Sivas

Futbol gerçekten: büyük kitleleri peşinden sürükleyen, muhteşem bir olay. Sivas ve bu şehrin futbol takımı, bir yıl içinde zirve yaptı ve büyük kitleler tarafından, şehir bir anda büyük bir ilgi ve cazibe merkezi haline geldi. Elbette: Sivas denilince yalnız futbol akla gelmiyor, Sivas’ın bir çok özellikleri ve güzellikleri var. Buyurun: kışları karlı ve soğuk geçen, bu güzel ilimizi, birlikte gezelim.

ULAŞIM

Hava yolu ile ulaşmak mümkün. THY ve bir özel firmanın: Sivas’a hava yolu ulaşımı var. Hava meydanı: sivil askeri kategoride olup, 1957 yılına hizmete girmiştir. Şehre uzaklığı: 23 km. dir. 33 araçlık otoparkı vardır. Şehir merkezine ulaşım: otobüs, servis ve taksilerle sağlanmaktadır.

Otobüs terminali: il merkezinde olup, münibüs ve belediye otobüsleriyle ulaşım sağlanmaktadır. Sivas’ın bazı merkezlere uzaklıkları şöyledir. Sivas-Ankara arası uzaklık: 442 km. Sivas-İstanbul arası uzaklık: 893 km. Sivas-İzmir arası uzaklık: 1021 km. Sivas-Yozgat arası uzaklık: 224 km. Sivas-Erzurum arası uzaklık: 435 km. Sivas-Kayseri arası uzaklık: 195 km. Sivas-Trabzon arası uzaklık: 423 km. dir.

Sivas’a demir yolu ile de rahatlıkla ulaşmak mümkündür. Özellikle yakında bağlanacak hızlı tren ile ulaşım gayet kolay olacaktır.

TARİHİ

İL ADININ TARİHÇESİ

Sivas’ta farklı dönemlerde hakim olan devletler: şehre, kendilerine özgü isimler vermişlerdir. Bunlar: Sebaste, Sipas, Megalopolis, Kabira, Diaspolis, Talaurs, Danişment ili, Eyalet-i Rum, Eyalet-i Sivas ve Sivas.

Bugün kullanılan Sivas isim kaynağı hakkında ise, farklı görüşler bulunmaktadır.
Bunların içindeki Sebaste: eski Pontus kralı Polemon’un karısı Pitodoris tarafından verilmiştir ve eski Yunancada “August şehri” olarak geçer.

İkinci bir varsayım: Romalılar: şehri ele geçirdiklerinde, şehrin idaresini “Pont krallığı”na bırakırlar. Pont kralının hanımı: Roma kralı August’un sevgisini kazanmak ve ona bir şükran ve sadakat ifadesi olarak: şehre, Yunancada “Ogüst şehri” anlamına gelen “Sebaste” ismini verir.

Sebaste isminin, zamanla “Sivas”a dönüştüğü düşünülmektedir.
En son olarak: şu görüşte önü sürülmektedir. Şehrin ilk kurulduğu yıllarda: bugünkü şehrin merkezinin bulunduğu yerde, büyük çınar ağaçlarının altında: 3 adet su kaynağının bulunduğu söylenir. Bu kaynaklardan: bir tanesi “Allaha şükür”, ikincisi “ana ve babaya saygı”, üçüncüsü ise “küçüklere sevgi” ifade edermiş.

Bu bölgede yaşayan insanlar, zamanla bu özelliklerini koruyamayınca, bu üç 3 kaynak kurur. Şehrin isminin de “3 göze/kaynak” anlamına gelen “Sipas” tan geldiği ve zamanla bu gün kullandığımız “Sivas” a dönüştüğü ileri sürülmektedir.

 

TARİHÇE

Sivas: eski bir yerleşim yeri olmasına rağmen, ne zaman ve kimler tarafından kurulduğu hakkında kesin bilgiler yoktur. Asur hükümdarı Sargon: MÖ.710 yılında, Anadolu içlerine yaptığı bir akında: Sivas içlerine kadar gelmiştir. Kapadokya bölgesinde: Asurlara karşı, direnecek güç kalmayınca, Medler ve Lidyalılar; MÖ. 585 tarihinde, Kızılırmak sınır olarak kalmak üzere anlaşırlar.

