Sri Lanka adasının: Central Province bölgesindeki büyük bir şehirdir. Hatta: ülkenin Colombo’dan sonraki ikinci büyük şehridir. Coğrafi konumu nedeniyle, önemli bir ulaşım merkezi pozisyonundadır. Adanın her yerinden, şehre, büyük otoyollar ile ulaşılabilir. Özellikle: Colombo-Kandy arasındaki yol: kenarında bulunan çeltik alanları, kauçuk platoları ve pirinç tarlaları ile, yolculuk yapanlara görsel olarak büyük bir keyif yaşatır.
Colombo ile Kandy şehirleri arasındaki otobüs yolculuğu yaklaşık 2 saat sürüyor. Aradaki uzaklık ise, 116 km. dir. Kandy-Anuradhapura şehri arasındaki uzaklık: 138 km. Kandy-Nuwara Eliya arasındaki uzaklık: 77 km. Kand-Tricomalee arasındaki uzaklık: 182 km. dir.
Şehir: deniz seviyesinden 488 metre yüksekliktedir.
Özellikle: burada “çay” tarımı önem kazanmaktadır. Ancak: şehrin asıl önemi, tüm dünyada Budist toplum tarafından biliniyor ve kutsal kabul ediliyor olmasından kaynaklanmaktadır. Zaten, bu yüzden, UNESCO tarafından, 1988 yılında Dünya Kültür Mirası Listesine dahil edilerek koruma altına alınmıştır.
Tüm bunların dışında, Sri Lanka adasının en büyük ikinci şehrinde: baharat kokuları, egzotik meyveler, turuncu renkli Budist rahipler ve renkli elbiseleri içindeki yöre kadınlarının arasında gezinebilirsiniz.
Bu şehirdeki gezinizde, mutlaka görmenizi önereceğim bir gösteri var “ateş dansı”. Ateş üstünde yürüyenler ve geleneksel danslarını gösterenleri izlemek için, akşamları saat 17.00 gibi, bu dansların yapıldığı yerlere mutlaka gitmenizi öneriyorum.
TARİHİ SÜREÇ
Şehir: Sri Lanka’da eski krallık döneminin son başkenti olarak bilinmektedir. Ama, şehir ilk olarak: MÖ.1357-1374 yılları arasında, kral Vikramabahu II tarafından kurulmuştur. Kral Watapaluwa zamanında ise, genişleyen şehre bugün kullanılan ismi verilmiştir.
Tarihi süreç içinde, çeşitli kereler bombalanan tapınak: her seferinde onarılmış ve restore edilmiştir.
İKLİM
Şehirde, adanın merkezinde bulunması ve yükselti nedeniyle, tropikal iklimin nispeten daha yağışlı ve serin bölümü görülür. Nisan-Aralık ayları arasındaki bölüm “kuru” olarak değerlendirilir. Mayıs-Ocak ve Temmuz-Aralık ayları arasındaki bölümler ise: “muson” sezonunu yaşatır ve bu dönemdeki hava, kararsızdır, sık sık yoğun yağmurlar yağar.
ALIŞVERİŞ
Şehirde, “Kandy City Centre” isimli büyük bir alışveriş merkezi bulunmaktadır. 10 katlıdır. 1993 yılında başlayan inşaatı, 2005 yılında tamamlanmıştır. Burada: birçok ünlü uluslar arası markaların ürünleri satılmaktadır.
Alışveriş tutkunlarının burayı mutlaka ziyaret etmelerini öneririm.
Bunun dışında, yazının en başında söylediğim gibi, burası bir çay kentidir. Şehir içinde, yüzlerce çay satan marketler bulunuyor ve buradan, gerek kendiniz ve gerekse yakınlarınız için çeşit çeşit çay satın alabilirsiniz.
TURİZM
Şehrin en büyük özelliği: 1815 yılında İngilizler tarafından işgal edilmesine kadar olan 2500 yıllık süreçte: Sinhala krallarının son başkenti olarak, büyük bir kültüre ev sahipliği yapmıştır. Şehirdeki en önemli anıtlar: Kutsal Diş Tapınağı ve Maligawa Kraliyet sarayıdır. Her ikisi de yan yanadır.
Şehirde: her yıl Temmuz veya Ağustos ayında, kültürel bir geçit töreni yapılmaktadır. Bu törende: Buda’nın “dişi” altın çekmeceler içinde, halka gösterilir. Ayrıca: bu törenler sırasında, gece gösterilerinde: 50’den fazla fil ile değişik bir geçit töreni yapılır ve bu geçit törenlerinde: davulcular ve dansçılar, muhteşem gösteriler sunarlar.
Kandy şehrini ziyaret ederseniz: burada mutlaka “fil safarisi” yapmalısınız.
GEZİLECEK YERLER
TEMPLE OF THE TOOTH-DİŞ TAPINAĞI
Palace Sq E bölgesindedir. UNESCO tarafından koruma altına alınmıştır.
