Mardin Dargeçit; Mardin il merkezine 110 km uzaklıktadır. Dargeçit-Midyat arası 40 km.dir. Dargeçit-Siirt arası uzaklık: 82 km. Dargeçit-Şırnak arası uzaklık: 98 km. Dargeçit-Batman arası uzaklık: 95 km.
TARİH
Bölgenin tarihi süreç içindeki isimleri “Kher-Boran, Kfar-Boran, Kerburan, Kerboran” dır. MS 4’ncü yüzyılda Samanilerin iktidarı döneminde, Dargeçit ve yöresi, Hıristiyanlıkla tanışır ve ilk Hıristiyanlaşan kesim Süryanilerdir. Bölge: çok dinli bir yer olarak Müslüman, Hıristiyan ve Yezidileri barındırmıştır. Hatta, şehri Süryani bir ailenin kurduğu tahmin ediliyor. Zamanla aldığı göçlerle büyüyen Dargeçit, 1900’lü yılların başlarında birçok ailenin yaşadığı bir yer haline gelmiştir. 1’nci Dünya Savaşından sonra ekonomik sıkıntılar yaşayan Süryaniler, daha rahat bir yaşam sürmek için Avrupa ülkelerine göç ettiler ve Dargeçit nüfusu hızla azaldı. Dargeçit 1987 yılında Midyat ilçesinden ayrılarak ilçe oldu.
GENEL
Mardin bölgesi özelliklerini doğal yapısında en iyi taşıyan ilçelerden birisidir. Cami minareleri ile kiliselerin çan kulelerinin bir arada yükseldiği bir hoşgörü şehridir. Uzun süre: Süryani Ortodoks, Süryani Katolik ve Protestanların yaşadığı önemli bir merkez olarak kalmıştır. Dargeçit’te, 1970 yılına kadar 2000 kişilik nüfusun, üçte ikisi Hıristiyan’dır ve 1979 yılında son Hıristiyanlar da Dargeçit ilçesini terk etmişlerdir.
İlçe 1987 yılında kurulmuştur. Ortalama rakım 900 metre civarındadır. İlçe, Güney Doğu Anadolu’nun en dik ve engebeli topraklarına sahiptir. Arazi genellikle engebeli olmakla birlikte, çok yüksek dağı yoktur. Ormanlık saha, yok denecek kadar azdır. İlçe merkezinde akarsu yoktur. İlçenin 12 km uzağından Dicle nehri geçer.
GEZİLECEK YERLER
İlçe merkezi ve civarında, turistik alan yoktur. Sadece ilçe merkezinde turistik özellik gösteren iki kilise ve mezarlık bulunmaktadır.
ILISU BARAJI
Ilısu barajı Dargeçit ilçesi sınırları içinde kurulmuştur. Dünyanın en büyük su projelerinden birisi olan GAP’ın temel unsurlarından birisidir. Suriye sınırına yaklaşık 45 metre uzaklıkta, Dicle nehri üzerindedir. Tamamlandığında, Türkiye’nin 4’ncü en büyük barajı olacaktır. Bu konuda sözlerimi daha fazla uzatmak istemiyorum, çünkü bu baraj yapıldığında, binlerce yıllık Hasankeyf bu barajın gölet suları altında kalarak yok olacaktır, bu yüzden bu baraj hakkında yapılan tüm olumlu yorumlara rağmen, Hasankeyf’in sular altında kalarak yok olacak olmasını düşünmek istemiyorum.
ESKİ DARGEÇİT ÇARŞISI-TARİHİ SÜRYANİ ÇARŞISI
İlçe merkezindeki bu çarşının yapımı 17’nci yüzyıla dayanmaktadır. Ancak günümüzde bakımsızlık ve ilgisizlikten kaynaklı harabeye dönmüştür. Zamanında demircilik, taş işletmeciliği ve birçok ticari sektöre ev sahipliği yapan çarşıda, günümüzde 50’den az işletme kalmıştır. Son yıllara kadar ilçenin en işlek ve canlı çarşısı, günümüzde can çekişmektedir.
DARGEÇİT KÖPRÜSÜ
İlçe merkezinde Saray mahallesindedir. Tarihi köprü, tek gözlü ve yuvarlak kemerli olarak planlanmış taştan yapılmıştır. Köprünün 18-19’ncu yüzyılda inşa edildiği tahmin edilmektedir. Bugüne dek çeşitli onarımlarla günümüze kadar gelebilmiştir ve hala kullanılmaktadır.
KİLİSELER
İlçede birkaç tane kilise vardır. Bunların birçoğu kapalıdır, sadece bir tane kilise ibadete açıktır. Diğerlerinden bazıları kapalı, bazıları ise yıkıktır.
Mor Kuryakos kilisesi
Süryani kilisesidir. 1979 yılında Hıristiyan cemaatin Dargeçit’i terk etmesi nedeniyle harap olmuş ve son dönemde Belediye tarafından restore edilmiştir. Halen ibadete açıktır.
Mardin şehir merkezi tanıtım ve gezilecek yerler yazısı.