Ancak: MÖ. 550 yılında, Persler, Med egemenliğine son vererek, Sivas ve yöresini ele geçirirler. MÖ.332 yılında, Büyük İskender, bölgedeki Pers egemenliğine son verir. Sivas; bir süre: Makedon komutanlardan “Sabistes” yönetiminde kalır.

Daha sonra ise: MS. 17 yılında, Roma imparatoru Tiperius, Sivas ve çevresini ele geçirmiştir. Böylece, Sivas Roma imparatorluğu egemenliğine girer ve “Eyalet-i Rum” olarak isimlendirilir.

1075 yılında, Sivas’ta Danişmentli Beyliği kurulur. 1175 yılında ise; II. Kılıç Arslan, Sivas’ı Selçuklulara bağlar. 1220 yılında, Moğol istilası korkusu ile, şehrin çevresi surlarla çevrilir. 1243 yılında, Kösedağ savaşını kazanan Moğollar; Sivas’ı işgal ederler.

1322 yılında, İlhanlılar, Sivas’ın da içinde bulunduğu bölgede bağımsızlıklarını ilan ederler. 1398 yılında: Sivas’ta, kentin ileri gelenlerinin isteğiyle, Osmanlı egemenliği tanınır.

1400 yılında, Anadolu’ya giren Timur: az sayıdaki Osmanlı askeriyle savunulan Sivas’ı uzun bir kuşatmadan sonra alarak; yakıp yıkar ve geri çekilir. 1408 yılında, Yıldırım Beyazıt’ın oğullarından Çelebi Mehmet, Sivas’ı ele geçirerek Osmanlı topraklarına katar.

Osmanlı egemenliğinde, eyalet merkezi haline getirilen Sivas: Amasya, Çorum, Tokat şehirler ile Malatya ve Kayseri illerinin bir kısımları, kendisine bağlanan bir sancak haline gelir. Evliya Çelebinin de belirttiği gibi: Sivas, zamanın en önemli eyaletlerinden biridir.

GENEL

Türkiye’nin en uzun nehri: Kızılırmak, Sivas-Kızıldağ (Zara ilçesi sınırları içinde)dan doğmaktadır.

TEDAŞ’ın 2003 yılı raporlarına göre, Sivas: tüm Türkiye genelinde, Kütahya’dan sonra, en az kaçak elektrik kullanılan 2. şehir olmuştur. Ne mutlu, kaçak elektrik kullanan hırsızlara duyurulur.

Sivas: çok sert bir karasal iklime sahiptir. Kışları: çok soğuk ve sert geçer. Kış aylarında: bol kar yağışı görülür ve bölge; ortalama 4-5 ay karla örtülüdür. Yazları: sıcak, kurak ve kısa süreli; ilkbahar ve sonbahar yağmurları ile geçer.

Evet: Sivas’ta mükemmel düzenlenmiş ve hala da düzenlemesi devam eden: merkez de, yerleşim birimleri ve merkezin içinden geçen “Kızılırmak” etrafında yapılan çevre düzenlemesini göreceksiniz.

Ayrıca: muhteşem soğuk ve kurak olan bölgede, yetişen ağaçları göreceksiniz. Türkiye’nin çoğu yerinde göremeyeceğiniz ölçüde, büyük genişlikte caddeler ve sokaklar göreceksiniz.

AŞIK VEYSEL

Aşık Veysel: 1894 yılında, Şarkışla İlçesinin Sivrialan köyünde doğmuştur. Çocukluğu ve gençliği köyde geçmiştir. İki gözü de görmeyen aşık: günlerini babasının Ortaköy’deki Mustafa Abdal tekkesinde, kendisine aldığı, üç teli kırık saz ile geçirmeye başlar.

Yirmi yaşlarına geldiğinde: artık iyi saz çalan ve iyi şiir okuyan bir halk sanatçısı olur. Gözünün kör olması, şiirlerindeki tabii söyleyiş ve ezgilerinin orijinal oluşu, seçtiği konular ve sentezci yapısı Veysel’in şöhret kazanmasını sağlayan en önemli faktörlerdir.

Yıllarca çeşitli nedenlerle, yurdun değişik yörelerinde düzenlenen programlara katılan Veysel, son konserini 15 Ağustos 1971 tarihinde Hacıbektaş’ta verir ve 21 Mart 1973 tarihinde vefat eder.