Dünya üzerindeki bütün Budistler tarafından kutsal olarak kabul edilen bu tapınak, Kandy şehrindedir. Eski dönemlerden bu yana: kalıntı, yerel siyasette önemli bir yer tutmuştur. Çünkü, bu kalıntıları tutan kişinin, ülkenin yönetimini elinde tutacağına inanılır.
Tapınakta: “Gautama Buddha” nın “diş” kalıntısı bulunmaktadır. Lankapattana yılında: kral Kirthi Sri Meghavana (301-328) adaya gelir ve “diş kalıntısı” nı: kral Meghagiri Vihara’ya teslim eder. Bu kalıntı: devam eden dönemlerde, krallar ve hükümdarlar arasında, birbirlerine devretmekle sorumlu oldukları bir kutsal emanet haline gelmiştir. Bu nedenle: hüküm süren hükümdarlar: diş kalıntısı tapınaklarını, mümkün olduğunca, kendi kraliyet konutlarının yakınlarına yaptırmışlardır.
Kral Dharmapala döneminde: diş kalıntısı: Diyawadana Rala ve Devanagala Rathnalankara Thera tarafından: Kandy şehrine getirilir. Kral: diş kalıntısı için, 2 katlı bina inşa ettirir.
1603 yılına gelindiğinde ise, Kandy şehri, Portekizliler tarafından işgal edilir. Aynı dönemde: Vira Narendra Sinha tarafından, Sri Vikrama Rajasinha tapınağı yaptırılmıştır. Tapınak başlangıçta krallar tarafından eğlence faaliyetleri olarak kullanılmışsa da, sonradan “diş” kalıntısı burada muhafaza edilmeye başlanmıştır. Günümüzde ise, diş kalıntısının muhafaza edildiği bu yer: bir kütüphane olarak kullanılmaktadır.
Tapınak: 1989 ve 1998 yıllarında iki kere saldırıya uğramıştır.
Keşiş tapınağı geniş bir alana yayılmaktadır ve iki bölümden oluşmaktadır. Bunlar:
1. Malwatte.
2. Asgariya.
Tapınağın iç odasında: şafak vakti, öğlen ve akşamları, günlük ibadetler yürütülmektedir. Çarşamba günleri ise: güzel kokulu çiçekler, bitki özleriyle kokulu hale getirilmiş su ile, kutsal “Relic” banyo töreni icra edilir. Bu kutsal suyun: iyileştirici güçleri olduğuna inanılıyor. Tapınağın bodrum katında ise, vejeterya yemekler, ziyaretçilerden isteyenlere servis ediliyor.
Dış bölümdeki hendek ve göl boyunca: tuğla bir duvar uzanmakta olup, burası su dalgaları duvarı olarak bilinir. Bu duvardaki delikler: Hindistan cevizi yağı lambaları koyulmak için yapılmıştır.
Ana giriş kapısı “Mahawahalkada” hendek üzerinde bulunmaktadır. Bunun hemen yanında: mimari tarzda oyulmuş “ay taşı” bulunur. Taş oymalar: 1998 yılındaki saldırıda zarar görmüş olmasına rağmen, sonradan yeniden onarılmıştır.
Girişin iki yan ve üzerinde, fil tasvirleri görülür. Diş kalıntısının bulunduğu oda “Handun kunama” olarak bilinir. Buradaki diş kalıntısı: 7 katlı altınla kaplanmış ve değerli taşlarla süslenmiş bir çekmece de muhafaza edilmektedir. Çekmece: stupa şeklindedir. Esala Perahera törenleri sırasında: diş kalıntısı, bu hücre içinde ziyaretçilere gösterilmektedir. Ayrıca: yine her yıl Temmuz-Ağustos aylarında, kutsal geçit töreninde, altın çekmeceler içinde, Buda’nın dişi törene katılmaktadır.
Ana türbe ve ana türbeyi çevreleyen altın çit üzerinde: 1987 yılında inşa edilen altın gölgelik görülür.
KANDY PERAHERA
Kutsal diş tapınağının hemen yanında bulunan: dört büyük Hindu tapınağından, üçü buradadır. Tapınaklar: tanrılar Vishnu ve Natha ile tanrıça Pathini’ye adanmıştır. Bunlar, her ne kadar Hindu tapınakları olsa da, burada tapınanların birçoğunun Budist olduğunu görmek mümkündür. Çünkü: burada, yüzyıllardır Sinhala ve Tamiller, birlikte dostça yaşamaktadırlar. Hatta: son Sri Lanka krallarının dört tanesi, güney Hint kökenlidirler.
KANDY KRALİYET SARAYI-MALİGAWA
Kraliyet sarayı, tapınağın kuzeyinde bulunmaktadır. Çünkü, daha önce de sözünü ettiğim gibi, hükümdarlar, diş kalıntısının muhafazası için, kendi konutlarını, diş kalıntısının bulunduğu yerlere yakın inşa ettirmişlerdir.
