buralara yolunuz düşerse, Güney Şelalesini mutlaka görün, 1’nci Derece sit alanı ilan edilerek koruma altına alınan bu doğa harikasını mutlaka görün. İlçe merkezinde ise tarihi Güney evleri ilginizi çekebilir.
ULAŞIM
Güney, Denizli arası uzaklık 70 kilometredir. Güney, Uşak arası uzaklık 75 kilometredir. Güney, Çal arası uzaklık: 46 km. Güney, Buldan arası uzaklık: 27 km.
TARİHİ
İlçenin tarihi geçmişi oldukça eski ve uzundur. Ancak malum burası gezi sitesi ve tarih hakkında sizlere kısa bilgi vermek istiyorum. Tarihi geçmiş incelendiğinde, Türkler bölgeye tam olarak hakim olana kadar geçen 150 yıllık süreçte, bölge Bizanslılar ve Türkler arasında sık sık el değiştirir. 23 Temmuz 1920 tarihinde ilçe Yunanlılar tarafından işgal edilir.
3 Eylül 1922 tarihinde ise ilçe düşman işgalinden kurtarılır. Her yıl 3 Eylül tarihinde “Kurtuluş Günü” kutlamaları yapılır. Ben burada sizlere eminim ki birçoğunuzun daha önce duymadığı bir konudan söz etmek istiyorum. Yunan işgali döneminde, sanırım daha önce duymamışsınızdır Yunanlılar birçok Türk’ü esir olarak Atina’ya yollamışlardır.
Çünkü kendi halklarına gösteriş yapmak istemişlerdir. Elbette bu tutsak Türkler, orada birçok işkenceye maruz kalmışlar, hatta bir kısmı katledilmiştir. Anadolu’nun kurtuluşundan sonra, bu tutsak Türkler, yaklaşık 11 ay sonra kurtulabilmişler ve geri dönmüşlerdir. Yunan işgali altında, Anadolu’da yaşanan birçok eziyet, katliam ve rezillikleri duymuştum ama Yunanlıların bazı Türkleri tutsak olarak Atina’ya götürdüklerini ilk defa duydum.
Evet, yine tarihi gelişime dönelim, yöre, 1948 yılında ilçe olur.
GENEL
İlçenin ortalama rakımı, 830 metredir. Toprakların ortasından Menderes nehri akar. Arazi yer yer dağlık ve plato niteliğinde ormanlarla kaplıdır. İlçenin arazisi killi, kireç taşlı ve çakıllı toprağı ile şaraplık üzüm yetiştirilmesi için ülkemizin en uygun alanlarından birine sahiptir. Bu yüzden, ilçenin birçok yerinde üzüm bağları görülür. Bölgede büyük bir şarap markasının fabrikası bulunmaktadır.
KEKİK
İlçede kekik üzerini oldukça büyük alana yayılmıştır. İklim şartlarına çok uygun olması nedeniyle birçok yerde kekik yetiştirilmektedir. Güney ilçesi tam bir kekik diyarıdır.
GEZİLECEK YERLER
ESKİ DOĞANLI YERLEŞİMİ
İlçe merkezine bağlı Doğanlı mahallesindedir. Alan, eski Gözler yerleşiminin kuzeyinde, Menderes vadisine bakan boğazın batı yamacındaki 590 rakımlı kesimdedir.
Alanda Osmanlı döneminde başlayan yerleşim, Cumhuriyet döneminin ortalarında yaşanan afet riski nedeniyle, biraz yukarıdaki yeni Gözler Mahallesi yerleşiminin kuzeyindeki düzlüğe taşınmış ve yerleşim yeri tamamen terk edilmiştir. Eski yerleşim alanında 1 cami, 1 mezarlık ve az miktarda konut kalıntısı bulunmaktadır. Alandaki caminin minaresi yoktur.
Caminin çatısı ve kuzey duvarı tamamen yok olmuştur. Güney duvarında tuğla örgülü bir mihrap ile mihrabın üzerinde, her iki yanda birer adet tuğla örgülü ve yuvarlak kemerli pencere bulunur. Batı duvarının güneyinde iki tane kesme taşlarla yükseltilmiş, üstü ters V şeklinde tuğla kemerli iki tane pencere vardır. Bu pencerelerin üzerinde daha güneyde bir tane tuğla örgülü yuvarlak kemerli ve kemeri yıkılmış küçük bir açıklık bulunur.
Doğu duvarında ise, herhangi bir açıklık yoktur. Alandaki tüm yapılar moloz taş, kesme taş ve kaba yontu taşın karma kullanımı ile yığma tekniğiyle yapılmıştır. Alandaki yapılar tek ve iki katlı olup hepsinin de içinde en az bir ocak bulunmaktadır. Alanda sadece bir ev sağlam olarak günümüze ulaşmıştır. Bir ev kalıntısının üzerinde duvarda “Sadık Çetin 17-10-1962” yazılıdır. Alan günümüzde Doğanlı halkı tarafından sürü otlatma ve tarımsal amaçlı olarak kullanılmaktadır.
TARİHİ GÜNEY EVLERİ
Kendilerine has mimari yapıları ile göz kamaştıran tarihi Güney evleri, ilçenin geneline yayılmış durumdadır. Ancak ilçe merkezindeki Tilkilik ve Yağcılar mahalleleri civarında daha yoğun olarak görülür. Söz konusu alanda bugün 20’ye yakın tescilli konut bulunmaktadır. Tarihi Güney evlerinin karakteristik özelliklerine bakıldığında, genellikle ahşap, taş ve kerpiç malzemelerin bir arada kullanıldığı görülür.
Yapıların tamamı Osmanlı ve Cumhuriyet dönemlerinin mimari özelliklerini yansıtır. Konutların mazıları cumbalı olup, bazıları da eyvan tipi girişlere sahiptir. Yapılar genellikle tek veya iki katlıdır. Güney ilçesinin yüzlerce yıllık geçmişine tanıklık eden bu evlerin 100 ile 170 yıllık olanları tarihi konut olarak belirlenerek koruma altına alınmıştır.
SALA ANTİK ŞEHRİ
Helenistik döneme aittir. İnanılması güç, bu antik kent ile ilgili hiçbir bilgi bulunmuyor, sadece varlığı biliniyor, ama yeri, tarihi, özellikleri, kalıntıları hakkında hiçbir bilgi yok, inanılmaz vurdumduymazlık.
GÜNEY ŞELALESİ
Türkiye’de doğal güzellik alanında 23’ncü sırada olan 300 kişilik piknik alanı ile burası oldukça güzel bir yerdir. Şelale, ilçe merkezine 5 km uzaklıktadır. Büyük Menderes akarsuyu üzerinde kurulu Cindere Barajının gölet alanının güney yamacında bulunmaktadır.
Kaynağını, 200 metre gerilerdeki Cindere dağı yamacından çıkar ve derelerden alan şelalede, yıllarca süren karbonatlı su akışından oluşan sarkıt ve dikitleriyle muazzam bir görümüm vardır. Şelale yatağında kalker basamaklar ve çeşitli oluşumlar meydana gelmiştir. Şelale, Büyük Menderes nehrine yaklaşık 20 metreden dökülür.
Ancak 2013 yılında meydana gelen kaya ve toprak kayması sonucu, şelalenin doğal alanında önemli tahribat olmuştur. Şelalenin bulunduğu alanda piknik yapılabilir. Ayrıca iki tane restoran bulunmaktadır. Son bir not, Şelalenin bulunduğu alan 1’nci derece doğal sit alanı ilan edilerek koruma altına alınmıştır.
Denizli Sarayköy gezi yazısı hakkında Sarayköy