Usta ozanın ölüm yıl dönümü olan: 9-11 Temmuz tarihlerinde, Sivas’ta ve Şarkışla ilçesi Sivrialan köyünde, anma törenleri ve festivaller düzenlenmektedir.

SİVAS KONGRESİ

Mustafa Kemal Paşa: 2 Eylül 1919 tarihinde: Sivas’a gelir. Sivas halkı: şehre 5 km. uzaklıkta, çadırlar kurarak ve büyük bir coşkuyla Atatürk’ü karşılarlar. 4 Eylül 1919 günü: Sivas kongresi, Mekteb-i Sultani önünde toplanır, çarşıda dükkanını kapayan, daireden ayrılan, işini gücünü bırakan tüm Sivaslılar, sel halinde bu mahşeri kalabalığa katılırlar ve Mustafa Kemal Paşa’yı, coşkun tezahüratlarla karşılayıp, bağırlarına basarlar.

Evet: Sivas kongresi, yaklaşık 10 gün kadar sürmüştür. Ben bu kongre ile ilgili ayrıntılı bilgi vererek, tarihi sürece girmek istemiyorum. Ama: elbette bu kongre, Türk siyasi tarihi açısından büyük önem arz etmektedir.

Şöyle ki: Atatürk’ün, 19 Mayıs 1919 tarihinde Samsun’da Anadolu’ya ayak basmasını takip eden süreçte, Sivas ile birlikte, ok yaydan çıkmış ve Padişah hükümeti ile şiddetli bir çatışmaya girilmiştir. Yani: Sivas kongresi: Atatürk’ün kendisinin de ifade ettiği gibi: Cumhuriyetin temelini teşkil eder. Bu temelde: Sivaslıların şeref payı büyüktür.

CUMHURİYET ÜNİVERSİTESİ

Türkiye Cumhuriyetinin 14. üniversitesi olan Cumhuriyet Üniversitesi; 1974 yılında, il merkezinin 7 km. güneyinde, Kızılırmak kıyısında, Kayseri yolu üzerinde kurulmuştur. İlk kurulduğu zamanlar: Anadolu’daki dört üniversiteden biriydi.

Üniversite bünyesinde: 9 fakülte, 3 enstitü, 12 meslek yüksek okulu ve 3 yüksek okul bulunmaktadır. Öğrenim gören öğrenci sayısı: 18.118’dir. Akademik personel sayısı ise: 1297’dir.
Üniversite yerleşkesinde ve şehir merkezindeki yurtlarda: 1648 kız ve 1152 erkek olmak üzere, toplam 2790 yatak kapasitesi bulunmaktadır.

Fakülte ve yüksek okullar bünyesinde: 50 eğitim ve araştırma laboratuvarı ile malzeme üretimi ve bakım-onarım atölyeleri bulunmaktadır. Kültür Merkezi içinde ise: 500 kişilik, ana konferans salonu, 2 toplantı salonu ve sanat galerisi var.

KANGAL KÖPEĞİ

Kangal çoban köpekleri: çok cesur, gayet hızlı ve çeviktirler. Kadın ve çocuklara karşı gayet muhlis, kötü ve kötü niyetli kişilere karşı: son derece caydırıcı bir silahtırlar. Ayrıca: çok zeki, önsezileri kuvvetli ve sahiplerine aşırı bağlıdırlar.

Sahibi tarafından azarlandığı zaman: suçlu bir çocuk gibi, başını öne eğer, sahibinin gözlerine mahsun mahsun bakarak af edilmesini bekler. Hislerini yalnız: hal, hareket, mimik ve jestlerinde değil, çıkardıkları çeşitli tonlardaki havlamaları ile belli ederler.

Evet: kangal köpeklerinin diğer özelliklerinden de söz etmek istiyorum. Görevlerine çok sadıktırlar. En büyük özelliklerinden biri de: kurt boğmalarıdır. Bu özellikleriyle, diğer köpekler arasında ön plana çıkarlar. Kan asaletine çok bağlıdırlar. Serbestken bile: başka bir köpekle çiftleşmezler.

Vücut rengi: bozdan, çelik rengine kadar olabilir. Kısa ve yoğun bir tüy yapısı vardır. Ağırlık: erkeklerde: 50-60 kg. ve dişilerde ise 41-59 kg. arasındadır.