1784 yılında inşa edilen meclis odaları: Kandy dönemi ahşap mimarisinin en güzel örneklerinin başında gelmektedir.
Saray: günümüzde, arkeoloji müzesi olarak kullanılmaktadır. Burada: İngiliz sömürge yönetimi ve Kandy krallık dönemlerine ait eserlerin bulunduğu geniş bir koleksiyon bulunmaktadır.
İzleyici Salonu
Salon: kral Sri Vikrama döneminde tamamlanmıştır. Ahşap çatıyı destekleyen ahşap sütunlar: oymalarla süslenmiştir. Yapının 1783 yılında yapıldığı düşünülüyor. 1872 yılında ise yenilenmiştir.
Başlangıçta: 58 x 36.5 metre boyutlarındaki salon, yenileme sonrasında 31 metre daha uzatılmıştır.
1815 yılında, İngilizlerle yapılan Kandy Sözleşmesi, bu salonda hazırlanmış ve imzalanmıştır. Günümüzde ise, salon: yüksek mahkeme olarak kullanılmaktadır. Ayrıca: devlet törenleri de burada yapılmaktadır.
Ulusal Müze
Müzeye giriş ücretli olup, yetişkinler 500 Rs, çocuklar 300 Rs. Ödemekle yükümlüdür, ayrıca: kamera için 160 Rs. İlaveten ödenir. Müze: kraliçeler için ayrılmış eski sarayda bulunmaktadır. Yani, diş tapınağının hemen arkasındadır.
Müzede: Kandy kraliyet dönemine ait kıyafetler bulunur. 1815 yılında İngilizlerle yapılan Kandy anlaşmasının bir kopyası ise, vitrinde sergilenmektedir.
LANKATİLAKA TAPINAĞI
Burası: geleneksel Seylan tapınak mimarisinin en iyi korunmuş örneklerinden birisidir. Tapınak: bir kaya üzerine inşa edilmiştir. Tapınağın içi: zengin çiçekli tasarımlarla dekore edilmiştir. İki yan duvar ve tavanlar da muhteşem güzel resimlerle süslenmiştir. Tapınak içinde, Buda’nın devasa oturmuş bir anıtı bulunur.
GADALADENİYA TAPINAĞI
Burasının mimari özellikleri, Güney Hint dönemi stilidir. Şehir merkezinden 15 km. uzaklıktadır.
Tapınağın ana odasında, Buda’nın bir heykeli bulunmaktadır ve Gampola döneminin bazı resim kalıntıları da ilgi çekmektedir. Stupa: yüksek bir taş platform üzerindedir.
ÇAY MÜZESİ
Şehir merkezine 3 mil uzaklıktaki Hantane bölgesindedir.
Hantane bölgesindeki antik çay fabrikası: günümüzde çay müzesi olarak kullanılmaktadır. Müze: Sri Lanka Çay kurulu tarafından yönetilmektedir.
Müzede: dört katta çeşitli sergiler bulunur. Ayrıca: bir çay satış noktası ve lüks bir restoran görülmektedir.
KRALİYET BOTANİK BAHÇESİ-PERADENİYA PARKI
Park alanına giriş ücretli olup, giriş ücreti 1100 Sr. Dir.
Burası: şehir merkezinin batısında, 5 km. uzaklıktadır ve yılda 2 milyon kişi tarafından ziyaret edilmektedir. Park alanı, 150 dönüm büyüklüktedir ve 4000’den fazla bitki türü bulunmaktadır. İngiliz sömürge döneminde bahçenin görünümü değiştirilmiş olmasına rağmen, yine de bahçenin bir kısım özelliği, eski krallık dönemlerine kadar uzanmaktadır. Park alanında görebilecekleriniz arasında bulunanlar: Büyük Hint incir ağacı, orkide, ev, asma köprüler, yarasalar. Dünya üzerinde en geniş orkide çiçeği koleksiyonunun burada yetiştiği söyleniyor.
Ayrıca: işgal yıllarında, müttefik kuvvetleri komutanının, II. Dünya Savaşı sırasında, burada komuta merkezi bulunmuştur.
EMBEKKE TAPINAĞI
Burası: tanrı Kataragama’ya adanmış, yerel bir Budist tapınağıdır.
14’ncü yüzyılda yapılan tapınağın ahşap oymaları ilgi çekmektedir. Bu ahşap oymaların tümünde: müzisyenler, dansçılar, güreşçiler, efsanevi hayvanlar ve kuşlar, dekore için kullanılmıştır.
PİNNEWALA ELEPHANT ORPHANAGE
Kandy şehir merkezine: bir saat uzaklıkta, Kegalle bölgesindedir. Buraya bir taksi tutarak veya otobüs ile gidebilirsiniz.
Bu kutsal alan çevresinde: yaşlı ve uysal filler serbestçe dolaşmaktadırlar. Özellikle: beslenme ve banyo yapmaları, ziyaretçilerin ilgisini çekmektedir.