Sivas’ta bulunduğunuz sürede: kangal köpeklerinin üretildiği bir yer görmek isterseniz: Meraküm Tepesindeki kangal üretim çiftliğini gezebilirsiniz. Hatta, merakınız varsa, buradan kangal köpeği yavrusu satın alabilirsiniz. Meraküm Tepe: 1600 metre yükseklikte bir yer.

Yoğun kar yağışı ve soğuk hava etkili olduğunda: burada, kar kalınlığı zaman zaman bir metreyi geçiyor. Ama yine de, tepedeki merkezde üretilen köpekler, özellikleri gereği soğuk hava ve kardan olumsuz etkilenmeden yaşamlarını sürdürüyorlar.

MADIMAK OTELİ

Her ne kadar Sivas denilince, Madımak Oteli, turistik bir tercih değilse de, maalesef Sivas’ın içinde bir otel var, adı: Madımak oteli ve bu otelde; yakın geçmişte, hazin bir olay cereyan etti. Fazla uzak değil, yalnızca 16 yıl önce, 2 Temmuz 1993 tarihinde, bu otelin içinde barınan, 2’si otel görevlisi ve 33’ü konuk: 35 insan yanarak ya da dumandan boğularak hayatlarını kaybettiler.

Bunların: kim oldukları, ne iş yaptıkları, isimlerini yazmıyorum, çünkü önemli olan bunların insan olmaları, evet 35 insan öldürüldü ve 51 insan ise, yaralı olarak kurtarıldı.

16 Haziran 2000 tarihinde, bu olaydan yargılanan 33 sanık: Devlet Güvenlik Mahkemesince idam cezasına çarptırıldı. Ancak: 2000 yılında, idam cezasının yürürlükten kaldırılmasıyla, idam cezaları infaz edilmeyip müebbet hapse çevrildi.

Sivas Davası: İstiklal Mahkemeleri sonrasında, tek bir davada, bu kadar çok idam cezasının verildiği ilk dava olarak, tarihteki yerini almıştır.

NE YENİR

Sivas halk mutfağında: yemekte, çorbalar ön sırada yer alır. Sivas’ta bulunduğunuz sürede: tandır ekmeğinin kokusunu metrelerce uzaktan duyabileceksiniz. Ardından: fırın yakınlarından geçerken: mutlaka ve mutlaka, tandır çöreği alın ve tadına bakın.

Bu aperatifler yanında: bir lokantaya oturduğunuzda ise: Sivas kebabı deneyebilirsiniz. Bu arada: içli köfteyi, Sivas’ta olmaz diye düşünmeyin, isteyin ve deneyin, beğeneceksiniz.

Yiyecek yerleri olarak: yaygın tatlardan; hani belki reklama girecek ama, Kirli Ahmet’in köftesini, Kirli Mehmet’in dönerini yemenizi öneririm. Bunlar hoşunuza gitmedi ise: etli pide deneyebilirsiniz. Bunun dışında: Sivas’ın geleneksel tatlarının ayrıntıları şöyle:

PESKÜTAN

Kış çorbalarının başında gelir. Un ve yoğurdun pişirilmesiyle yapılır. Kış günlerinin lezzetli ve besleyici bir yemeğidir.

FIRIN KATMERİ

Her zaman yapılabilecek ve yolluk olarak hazırlanan bir yiyecektir. Çarşı fırınlarında, hazır kat-mer ve çörekler satılmaktadır.

NE SATIN ALINIR

Alışveriş yerleri: Şifaiye, Buruciye, Selçuklu Parkı. Bunun dışında: şehirde alışveriş yapılabilecek başlıca merkez: İstasyon Caddesi ve Atatürk Caddeleri. Bilemiyorum; aslında burada yazmak istiyordum ama Sivas’ta bulunduğum sürede, buraya özgü, alacak herhangi bir şey bulamadım, Sivas’ta, buraya özgü, hediyelik eşya yok.

GEZİLECEK YERLER

ATATÜRK KONGRE VE ETNOGRAFYA MÜZESİ

Sivas kongresinin toplandığı binadır. Sivas valisi Memduh Paşa tarafından; 1892 yılında, o zamanki adıyla “Mülki İdadi” olarak hizmete açılmıştır. Binanın ön cephesi; 1930 yılında yapılan büyük onarım ile, yeni açılan İstasyon Caddesine çevrilmiş ve bir giriş kapısı yapılmıştır. Bina: 1924 yılında “Sivas Lisesi” adını almıştır.
Mustafa Kemal Paşa ve Heyet-i Temsilinin, 3.5 ay süre ile karargah olarak kullandıkları ve o tarihlerde Sultani olan binanın, toplantı salonunda: 4-11 Eylül 1919 tarihleri arasında, Sivas Kongresinin oturumları yapılmıştır.

 

Tarihi kongre salonu ve Mustafa Kemal Paşa’ya ait: çalışma ve yatak odası: kongrenin yapıldığı günlerdeki hali ile muhafaza ediliyor. Üst katta: Sivas kongresi öncesindeki olayların, Mustafa Kemal Paşa’nın kongre hazırlığı ile ilgili tamimlerinin ve bildirilerinin sergilendiği salon, o zamanki haberleşmenin temelini oluşturan telgraf odası, Sivas kongresi ile ilgili tutanakların yer aldığı salon, merkezi Sivas’ta bulunan “Anadolu kadınları Müdafa-i Vatan Cemiyeti” ne ait bildirileri ve haberleri içeren belgeler ve irade-i Milliye Gazetesinin basıldığı matbaa ve gazeteye ait nüshaların sergilendiği salonlar var.

Bu binanın: zemin katının tamamı, Etnografya Bölümü olarak düzenlenmiştir. Bu bölümde: silahlar seksiyonu, Hacı Beslen odası, Halı seksiyonu, Sivas Baş odası, Bakır eserler, Tekke eşyaları, Giysi-El işlemeleri, Gömme vitrinler, kilim seksiyonu var.

ARKEOLOJİ MÜZESİ

Sivas’ta bulunduğum sürede henüz açılmamıştı. Ancak: hizmete girdiğinde, Orta Anadolu’nun en büyük Arkeoloji Müzesi olarak hizmet vereceği söyleniyordu. Çevre düzenlemesi çalışmaları yapılıyordu. Sivas Endüstri Meslek Lisesi bahçesinde bulunuyor. Sivas’ta bulunduğunuz sürede: 29 Nisan 2009 tarihinde açılan bu müzeyi, mutlaka ziyaret etmenizi öneririm.

5965 metrekarelik bir alan üzerine kurulan müzede: 2487 arkeolojik eser, 5805 sikke bulunuyor. Bunlar: kronolojik bir sıraya göre sergileniyorlar. Bunun yanında: kum havuzu, iki tablet çalışması, resim çalışmaları, arkeolojik kazı alanları gibi, çocuk eğitimine yönelik stantlarda yapılmış. Bu müzede: yalnızca burada sergilenen: Osman Gazi büstü var.

 

Bunun dışında müzede sergilenen eserler: Sarissa kazı buluntuları, Hitit dönemine ait: sunak, tablet ve çeşitli toprak kaplar. Helenistik döneme ait eserler. Demir çağ dönemine ait eserler. 10 milyon yıl önceki fosil buluntuları. Asur dönemine ait eserler. Roma ve Bizans dönemine ait eserler. Selçuklu ve Osmanlı dönemine ait eserler.

ŞİFAİYE MEDRESESİ

Selçuklu Parkı içinde, Çifte minareli medresenin hemen karşısındadır. 1217 yılında, Selçuklu Sultanı I. İzzettin Keykavus tarafından yaptırılmıştır. Anadolu Selçuklu Tıp Okullarının ve hastanelerinin en eski ve en büyüklerindendir. Hastane: 50 x 70 metre ölçülerinde olup, iç avlusu: 22 x 32 metre ölçülerindedir.

Binada: taş ve tuğla malzeme karışık olarak kullanılmıştır. Selçuklu yapılarında olduğu gibi: taç kapısı süslemelerine önem verilmiştir. Dışarıya doğru taşıntılı taç kapı alınlığının: sağında ve solunda, aslan ve boğa kabartmaları yapılmıştır. Gerek taç kapı cephesi, gerekse pencereler, gerekse ana eyvan cephesi: iç içe geçmiş yıldız biçiminde zarif motiflerle kaplıdır.

1220 yılında: genç yaşta vefat eden I. İzzettin Keykavus; vasiyeti üzerine, çok sevdiği Sivas’taki Şifaiye Medresesinin güney bölümündeki eyvanda bulunan türbesinde, ailesiyle birlikte yapmaktadır. Türbe cephesi: Selçuklu sanatının zengin çini süslemelerine sahiptir. Süslemelerde: geometrik geçmeler, yıldızlar, kufi yazıları, mavi-lacivert-firuze-beyaz renkler kullanılmıştır.

Bu durumuyla türbe: şifahanenin en önemli bölümünü oluşturmaktadır. Bu çini süslemeleri yapanın Ahmet Bekirül Marendi olduğu, sağ pencere üzerindeki alınlıkta yazılıdır.

Üstteki büyük çini kabartma kitabede: muhteşem bir yazı var, umarım bu satırları okuyan çok olur ve bu yazının yaşamımızdaki önemini anlar: “ BİZ GENİŞ SARAYLARDAN DAR KABİRLERE ÇIKARILDIK. MALIM-MÜLKÜM BANA FAYDA VERMEDİ. SALTANATIM MAHVOLDU”

GÖK MEDRESE

Selçuklu veziri Sahip Ata Fahrettin Ali tarafından, 1271 yılında yaptırılmıştır. Mimarı ise: Konyalı Kaluyan’dır.

Gök medrese: açık avlulu, dört eyvanlı planın uygulandığı ve iki katlı olduğu iddia edilen bir medresedir.

Taç kapı üzerinde yükselen tuğla örtülü iki minaresindeki mavi çinileri nedeniyle: Gök medrese adını almıştır. Plastik sanatların şaheserlerinden olan taç kapıda: mermer malzeme kullanılmış olup, taç kapının üst iki köşesinde, iç içe girmiş, hayvan başları var.

Koç, domuz, aslan, yılan, ejder başlarının tanındığı bu kompozisyonun: burç işaretlerini kastettiği öne sürülmektedir. Türklerin, 12 hayvanlı takvimlerinde de, bu hayvanların bir kısmı görülmektedir. Türk takviminin hayvanları şunlardır: fare, sığır, pars, tavşan, ejder, yılan, at, koyun, maymun, tavuk, köpek, domuz.

 

Medreseye girişte: sağda mescit, solda ise Dar-ül Hadis bölümleri görülüyor. Mihrabın büyük kısmı: günümüze kadar gelebilmiştir. Mihrap: çini ile kaplı olup, üzerinde Ayet-el kürsi yazılıdır. Üçgenler ile, kubbeye geçişin sağlandığı mescidin kubbesi ve etekleri de, çini bezemelidir.

Girişin solunda bulunan: Dar-ül Hadis bölümünün ise: duvarları sıvanmıştır. Üzeri açık dikdörtgen planlı, iç avlunun ortasında bir havuzu olması gerekir. Bugün yapının içinde, bu havuzun mermer taşları görülüyor. Anadolu’da bilinen en büyük Selçuklu havuzudur. 22 köşeli, poligonal bir plana sahiptir.

Avlunun: kuzey ve güneyinde, altı sütun üzerine inşa edilmiş bir revak kısmı bulunur. Bu revakların gerisinde, küçük kapılardan hücrelere girilir. Doğu yönündeki ana eyvanı yıkılmış, yerine mevcut taş ve kitabelerle bir duvar örülmüştür. Kuzey ve güneydeki eyvanın içi: çini teyzinatla süslüdür.

Bu medresenin diğer öne çıkan bölümü şudur. Cephenin solunda bulunan çeşmenin: üç dilimli kemer, iki satırlık kitabe ve üç yönü dolaşan geometrik bordürü bulunmaktadır.

ÇİFTE MİNARELİ MEDRESE

İlhanlı veziri Şemsettin Mehmet Cüveyni tarafından, 1271 yılında yaptırılmıştır. 17. yüzyılın ikinci yarısında: bölgede meydana getirilen ; Gök medrese ve çifte minareli medrese gibi: taş, tuğla ve çini sanatının Anadolu’daki önemli yapıtlarından biridir.

Günümüzde: doğu yönünde bulunan medrese girişinin dış süslemeli cephesi: büyük boyutları ve tuğla-çini örgülü iki minaresi görülüyor. Bu durumu ile: Gök medrese ve Erzurum Çifte Minareli Medrese ile benzerlik gösteriyor. Ön yüz: ortada iki minareli taç kapı, iki yanındaki pencere ve köşe kuleleri ile oluşturulmuş. Ön yüzündeki süslemeli pencereler yerleştirilirken: simetri aranmamış.

Cephedeki taş süslemelerde: tekrarlardan kaçınılan bir anlayış hakim. Bunun sonucunda: daha canlı, hareketli ve ışık-gölge oyunlarının kuvvetlice hissedildiği bir cephe elde edilmiş.

Minareler: taşın yanı sıra, tuğla ve çinilerle bezenmiştir. Taç kapının solunda: 3 dilimli küçük bir niş içinde, bugün okunmayacak kadar tahrip olunmuş bir yazı görülüyor. Bu yazıda: mimarın isminin yazılı olduğu düşünülüyor. Kesin olmamakla birlikte: Konyalı Kaluyan veya Bin Abdullah olduğu sanılmaktadır.

BURUCİYE MEDRESESİ

1271 yılında, Anadolu Selçuklu Sultanlarından III. Gıyasettin Keyhusrev tarafından yaptırılmıştır. İlmiye çalışmaları için medrese olarak yaptırılan yapıda, dönemin pozitif ilimleri, uzun yıllar boyunca okutulmuştur.

Sarımtırak renkli taşlardan oyma olarak yapılan giriş kapısı ve avlu karşısındaki iç cephe: devrin Selçuklu taş oymacılığının en güzel örneklerindendir.
Yapı: kareye yakın, dikdörtgen planlı olup, üzeri açık avlu çevresindeki sütunlu revaklar ve bunların gerisinde bulunan hücrelerden oluşmaktadır.

Giriş kapısının sol yanında: mavi ve siyah çinilerle süslü türbe hücrede: medrese binasını yaptıran Burucerdioğlu Muzaffer Beyin ve çocuklarının mezarları bulunmaktadır.

Taş işlemeciliğinde ağırlığın: taç kapıda bulunduğu görülüyor. Yıldız, rumi ve geometrik motifler, yüzeysel olarak bir dantel gibi işlenmiştir.

SİVAS KALESİ

Ne zaman yapıldığı kesin olarak bilinmemektedir. Aşağı ve yukarı kale olmak üzere iki kısımdan oluşur. Aşağı kalenin çevresi: 7500 metre ve yüksekliği: 25 metredir. Kalede: kesme taştan yapılan sur duvarları, kuleleri ve Kayserikapı, Palaş, Tokmakkapı, Cancun, Salpur gibi şehre giren; demir kapıları görülebilir.

Yukarı kale ise: şimdiki Kale Park diye bilinen yerdedir. Çelebi Sultan Mehmet tarafından, büyük çapta onarılan kalede: günümüzde; sur duvarları, iki kapı, üzerinde bir cami, zahire ambarları, sarnıç ve cephaneliği bulunmaktadır. Bunun dışında: herhangi bir kalıntı bulunmamaktadır.

KALE CAMİ

Selçuk Parkı içindedir. III. Sultan Murat’ın vezirlerinden Sivas Valisi Mahmut Paşa tarafından, 1580 yılında yaptırılmıştır. Sivas’ta bulunan Osmanlı camilerinin en güzeli olmasıdır.
Asıl ibadet alanı: kare planlı, üzeri yüksek bir kurşun kaplı, tek bir kubbe ile örtülüdür. Beden duvarları: kesme taştan inşa edilen caminin, kuzeybatı köşesinde yer alan tuğla örgülü minaresi, altıgendir.

Mihrap ve minberi: mermerdir. Caminin her iki yanında bulunan ve örneği az görülen: 2 taş dikkati çekmektedir. Taşlardan birinin içi oyuktur. Yapıldığı dönemlerde: yardımlaşmanın önemini gösteren bu taşlara: sadaka ve yitik taşı deniliyor.

Sadaka taşı: cami minaresinin altında, oyuk şeklindedir. O dönemde: sadaka vermek isteyenler, sadakalarını bu taşın içine yerleştirirlerdi. Sadakaların yerleştirilmesinde, özellikle gece yarısı zamanları seçilirdi. İhtiyaç sahipleri de, bu taşın içinden, yalnızca ihtiyaçları bulunduğu kadarını alırlardı.

Yitik taşı: cami avlusunun doğusundadır. Kaybolan eşyalar: bu taşın üzerinde teşhir edilir ve kaybedenlerin, kayıp eşyalarını bulmaları sağlanırdı.
Okudukça şaşırıyorsunuz, evet, gerçekten bizim insanlık anlayışımız işte bu, muhteşem bir karakter yapımız, uzun geçmişten geliyor.

PAŞA CAMİ

Çarşı içinde, Nalbantlarbaşı caddesindedir. Süleyman Bey, 1421 tarihinde küçük bir mescit yaptırmıştır. Süleyman Beyin soyundan gelen ve Sultan I. Abdülhamit’in damadı, Sivas valisi Alettin Paşa; 1805 yılında bu mescidi yıktırarak, daha büyük bir cami yaptırmıştır. Bu nedenle: camiye, bu isim verilmiştir.

Cami: sarı kesme taştan, dikdörtgen planlı olarak yapılmıştır. 19.yüzyıl, batı etkisindeki Osmanlı camilerinin bir örneğidir. İbadet bölümünü: dört payenin yuvarlak kemerlerle birbirine bağlandığı, merkezi bir kubbe örtüyor. Bu kubbe: yüksek bir kasnak üzerinde olup, dört yandan, çeyrek kubbelerle destekleniyor. Mihrap, içten yuvarlak niş şeklinde olup, devrinin kalem işleriyle bezenmiş.

İbadet bölümü: 3 sıra halinde pencereler ile aydınlatılıyor. Bunlardan alt sıra pencereler: dikdörtgen, üst sıradakiler ise yuvarlak kemerli. Minaresi: 1950 yılında, tek şerefeli ve taştan yapılmış. Daha sonraki yıllarda, caminin yanına ikinci bir minare daha eklenmiş. Minareler taş kaide üzerine, yuvarlak gövdeli ve ikişer şerefelidir.

ULU CAMİİ

Kitabesi: Sivas Müzesinde bulunmaktadır. Buna göre: 1196-1197 yıllarında, Kızıl Arslan Bin İbrahim tarafından yaptırılmıştır. Ulu cami mahallesindedir. Anadolu’nun en eski camilerinden biridir. 1212 yılında, I. İzzettin Keykavus döneminde onarılmıştır.

Dikdörtgen planlı caminin üst örtüsü: düz dam şeklindedir. Silindirik gövdeli minaresine: 116 basamakla çıkılmaktadır. Sekizgen kaidesi: firuze renkli sırlı tuğladandır. Kaide: gövde ve şerefe altı: firuze renkli çinilerle süslenmiştir.
Minare: 13’ncü yüzyılın ilk yarısında inşa edilmiştir. Caminin güneydoğu köşesinde, yaklaşık 3 metre uzaklıktadır. Minare kaidesi, tuğla örgülü, sekizgen kaidelidir.

TAŞ HAN

Atatürk Bulvarı ile Dörtyol mevkiinin kesiştiği noktadadır. Kaynaklardan: 19. yüzyılın ikinci yarısında yapıldığı anlaşılmaktadır. Han içinde: güzel bir çeşme var, aslanlı çeşme. Bir taş havuza akıyor. İki katlı hanın, üst katında: nargile keyfi yaparak, şehri izleyebilirsiniz.

AKSU PARKI 

2007 yılında, Aksu çayı ıslah edilerek bu park yapıldı. Şehrin simgesi gibi bir park. Güzel bir yaz akşamında mutlaka zaman ayrılması ve gidilmesi gerek. Yaz aylarında: cıvıl cıvıl ve her yandan müzik sesleri gelen bir yer. Burada bir amfi tiyatro var, zaman zaman güzel gösteriler düzenleniyor.

PAŞABAHÇE

Paşabahçe mesire alanı: şu anda 160 dönüm arazi üzerine kurulmuş bir alanı kapsıyor. 105 dönüm daha eklenecekmiş. Yapılacak yeni sosyal tesisler: düğün salonu ve diğer açık alan düzenlemeleriyle birlikte, toplam 265 dönüm olarak park bütünlenecekmiş. Bu ölçüsü ile: Orta Anadolu’nun en büyük mesire alanı olacak.

 

Sivas Belediyesi: bir zamanlar şehre elektrik veren, şelalesi olan, doğal güzelliği ile göz kamaştıran Paşa Bahçeyi, tekrar eski günlerine çevirmek ve günümüz insanının doğa ihtiyacını karşılamak için; modern bir piknik alanı yapmış. Alanda: 300 tane kameriye bulunuyor.

Kangal tanıtımı.

Divriği tanıtımı.

Zara tanıtımı.

Yıldızeli tanıtımı.